Φοιτητής στο Παρίσι, η νορβηγική και γενικώτερα η σκανδιναυϊκή συμβολιστική λογοτεχνία μ’ επηρέασε και άρχισα να κινούμαι σε άλλο επίπεδο. Τότε ήταν που διάβασα και το θεατρικό έργο του Λουίτζι Πιραντέλλο «Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα». Στο Στρασβούργο, συνεχίζοντας τις σπουδές μου, μου επεβλήθη ο Γάλλος Κλωντέλ. Από το 1936 και μετά, πέρασα σε άλλον κόσμο με τους βυζαντινούς χρονογράφους.

Από τους αρχαίους Έλληνες, επειδή ποτέ δεν υπήρξα ευφυής και έξυπνος, εκτός από τον Πίνδαρο και προπαντός τον Όμηρο, σε κανέναν άλλον απάνω δεν στηρίχτηκα. Mιας εξ αρχής η τάση μου ήταν μυθικής και παραμυθικής ερμηνείας των εγκοσμίων. Tα βιβλία που εξέδωσα, ορίζουν σειρά συναισθηματικών απογοητεύσεων. Αυτό άλλωστε μ’ έκανε ολοένα και φανατικώτερο υπηρέτη και μιμητή των βυζαντινών συγγραφέων.

Από το 1967 καθημερινά εργάζομαι πάνω στο Συναξαριστήτου Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου. Έκανα μιά μικρή, μεσαία και μεγάλη περίληψη του Συναξαριστή. Από τότε μέχρι σήμερα, ό,τι κι αν επιχειρώ να γράψω, βασίζεται στην αριθμητική και ψηφαριθμητική επεξεργασία του συναξαρίου της ημέρας.

Tα βιβλία μουπου κυκλοφόρησαν (και πρέπει να σημειωθεί ότι εκδότης σπάνια δεχόταν να μου εκδώσει βιβλίο και πολύ περισσότερο διευθυντής περιοδικού να δημοσιεύσει κείμενό μου) είναι: ο Ανδρέας Δημακούδης, το πρώτο μου μυθιστόρημα. Στον Ανδρέα Δημακούδη δίνεται μιά εικόνα της ερωτικής απαλλοτριώσεως του εγώ. Στον Πεθαμένο και Ανάσταση, το απαλλοτριωμένο και νεκρό εγώ ανασταίνεται χάρις σε στοιχεία επαφής με τον τόπο. Αρχινώ ταυτόχρονα τότε να καταγίνομαι με τη ζωγραφική. Mε τον Στρατή Δούκα, τον Παπαλουκά και το Xατζηκυριάκο-Γκίκα, διδασκόμενος. Στην ποιητική συλλογή Εικόνες το νόημα αποδίδεται με τη φράση: «H αγάπη πρέπει να μας μάθει και τα κόπρανα ν’ αγαπάμε του άλλου». H Πραγματογνωσία, περιγράφει τα γεγονότα ενός γάμου, μιας πεντάμορφης νεαράς κόρης, μ’ έναν σαραβαλιασμένο, με τό ’να πόδι ξύλινο, ναυτικό. H Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής είναι μιά προσπάθεια μνημικής ταύτισης ζώντων και νεκρών. Tο Μυθιστόρημα της Κυρίας Έρσης γράφτηκε όταν εrχα πια παντρευτεί. Από το 1969 και μετά, χάρις στην προβολή που μου έκανε στο Γερμανικό Ινστιτούτο Γκαίτε ο κ. Σαββίδης, άρχισαν να βγαίνουν συχνά τα βιβλία μου. Συλλογή διηγημάτων αποτελεί η Συνοδεία? η Μητέρα Θεσσαλονίκη, είναι κείμενα σε πεζό, με κέντρο την αγάπη μου για την πόλη που γεννήθηκα και ζω. Tο Προς εκκλησιασμό είναι μια σειρά ομιλιών, χαρακτηριστική της προσπάθειάς μου για ένταξη στην εκκλησία. Σε ανάλογο επίπεδο, όχι όμως θεωρητικό, κινούνται οι Σημειώσεις εκατό ημερών και τα Oμιλήματα. Στο Αρχείον που είναι ένα βιβλίο έμμεσου έρωτος, η έννοια του χρόνου καταλύεται και οριστικά θεμελιώνεται η εσωτερική μου μυθολογία. Mια εικόνα μυθολογικής αντιλήψεως είναι τέλος το βιβλίο μου, Πόλεως και Nομού Δράμας παραμυθία.»

Απόσπασμα
Μέρος 1
Μέρος 2
Μέρος 3
Μέρος 4

Το 3ο μάτι
πρωτοποριακό περιοδικό
δημοσιεύονται συνεργασίες
του ΝΓΠ (Νίκος, Γαβριήλ Πεντζίκης)

Απόσπασμα

Εικόνες
Τυπογραφία Γ. Κ. Κρομμύδα, Αθήνα, 1944

Απόσπασματα
Διδαχή Μέρος 1
Διδαχή Μέρος 2

Επιστρέφω







Ο πεθαμένος και η ανάσταση
Τυπογραφία Γ. Κ. Κρομμύδα, Αθήνα, 1944
(Εξώφυλλο και οπισθόφυλλο: Σπύρος Παπαλουκάς)


Απόσπασμα
Μέρος 1







Πραγματογνωσία
ανάτυπο από το περιοδικό Μορφές, 1950
(Εξώφυλλο: Γιάννης Σβορώνος)
Συμβάν
Η Θαλλασινή
Αγών Ψυχής
Συνέπειες Νεροποντής
Πουλιά του νερού
Στους περιπατητές του Έρωτα
Ο Βατατζής αυτοκράτωρ της Νίκαιας στο Σταυρό της Χαλκιδικής
Μέσα στον παλαιό ναό
Στροφή
Τοπογραφία


Ιωνάς Νεόπουλος ή κάπως έτσι
ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1958
(Εξώφυλλο: Κάρολος Τσίζεκ)

Απόσπασμα









Ανακομιδή

ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1961
(Εξώφυλλο: Ν. Γ. Πεντζίκης)

Σκόρπια Φύλλα
Συναναστροφή Συνεχής








Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης
Εκδόσεις «Ταχυδρόμου», Αθήνα, 1966
(Εξώφυλλο, οπισθόφυλλο: Ν. Γ. Πεντζίκης)


Απόσπασμα
Μέρος 1
Μέρος 2
Μέρος 3
Μέρος 4
Μέρος 5



Μητέρα Θεσσαλονίκη

Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα, 1970
(Εξώφυλλο, οπισθόφυλλο: Ν. Γ. Πεντζίκης)

Απόσπασμα
Μέρος 1
Μέρος 2
Μέρος 3
Μέρος 4
Μέρος 5



Συνοδεία
Εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα, 1970
(Εξώφυλλο: Ν. Γ. Πεντζίκης)

Απόσπασμα
Μέρος 1
Μέρος 2
Μέρος 3





Ομιλήματα
Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα, 1972
Απόσπασμα Α
Μέρος 1
Μέρος 2

Απόσπασμα Β
Μέρος 1
Μέρος 2
Μέρος 3
Μέρος 4




Σημειώσεις εκατό ημερών
Εκδόσεις Αστήρ Παπαδημητρίου, Αθήνα, 1973
(Εξώφυλλο, οπισθόφυλλο: Ν. Γ. Πεντζίκης)

Απόσπασμα









Αρχείον
Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα, 1974

Απόσπασμα Α
Μέρος 1
Μέρος 2

Απόσπασμα Β
Μέρος 1
Μέρος 2

Παλαιότερα ποιήματα και νεώτερα πεζά
Θεσσαλονίκη, 1980
(Εξώφυλλο, οπισθόφυλλο: Ν. Γ. Πεντζίκης)

Απόσπασμα
Μέρος 1
Μέρος 2

Πόλεως και Νομού Δράμας Παραμυθία
Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα, 1983

Απόσπασμα









Ψιλή ή περισπωμένη
Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα, 1995

Απόσπασμα














Προς Εκκλησιασμό

Εκδόσεις Ίνδικτος, Αθήνα, 2007
Επιμέλει-Σχόλια-Επίμετρο: Γ. Ν. Πεντζίκης

Απόσπασμα








Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής
Τρίτη έκδοση, Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 2008
Επιμέλεια-Σχόλια-Επίμετρο: Γ. Ν. Πεντζίκης
Μέρος 1
Μέρος 2







Περισσότερη Αναλυτική εργογραφίαστην ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.

"Χρυσή Πύλη"πλατεία Βαρδαρίου: Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή" ,σελ.65 "(…) παράμεσα από την πλατεία Ελευθερίας τον Βαρδάρη, όπου άλλοτε υπήρχε βασιλική δίοδος, η "Χρυσή Πύλη"στην αφετηρία της οδού Μοναστηρίου, που προέκταση της Εγνατίας οδηγεί στους κάμπους της Μακεδονικής υπαίθρου (…)"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Πανόραμα και Ιστορία", σελ.84 "Έξω από τη λεγόμενη "Χρυσή Πύλη"του Βαρδαρίου, μας λεν ότι υπήρχε μια Αμπάρα με λιμνάζοντα νερά, εστία νοσογόνων μολύνσεων για το Άστυ."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη", σελ.126 "Η ευκαιρία μιας εικόνας του Ελληνορωμαϊκού κτίσματος, της λεγόμενης "Χρυσής Πύλης", που ούτε ερείπιά της σώζονται σήμερα, ήταν αρκετή για να συμπεριληφθούν από τη φαντασία μου, κι όλα εκείνα τ΄ αγάλματα, του Ανδυμιώνα και της Αφροδίτης συμπλέγματα, που υστερινά μετακομίσθηκαν στο Λούβρο (...)"

Άγιος Παύλος: Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 "(…) ξέροντας ότι και πίσω από τα κάστρα που'ναι στην κορυφή είναι το Ροδοχώρι και άλλοι οικισμοί, κατηφορίζοντας από τον Άγιο Παύλο και το Νοσοκομείο, στην "Ευαγγελίστρια"που βρίσκεται στ'άνοιγμα, που χωρίζει στα δύο την πόλη, από το Λευκό Πύργο και μέσα, από το Λευκό Πύργο και έξω (...)"

Αγία Αικατερίνη: Προς εκκλησιασμό, σελ.34 "Η στέγη της Αγίας Αικατερίνης έχει την μεθυστική ποικιλία μιας αμαράντου ανθοδέσμης."Προς εκκλησιασμό, σελ.155 Σημειώσεις εκατό ημερών σελ.277, "Σχήμα μήτρας έχουν οι στάμνες, όπου το νερό γίνεται κρασί, στην τοιχογραφία του Γάμου εν Κανά στην Αγία Αικατερίνη της Θεσσαλονίκης."

Αγία Μαρίνα: Πραγματογνωσία σελ.176

Αγία Παρασκευή: "Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134. "Στην Ευαγγελίστρια τα κυπαρίσσια μουντά, όπως και στης Αγίας Παρασκευής το μάντρωμα, στη θέση όπου ετελειώθη ένας Νεομάρτυρας, κοντά στη μυρμηκιά της Ξηροκρήνης."Αρχείον σελ.125

Αγία Σοφία: Πραγματογνωσία σελ.49. Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.92-93 "Η Εκκλησία της του Θεού Αγίας Σοφίας, καθώς διατηρείται κτισμένη πολύ χαμηλότερα από τα τριγυρινά σπίτια, από το δεύτερο πάτωμα της κλινικής που έβλεπα, άφηνε ελεύθερη στο βλέμμα μου αρκετά μεγάλη έκταση γαλάζιου."Ανδρέας Δημακούδης, σελ.205 "Ειλητάριο κρατεί και ο Παντοκράτωρ του τρούλου της Αγίας Σοφίας της Θεσσαλονίκης."Ανδρέας Δημακούδης, σελ.232 "Μπείτε στον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας στη Θεσσαλονίκη, για να δείτε, η προς Ουρανόν Πύλη, με ποια καλλονή παραμυθίας, επένδυσε τον αρχικώς υπό των εικονοκλαστών τοποθετημένο στην ίδια θέση γυμνωμένο Σταυρό."Σημειώσεις εκατό ημερών σελ.170-1 "Ο Παντοκράτωρ θεός ενδυθείς τον άνθρωπο, κατά τρόπο χαρακτηριστικό, ανέτρεψε τις φυσικές αναλογίες του σώματος του. Στην απεικόνισή του στον τρούλο της Αγίας Σοφίας της Θεσσαλονίκης, παρουσιάζεται τόσο μεγάλο το κεφάλι εν σχέσει με το υπόλοιπο σώμα, σα να πρόκειται περί εμβρύου."Σημειώσεις εκατό ημερών σελ.245 "Αντίθετα με ότι γίνεται όσων αφορά τα δέντρα, που σαφώς υπερβαίνουν το κεφάλι ενός εκάστου των Μαθητών, στην ψηφιδωτή απεικόνιση της Αναλήψεως του Κυρίου των Δυνάμεων στους Ουρανούς, στον μέγα θόλο της Αγίας Σοφίας της Θεσσαλονίκης."Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης σελ.242

Αγία Τριάδα (παραλία): Πραγματογνωσία/ "Μια εκδρομή"σελ.169 Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.22 "Πήγαμε την Τρίτη που μας πέρασε, η γυναίκα μου κι εγώ, αντίκρυ στην παραλία του Μεγάλου Καράμπουρνου, στην Αγία Τριάδα, όπου πολύς κόσμος κάνει μπάνιο και χαίρεται τη θάλασσα."

Άγιος Αθανάσιος: Πραγματογνωσία σελ.139

Άγιος Δημήτριος: Ανδρέας Δημακούδης, σελ.167. "Το δέντρο της ζωής. Σχετική παράσταση διακρίνεται εισέτι σήμερα στο Ναό του Πολιούχου της Θεσσαλονίκης."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Ο ναός του Πολιούχου",σελ.142-145 "Μέγα αρχιτεκτόνημα ο ναός του Αγίου. Κάηκε δύο φορές· στον όγδοο και στον εικοστό αιώνα.""Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής",σελ.35, "Τι φοβερή χρονιά εφέτος! Αεροπλάνα, βομβαρδισμοί, η πυρκαγιά… Ήμουν άρρωστη στο κρεβάτι και δεν είδα την πόλη να καίεται… Πιστεύεις πως είναι μεγάλη αμαρτία που κάηκε η Εκκλησία, ο Άγιος Δημήτριος;""Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης",σελ.349 "Προς εκκλησιασμό", σελ.51 "Σε σχετική μισοσβησμένη απεικόνιση, σ΄ένα από τους πεσσούς της τριλόβου εισόδου από το νάρθηκα στο κεντρικό κλίτος του κυρίως ναού του πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου, στη θέση των καταβροχθιζόντων το δέντρο της ζωής του κόσμου καλλικαντζάρων, εικονίζονται ένα μαύρο και ένα άσπρο ποντίκι."

Άγιος Νικόλαος ΟρφανόςΑνδρέας Δημακούδης, σελ.188 "Πρόκειται για μια απεικόνιση της Αγίας Φωτεινής, της 26ης του μηνός Φεβρουαρίου, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου του Ορφανού στη Θεσσαλονίκη."

Άγιος Χαραλάμπος Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής,σελ.198 "Η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπου στη Θεσσαλονίκη, θυμήθηκε κάποιος απ΄όλους, ότι έχει εντελώς κρυφτεί, πίσω από τις ψηλές καινούριες πολυκατοικίες."

Αγορά Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη", σελ.132 "Είναι αλήθεια επίπονο από το Ντεπώ, να παίρνεις με τα πόδια το δρόμο, ως την αγορά με λάσπες και κρύο. Συγκινητικό σ΄όλο το μάκρος το θέαμα από τα σκόρπια άτομα που περπατούν. Ημερομίσθιοι εργάτες και φτωχοί, κατεβαίνοντας απ΄τους απάνω μαχαλάδες, διασχίζουν κάθε μέρα την Εγνατία."

Αινεία Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Πανόραμα και Ιστορία", σελ.86-87 "Πάνω στο σκέλος που καταλήγει στην Αινεία, στη θέση του σημερινού Σέδες, που έγινε μεγάλο χωριό, ενώ ο πύργος που διασώζονταν μέχρις εσχάτων στο κέντρο του θύμιζε την εξουσία του αγά που το'χε τσιφλίκι, λογαριάζεται ότι ήταν η Θέρμη."

ΑλατίνηΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη", σελ.134 "Στην παραλία με τα κρόσια, επέκεινα από το Λευκό Πύργο ως του Αλατίνη, βρίσκεται η εταιρεία της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, στο πρώτο τούτο απ΄τα λιμανάκια της νταντέλας."

ΑλίαΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Πανόραμα και Ιστορία", σελ.86-87 "Η υπολειπόμενη όμως Αλία που βρισκόταν; Δεν είναι εξακριβωμένο. Πιθανόν στο καμπύλο τόξο του πετάλου, μακρύτερα από τον μέχρι πρό τινός υφιστάμενο "Κήπο των Πριγκήπων", η Μπεχτσινάρ, προς το Καλοχώρι, που παλαιότερα λεγόταν Κασκάρκα. Βέβαια όμως καθώς το ίδιο το όνομα της αρχαίας πόλεως Αλία μας επιβάλλει να συμπεράνουμε, τα σπίτια της δε θα απείχαν από την παραλία του σημερινού χωριού."

ΑλκαζάρΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή", σελ.69 "Η τελευταία μου φράση νομίζω ότι υπαινίσσεται καθαρά το οίκημα όπου στεγάζεται το "Αλκαζάρ"μπροστά από το Καραβανσαράι, όπου η ανάγκη επέβαλε πυκνή συγκατοίκηση πλήθους."

Άνω πόληΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή",σελ.55 "Ως συμφωνία χρωματικών αξιών, η άποψη αυτή όπου κυριαρχεί το κάλλος του πορφυρού ουρανού, με τα διαβατάρικα σύννεφα που τα ωθεί ο αέρας της θάλασσας, χαρίζονταςωστην ατμόσφαιρα μιαν αισθητή υγρότητα, που κάνει να φαίνονται οι ίσκιοι των σπιτιών της παραλίας σαν από βελούδο, ενώ τ΄ άλλα σπίτια στα ψηλά αμυδρά ξεχωρίζουν μέσα στο λυκόφως, θυμίζει έντονα ζωγραφικό πίνακα του Ζοζέφ Βερνέ."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή", σελ.68 "Είναι λεν πόλη που θυμίζει Ανατολή, Ασία κλπ. Σχολιάζοντας εντυπώσεις από το άνω τμήμα."

Άνω ΤούμπαΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη", σελ.134 "Άσπρο ψηλά σημάδι στην κορφή, μπροστά στον Καρα-Τεπέ οι φυλακές. Τα γκρίζα μικρόσπιτα δεν ξεχωρίζουν μέσα στον περίβολο της ακρόπολης. Οι γραφικές επίσης κατηφοριές, προς το ρέμα των Συκεών με τις λεύκες, από τους κήπους του Εσκίντελίκ ως το Ροδοχώρι με τ'αμπέλια, αποτελούν τα νώτα και κρύβονται."

ΑρετσούΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή", σελ.64-65 "Βλέποντας έτσι την πόλη μας συχνά, από το Καραμπουρνάκι, (…) ξέροντας ότι οπίσω μου είναι η Καλαμαριά, οι νεότεροι συνικισμοί προς τον άλλο δίδυμο όρμο του Αινεία, η Αρετσού στο ύψος του άκτιστου χαμηλού ισώματος, ως που συνήθως βγαίνουν περίπατο την Κυριακή, (...) "Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης σελ.152

Αρσακλή (Πανόραμα)Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.69, "Είχαμε πάει στο Πλατανόρεμα, πίσω από τ΄ Αρσακλή, περίπατο για να δούμε τα κιτρινισμένα από το Φθινόπωρο δέντρα."Μητέρα Θεσσαλονίκη "Θεσσαλονίκη και ζωή", σελ.54 "Αν θέλετε να μη μείνετε αποκλειστικά σ΄αυτή την άποψη που καθιερώθηκε κι από τις καρτποστάλ, προσέξετε την πανοραμική θέα της πόλεως από ανατολάς και από τα βορειοδυτικά, αντιστοίχως από τα δύο τερπνά θέρετρα, το Αρσακλή και το Ωραιόκαστρο."

ΑσβεστοχώριΑρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.11 "Την περασμένη Κυριακή που πήγα στο Ασβεστοχώρι να δω κάτι φίλους, σα να ήμουν ακόμα έφηβος, όπως ακριβώς τον καιρό που μονάχος και αδέσμευτος, (…) τα ίδια ένιωσα το βράδυ επιστρέφοντας."Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.21 "Όμως αναδιπλούμενος γύρω από τη μνήμη σε στιγμές απόγνωσης όπως εκείνη που σας ανέφερα, όταν επέστρεφα από το Ασβεστοχώρι, την παρ΄άλλη Κυριακή, κατέληξα σε μια τάξη απαρίθμισης, που εστάλλαξε παρηγοριά και διάθεση υγιή και άρτια μέσα μου."Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.33, "Το ίδιο φως εκείνο το βράδυ, επιστρέφοντας με τ΄ αυτοκίνητο από το Ασβεστοχώρι, διέκρινα, σαν ανατολή μέσα από το μεγάλο κουτί που φυλάγω τ΄ αναμνηστικά και τις φωτογραφίες, και πήρα την απόφαση να καταπιαστώ με τη δουλειά, να βάλω κάποια τάξη."Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.40, "Αυτή η σκηνή μιας χειμωνιάτικης ημέρας στον κινηματογράφο, πριν από 35 χρόνια, μου΄ρθε πρώτη στο νου εκείνο το βράδυ, πριν ένα μήνα κοντά, που επέστρεφα απελπισμένος από τ΄ Ασβεστοχώρι."

Άσπρη ΠέτραΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη",σελ.134 "Τριγύρω στο Νοσοκομείο πεύκα, στους λόφους Αξεκιζλά, πάνω από το πεδίο βολής, στην Άσπρη Πέτρα. Πίσω από το Επταπύργιο ελάχιστα πλατάνια."

Αψίδα του ΓαλερίουΑρχείον σελ.168 Σημειώσεις εκατό ημερών σελ.156, "Σε ανάγλυφη παράσταση της θριαμβευτικής αψίδος στη Θεσσαλονίκη, εικονίζεται ο Τίγρης ποταμός να κρατάει δοχείο που εύκολα μπορεί να εννοηθεί σαν απλή μεγέθυνση του μπουκαλιού των 10 κ.ε. "Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή", σελ.69 "Αν επικά σ΄εμπνεύσει η Εγνατία, με τη θριαμβευτική αψίδα του Γαλερίου, αισθηματικά μιλάς στην Βασιλίσσης Όλγας."

ΒαρδάρηςΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 "(…) παράμεσα από την πλατεία Ελευθερίας τον Βαρδάρη, όπου άλλοτε υπήρχε βασιλική δίοδος, η "Χρυσή Πύλη"στην αφετηρία της οδού Μοναστηρίου, που προέκταση της Εγνατίας οδηγεί στους κάμπους της Μακεδονικής υπαίθρου (…)"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Πανόραμα και Ιστορία", σελ.84 "Έξω από τη λεγόμενη "Χρυσή Πύλη"του Βαρδαρίου, μας λεν ότι υπήρχε μια Αμπάρα με λιμνάζοντα νερά, εστία νοσογόνων μολύνσεων για το Άστυ."

Βαρδάρης (Αξιός ποταμός)Προς εκκλησιασμό, σελ.113 "Ο ποταμός Βαρδάρης ορθώς προσέλαβε την αναφερόμενη και υπό του Ομήρου αρχαία προσωνυμία του Αξιός."

Σίνδος Βιομηχανική περιοχή της Σίνδου Υδάτων υπερκχείλιση, σελ.337 "Τότε, 10.600 μέτρα, δυτικά της Θεσσαλονίκης, το τσιφλίκι Τέκελι καποιανού Μπέη αριθμούσε μόνο 167 Κολλήγους και σήμερα είναι πόλη ολάκερη, με 8.000 πρόσωπα, φέρουσα το αρχαίο όνομα Σίνδος, με πάνω από εκατό χρυσοφόρους τάφους στην παραλία της και με ικανά εκτεταμένη βιομηχανική ζωή."

Βράχος Πραγματογνωσία σελ.62-68

Βρεταννικό ΚοιμητήριοΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη", σελ.134

Γκιούλ-μπαχτσέΑρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.45-49, "Παραπέρα απ'την Τούμπα αρχινάει το αγρόκτημα που παλαιότερα ονομαζόταν Γκιουλμπαχτσές, όπου παράλληλα προς τον οπωρώνα στα δυτικά, περνάει ένας χείμαρρος."

Δάσος Κουρί Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ. 13-18 "Επ΄αυτού πρέπει να ομολογήσω ότι δεν συνετέλεσαν ολίγο οι ανοιξιάτικοί μου περίπατοι στο κοντινό προς την πόλη μας δάσος Κουρί, με τα ωραιότατα χορτοβριθή λιβάδια του."

Δάσος του Σέιχ - ΣουΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.65 "(…) κάτω από την αναδάσωση των λόφων του Σέϊ-Σου, ξεχωρίζοντας τις τριανταφυλλιές και κόκκινες πλαγιές, των ασβεστοχωρίτικων βουνών, πιο πάνω από την Τούμπα και του Χαριλάου, ίσαμε που φτάνουν τα σπίτια του τμήματος εξοχών, (…)"

ΔενδροπόταμοςΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Άποψη από τα βορειοδυτικά"σελ.80 "Πίσω από τον τύμβο, δώθε από την ανηφόρα, που όταν βλέπουμε από το Ωραιόκαστρο κρύβει πίσω της το Νέο Κουκλουτζά, περνάει ένα ρέμα που στους χάρτες, σημειώνεται ως Δενδροπόταμος."

Δημόσιο ΜαιευτήριοΠρος εκκλησιασμό/ "Δυνατότητες μνήμης"σελ.113-114 "Ζώντας στη Θεσσαλονίκη, πληθώρα συμπτώσεων μπορεί να μας βοηθήσει στη χριστολογική αντίληψη της μνήμης(…) ως χαρακτηριστικές συμπτώσεις· α) το γεγονός του προσκείμενου στο Δημόσιο Μαιευτήριο αρχαίου τάφου.

Διεθνής Έκθεση Προς εκκλησιασμό/ "Δυνατότητες μνήμης"σελ.113-114 "Ζώντας στη Θεσσαλονίκη, πληθώρα συμπτώσεων μπορεί να μας βοηθήσει στη χριστολογική αντίληψη της μνήμης(…) ως χαρακτηριστικές συμπτώσεις· β)ότι στο χώρο της Διεθνούς Έκθεσης ανευρέθησαν τεκμήρια αρχαίου λαϊκού κοιμητηρίου."

Εθνικής ΑμύνηςΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Επιστροφή'σελ. 44-46 "Βγήκε μια μέρα δικάσιμη από το Πρωτοδικείο. Το οίκημα σε μια πάροδο στην αρχή της λεωφόρου Εθνικής Αμύνης, πλαισιωμένο από τα δέντρα του δρόμου, τους Αΐλανθους, που στην κοινή λέγονται βρωμοκαρυές."

ΕπταπύργιοΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη", σελ.134 "Πίσω από το Επταπύργιο ελάχιστα πλατάνια."

ΕσκιντελίκΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη", σελ.134 "Οι γραφικές επίσης κατηφοριές προς το ρέμα των Συκεών με τις λεύκες, από τους κήπους του Εσκίντελίκ ως το Ροδοχώρι με τ'αμπέλια, αποτελούν τα νώτα και κρύβονται."

ΕυαγγελίστριαΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 "(…) ξέροντας ότι και πίσω από τα κάστρα που'ναι στην κορυφή είναι το Ροδοχώρι και άλλοι οικισμοί, κατηφορίζοντας από τον Άγιο Παύλο και το Νοσοκομείο, στην "Ευαγγελίστρια"που βρίσκεται στ'άνοιγμα, που χωρίζει στα δύο την πόλη, από το Λευκό Πύργο και μέσα, από το Λευκό Πύργο και έξω (...)"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134 "Στην Ευαγγελίστρια τα κυπαρίσσια μουντά, όπως και στης Αγίας Παρασκευής το μάντρωμα, στη θέση όπου ετελειώθη ένας Νεομάρτυρας, κοντά στη μυρμηκιά της Ξηροκρήνης."

ΖεϊτενλίκΑρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.45-49 "Ότι η Νεκρούπολη του Ζεϊτενλίκ δεν απέχει και τόσο πολύ. Ότι ένας τόπος ομαδικών εκτελέσεων από τους Γερμανούς είν΄εκεί σιμά."

Η παραλία της ΘεσσαλονίκηςΑρχείον σελ.47, το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης σελ.245, Πραγματογνωσία σελ.22"Από το Λευκό Πύργο ως την Αριστοτέλους με τους θερινούς κινηματογράφους, οι οποίοι διατηρούνταν μέχρι τις αρχές τους 70, η παραλία ζούσε ένα ατελείωτο ερωτικό παραλήρημα."

Θερμαϊκός κόλποςΑρχείον σελ.23 Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη", σελ.119 "Μια μέρα κυματώδη του Ιουλίου από το μπλάβο στον ορίζοντα ακρωτήριο, ξεμπούκαραν των Σαρακηνών τα πανιά, στο μυχό του κόλπου του Θερμαϊκού που παρομοιάζει με λίμνη."Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης σελ.272 Συνοδεία, σελ.138

ΘέρμηΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Πανόραμα και Ιστορία"σελ.86-87 "Πάνω στο σκέλος που καταλήγει στην Αινεία, στη θέση του σημερινού Σέδες, που έγινε μεγάλο χωριό, ενώ ο πύργος που διασώζονταν μέχρις εσχάτων στο κέντρο του θύμιζε την εξουσία του αγά που το'χε τσιφλίκι, λογαριάζεται ότι ήταν η Θέρμη."

ΚαλαμαριάΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 "Βλέποντας έτσι την πόλη μας συχνά, από το Καραμπουρνάκι, (…) ξέροντας ότι οπίσω μου είναι η Καλαμαριά, οι νεότεροι συνικισμοί προς τον άλλο δίδυμο όρμο του Αινεία, η Αρετσού στο ύψος του άκτιστου χαμηλού ισώματος, ως που συνήθως βγαίνουν περίπατο την Κυριακή, (...) "

ΚαραμπουρνάκιΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 "Βλέποντας έτσι την πόλη μας συχνά, από το Καραμπουρνάκι, (…) ξέροντας ότι οπίσω μου είναι η Καλαμαριά, οι νεότεροι συνικισμοί προς τον άλλο δίδυμο όρμο του Αινεία, η Αρετσού στο ύψος του άκτιστου χαμηλού ισώματος, ως που συνήθως βγαίνουν περίπατο την Κυριακή, (...)"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134 "Επί Βενιζέλου προς το Καραμπουρνάκι, φυτεύτηκε σειρά σπίτια, εδώθε από την Γαλλοελληνική εταιρεία, (…)"

ΚασκάρκαΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 "(…), ενώ το μάτι μου πλανιέται αντίκρυ, αρχίζοντας από τα δέντρα της Κασκάρκας, συνεχίζοντας στο βιομηχανικό τμήμα, ίσαμε τον κυματοθραύστη και τις αποθήκες του λιμένα, (…)"

ΚάστραΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134 "Μια λευκή λοξή γραμμή ανεβαίνοντας προς τα κάστρα, οι ασβεστωμένες πάνω στα βράχια καλύβες."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.53-57 "Γενικά η άποψη των κάστρων μας από Βορά και βορειοδυτικά, από τη μεριά δηλαδή, που θα τ΄ αντίκρυσε ο βυζαντινός της Νικαίας Αυτοκράτωρ Ιωάννης ο Βατάτζης, όταν ήρθε από τον κήπο του Προβατά, πλησίον του Λαγκαδά, όπου είχε σταθμεύσει, να καταλάβει τη Θεσσαλονίκη, (...)"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Πρόσωπο και πόλη"σελ.5 "Κάστρα, τάπια, το ανατολικό άκρο των τειχών απ΄όπου εισέβαλαν οι αντίθετοι και εάλω η πόλη"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Άποψη από τα βορειοδυτικά"σελ.77-80 "Αρχινώντας από το σημείο που πάμε, τα κάστρα προς τα κάτω δείχνουν μεγάλες επιφάνειες γεμάτες με πράσινες, ελαφρά κιτρινωπές ή μαυριδερές πέτρες, ανάκατα βαλμένες μαζί με πλίνθους σε συμπαγές σύνολο."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Σύννεφα και Αναπολήσεις"σελ.75 "Πολλές φορές κοιτώντας τη βαριά μολυβένια συννεφιά να κρέμεται πάνω από τις επάλξεις των ερειπωμένων τειχών του Κάστρου, συλλογιέμαι τον πίνακα "Το Τολέδο με καταιγίδα."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.122 "Τον τόπο αφού τον μάθατε λεπτομερώς, όλη υπομένοντας τη δυστυχία με τον ήλιο για να τον εκτιμήσετε, περιμένετε τις βροχές,όταν τα σύννεφα σωριάζονται παν΄απ΄τα κάστρα, θυμίζοντας την άποψη του Τολέδου απ΄το Θεοτοκόπουλο."

Κάτω Τούμπα Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134 "Άσπρο ψηλά σημάδι στην κορφή, μπροστά στον Καρα-Τεπέ οι φυλακές. Τα γκρίζα μικρόσπιτα δεν ξεχωρίζουν μέσα στον περίβολο της ακρόπολης. Οι γραφικές επίσης κατηφοριές, προς το ρέμα των Συκεών με τις λεύκες, από τους κήπους του Εσκίντελίκ ως το Ροδοχώρι με τ'αμπέλια, αποτελούν τα νώτα και κρύβονται."

Κήπος των ΠριγκίπωνΣημειώσεις εκατό ημερών σελ.176 "Στη θέση του άλλοτε Κήπου των Πριγκίπων, όπου χαιρόντουσαν οι χανούμισσες, καθισμένες σε ψηλά κιόσκια, το έμορφο βρέφος που υπήρξε ο ίδιος κάποτε, αντάμωσε μια τρελή με την οποία άρχισε να ομιλεί εγκάρδια."

Κοιμητήριο της ΕυαγγελίστριαςΤο μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης σελ.163-164 Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.30 "Η συνοικία όπου μένω είναι στην άλλη άκρη της πόλης μας, οι δικοί μου όλοι είναι θαμμένοι στην "Ευαγγελίστρα", και όμως αισθάνθηκα μια γλυκιά οικειότητα ανάμεσα στους άγνωστους εκείνους που προσπαθούσα να διαβάσω τα ονόματά τους, απλώς και μόνο για να μπορέσω να δικαιολογήσω κάπως λογικά την ήρεμη σχέση που ένιωθα μαζί τους."Αρχείον σελ.11

Λευκός ΠύργοςΤο μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης σελ.245 Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 "(…) ξέροντας ότι και πίσω από τα κάστρα που'ναι στην κορυφή είναι το Ροδοχώρι και άλλοι οικισμοί, κατηφορίζοντας από τον Άγιο Παύλο και το Νοσοκομείο, στην "Ευαγγελίστρια"που βρίσκεται στ΄ άνοιγμα, που χωρίζει στα δύο την πόλη, από το Λευκό Πύργο και μέσα, από το Λευκό Πύργο και έξω (...)"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134 "Στην παραλία με τα κρόσια , επέκεινα από το Λευκό Πύργο ως του Αλατίνη, βρίσκεται η εταιρεία της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, στο πρώτο τούτο απ΄τα λιμανάκια της νταντέλας."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.126 "Με μια ενθουσιώδη, θριαμβευτική και μεγαλειώδη υποδοχή, έλεγα πως θα τα κατάφερνανα συνδέσω, τον κάπως μεταγενέστερο "Λευκό Πύργο", άλλοτε "Πύργο του αίματος", που στην πλατεία μπροστά του, δείχνουν οι εικόνες το σύγχρονο Άνακτα, με την Πύλη, την στολισμένη με ωραία γλυπτά, στην πλατεία Βαρδαρίου, απ΄όπου μάλλον πρέπει να υποθέσουμε, ότι θα εισήλθε ο Παλαιολόγος."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Τοπίο του είναι"σελ.29 "Στο Βουλεβάρτο ίσαμε το λευκό πύργο από το Συντριβάνι ανοίγει το στόμα μου."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.65 "(…) ξέροντας ότι και πίσω από τα κάστρα που'ναι στην κορυφή είναι το Ροδοχώρι και άλλοι οικισμοί, κατηφορίζοντας από τον Άγιο Παύλο και το Νοσοκομείο, στην "Ευαγγελίστρια"που βρίσκεται στ΄ άνοιγμα, που χωρίζει στα δύο την πόλη, από το Λευκό Πύργο και μέσα, από το Λευκό Πύργο και έξω (...)"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Πανόραμα και Ιστορία"σελ.84 "Από την τάπια, απ΄όπου σήμερα ρίχνονται αι πανηγυρικοί και χαιρετιστήριοι κανονιοβολισμοί, το κάστρο δίχως διακοπή κατέβαινε σε ευθεία γραμμή μέχρι το Λευκό Πύργο, καθορίζοντας προς τα Ανατολικά το σχήμα της πόλης."Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.126 "Με μια ενθουσιώδη, θριαμβευτική και μεγαλειώδη υποδοχή, έλεγα πως θα τα κατάφερνανα συνδέσω, τον κάπως μεταγενέστερο "Λευκό Πύργο", άλλοτε "Πύργο του αίματος", που στην πλατεία μπροστά του, δείχνουν οι εικόνες το σύγχρονο Άνακτα, με την Πύλη, την στολισμένη με ωραία γλυπτά, στην πλατεία Βαρδαρίου, απ΄όπου μάλλον πρέπει να υποθέσουμε, ότι θα εισήλθε ο Παλαιολόγος."Υδάτων υπερκχείλιση σελ.132 " (…) μου δώκαν τη δυνατότητα να επεξεργαστώ υλικώτερα, τον πέριξ της κυρίαρχης μορφής Λευκό Πύργο της συμπρωτεύουσας Θεσσαλονίκης. Τον επί Τουρκοκρατίας λεγόμενο Μπέας Κουλέ ή Κανλή Κουλέ, που θα πει Πύργος Αίματος."Πραγματογνωσία σελ.146

Λόφος του Καρά ΤεπέΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134 "Άσπρο ψηλά σημάδι στην κορφή, μπροστά στον Καρα-Τεπέ οι φυλακές. Τα γκρίζα μικρόσπιτα δεν ξεχωρίζουν μέσα στον περίβολο της ακρόπολης. Οι γραφικές επίσης κατηφοριές, προς το ρέμα των Συκεών με τις λεύκες, από τους κήπους του Εσκίντελίκ ως το Ροδοχώρι με τ΄αμπέλια, αποτελούν τα νώτα και κρύβονται."

Μεγάλο ΚαραμπουρνούΠραγματογνωσία/ "Μια εκδρομή"σελ.172

Μεταμόρφωση του ΣωτήροςΑρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.198 "Η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπου στη Θεσσαλονίκη, θυμήθηκε κάποιος απ΄όλους, ότι έχει εντελώς κρυφτεί, πίσω από τις ψηλές καινούριες πολυκατοικίες. Τα ίδια και χειρότερα αναπόλησε ένας άλλος αναφορικώς με τη σημερινή κατάσταση του Ναού της Αγίας Μεταμορφώσεως του Σωτήρος."

ΜοναστηριούΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 "(…) παράμεσα από την πλατεία Ελευθερίας τον Βαρδάρη, όπου άλλοτε υπήρχε βασιλική δίοδος, η "Χρυσή Πύλη"στην αφετηρία της οδού Μοναστηρίου, που προέκταση της Εγνατίας οδηγεί στους κάμπους της Μακεδονικής υπαίθρου (…)"

Μονή ΒλατάδωνΤο μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης σελ.246 μονή Βλατάδων Προς εκκλησιασμό σελ.95 Μονή Βλατάδων

ΜπάραΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Πανόραμα και Ιστορία"σελ.84 "Έξω από τη λεγόμενη "Χρυσή Πύλη"του Βαρδαρίου, μας λεν ότι υπήρχε μια Αμπάρα με λιμνάζοντα νερά, εστία νοσογόνων μολύνσεων για το Άστυ.Και απ΄αυτή κατόπι την Αμπάρα, πήρε τ΄όνομά της η γνωστή κακόφημος συνοικία (…) νέου σιδηροδρομικού σταθμού"

Μπαχτσέ ΤσιφλίκιΠραγματογνωσία/ "Μια εκδρομή"σελ.169

Μύλος του ΑλατίνηΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Θεσσαλονίκη και ζωή"σελ.64-65 " (…) το "Λουξεμβούργο"που ΄ταν άλλωστε μοναστήρι καθολικών, το Μύλο του Αλατίνη λιγάκι πιο εδώ στην καμπή, (…)"

Ναός των Δώδεκα ΑποστόλωνΑνδρέας Δημακούδης σελ.227 "Θα μου πείτε, πιθανόν, αυτό που ο ίδιος σκέφτηκα κάποτε ανεβαίνοντας τις σκαλωσιές, της αποκαθιστάμενης τότε στην αρχαία της μορφή Εκκλησίας των Δώδεκα Αποστόλων της Θεσσαλονίκης, μετά την αφαίρεση των επιχρισμάτων, των αιώνων της μετατροπής της σε τέμενος μουσουλμανικό, για συντήρηση των διασωθέντων από τη φθορά τμημάτων."Πραγματογνωσία σελ.210 Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.25-27 "Η Εκκλησία των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων, καθολικό παλαιάς σεβάσμιας Μονής, που πιθανό να΄φθανε ίσαμε πιο κάτω, εκτός του Ναού, στην οδό Παπαρρηγοπούλου, (…) που επιστέφει το διαμορφωμένο σε τετράγωνο κεντρικό κλίτος του Ναού."Σημειώσεις εκατό ημερών σελ.115 "(…) δίπλα στην είσοδο του ιερού Ναού των Δώδεκα Αποστόλων, στη Θεσσαλονίκη, όπου εσωτερικώς από πάνω διασώζεται τμήμα τοιχογραφίας, θαυμαστής τονικής ενότητος, της χρωματικής κλίμακος του κυανού της θάλασσας με ελαφρό μαΐστρο, το οποίο απεικονίζει τα Εισόδια της Θεοτόκου στο Ναό, (...) "Σημειώσεις εκατό ημερών σελ.126 "Έτσι π.χ. συμβαίνει με το χέρι που κρατάει το Ευαγγέλιο, στον κεντρικό από τους πέντε τρούλους των Δώδεκα Αποστόλων της Θεσσαλονίκης, όπου το Παντοκρατορικό Πρόσωπο έχει κατά την περίοδο της δουλείας καταστραφεί."Υδάτων υπερκχείλιση σελ.26 "Προχτές βλέπαμε κι εξηγούσαμε τις λεπτομέρειες του κτίσματος των Δώδεκα Αποστόλων. Οι προφήτες στέκουν κάτω απ΄τον Παντοκράτωρα με το Ευαγγέλιο."Προς εκκλησιασμό σελ.50 Προς εκκλησιασμό σελ.153 Αρχείον σελ.236 Παλαιότερα ποιήματα και νεώτερα πεζά σελ.101 "Ήμουν ίδιος εγώ μόνος, μέσα σ΄ένα τρομερά έντονο άσπρο φως, φορώντας άσπρο χιτώνα, όπως η ασκητική μορφή, στη μισοκατεστραμμένη τοιχογραφία, μπαίνοντας δεξιά στο νάρθηκα του ιερού ναού των Δώδεκα Αποστόλων της Θεσσαλονίκης."

Νέα ΕυκαρπίαΑρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.45-49 "Θάνατος επίσης δεν είναι η κίνηση της φτώχειας στα χαμηλότερα από το επίπεδο του δρόμου παραπήγματα του συνοικισμού Σταυρουπόλεως που περνάμε πριν φτάσουμε αντίκρυ στο χωριό Νέα Ευκαρπία;"

ΝεάποληΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134 "Οι γραφικές επίσης κατηφοριές προς το ρέμα των Συκεών με τις λεύκες, από τους κήπους του Εσκίντελίκ ως το Ροδοχώρι με τ΄ αμπέλια, αποτελούν τα νώτα και κρύβονται. Όσα μονάχα αναλογούν πάνω στον ώμο, διακρίνονται από την κοινότητα Νεαπόλεως."

Νεκροταφείο της Αγίας ΠαρασκευήςΑρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.31 "Τάχα, συλλογίστηκα λοιπόν, εκεί μέσα στο οστεοφυλάκιο της Αγίας Παρασκευής η ευτυχία δε θα μπορούσε να ανθήσει, σαν κήπος που καλλιεργούμε, με λουλούδια και μυριστικά που προσπαθεί να μιμηθεί το φτωχό πιάτο με τα κόλλυβα, που καταλάμπει το μελένιο αναμμένο κερί;"

ΝτεπώΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.132 "Είναι αλήθεια επίπονο από το Ντεπώ, να παίρνεις με τα πόδια το δρόμο, ως την αγορά με λάσπες και κρύο. Συγκινητικό σ΄όλο το μάκρος το θέαμα από τα σκόρπια άτομα που περπατούν."

Ξηροκηρήνη"Μητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.134 "Στην Ευαγγελίστρια τα κυπαρίσσια μουντά, όπως και στης Αγίας Παρασκευής το μάντρωμα, στη θέση όπου ετελειώθη ένας Νεομάρτυρας, κοντά στη μυρμηκιά της Ξηροκρήνης."

Οδός ΑριστοτέλουςΠραγματογνωσία σελ.49

Οδός ΜοναστηριούΜητέρα Θεσσαλονίκη/ "Μητέρα Θεσσαλονίκη"σελ.65 "(…) παράμεσα από την πλατεία Ελευθερίας τον Βαρδάρη, όπου άλλοτε υπήρχε βασιλική δίοδος, η "Χρυσή Πύλη"στην αφετηρία της οδού Μοναστηρίου, που προέκταση της Εγνατίας οδηγεί στους κάμπους της Μακεδονικής υπαίθρου (…)"

Όσιος Δαυίδ Πραγματογνωσία σελ.138 Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής σελ.127 "Το Σάββατο που μας πέρασε, μαζί με το φίλο μου Δ.Γ.Ι., είχαμε πάει ίσαμε τον Όσιο Δαβίδ, να θαυμάσουμε ανεβαίνοντας τις σκαλωσιές, το μεγάλο ψηφιδωτό της κόγχης του ιερού που καθαρίστηκε και κατέλαμψαν εκ νέου οι παλαιές αρμονίες των χρωματουργιών του."Σημειώσεις εκατό ημερών σελ.181 "Παράδειγμα συγχύσεως της Θεοτόκου Μητρός, προς τον εξ'αυτής λαβόντα το ανθρώπινο ένδυμα Θεόν Λόγον, Παιδίον Νέον και προ Αιώνων Θεόν, αναφέρεται στην ιστορία του Ναϊδρίου του από Θεσσαλονίκης Οσίου Δαβίδ."Προς εκκλησιασμό σελ.50

Βιβλιογραφία

Έργα αναφοράς του Νίκου-Γαβριήλ Πεντζίκης Ανδρέας Δημακούδης και άλλες μαρτυρίες χαμού και δεύτερης πανοπλίας, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1982, (α'έκδ. 1935). Ο πεθαμένος και η Ανάσταση, εκδ. Άγρα, Αθήνα 1987, (α'έκδ.1944). Πραγματογνωσία και άλλα επτά κείμενα μυθοπλασίας νεωτερικής, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1984, (α'έκδ.1950). Βορυφρύνη, εκδ. Άγρα, Αθήνα 1982. Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής και άλλα μεταγενέστερα κείμενα, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1987, (α'έκδ. 1963) Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης, εκδ. Άγρα, Αθήνα 1992 (α'έκδ.1963). Μητέρα Θεσσαλονίκη, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1994, (α'έκδ. 1970). Προς εκκλησιασμό, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1986 (α'έκδ. 1970). Συνοδεία, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1984 (α'έκδ. 1971). Ομιλήματα, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1992 (α'εκδ. 1972). Σημειώσεις εκατό ημερών, εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1988, (α'έκδ.1973). Αρχείον, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1991, (α'έκδ. 1974). Παλαιότερα ποιήματα και νεώτερα πεζά, εκδ. Α.Σ.Ε, Θεσσαλονίκη 1988, (α'έκδ.1980). Πόλεως και νομού Δράμας παραμυθία, εκδ. Άγρα, Αθήνα 1999, (α'έκδ.1981). Υδάτων υπερεκχείλιση, εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκην 1990.

Διαβάστε: Ο ζωγράφος Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης αποκαλύπτει τον Άγιο Γρηγόριο Παλαμά της αγάπης. Το κίνημα των Ζηλωτών και ο Γρηγόριος Παλαμάς στον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη

1908	Γέννηση στη Θεσσαλονίκη, Παρασκευή 17/30 Οκτωβρίου. Στερνοπαίδι του Γαβριήλ (γεν. 1868) και της Μαίρης (γεν. 1879) μετά από τρεις κόρες: Χρυσούλα (η μετέπειτα ποιήτρια Ζωή Καρέλλη), Ελενίτσα και Κλειώ. Πλούσια αστική οικογένεια. Πατέρας φαρμακοποιός, ίδρυσε το πρώτο επιστημονικό φαρμακείο της πόλης. Μητέρα διδασκάλισσα, ανέπτυξε σημαντική κοινωνική δράση.
1926	Αναχωρεί για σπουδές στο Παρίσι.
1927	Θάνατος του πατέρα του (Φεβρουάριος). Ο ΝΓΠ το πληροφορείται μόνο όταν επιστρέφει για τις θερινές διακοπές. Αρχίζουν οικονομικές δυσχέρειες για την οικογένεια. Ο ΝΓΠ αποκτά πτυχίο οπτικής φυσιολογίας.
1928	Σπουδάζει φαρμακευτική και βοτανική στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου.
1930	Η οικονομική κατάσταση της οικογενείας επιδεινώνεται σταθερά. Ο ΝΓΠ αναλαμβάνει το πατρικό φαρμακείο, το οποίο επί μια εικοσαετία θα αποτελέσει το κατ’ εξοχήν λογοτεχνικό στέκι και φυτώριο της πόλης.
1933	Επισκέπτεται για πρώτη φορά το Άγιον Όρος. Η τελευταία του επίσκεψη, την Κυριακή των Μυροφόρων του 1992, υπήρξε η 94η. Αρχίζει να ζωγραφίζει.
1935	Εκδίδει το μυθιστόρημα Αντρέας Δημακούδης. Ένας νέος μονάχος με το ψευδώνυμο Σταυράκιος Κοσμάς. Δημοσιεύονται συνεργασίες του στο περιοδικό Το 3ο Μάτι. Αυτοκτονεί ο πρώτος του εξάδελφος, Μιλτιάδης Σαράντη Πεντζίκης.
1938	Συγγραφή του εκτενούς πεζογραφήματος Ο πεθαμένος και η ανάσταση. Απόσπασμά του δημοσιεύεται στο περιοδικό Μακεδονικές Ημέρες.
1943	Θάνατος της εκ μητρός γιαγιάς του, Ελένης Ιωαννίδου - Γκεμπάουερ. Με πρόσφατες τις εικόνες των ομαδικών εκτελέσεων ομήρων από τους ναζί, γράφει το ποίημα «Πάνω στα βάσανα που επιβάλει ο άνθρωπος στον άνθρωπο» και τη σειρά  ποιημάτων Φωτογραφίες. Γράφει τη σειρά ποιημάτων  Εικόνες.
1944	Εκδίδονται το εκτενές πεζογράφημα Ο πεθαμένος και η ανάσταση και η σειρά ποιημάτων Εικόνες. Εκθέτει για πρώτη φορά ζωγραφικά του έργα σε ομαδική έκθεση στη Θεσσαλονίκη.
1945	Κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του περιοδικού Κοχλίας (1945-1948). Ο ΝΓΠ αποτελεί βασικό συνεργάτη· δημοσιεύει πεζογραφήματα, σχέδια, τεχνοκριτικά σημειώματα, ατομικές και συλλογικές μεταφράσεις.
1948	Δημοσιεύονται στο περιοδικό  Ο αιώνας μας και κυκλοφορούν σε ανάτυπα οι τεχνοκριτικές μελέτες Ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς και Ο ζωγράφος Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας. Γάμος με τη φιλόλογο Νίκη Λαζαρίδου (γεν. 1920).
1949	Γράφει το κείμενο σε συνέχεια Πραγματογνωσία. Η συγγραφή ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο. Το πεζογράφημα δημοσιεύεται σε συνέχειες στο περιοδικό Μορφές (Ιούνιος 1949-Μάρτιος 1950) και κυκλοφορεί ως ανάτυπο (1950).
1951	Πρώτη έκθεση ζωγραφικής στη Θεσσαλονίκη.
1952	Του απονέμεται η γαλλική τιμητική διάκριση Palmes d’Officier d’Academie. Αρχίζει τη συγγραφή της Αρχιτεκτονικής της σκόρπιας ζωής που θα ολοκληρωθεί την επόμενη χρονιά. Μαζί με τον φίλο ζωγράφο Γιώργο Παραλή μένουν είκοσι ημέρες στο Άγιον Όρος ζωγραφίζοντας. Τα έργα αυτά του ΝΓΠ εκτίθενται σε ατομική έκθεση στο Γαλλικό Λύκειο. Γέννηση του γιού του, Γαβριήλ.
1953	Δημοσιεύονται στο περιοδικό Μορφές αποσπάσματα από την πρώτη γραφή του Μυθιστορήματος της κυρίας Έρσης. Αρχίζει να εργάζεται στον ελβετικό φαρμακευτικό οίκο J. R. Geigy SA (νυν Novartis) ως σύμβουλος προώθησης προϊόντων. Η θέση του συνεπάγεται επαγγελματικές περιοδείες ανά τη Βόρειο Ελλάδα.
1958	Θάνατος της μητέρας του. Ο ΝΓΠ γράφει μέσα σε 40 ημέρες την ενότητα ποιημάτων Ανακομιδή. Πρώτη ατομική έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα (Γκαλερί Ζυγός). Εγκαταλείπει οριστικά την ελαιογραφία και αφοσιώνεται στην τέμπερα. Δημοσιεύεται στο περιοδικό Διαγώνιος το απόσπασμα Ιωνάς Νεόπουλος ή κάπως έτσι και κυκλοφορεί ως ανάτυπο.
1959	Δημοσιεύονται στο περιοδικό Διαγώνιος και κυκλοφορούν ως ανάτυπα, τα σύντομα διηγήματα Βοροφρύνη και Έφυγε στις 8 και 10΄μ.μ.
1960	Δημοσιεύεται το κείμενο «Εσωτερική κατάθεσις περί του ποιητού Γεωργίου Σεφέρη» στο Για τον Σεφέρη. Τιμητικός τόμος για τα 30 χρόνια της «Στροφής». Δημοσιεύεται στο περιοδικό Διαγώνιος η ενότητα ποιημάτων Ανακομιδή, που κυκλοφορεί ως ανάτυπο με εξώφυλλο σχεδιασμένο από τον συγγραφέα (1961).
1963	Εκδίδεται η Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής [Εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα].
1964	Ζωγραφίζει δέκα πίνακες με θέματα από τη Θεσσαλονίκη για το Ημερολόγιο 1966 της ΑΓΕΤ «Όλυμπος-Ηρακλής».
1965	Συγγραφή του Σημειώσεις εκατό ημερών (Σεπτέμβριος 1965-Ιανουάριος 1966).
1966	Δημοσιεύεται σε συνέχειες στο περιοδικό Ιωλκός τμήμα από τις Σημειώσεις εκατό ημερών (Ιούνιος 1966-Απρίλιος 1967). Συμμετέχει σε ομαδική έκθεση ζωγραφικής στη Θεσσαλονίκη. Εκδίδεται το Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης [Εκδόσεις «Ταχυδρόμου», Αθήνα],  με εξώφυλλο του συγγραφέα.
1967	Αρχίζει η καθημερινή ενασχόληση του ΝΓΠ με τον Συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου. Η επεξεργασία του υλικού οδηγεί σε μικρή, μεσαία και μεγάλη περίληψη του κειμένου. Αρχίζει να χρησιμοποιεί ραπιδογράφο.
1969	Παραιτείται από την εταιρεία J. R. Geigy SA και συνταξιοδοτείται από το ΤΣΑΥ. Παρουσίαση του συγγραφέα και του ανέκδοτου έργου του από τον καθ. Γ. Π. Σαββίδη στο Ινστιτούτο Γκαίτε στην Αθήνα.
1970	Δεύτερη έκδοση του  Ο πεθαμένος και η ανάσταση [Εκδόσεις Αιγόκερως, Θεσσαλονίκη]. Πρώτη έκδοση των  Μητέρα Θεσσαλονίκη [Εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα], με εξώφυλλο του συγγραφέα· Προς εκκλησιασμό [Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη], με εξώφυλλο του συγγραφέα· Συνοδεία [Εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα] με εξώφυλλο του συγγραφέα. Ταξίδι στην Κύπρο, όπου συμμετέχει στην Αντιπροσωπευτική Έκθεση Ελληνικής Ζωγραφικής.
1971	Συμμετέχει στην έκθεση ζωγραφικής GreekArtToday που διοργανώνεται στο Λονδίνο επ’ ευκαιρία της 150ής επετείου της Ελληνικής Επαναστάσεως. Κυκλοφορεί η Βιβλιογραφία Ν. Γ. Πεντζίκη (1935-1971) της Σοφίας Σκοπετέα. Του απονέμεται ο Αργυρούς Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικος. Η ΑΘΠ ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας Α΄ του απονέμει το οφφίκιο του Άρχοντος Μυρεψού της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας.
1972	Πρώτη έκδοση του Ομιλήματα (κείμενα του 1938-9 και μεταγενέστερα) [Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα].
1973	Πρώτη αυτοτελής έκδοση των πεζών εξομολόγησης Σημειώσεις εκατό ημερών [Εκδόσεις Αστήρ-Παπαδημητρίου, Αθήνα],  με εξώφυλλο του συγγραφέα. Κυκλοφορεί η ανθολογία νεοελληνικής ποίησης Modern Greek Poetry [Εκδόσεις Simon and Schuster, Νέα Υόρκη,  επιμέλεια-μετάφραση: Kimon Friar] όπου συμπεριλαμβάνονται ποιήματα και πρόζες του ΝΓΠ.
1974	Πρώτη έκδοση του  Αρχείον [Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα].
1976	Ατομική έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα. Διάλεξη στην Εταιρεία Σπουδών της Σχολής Μωραΐτη με θέμα «Υποσυνειδήτου κλίμαξ και σουρρεαλισμός». Συμμετέχει στο Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών που έγινε στην Αθήνα, με την ανακοίνωση «Μυστικιστικές απόψεις πάνω στην τοιχοποιία των εκκλησιών της Άρτας».
1977	Εκδίδονται τα Αντρέας Δημακούδης και άλλες μαρτυρίες χαμού και δεύτερης πανοπλίας [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη], και Πραγματογνωσία και άλλα επτά κείμενα μυθοπλασίας γεωγραφικής [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη], με εξώφυλλα του συγγραφέα. Γέννηση της εγγονής του Ελισάβετ-Μαρίας.
1978	Εκδίδεται η Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής και άλλα μεταγενέστερα κείμενα [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη] και δεύτερη έκδοση του Μυθιστορήματος της κυρίας Έρσης [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη], με εξώφυλλα του συγγραφέα. Συνέντευξη στο περιοδικό Διαβάζω με τίτλο «Ποτέ δεν θα γίνω λογοτέχνης».
1980	Έκδοση του Παλαιότερα ποιήματα και νεώτερα πεζά [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη], με εξώφυλλο του συγγραφέα. Περιλαμβάνει τη σειρά ποιημάτων ΕΙκόνες, πρόζες που δημοσιεύτηκαν στον Κοχλία και άλλα κείμενα. Ατομική έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα.
1981	Ταξίδι και παραμονή πέντε εβδομάδων στην Αυστραλία μετά από πρόσκληση του αρχιεπισκόπου Στυλιανού Χαρκιανάκη. Δημοσιεύεται στο περιοδικό Δραμινά Χρονικά το πεζογράφημα «Πόλεως και Νομού Δράμας παραμυθία».
1982	Ατομική έκθεση ζωγραφικής στη Θεσσαλονίκη. Τρίτη έκδοση του Ο πεθαμένος και η ανάσταση [Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα] με εξωφυλλο και οπισθόφυλλο του συγγραφέα.
1983	Τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ «Η Μεγάλη Εβδομάδα κατά Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη». Κυκλοφορεί σε αυτοτελή έκδοση το Πόλεως και Νομού Δράμας παραμυθία [Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα], το οποίο τιμάται με το Πρώτο Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1984). Κυκλοφορεί σε αυτοτελή έκδοση η μετάφραση από τον ΝΓΠ του ποιήματος του Μαλλαρμέ, Ίγκιτουρ ή η τρέλα του Ελβενόν και επανεκδίδεται αυτοτελώς το πεζογράφημα Βοροφρύνη [Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα]. Κυκλοφορεί η μονογραφία του George Thaniel, Homage to Byzantium:The Life and Works of Nikos Gabriel Pentzikis [Nostos Books, Μινεάπολις ΗΠΑ]. Τρίτη έκδοση του Μυθιστορήματος της κυρίας Έρσης [Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα] με νέο εξώφυλλο του συγγραφέα. Αφιέρωμα στον ΝΓΠ στο περιοδικό Η λέξη.
1984	Δεύτερη έκδοση της συλλογής πεζογραφημάτων Συνοδεία [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη], με εξώφυλλο του συγγραφέα. Ατομική έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα. Αφιέρωμα στον ΝΓΠ στο περιοδικό Γράμματα και Τέχνες. Τηλεοπτικό αφιέρωμα της εκπομπής «Μονόγραμμα» της ΕΡΤ.
1985	Κυκλοφορεί επετειακή έκδοση του  Μητέρα Θεσσαλονίκη [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη] για τα 2.300 χρόνια από την ίδρυση της πόλης, με έγχρωμες αναπαραγωγές των έργων που ζωγράφισε ο ΝΓΠ το 1964 για το Ημερολόγιο 1966 της ΑΓΕΤ «Όλυμπος-Ηρακλής».
1986	Δεύτερη έκδοση του Προς εκκλησιασμό [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη],  με εξώφυλλο του συγγραφέα. Αναδρομική έκθεση ζωγραφικής στα πλαίσια των «Δημητρίων» στη Θεσσαλονίκη.
1988	Ατομική έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα. Αφιέρωμα στον ΝΓΠ στο περιοδικό Σύναξη. Κυκλοφορεί η ποιητική συλλογή Ποιήματα (παλαιοντολογικά) [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη], με εξώφυλλο του συγγραφέα, που θησαυρίζει μέγα μέρος της ποιητικής παραγωγής του ΝΓΠ. Δεύτερη έκδοση του Σημειώσεις εκατό ημερών [Εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη]. Αναγορεύεται επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
1989	Του απονέμεται το Βραβείο Χέρντερ στη Βιέννη.
1990	Κυκλοφορεί ο τόμος των αναλέκτων Υδάτων υπερεκχείλιση [Εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη].
1991	Δεύτερη έκδοση του Αρχείον [Εκδόσεις ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη],  με εξώφυλλο του συγγραφέα. Αναδρομική έκθεση ζωγραφικής στη Δημοτική Πινακοθήκη της Πάτρας.
1992	Δεύτερη έκδοση του Ομιλήματα με πρόλογο του αρχιμ. Βασιλείου Ιβηρίτη [Εκδόσεις Ακρίτας, Αθήνα]. Τρίτη έκδοση του Μυθιστορήματος της κυρίας Έρσης [Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα],  με νέο εξώφυλλο του συγγραφέα. Κυκλοφορεί η γαλλική μετάφραση του Ο πεθαμένος και η ανάσταση [ Le jeune homme, la mort et la résurrection, Hatier, Αθήνα].
1993	Πεθαίνει από καρδιακή ανακοπή στις 13 Ιανουαρίου. Κηδεύεται την επομένη και ενταφιάζεται στο κοιμητήριο του Ιερού Κοινοβίου του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Ορμύλια Χαλκιδικής.

π. Εφραὶμ Τριανταφυλλόπουλος 13 Ιανουαρίου 2020 στις 9:18 μ.μ.: Τὸ "μεγάλο παιδί", μαζὶ καὶ ὁ "τρελὸς τῆς εὐθύνης"θεσσαλονικέας [π(αι)ζ(ω)γράφ(ω)ς], λογοτέχνης, καλλιτέχνης, φαρμακοποιὸς καὶ ὀπτικὸς φυσιολόγος, ταυτόχρονα καὶ φιλοαγιορείτης καὶ παναγιόφιλος μέχρις δακρύων Νῖκος Πεντζίκης, ποὺ ἐν ζωῇ "σάπισε"στὴ "γῆ τῶν μακάρων"Θεσσαλονίκη, ὅπως ὁ ἴδιος τὴν ἀποκαλοῦσε, καὶ ποὺ ἔζησε μὲ τὴν ἀνάσα τῶν πάντοτε προσφιλῶν του κεκοιμημένων, ὅπως διαπίστωνε ὁ καθηγητὴς Ματσούκας, σὰν σήμερα τὸ 1993, σπάρθηκε γιὰ νὰ βλαστήσει στὸν πρεπούμενο καιρὸ ἀναστημένος στὴ Μονὴ τῆς Ὀρμύλιας, κάτω ἀπὸ ἀρχαία ρίζα ἐλιᾶς. Καί, ἀκριβῶς ἐπειδὴ "σάπισε ζωντανός, ἄνθισε πεθαμένος", ὅπως τοῦ ἄρεζε νὰ λέει.

Νὰ μᾶς θυμᾶσαι κυρ Νῖκο, μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς ἠγαπημένους "νεκρούς", τὴν κυρία Ἔρση, τὸ λατρευτό σου ὅσιο Ἀρσένιο, τὸ γέροντά σου Αἰμιλιανὸ καὶ τὸν παπα Σεραπίωνα ποὺ σοῦ ὄφειλε τὸ ὄνομά του ὅπως μοῦ ἔλεγε, τὸν ὅσιο Παϊσιο, τὸ δεσπότη μας Σισανίου Παῦλο ποὺ σὲ ἀγαποῦσε (ἄλλωστε τὴν ἴδια μέρα φύγατε!) καὶ ἄλλους πολλούς.

Συναντιόμαστε -ἐσὺ τὸ ξέρεις, ἀπὸ πάντα τὸ ἤξερες, γι'αὐτὸ γέλαγες σὰν παιδὶ καὶ ἔκανες καλαμπούρια φενακίζοντας τοὺς σοβαροφανεῖς κάθε ἐποχῆς καὶ κάθε χώρου- "ἀνεπίσημα"σὲ κάθε θεία Λειτουργία, ἀλλὰ καὶ "ἐπίσημα", καθὼς ὅλοι σας μᾶς ἀναμένετε, θὰ συναντηθοῦμε, ἐλπίζουμε, μετὰ τὴ δροσοβόλο ἐκδημία μας! Καλὴν ἀντάμωση!

Η συνέντευξη δόθηκε με αφορμή τη διδακτορική διατριβή του π. Εφραίμ: «Στο Φρέαρ της αγάπης: Συνάντηση Γρηγορίου του Παλαμά και του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη». Βλ. εδώ: http://www.sophia-ntrekou.gr/2014/11/blog-post_15.html


Πηγές:
• «Όταν επιμένουμε να αγνοούμε τον Θάνατο» [Ν. Γ. Πεντζίκη, Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής, κεφ.ΙΓ'σελ.80, Αγροτικές Συνεταιριστικές Εκδόσεις, Θεσσαλονίκη 1987]

ἔργο τοῦ Ν.Γ. Πεντζίκη

Ὅλη ἡ ψυχή σου περιβόλι τοῦ Συναξαριστῆ

Κι ἐσύ παιδί στήν ἄκρη του νά παίζει

Καί τραγουδᾶς καί κουβαλᾶς νερό καί χώματα

Ἀδιάφορο ἄν σ’ ἀκοῦνε ἤ δέν σέ βλέπουν.

Γι’ αὐτό πουλιά καί ψάρια καί φυτά

στά χέρια σου Εἰκόνες λιτανείας

Μέ σχόλια πυκνά ἀποσπασματικά

Φωτίζουν ὧρες ἀνέστιες…

Sydney-Ashfield 7.5.’83

«Πάλι στόν Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη»

Σ.Σ. Χαρκιανάκη, Ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ, II

• Ο Ν. Γ. Πεντζίκης ως εκφραστής και αναμορφωτής του ευρωπαϊκού μοντερνισμού

19.10.2017 / iPorta.gr

tovima.gr / 25.07.2019

Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδας έκανε δεκτό αίτημα του κινήματος κατά των αμβλώσεων «Αφήστε με να ζήσω» και καθιέρωσε ημέρα για την «προστασία της ζωής του Αγέννητου Παιδιού».

Η ημέρα αυτή ορίστηκε για την πρώτη Κυριακή μετά τα Χριστούγεννα, με το κίνημα «Αφήστε με να ζήσω» να εκφράζει τη χαρά του και την ευγνωμοσύνη του για την απόφαση της Ιεράς Συνόδου.

Με αυτήν την κίνηση, η ελληνική Εκκλησία προστίθεται στις φωνές κατά των αμβλώσεων, οι οποίες αυξάνονται ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Τελευταίο χαρακτηριστικό παράδειγμα της αναχρονιστικής αυτής τάσης ήταν η δια νόμου απαγόρευση της άμβλωσης στην πολιτεία της Αλαμπάμα στις ΗΠΑ, τον περασμένο Μάιο.

Τότε, δημιουργήθηκε ένα παγκόσμιο κίνημα υπό το hashtag #YouKnowMe, για να διαμαρτυρηθεί για αυτήν την κίνηση. Είναι ενδεικτικό επίσης ότι η Διεθνής Αμνηστία έχει πραγματοποιήσει την εκστρατεία «Μy Body My Rights», με στόχο τον τερματισμό του ελέγχου και της ποινικοποίησης της σεξουαλικότητας και της αναπαραγωγής από κρατικούς και μη κρατικούς φορείς.

Η σχετική εγκύκλιος της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος εκδόθηκε στις 9 Ιουλίου του 2019 και κοινοποιήθηκε σε όλες τις Μητροπόλεις της χώρας.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Εκκλησία τάσσεται υπέρ μίας συντηρητικής θέσης. Υπενθυμίζεται ότι ήταν κατά του συμφώνου συμβίωσης και του νομοσχεδίου για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Το 2000, η Εκκλησία είχε αντιδράσει έντονα για την αφαίρεση του θρησκεύματος από τις αστυνομικές ταυτότητες. Τέλος, κάποια μέλη της Εκκλησίας έχουν έρθει ουκ ολίγες φορές στο προσκήνιο της – αρνητικής – δημοσιότητας με τις δηλώσεις τους κατά των προσφύγων και των μεταναστών.

Στην ανακοίνωσή της, η οργάνωση «Αφήστε με να ζήσω» αναφέρει πως «Με αισθήματα χαράς και ευγνωμοσύνης υποδεχθήκαμε την απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, να καθιερωθεί η πρώτη Κυριακή μετά τα Χριστούγεννα ως ημέρα αφιερωμένη στην προστασία της ζωής του Αγέννητου Παιδιού. Το κίνημά μας, «Αφήστε με να ζήσω», πιστό στο Λόγο του Ευαγγελίου και στην Παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, διακηρύττει την αλήθεια, ότι το αγέννητο παιδί είναι άνθρωπος, εικόνα Θεού, εξ άκρας συλλήψεως και αγωνίζεται για την προστασία της ζωής του χωρίς όρους και προϋποθέσεις».

Μεταξύ άλλων, σημειώνει πως «με την καθιέρωση της Ημέρας υπέρ της Ζωής του Αγέννητου Παιδιού, αποδίδεται τιμή στο παιδί από την πρώτη κιόλας στιγμή της ύπαρξής του, στιγμή κατά την οποία, ενώ είναι μόνο ένα μονοκύτταρο έμβρυο, είναι ήδη άνθρωπος με αιώνια αξία και προοπτική, και τίθεται υπό την προστατευτική αγκαλιά της Εκκλησίας μας».

Η άμβλωση νομιμοποιήθηκε στην Ελλάδα μόλις το 1986 από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Τότε και πάλι η Εκκλησία είχε σταθεί απέναντι στο προοδευτικό αυτό νομοσχέδιο.

Είχε προηγηθεί μακροχρόνιος αγώνας για τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων, στον οποίο είχε πρωτοστατήσει η Αυτόνομη Κίνηση Γυναικών. Το 1983, συνολικά 500 γυναίκες στην Ελλάδα υπέγραψαν πως εν γνώσει του νόμου και των συνεπειών του, είχαν κάνει µία ή περισσότερες εκτρώσεις. Επτά από αυτές κλήθηκαν σε ανάκριση, με αποτέλεσμα να πραγματοποιηθεί συγκέντρωση διαμαρτυρίας στα Προπύλαια, με συνθήματα «Για το σώμα μας αποφασίζουμε εμείς», «Έξω οι νόμοι από το κορμί µας» και «Όλες είμαστε παράνομες».

Η απελευθέρωση της γυναίκας, η φιλελευθεροποίηση των σεξουαλικών σχέσεων, η μάστιγα του Aids και τα δημογραφικά στοιχεία, είναι μερικές από τις παραμέτρους που δημιουργούν νέα δεδομένα και απαιτήσεις για την ανάγκη λήψης αντισυλληπτικών μέτρων.

Στη χώρα μας, ο δείκτης γονιμότητας παραμένει χαμηλός, ενώ σε υψηλά επίπεδα κινείται ο αριθμός των εκτρώσεων, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, λόγω της συχνότερης χρήσης προφυλακτικού, έχει μειωθεί κατά 25%. Κάθε χρόνο καταγράφονται 150.000 εκτρώσεις.

Η διακοπή εγκυμοσύνης ταυτίζεται με την γενοκτονία!

Σήμερα, σε όλη την Ευρώπη, πλην της Ελλάδος, η πλέον δημοφιλής και ασφαλής μέθοδος αντισύλληψης είναι το αντισυλληπτικό δισκίο. Είναι η μέθοδος που προσφέρει σχεδόν πλήρη αντισυλληπτική προστασία και θεωρείται ως ένα από τα πλέον αυστηρά επιστημονικά ελεγμένα φάρμακα στον κόσμο.

75 εκατομμύρια κυήσεις σ'όλο τον κόσμο είναι ανεπιθύμητες, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ. Από αυτές, 45 εκατομμύρια οδηγούνται στην έκτρωση, ενώ 20 εκατομμύρια γίνονται κάτω από μη ασφαλείς συνθήκες.

Τουλάχιστον 585 χιλιάδες γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνοαπό επιπλοκές στην εγκυμοσύνη, ενώ οι μισοί από αυτούς τους θανάτους θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν υπήρχαν διαθέσιμες και επαρκείς υπηρεσίες με μέσα αντισύλληψης.

Περισσότερα: Αμβλώσεις

Βίντεο 2: Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής - Η ομιλία έγινε από τον π. Νικόλαο 

Λουδοβίκο, στο αρχονταρίκι της Ι.Μ. Αγ. Διονυσίου εν Ολύμπω 21 Ιαν 2007

by Αέναη επΑνάσταση | www. Sophia-Ntrekou.gr

Περισσότερα » π. Νικόλαος Λουδοβίκος

Καθρέφτη μου, σ'εσένα μιλάω, 

εσένα έχω μπροστά μου, άλλο κανένα.

Οι άνθρωποι, φίλοι, χάθηκαν.

Χάθηκαν απ'τη ζωή ή χάθηκε 

το νόημα που έβρισκαν σε μένα;

Με κοιτάς, σε κοιτώ, ένα πρόσωπο νεανικό 

προσπαθώ να θυμηθώ, ωραίο ποτέ, 

όμως πάντα εκφραστικό της στιγμής και μόνο.

Σ'αγνοούσα τότε κι έτρεχα,

λαχάνιαζε το σώμα που μου είχε απομείνει 

–ανάπηρο απ'την αρχή–,

ήθελα να το εκμεταλλευτώ, 

να το χαρώ, ν'αφεθώ στον αέρα,

στη θάλασσα, στον αμερόληπτο έρωτα.

Τις φιλενάδες μου με τα τέλεια κορμιά 

που έλαμπαν στον ήλιο, δεν ζήλεψα ποτέ,

δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι οι άνθρωποι 

μου είχαν στερήσει κάτι που μου ανήκε.

Και τώρα ήρθε της εξομολόγησης η ώρα.

Μικρέ μου καθρέφτη, που τελευταία σ'έχω συνέχεια

μπροστά μου για να σε συνηθίσω:

Σε μισώ. Θα με συγχωρέσεις;

Μίσος τι θα πει δεν ήξερα.

Αλλά τώρα, να, βλέπω το πρόσωπό μου 

κι εξαγριώνομαι ενάντια στη φύση.

Μέσα μου βαθιά, βέβαια, 

ξέρω ότι ο εχθρός μου δεν είσαι εσύ, 

αλλά ο χρόνος.

Ο χρόνος όμως παραμένει πάντα ασύλληπτος 

αφού τα αμαρτήματά του όλο αναβάλλονται 

κι αυτός διαφεντεύει ακόμη τη ζωή μου.

Καθρέφτη μου, θύμα είσαι κι εσύ 

του ανθρώπινου παραλογισμού.

Σ'ευχαριστώ που μου παραστέκεσαι 

και μ'αφήνεις να σε μισώ.

Στο βίντεο διαβάζει η ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ 

το τελευταίο της ποίημα «Εξομολόγηση στον καθρέφτη»

«Είμαστε εδώ, με ποιήματα και μουσική - 2015»
Τρίτη 16 Ιουνίου 2015 πλατεία Κλαυθμώνος,

Συναντήσεις Με Συγγραφείς στο cafe του ΙΑΝΟΥ
Κ. Αγγελάκη-Ρουκ, Ν. Θρασυβούλου













Μουσική και ποίησηστο πρώτο Art Beat του Ιουνίου. Η αγαπημένη ερμηνεύτρια Ελευθερία Αρβανιτάκη συναντήθηκε με μια από τις σημαντικότερες Ελληνίδες ποιήτριες. Η Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ, μίλησε στο Art Beat για την συγκεντρωτική έκδοση όλων των ποιημάτων της και την περιπέτεια της γραφής. Η εκπομπή για τον πολιτισμό, που καταγράφει καθημερινά τις πιο ενδιαφέρουσες πολιτιστικές δράσεις και τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από αυτές. 

by Αέναη επΑνάσταση | www.Sophia-Ntrekou.gr

Μια εικόνα, χίλιες λέξεις 
και δεν είναι ανάγκη

Πολλοί νομίζουν

ότι ο σταυρός και το σπαθί

είναι διαφορετικά πράγματα

διότι δεν έχουν διαβάσει

ούτε την ιστορία μας

ούτε ξέρουν

για τις θυσίες μας

μερικοί όμως

γνωρίζουν την αλήθεια

για τους δίκαιους

που γονατίζουν

μόνο μ'ένα γόνατο

όταν προσεύχονται

μην το ξεχάσεις

ούτε στη μάχη
ούτε στην εκκλησία.

Ν. Λυγερός

Φωτογραφίες - Κεντρική ομιλία του Ν. Λυγερού στην Εθνική Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος με θέμα: "Από τους Μάρτυρες και τους Ήρωες του Ολοκαυτώματος στα Δικαιώματα της Ανθρωπότητας". Ιερά Συναγωγή, Λάρισα. Πέμπτη 24 Ιανουαρίου 2019.

Όσοι έχουν ξεχάσει τι σημαίνει ο όρος γενοκτονία είναι καταδικασμένοι να τον ζήσουν. Όσοι τον έζησαν, δεν θα ξεχάσουν, γιατί πλέον ανήκει στην ιστορία τους. Κι όσοι είναι Δίκαιοι θα είναι πάντα κοντά στους αθώους, μαζί με τα θύματα, ενάντια στους βάρβαρους. Η ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος μας υπενθυμίζει ότι τα θύματα του Ναζισμού δεν ήταν μόνο μερικά, αλλά ένα κομμάτι της Ανθρωπότητας. Μας υπενθυμίζει, επίσης, τη βαρβαρότητα των πράξεων, τα βάσανα και τα βασανιστήρια των θυμάτων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στα στρατόπεδα εξολόθρευσης. 

Η Shoah δεν είναι μόνο ένα έγκλημα κατά των Εβραίων, αλλά κατά της Ανθρωπότητας, όπως είναι κάθε γενοκτονία. Το Ολοκαύτωμα ήταν η έσχατη λύση γι’ αυτούς που πίστευαν και έκαναν και άλλους να πιστέψουν ότι για όλα φταίνε οι ξένοι, αυτοί που είναι διαφορετικοί, αυτοί που δεν είναι ίδιοι. Την ίδια περίοδο, με τον ίδιο τρόπο, οι Ναζί εξόντωσαν τους Τσιγγάνους, τους ομοφυλόφιλους, τους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες, επειδή ήθελαν μόνο μια ράτσα, μόνο μια φυλή δίχως να συνειδητοποιήσουν πόσο εκφυλισμένη ήταν η σκέψη τους, δίχως να βάλουν όρια στη βαρβαρότητά τους και τη φρίκη. 

Πρέπει, λοιπόν,να μην ξεχάσουμεκι εμείς αυτήν την ημέρα, αν θέλουμε να λέμε ότι ανήκουμε στην Ανθρωπότητα κι ότι παλεύουμε ενάντια στη βαρβαρότητα. Αλλιώς, αν ξεχνούμε τέτοιες ημερομηνίες, τέτοιες μαύρες σελίδες της Ιστορίας είμαστε καταδικασμένοι να τις ξαναζήσουμε. Το Ολοκαύτωμα δείχνει και τον αγώνα που πρέπει να ακολουθήσουν οι αθώοι και οι Δίκαιοι για να σωθεί η μνημοσύνη των θυμάτων. Μπορούμε ν’ αντισταθούμε στη γενοκτονία της μνήμης, αρκεί να το θέλουμε, αρκεί να νιώθουμε το καθήκον κι όχι μόνο το χρέος. Διότι ακόμα και τώρα υπάρχουν άτομα που θέλουν να αφανίσουν το Ολοκαύτωμα, που θέλουν να δολοφονήσουν και το θάνατο, που θέλουν να σβήσουν τη μνήμη μας, για να μην υπάρχουν θύματα, για να μην υπάρχουν θύτες, για να μην υπάρχει έγκλημα. Όμως, εμείς θ’ αντισταθούμε και δεν θα ξεχάσουμε τη γενοκτονία.

• Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ρομά (Τσιγγάνων) από τους Ναζί - Ν. Λυγερός

• Το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων δεν έκλεισε: Τα θύματα του ναζισμού και ο ναζί δικτάτορας - Ν. Λυγερός

• Το θέμα και το νόημα της Σημαίας είναι ένας απλοϊκός αντιπερισπασμός γι'αυτό μάθε για τις σημαίες - Ν. Λυγερός

• Όταν ένας Ρομά σηκώνει την ελληνική σημαία (Η ιστορία του μικρού Ρομά που παρέλασε την 28η Οκτωβρίου)

«Η συμμετοχή σε ένα κόμμα ή μια «σέχτα», 

σε κάνει να υπερασπίζεσαι τα λάθη της, 

υποτάσσοντας την ελευθερία σου.» Γ. Κ

ο Βασιλιάς της Ρώμης, έχει την όψη του

σκληρή, άδικη τη βουλή του!

Τελείωσε το Ωδείο Αθηνώνκαι εμφανίσθηκε στη σκηνή πρώτα ως τενόρος στο θίασο Ροζαλίας Νίκα το 1925, και μετά την παρακμή της μεταπήδησε στην επιθεώρηση το 1932 στον θίασο Παπαϊωάννου και αργότερα μεταπήδησε στο είδος των κωμικών ρόλων. Το 1939 συνέπραξε με το θίασο Μηλιάδη - Μαυρέα. Ως ηθοποιός διέπρεψε σε απόδοση λαϊκών τύπων. Ανεπανάληπτη ήταν η απόδοσή του στο τύπο του «μεθύστακα», που αποτέλεσε σταθμό στο ελληνικό θέατρο. Τον τύπο αυτόν μετέφερε αργότερα και στον κινηματογράφο με ομώνυμο τίτλο. Ο Αντώνιος Βώττης του ανέθεσε το νούμερο τού «μεθυσμένου», που είχε γράψει πριν από τρία χρόνια και δεν έβρισκε τον κατάλληλο ηθοποιό να το ερμηνεύσει. Διέβλεψε ότι ο Μακρής είχε υποκριτικό ταλέντο, εκτός από τη θαυμάσια φωνή του και δεν έπεσε έξω. Τραγουδώντας και παίζοντας το νούμερο «Με λεν μπεκρή» στην επιθεώρηση «Ο παπαγάλος του 1932» με τον θίασο του Σπύρου Πατρίκιου, έγινε εν μία νυκτί πρωταγωνιστής του ελαφρού θεάτρου.

Το 1955 απέδωσε τόσο αληθινά τον χαρακτήρα του μισητού ιδιοκτήτη που έγινε αποδέκτης ευτράπελου επεισοδίου σε κεντρικό δρόμο της Αθήνας θεωρούμενος ως πραγματικός ιδιοκτήτης. Συμμετείχε σε περίπου σαράντα ταινίεςπαίζοντας χαρακτηριστικούς ρόλους, όπως του μεθυσμένου, του άστοργου, του ανάποδου μα και στοργικού πατέρα. Κάθε ταινία του Ορέστη Μακρή θεωρείται μια ξεχωριστή δημιουργία ρόλου που σήμερα αποτελούν όλοι πρότυπα θεατρικής μελέτης του είδους των.

Ο Ορέστης Μακρής - ηθοποιός ευγενής, μετρημένος με σπάνιο ήθος και επαγγελματική ευσυνειδησία - πέθανε στην Αθήνα στις 29 Ιανουαρίου 1975. Η κηδεία του έγινε την επομένη στο Α’ Νεκροταφείο και ήταν πάνδημη. Τιμήθηκε με το Τάγμα του Φοίνικος.

Φιλμογραφία

• Ο μάγος της Αθήνας (1931)
• Ο μεθύστακας (1950) ...Χαράλαμπος
• Ο γρουσούζης (1952) ...Αγαθοκλής
• Το κορίτσι της γειτονιάς (1954) ...Στάμος
• Η κάλπικη λίρα (1955) ...Βασίλης Μαυρίδης
• Καταδικασμένη κι απ'το παιδί της (1955) ...Παύλος
• Το φιντανάκι (ταινία) (1955) ...Αντώνης
• Η αρπαγή της Πεσεφόνης (1956) ...πρόεδρος Κατωχωρίου
• Η θεία απ'το Σικάγο (1957) ...Χαρίλαος Μπάρδας
• Της νύχτας τα καμώματα (1957) ...Σωτήρης
• Το αμαξάκι (1957) ...Ανέστης Καραμπάς
• Η κυρά μας η μαμή (1958) ...Λυκούργος Μπέκος
• Μια λατέρνα, μια ζωή (1958) ...Κοσμάς
• Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο (1959) ...γυμναστής Γκίκας
• Ο Θύμιος τα 'κανε θάλασσα (1959) ...Βρασίδας Μόραλης
• Στουρνάρα 288 (1960) ...Μπάμπης
• Η Χιονάτη και τα 7 γεροντοπαλίκαρα (1960) ...Καίσαρ Αλεξάνδρου
• Της μιας δραχμής τα γιασεμιά (1960) ...παππούς
• Έξω οι κλέφτες (1961) ...Τιμολέων Αδάμαντας
• Οικογένεια Παπαδοπούλου (1961) ...Νίκος Καρύδογλου
• Ο καλός μας άγγελος (1961) ...Διαμαντής Ναρλής
• Το μεροκάματο του πόνου (1963) ...Βαγγέλης
• Ο Αριστείδης και τα κορίτσια του (1964) ...Αριστείδης Ελαπόρτας
• Αδικημένη (1964) ...Νικόλας Ανδρέου
• Ζητιάνος μιας αγάπης (1964) ...Σπύρος
• Κάθε καημός και δάκρυ (1964)
• Πόνεσα πολύ για σένα (1964) ...Χαρίδημος
• Με πόνο και με δάκρυα (1965) ...Βασίλης Καψομίχαλος
• Οι καταφρονεμένοι (1965) ...Σταμάτης
• ο Πόνος του Μπεκρή (1966) ...Θάνος
• Ένα κορίτσι αλλιώτικο απ'τ'άλλα (1968)

Η καριέρα του στον κινηματογράφο διήρκεσε τρεις δεκαετίες, κατά τις οποίες έπαιξε σε περισσότερες από 40 ταινίες. Αποφάσισε να αποσυρθεί οριστικά από το "σανίδι", όπως αποκαλούσε το θέατρο, το 1968. Οι συνάδελφοί του ζητούσαν να συνεχίσει να παίζει όπως εκείνος τους απαντούσε :» Δεν θέλω να με διώξει το σανίδι, εγώ θα αφήσω το σανίδι!» Με τον εγγονό του Πράγματι δεν έπαιξε ποτέ ξανά.

Πέθανε στις 29 Ιανουαρίου στο σπίτι του στο Χαλάνδρι σε ηλικία 77 ετών.




Όταν το 1930 άνοιξε το εργοστάσιο δίσκων της Κολούμπια, ένας από τους πρώτους που πήγαν να ηχογραφήσουν ήταν ο τενόρος και μετέπειτα ηθοποιός, Ορέστης Μακρής. Ο απόφοιτος του Ωδείου Αθηνών έκανε ντεμπούτο το 1925 στον θίασο οπερέτας της Ροζαλίας Νίκα.

Σύντομα διέπρεψε με το εντυπωσιακό παράστημα και τη γοητευτική του φωνή, ερμηνεύοντας το «Τανγκό της Λεϊλά» που συγκίνησε το κοινό της εποχής.

Το 1928 σε περιοδεία στην επαρχία με τον θίασο του Αιμίλιου Βεάκη, οι συνάδελφοί του ανακάλυψαν ακόμη ένα ταλέντο του Ορέστη Μακρή, εκτός από το τραγούδι.

Ένα μεσημέρι όπως έτρωγαν όλοι μαζί, ο συνήθως μετρημένος και ήσυχος ηθοποιός, αποφάσισε να κάνει ορισμένες μιμήσεις για να τους φέρει στο κέφι.

Σηκώθηκε τρεκλίζοντας από θέση οκλαδόν και με φωνή σπαστή και συρτή τους έκανε τον μεθυσμένο. Όλοι λύθηκαν στα γέλια και δεν θα ήταν παρά ένα αστείο, αν δεν βρισκόταν ανάμεσά τους ο Βεάκης. 

Μόλις τον είδε, κατάλαβε ότι ο νεαρός τενόρος δεν έπρεπε να περιοριστεί στο τραγούδι. «Δεν χρειάζεται καν να το σκεφτείς. Πρέπει να βγεις στην επιθεώρηση και μόνο με αυτό το νούμερο θα χαλάσεις κόσμο», του είπε χαρακτηριστικά και με ύφος που δεν σήκωνε αντίρρηση. Το 1932 ο Ορέστης Μακρής εμφανίστηκε στο Ρεξ παίζοντας στην επιθεώρηση «Παπαγάλος», όπου επιχείρησε το νέο του ξεκίνημα. «Τους μπεκρήδες και αν δικάσουνε, άδικα θα τους κρεμάσουνε», έλεγε κάνοντας τον μεθυσμένο και ξεσηκώνοντας το κοινό που έσπευδε στο θέατρο μόνο και μόνο για να απολαύσει το συγκεκριμένο νούμερο.

Ο Ορέστης Μακρής δεν έπινε ούτε γουλιά κρασί, όμως «μέθυσε» με το ταλέντο του όλη την Αθήνα. Ο ήρωας που υποδυόταν ήταν πραγματικό πρόσωπο που πολύ συχνά περιφερόταν στα γραφικά ταβερνάκια της Πλάκας. Ο Μακρής τον είχε δει και είχε αντιγράψει εκφράσεις και κινήσεις του για να τις μεταφέρει στον ρόλο που έπαιζε στην παράσταση. Που να ήξερε τότε ότι το ρόλο του μεθύστακα θα τον κουβάλαγε σε όλη τη μελλοντική του καλλιτεχνική διαδρομή.



Όταν ο Φίνος αποκάλεσε τον Μακρή, κάφρο Στον κινηματογράφο τον ενσάρκωσε στην ταινία «Ο Μεθύστακας» του Γιώργου Τζαβέλλα. Ο Φιλοποίμην Φίνος που παρακολουθούσε τον Γιώργο Τζαβέλλα να εξηγεί τον ρόλο και τις ατάκες στον Ορέστη Μακρή, έκρινε ότι ο ηθοποιός δεν διέθετε τα απαραίτητα προσόντα. «Τι παιδεύεσαι; Δεν βλέπεις που είναι κάφρος;» είπε στον σκηνοθέτη. Ο Μακρής που άκουσε το αρνητικό σχόλιο δεν απάντησε και βγήκε ατάραχος από το πλατό. Όταν ξαναστήθηκε μπροστά στην κάμερα και άρχισε τον μονόλογό του, ξαφνικά διέκοψε και γυρνώντας προς το Φίνο, τον κοίταξε και του είπε: «Εμένα είπες κάφρο ρε;».

Η ταινία, που μέχρι σήμερα θεωρείται μια από τις καλύτερες του ελληνικού κινηματογράφου, έκοψε περισσότερα από 300.00 εισιτήρια, χάρη στον «κάφρο» που την απογείωσε με την ερμηνεία του. Έκτοτε, όποιος θέλει να πειράξει κάποιον που πίνει δεν έχει να κάνει τίποτα άλλο, παρά να τον αποκαλέσει Ορέστη Μακρή. (βλ. παρακάτω την ταινία ολόκληρη)

Ο Μακρής έδειξε ιδιαίτερο ζήλο στις σκηνές και σε μια από αυτές, λογόφερνε έντονα με τον Δημήτρη Χορν. Όταν ολοκληρώθηκε το πλάνο οι δύο ηθοποιοί συνέχισαν να βρίζονται με χυδαίο τρόπο που στη συνέχεια μετατράπηκε σε σπαρταριστά γέλια.

Δείτε: Ένας ηθοποιός στην οδό ονείρων που ήταν φως: Δημήτρης Χορν

Εκτός από μεθύστακας, ο ηθοποιός διέπρεψε στον κινηματογράφο και σε άλλους ρόλους, όπως καθηγητής γυμναστικής, αμαξάς, πατέρας ανύπαντρων κοριτσιών και σπιτονοικοκύρης. Επίσης, έγραψε ιστορία στο θέατρο το 1959, όταν ήρθαν στην Αθήνα τα μπαλέτα Μπολσόι για παραστάσεις στο Ηρώδειο.

Ο Μακρής εργαζόταν τότε στο Περοκέ και για να σατιρίσει το διάσημο χορευτικό σχήμα, έστησε τη δική του χορογραφία με θέμα την «Λίμνη των κύκνων». Οι μπαλαρίνες-κύκνοι όμως ήταν ο Βασίλης Αυλωνίτης, ο Νίκος Σταυρίδης και ο Σταύρος Παράβας.

Όσο για τον ρόλο της πριμαντόνας, που δεν ήταν άλλος από έναν τεράστιο και αλλοπρόσαλλο φτερωτό κύκνο, τον είχε κρατήσει για τον εαυτό του, ξεσηκώνοντας και πάλι το κοινό.

Πληροφορίες από: finosfilm.com, el.wikipedia.org, katiousa.gr, mixanitouxronou.gr, youtube.com, biographies.gr, efsyn.gr, greek-movies.com, Sophia-Ntrekou.gr, facebook.com › YorgosPapastefanou, imdb.com

Πηγή: Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr

Το κρασάδικο τραγούδι της ταβέρνας του Μάνου Χατζιδάκι, στα τέλη της δεκαετίας του ’50, με τον χαρακτηριστικό ήχο της λατέρνας, και την ερμηνεία ενός αληθινά μεγάλου καλλιτέχνη. Περιγράφει με την ανάγλυφη πένα του και τη μεστή ματιά του ο Γιώργος Παπαστεφάνου. Ευλογία αληθινή οι αναρτήσεις και οι περιγραφές του.

Γιώργος Παπαστεφάνου: Στο τέλος τής δεκαετίας τού ‘50, τα παλιά αθηναϊκά τραγούδια τού κρασιού, τραγουδιόντουσαν ακόμα: «Εγώ το πίνω και το λέω, γίνομαι στουπί», «Πιες γλυκό κρασί, δεν είν’ ντροπή», «Τους μπεκρήδες κι αν δικάσουνε, άδικα θα με κρεμάσουνε» και πόσα, πόσα άλλα. Τότε όμως γράφτηκαν και κάμποσα καινούρια κρασάδικα τραγούδια, που γνώρισαν κι αυτά επιτυχία: «Γι’ αυτό γεννήθηκε η ρετσίνα», «Εγώ θα κόψω το κρασί», «Και γουλιά γουλιά» ή «Για μια κιθαρίτσα ξενυχτάνε τα κορίτσια και στο δρόμο μοναχός ένας μπεκρής». Άλλωστε, και ο τύπος τού μεθυσμένου, εξακολουθούσε να μετράει, όχι μόνο στον κινηματογράφο και το θέατρο, αλλά και στο ραδιόφωνο. Όμως την ίδια εποχή, είχαν ξαναγίνει μόδα και οι γλυκόλαλες λατέρνες, που τόσα είχαν δει και ζήσει μέσ’ στους δρόμους. Να λοιπόν τώρα ένα τραγούδι με τον μεγάλο Ορέστη Μακρή, που συνδέει αυτά τα δύο: «Κοπάνα το, κοπάνα το και μην φοβάσαι θάνατο». Είναι από την ταινία τής ΑΝΖΕΡΒΟΣ τού 1958, «Μια λατέρνα, μια ζωή». Ο Σωκράτης Καψάσκης σκηνοθέτης, τού Γιώργου Τζαβέλλα το σενάριο και πιστεύω και οι στίχοι, και η μουσική τού πολυγραφότατου Μάνου Χατζιδάκι.

Ο Ορέστης Μακρής τραγουδάει «Κοπάνα το, κοπάνα το και μην
φοβάσαι θάνατο» στην ταινία «Μια λατέρνα, μια ζωή» (1958)



Ο μεθύστακαςείναι ασπρόμαυρη δραματική ταινία του ελληνικού κινηματογράφου σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιώργη Τζαβέλλα και παραγωγής Φίνος Φιλμ. Η ταινία ήταν από τις πρώτες και μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες της Φίνος Φιλμ - 304.438 εισιτήρια στην α'προβολή της.

Ταξίδι σε όμορφες στιγμές που μας έχουν προσφέρει
απλόχερα οι μεγάλοι του ελληνικού κινηματογράφου !

Η περίφημη σκηνή όπου ο Παπαφρονιμόπουλος (Διονύσης Παπαγιαννόπουλος) γυρεύει τα... νοίκια παρουσία του θυρωρού (Ορέστη Μακρή) από την κυρία Ευγενία (Σοφία Βέμπο) ή αλλιώς.... Τζένη Μπλανς.

Αρκετές ταινίες με τον Ορέστη Μακρή




Tango του 1930σε μουσική και στίχους Λόλας Βώττη. Από τα «Παναθήναια 1931». Ένα από τα πολύ γνωστά tango του 1930 με έναν από τους πιό γλυκούς τενόρους τον Ορέστη  Μακρή. Στα λόγια του τραγουδιού στην αρχή φαίνεται η απογοήτευση του προδομένου έρωτα και στο τέλος η απόγνωση και η κακία του. Το έγραψε η Λόλα Βώττη και το είχε αφιερώσει στην ξαδέλφη της την Πάολα.




Αφιέρωμα του Αρχείου της ΕΡΤ στον Ορέστη Μακρή (29 Ιανουαρίου 1975): Το Αρχείο της ΕΡΤ, τιμώντας τη μνήμη του ηθοποιού Ορέστη Μακρή, που «έφυγε» από τη ζωή στις 29 Ιανουαρίου 1975, ψηφιοποίησε και παρουσιάζει την εκπομπή «Τ’ αστέρια λάμπουν για πάντα – Ορέστης Μακρής».

Στην εκπομπή σκιαγραφείται το πορτρέτο του αξέχαστου ηθοποιού. Άνθρωποι του καλλιτεχνικού χώρου, σκηνοθέτες και ηθοποιοί μιλούν για το ξεκίνημα της καλλιτεχνικής του πορείας, για το ταλέντο και τους χαρακτηριστικούς ρόλους που υποδύθηκε.

Ο Αλέκος Σακελλάριος αποκαλύπτει πώς από οπερετικός τενόρος ο Ορέστης Μακρής έγινε ηθοποιός, πώς αντέδρασε όταν ο Αιμίλιος Βεάκης του πρότεινε για πρώτη φορά να υποδυθεί τον μεθύστακα σε κάποια επιθεώρηση, καθώς και άγνωστα περιστατικά από την καριέρα του στο θέατρο και στον κινηματογράφο.

Η Ροζίτα Σώκου, αναφερόμενη στην ταινία του Γιώργου Τζαβέλλα «Ο μεθύστακας», τονίζει ότι ο Ορέστης Μακρής κατάφερε έναν πραγματικό άθλο. «Από σκηνή σε σκηνή βυθιζόταν περισσότερο στο πιοτό. Περνούσαν τα χρόνια και έδειχνε την κατάπτωση του ανθρώπου. Από απλός, κεφάτος μπεκρής, γινόταν ένας δύστυχος μεθύστακας», λέει χαρακτηριστικά.

Ο σκηνοθέτης Φίλιππος Φυλακτός μιλά για τη συνεργασία του μαζί του στην κινηματογραφική ταινία «Η κάλπικη λίρα», όπου ο ίδιος εργαζόταν ως βοηθός του Γιώργου Τζαβέλλα, τονίζοντας ότι ο Ορέστης Μακρής ήταν «ο πιο συνεπής, ο πιο πειθαρχημένος και ο πιο διαβασμένος ηθοποιός, ανάμεσα στους μεγάλους του ελληνικού κινηματογράφου».

Για τον σπουδαίο ηθοποιό μιλούν επίσης, ο Παντελής Παλιεράκης, φροντιστής της Φίνος Φιλμ, ο δημοσιογράφος – σκηνοθέτης Φρίξος Ηλιάδης, και η ηθοποιός Άννα Παναγιωτοπούλου, ενώ προβάλλονται αποσπάσματα από κινηματογραφικές ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε. Έτος παραγωγής: 1990, Σκηνοθεσία: Πάνος Κέκας





Η κυρά μας η μαμή (1958): Σε αυτήν την ασπρόμαυρη κωμωδία, ένας συνταξιούχος γιατρός (Ορέστης Μακρής) αποφασίζει να εγκατασταθεί οικογενειακά στο χωριό της γυναίκας του και ανοίγει ιατρείο. Έρχεται, όμως, σιγά-σιγά σε σύγκρουση με τη μαμή του χωριού (Γεωργία Βασιλειάδου) και τις «ανορθόδοξες» ιατρικές πρακτικές της, δηλαδή ξεματιάσματα και φυλακτά. Ο γιος της μαμής (Δημήτρης Παπαμιχαήλ), σπουδαστής Ιατρικής στην Αθήνα, έρχεται για διακοπές στο χωριό όπου γίνεται ζευγάρι με την κόρη του γιατρού (Ξένια Καλογεροπούλου), ο οποίος προσπαθεί να μειώσει την επιρροή της μαμής στους χωρικούς. Τελικώς οι νέοι παντρεύονται, ενώ οι δύο ορκισμένοι εχθροί συμφιλιώνονται.



Η θεία απ'το Σικάγοείναι ο τίτλος ελληνικής ασπρόμαυρης κινηματογραφικής ταινίας από την Φίνος Φιλμς, έτους παραγωγής 1957. Η ταινία έκοψε 142.459 εισιτήρια.

Χαρίλαος (Ορέστης Μακρής) (συζητώντας με κάποιον στο καφενείο): Τα συγχαρητήριά μου, στρατηγέ μου, για την κορούλα σας! Συνοικέσιον; Χαρίλαος: Όχι. -Έρως; Χαρίλαος: Όχι. -Ε, τότε; Χαρίλαος: Κανάτι!



ο Πόνος του Μπεκρή (1966): Η ιστορία ενός άντρα (Ορέστης Μακρής), κατεστραμμένου από μια πονηρή γυναίκα (Μπέττυ Μοσχονά), ο οποίος καταλήγει μέθυσος. Μέσα όμως από μια σειρά συμπτώσεων και τυχαίων γεγονότων ξαναβρίσκει τον χαμένο γιο του (Θανάσης Μυλωνάς) και μαζί μ’αυτόν τη χαμένη ευτυχία στη ζωή του.








Ο εγγονός του Ορέστη Μακρή μιλά για
τον αξέχαστο ηθοποιό Ορέστη Μακρή














Πηγή: by Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr

Με τον εορτασμό των Τριών Ιεραρχών 30 Ιανουαρίου και της επετείου της Ευρέσεως της Ιεράς εικόνας της Παναγίας, αναβιώνει το έθιμο «Φαναράκια». Μέσα στην καρδιά του χειμώνα το νησί ζωντανεύει κυρίως από τους ντόπιους με τα φαναράκια να κατασκευάζονται από τους ίδιους και κάθε οικογένεια να έχει το δικό της μοτίβο που το κοσμεί.

Τον Ιανουάριο του 1823 όπου η αξίνα του Μανώλη Μάτσα χτύπησε στο ξύλο του εικονίσματος και έδωσε τέλος στις προσπάθειες για την εύρεση της Εικόνας που κράτησαν πάνω από έναν χρόνο. Οι κάτοικοι του νησιού κατέβηκαν από τα χωριά με τα φαναράκια για να προσκυνήσουν πρώτη φορά το εικόνισμα σχηματίζοντας φωτεινές λωρίδες στα βουνά της Τήνου. Το έθιμο Φαναράκια αναβιώνει κάθε χρόνο τέτοια μέρα και μπορεί οι πρωταγωνιστές να είναι οι μαθητές και τα μικρά παιδιά, όλοι όμως κρατάνε το δικό τους φαναράκι στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Τήνου αλλά και στη λιτανεία που ακολουθεί στους δρόμους της Χώρας, σύμφωνα με το έθιμο!

Τὴν θαυμαστήν σου καὶ ἁγίαν Εἰκόνα, 

τὴν κεκρυμμένην ὑπὸ γῆν πολλοῖς χρόνοις, 

δι’ ἐμφανείας θείας σου Πανύμνητε, 

ἡμῖν ἐφανέρωσας, ὡς θησαύρισμα θεῖον· 

ἧς τὴν θείαν εὕρεσιν, ἑορτάζοντες πόθῳ, 

ἀναβοῶμεν πάντες εὐλαβῶς· χαῖρε Παρθένε, 

ἡμῶν ἡ βοήθεια. (Κοντάκιο ημέρας)

Κατά το έτος 1821 μ.Χ., η Θεοτόκος είχε χαρίσει την πρώτη φανέρωση της θέλησής Της με την εμφάνισή της στο όνειρο ενός απλού γέροντα κηπουρού, του μπάρμπα Μιχάλη Πολυζώη καθοδηγώντας τον να πάει στο χωράφι του Αντωνίου Δοξαρά, να σκάψει και να βρει το εικόνισμάτης. Η προσπάθεια όμως έμεινε άκαρπη και γρήγορα ήρθε η απογοήτευση και εγκαταλείφθηκε.

Δύο χρόνια αργότερα η Μοναχή Πελαγία (βλέπε εδώ) για τρεις συνεχόμενες εβδομάδες (Κυριακή 9, 16 και 23 Ιουλίου 1822 μ.Χ.), έβλεπε στον ύπνο της την Παναγία να της ζητά να οργανώσει ανασκαφές για να ξεθάψουν και να ανακαινίσουν τον Ναό Της που είναι θαμμένος στον αγρό του Αντωνίου Δοξαρά, στη Χώρα. Η Μοναχή συνοδεία της Ηγουμένης της Μονής ειδοποιεί τον Μητροπολίτη της Τήνου Γαβριήλ, ο οποίος προσκαλεί τους τοπικούς παράγοντες και το λαό της Τήνου στον Μητροπολιτικό Ναό των Ταξιαρχών, παρακαλώντας τους να συνδράμουν, για το σκοπό αυτό, όπως ο καθένας μπορούσε.

Ο λαός πρόθυμα άρχισε τις ανασκαφές στις αρχές Σεπτεμβρίου 1822 μ.Χ. από τις οποίες αποκαλύφθηκαν τα ερείπια παλαιού ναού του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Ωστόσο δεν βρέθηκε κανένα ίχνος εικόνας γεγονός που επισκίασε το θετικό κλίμα και οδήγησε τον κόσμο σιγά, σιγά στην εγκατάλειψη του εγχειρήματος.

Οι εργασίες επαναλαμβάνονται με περισσότερη οργάνωση και πείσμα και στις 30 Ιανουαρίου 1823 μ.Χ. η αξίνα του Δημ. Βλάσση, εθελοντή εργάτη από το χωριό Φαλατάδος, προσκρούει στο θαυματουργό εικόνισμα του Ευαγγελισμού χωρίζοντας το στα δύο μεταξύ της εικονιζόμενης Θεοτόκου και του Αρχαγγέλου.

Ἔχουσα ὡς πλοῦτον πνευματικόν, ἡ Τῆνος Παρθένε, 

τὴν Εἰκόνα σου τὴν σεπτήν, ταύτης ἑορτάζει, 

τὴν εὕρεσιν ἐν ὕμνοις, κηρύττουσα εὐσήμως, 

τὴν προστασίαν σου. [Μεγαλυνάριο ημέρας]

Αστραπιαία η είδηση έφθασε σε κάθε σημείο του νησιού και αμέσως όλοι οι Τήνιοι παράτησαν κάθε ασχολία και κατευθύνθηκαν στην Χώρα να δουν και να προσκυνήσουν την εικόνα. Επειδή δε θα τους προλάβαινε η νύχτα στο δρόμο, όλοι πήραν μαζί τους και από ένα λαδοφάναρο.

Έτσι εκείνη τη νύχτα όλες οι στράτες και τα μονοπάτια του νησιού γέμισαν φώτα καθώς στη σειρά μέσα στο σκοτάδι – σε τριάντα χιλιάδες υπολογίζονται οι κάτοικοι της Τήνου μαζί με τους πρόσφυγες από τα ελληνικά νησιά εκείνα τα χρόνια - κατέβαιναν οι Τήνιοι από τα χωριά και τις εξοχές στη Χώρα, η οποία σημειωτέον είχε εγκαταλειφθεί λόγω επιδημίας.

Το γεγονός της πάμφωτης νύχτας αποτυπώθηκε βαθειά στη μνήμη των Τηνίων και έκτοτε, μαζί με τον εορτασμό της ευρέσεως της εικόνας και τις λαμπρές εκδηλώσεις της εκκλησίας καθιερώθηκε να εορτάζεται και με λαμπαδηφορία όπου συμμετέχουν όλοι οι Τήνιοι.

Τα χαρμόσυνα νέα της εύρεσης μιας εικόνας από την μοναχή Πελαγία, διαδόθηκαν σε όλο το νησί και οι κάτοικοι των χωριών ξεκίνησαν το δρόμο τους προς τη Χώρα για να προσκυνήσουν. Η νύχτα είχε πέσει και τα φαναράκια που κρατούσαν, δημιούργησαν μια φαντασμαγορική εικόνα, φωτίζοντας τη διαδρομή προς τη Χώρα.

Από τότε, κάθε τέτοια μέρα καθιερώθηκε η λαμπαδηφορία που ονομάζεται Φαναράκια.

Πρωταγωνιστές του εθίμου είναι οι μαθητές του νησιού, οι οποίοι ξεκινούν από τα σχολεία τους για να συναντήσουν στο προαύλιο του Ιερού Ναού Ευαγγελίστριας τους ντόπιους και τους επισκέπτες. Όλοι κρατούν το δικό τους φαναράκι!

Η λαμπαδηφορία ξεκινάει και, αφού περάσει από τα στενά της Χώρας, καταλήγει στο λιμάνι όπου τα βεγγαλικά από τα αγκυροβολημένα πλοία δημιουργούν εορταστική ατμόσφαιρα. Η νύχτα είναι πραγματικά «φωτεινή».

Με τη λήξη της πομπής, η παράδοση θέλει τα παιδιά να καταστρέφουν τα φαναράκια, περιμένοντας την επομένη χρονιά που θα φτιάξουν τα καινούρια.

Παλαιότερα, οι μαθητές συναγωνιζόταν ο ένας τον άλλο στο ποιος θα φτιάξει το πιο πρωτότυπο και εντυπωσιακό φαναράκι, χρησιμοποιώντας τα ίδια απλά υλικά (ξύλο, ζελατίνες, αλευρόκολλα).

Η θεματολογία στη διακόσμηση στα ξύλινα φαναράκια εξακολουθεί να ποικίλει και σήμερα. Συχνά απεικονίζονται η Παναγία, το «Έλλη», καράβια, βάρκες και διάφορα άλλα σχήματα, αφού η δημιουργική φαντασία των παιδιών δεν περιορίζεται.

Κατά τη διάρκεια της λαμπαδηφορίας ψάλλονται χαρακτηριστικοί ύμνοι και τραγούδια.

Η Υπαπαντή είναι Δεσποτική και Θεομητορικήεορτή της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που εορτάζεται η «προσφορά» του Ιησού στο Ναό από την μητέρα του Μαρία και τον θετό του πατέρα Ιωσήφ, σαράντα ημέρες μετά τη γέννηση του. Ήταν μια παράδοση για τα πρωτότοκα αγόριαπου την τήρησαν οι κηδεμόνες του Ιησού ως πιστοί Εβραίοι. 

Κατ'αναλογίαν σήμερα είναι ο «σαραντισμός» που τελούν οι μητέρες με το παιδί στον χριστιανικό ναό. Στο ναό του Σολομώντα όπου έγινε η τελετή, συνάντησαν δύο πρόσωπα με προφητικό χάρισμα, τον γέροντα Συμεών και την γερόντισσα Άννα (όχι τη μητέρα της Μαρίας). Και οι δύο αναγνώρισαν στο πρόσωπο του βρέφους τον Μεσσία και προφήτευσαν σχετικά με το λυτρωτικό έργο του προσαγομένου βρέφους. Το περιστατικό αναφέρεται στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο (β' 22-40).

Η εορτή της Υπαπαντής, ανήκει στις εορτές του δωδεκαόρτου, δηλαδή τις σημαντικότερες 12 εορτές της Εκκλησίας. Ο εορτασμός της (καταβασίες) ξεκινάει στις 15 Ιανουαρίου, μετά την απόδοση των Φώτων (τέλος της περιόδου των Φώτων 14 Ιανουαρίου), κορυφώνεται την κυριώνυμο ημέρα, 2 Φεβρουαρίου, και ολοκληρώνεται στις 9 Φεβρουαρίου με την απόδοση της εορτής.

Δείτε και: Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς, ο ιατρός ο Αγαπητός

Το γεγονός αυτό εξιστορείο ευαγγελιστής Λουκάςστο κεφάλαιο Β', στ. 22-35. Συνέβη σαράντα μέρες μετά τη γέννηση του παιδιού Ιησού. Σύμφωνα με το Μωσαϊκό νόμο, η Παρθένος Μαρία, αφού συμπλήρωσε το χρόνο καθαρισμού από τον τοκετό, πήγε στο Ναό της Ιερουσαλήμμαζί με τον Ιωσήφ, για να εκτελεσθεί η τυπική αφιέρωση του βρέφους στο Θεό κατά το «πάν άρσεν διανοίγον μήτραν (δηλαδή πρωτότοκο) άγιον τω Κυρίω κληθήσεται» και για να προσφέρουν θυσία, που αποτελούνταν από ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο μικρά περιστέρια. Κατά τη μετάβαση αυτή, δέχθηκε τον Ιησού στην αγκαλιά του ο υπερήλικας Συμεών. Αυτό το γεγονός αποτελεί άλλη μια απόδειξη ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός δεν ήλθε να καταργήσει τον Μωσαϊκό νόμο, όπως ισχυρίζονταν οι υποκριτές Φαρισαίοι και Γραμματείς, αλλά να τον συμπληρώσει, να τον τελειοποιήσει.

Ο πρεσβύτης ιερέας είχε λάβει υπόσχεση από τον Θεό ότι δεν θα πεθάνει, προτού δει τον Χριστό και Τον ευχαρίστησε με τα λόγια:

Διαβάστε επόσης: Παναγία των Βλαχερνών: το ιστορικό του Ναού, της εικόνας και το Φόρεμα της Παναγίας

Η γιορτή της μητέραςπου γιορτάζεται παγκοσμίως κάθε δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, οφείλεται στον αγώνα που έκανε στις αρχές του 20ου αιώνα μία δασκάλα, από την Φιλαδέλφεια, ονόματι Άννα Τζάρβις η οποία ζούσε τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Διαβάστε: Άννα Τζάρβις, η ιδρύτρια της Παγκόσμιας Ημέρας της Μητέρας και αγωνίστρια για την κατάργηση της εορτής

Η Anna Jarvis, αγωνίστρια από πολύ νεαρή ηλικία, ήθελε να τιμάται αυτή τη συγκεκριμένη μέρα η μητέρα η οποία βοήθησε στη συμφιλίωση των Νοτίων και Βορείων μετά τον τραγικό εμφύλιο πόλεμο. Το Κογκρέσο, το 1914 όρισε τη συγκεκριμένη μέρα ως εθνική εορτή και οι αγώνες της Τζάρβιςδικαιώθηκαν.

Δεκαπέντε χρόνια αργότερα (1929)εορτάστηκε για πρώτη φορά η γιορτή της Μητέρας στην Ελλάδα, όχι όμως τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου αλλά στις 2 Φεβρουαρίουώστε να συνδυαστεί με τη μεγάλη δεσποτική εορτή της Υπαπαντής. Μόλις τη δεκαετία του 1960 η γιορτή της μητέρας στη χώρα μας ακολούθησε τα αμερικανικά πρότυπα και γιορτάζεται πλέον τη 2η Κυριακή του Μαΐου.

Η ελληνορθόδοξη παράδοση και οι καταβολές μας ως λαός «επιβάλλει» τον εορτασμό ενός μεγάλου προσώπου της ζωής μας -της μητέρας μας- την ημέρα της Υπαπαντής διότι μας συνδέει συναισθηματικώς περισσότερο ο συμβολικός χαρακτήρας εκείνης της ημέρας, παρά ο Μάϊος.
Δυστυχώς, η Γιορτή της μητέρας έχει χάσει, όπως και όλες οι γιορτές, τον παραδοσιακό και ουσιαστικό της χαρακτήρα. Τηρώντας πιστώς τον δυτικό μιμητισμό και τον αμερικανισμό, γρήγορα το εμπόριο και διαφήμιση ανακάλυψαν μια νέα πηγή εσόδων και έτσι τα πρώτα συμβολικά λουλούδια της γιορτής έγιναν γρήγορα ανθοδέσμες και γλάστρες ώστε σήμερα η γιορτή της μητέρας να είναι η πιο εμπορική γιορτή για λουλούδια, γλάστρες και εποχιακά φυτά διεθνώς εκτός από τα Χριστούγεννα (Βλ. εδώ).

Σύμφωνα με έρευνες η γιορτή της Μητέρας κατέχει τα τελευταία χρόνια μερίδιο 26% στο σύνολο των ετήσιων πωλήσεων λουλουδιώνκαι φυτών που γίνονται κατά την διάρκεια των διάφορων γιορτών.

Ο συμβολικός χαρακτήρας της ημέρας της Υπαπαντήςείναι ότι η νεαρή μητέρα Παναγίαπραγματοποιεί την πρώτη συμβολικής αξίας πράξη αποδοχής του νέου της ρόλου. 

Ας επαναπροσδιορίσουμε τις αρχές μας, ας επιστρέψουμε στην παράδοσή μας, ας επαναγκολπωθούμε την Πίστη μας, ας τιμήσουμε την Παναγία και κοντά σ'Αυτήν όλες τις Ελληνίδες Μητέρες. Την μητέρα μας. 

Η γυναίκα γερνά, η μητέρα δεν γερνά.
Η γυναίκα σαν γυναίκα αλλάζει και γερνά, 

η μητέρα σαν μητέρα δεν αλλάζει και δεν γερνά.

Η γυναίκα εκπροσωπεί την πτώση 

του ανθρώπου στη φύση, 

η μητέρα εκπροσωπεί την ύψωση 

του ανθρώπου προς τον ουρανό.

Η μητέρα, η οποία δεν υπήρξε γυναίκα, 

(σημ. η Παναγία) έλαβε δόξα και τιμή 

πάνω από τους αγγέλους

ενώ η γυναίκα σαν γυναίκα υπήρξε και παρέμεινε 

σχέση του ανθρώπου με τη φύση.

Με τον δικό της ρόλο ως μητέρας, 

η γυναίκα εξαγοράζει 

τον δικό της ρόλο ως γυναίκας.

περισσότερα » Νικόλαος Βελιμίροβιτς

• «Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας», Συγγραφέας: Τσολακίδης Δ. Χρήστος, Ημερομηνία Έκδοσης: 1 Μαρτίου 1997 Εκδόσεις: Τσολακίδης. Σελίδες: 1408

• Ο Ναός της Υπαπαντής που υπέκυψε στην αρχαιολογική σκαπάνη - Η «Παπαντούλα» της Βλασσαρούς

• Ἀνθολόγιο πατερικῶν κειμένων: Ἡ Ὑπαπαντὴ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ [2 Φεβρουαρίου]

διότι η βάση είναι πάντα τα μειονεκτήματα

κι έτσι μαθαίνεις για τα ηλιοβασιλέματα

όταν είναι σαράντα τρία ή ακόμα και εκατό χιλιάδες

διότι δεν διάβασες Ιούλιο Βέρν και δεν ξέρεις

για την πράσινη ακτίνα που δεν είδε η αγάπη 

για τον άλλον αλλά αν καταλάβεις την ουσία 

θα αντιληφθείς ότι υπάρχει και μέλλον.