2. Το μεγαλείο της Ιερωσύνης

November 18, 2013, 9:24 pm

≫ Next: 3. Προϋποθέσεις Ιερωσύνης - προσόντα υποψηφίων

$

0

0

ΜΕΡΟΣ Β'Η ΙΕΡΩΣΥΝΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΓΙΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

συνέχεια από το προηγούμενο

2. Το μεγαλείο της Ιερωσύνης

Ο Χρυσόστομος τονίζει ότι η Ιερωσύνη είναι διακονία, η οποία εδόθη από το Θεό στους ιερείς ως «Θείον χάρισμα» και γι᾿ αυτό είναι η σπουδαιότερη και τιμιότερη από όλες τις άλλες επίγειες εξουσίες. Και μολονότι ασκείται επί γης, τα αποτελέσματά της διαβαίνουν στους ουρανούς και ως τοιαύτη είναι υπηρεσία η οποία αρμόζει στους αγγέλους.

Γι᾿ αυτό το ιερατικό αξίωμα χαρακτηρίζεται «αγγελικό» αφού η Ιερωσύνη ασκείται μεν επί της γης, ανήκει όμως στην «τάξη των επουρανίων». Και αυτό βέβαια πρέπει να θεωρείται εύλογο, αφού την Ιερωσύνην «δεν την καθίδρυσε ούτε άνθρωπος, ούτε άγγελος, ούτε αρχάγγελος, ούτε κάποια άλλη κτιστή δύναμη, αλλά ο ίδιος ο Παράκλητος, ο οποίος την έκανε τέτοια, ώστε να φαίνεται ότι ασκείται από αγγέλους αν και ασκείται από σαρκικά όντα - ανθρώπους».

Η Ιερωσύνη έχει κατά ταύτα υπερφυσικό χαρακτήρα. Το κυριότερο δε σημείο του υπερφυσικού χαρακτήρος της Ιερωσύνης είναι η τέλεση της θείας Ευχαριστίας από τους ιερείς, η αγιαστική δύναμη του Αγίου Πνεύματος, η οποία συνδέεται με αυτήν μέσα στην Εκκλησία. Είναι η σημαντικότερη εξουσία η οποία παρεχωρήθη στους ιερείς, οι οποίοι μολονότι κατοικούν στη γη και ασχολούνται με επίγειες υποθέσεις, εν τούτοις έλαβαν την εξουσίαν αυτήν να ασχολούνται δηλ. με ουράνιες υποθέσεις· κάτι δηλ. που δεν παρεχωρήθη από το Θεό ούτε στους αγγέλους, ούτε στους αρχαγγέλους του. Και αυτό, λέγει ο ιερός πατήρ, δεν μας επιτρέπει να πιστεύομεν ότι υπάρχει άνθρωπος που να θεωρεί κάτι μεγαλύτερο και να επιθυμεί τίποτε περισσότερο από την τιμήν να ανέλθει στο ιερατικό αξίωμα. Και αυτή η εξουσία είναι το «δεσμείν και λύειν» ήτοι το αφιέναι τις αμαρτίες· να κρίνει επί της γης τις αμαρτίες των ανθρώπων εξουσία η οποία παρεχωρήθη από τον Υιόν και Λόγον του Θεού μόνο στους ιερείς.

Βέβαια και οι άρχοντες του κόσμου τούτου έχουν εξουσίαν του «δεσμείν» αλλά μόνον επί των σωμάτων· ενώ η εξουσία των ιερέων αναφέρεται στις ψυχές των ανθρώπων και αυτήν επικυρώνει ο ίδιος ο Θεός. Δηλ. λέγει ο ιερός πατήρ, ο Θεός έδωσε στους ιερείς ολόκληρη την επουράνια εξουσία να συγχωρούν τις αμαρτίες· και σε όσους μεν συγχωρούν αυτοί, αυτές θα είναι συγχωρημένες και από το Θεό, σε όσους δε δεν τους απαλλάσσουν, θα είναι δεσμευμένες και από το Θεό.

Ποια λοιπόν εξουσία άλλη θα μπορούσε να θεωρηθεί μεγαλύτερη από αυτήν; Ο Πατήρ έδωσε την εξουσία της κρίσεως των αμαρτιών στον Υιόν και Λόγον, και ο Υιός την παρεχώρησε στους ιερείς. Οποία τιμή για τους ιερείς! Με την εξουσία αυτή, η οποία απορρέει από το ιερατικό αξίωμα, οι ιερείς έχουν υπερβεί την ανθρώπινη φύση, έχουν απαλλαγεί από τις προσωπικές τους αδυναμίες και έχουν μετατεθεί στην τάξη των αγγέλων στους ουρανούς.

Είναι τόσο μεγάλο το ύψος της Ιερωσύνης με την εξουσία του (δεσμείν και λύειν), του αφιέναι τις αμαρτίες των ανθρώπων και του σώζειν τις ψυχές τους και τόσο πολυτιμότερη και τιμιότερη ώστε να διαφέρει από κάθε άλλη εξουσία τόσο, λέγει ο Χρυσόστομος, όσο απέχει ο ουρανός από τη γη και η ψυχή διαφέρει από το σώμα. Χωρίς αυτήν την ευλογία των χειρών του ιερέως κανείς δεν μπορεί να σωθεί και να επιτύχει την ουράνια ζωή.

Ερωτά· Τι είναι ιερεύς; Ιερεύς, απαντά ο ίδιος, είναι άγγελος Κυρίου, ο οποίος δέχεται στα χέρια του το Χριστό, ομιλεί εκ μέρους του Χριστού και τον διακονεί. Ο ιερεύς όταν τελεί τα μυστήρια, δανείζει τα χέρια του στο Χριστό· όταν ομιλεί δανείζει την γλώσσα του στο Χριστό.

Γι᾿ αυτό –λέγει– θα πρέπει να είναι τόσο καθαρός όσο και οι άγγελοικαι να νοιώθει ότι βρίσκεται με τους αγγέλους, ανάμεσά τους στους ουρανούς. Και γι᾿ αυτό θα πρέπει οι ιερείς να θεωρούνται τιμιότεροι ακόμη και από τους γονείς. Διότι οι μεν γονείς μας εγέννησαν σαρκικά για την παρούσα πρόσκαιρη ζωή, ενώ οι ιερείς είναι εκείνοι, οι οποίοι μας αναγεννούν πνευματικά στην αιώνιο ζωή στην οποία εισερχόμεθα με τη χάρη του Θεού δια του Βαπτίσματος και της θείας Ευχαριστίας.

Γι᾿ αυτό λοιπόν ο Θεός έδωσε μεγαλύτερη εξουσία στους ιερείς από τους φυσικούς γονείς όχι για να τιμωρούν, αλλά να ευεργετούν και να αναγεννούν τους ανθρώπους στη βασιλεία του Θεού, με τα μυστήρια, τη διδασκαλία τους, τη νουθεσία τους, τις προσευχές τους.

Οι ιερείς με το αξίωμα αυτό ομοιάζουν, ως είπομεν, ωσάν να έχουν μετατεθεί στους ουρανούς και να έχουν υπερβεί την ανθρώπινη φύση, απαλλαγέντες από τα δικά τους προσωπικά πάθη. Με τον τρόπο αυτό της ζωής (και συμπεριφοράς τους) οι ιερείς δεν ζουν πλέον για τους εαυτούς τους, αλλά κυρίως ζουν για τη σωτηρία των πιστών και τη διακονίαν τους στην Εκκλησία.

Συνέπεια όλων αυτών είναι η μεγάλη ευθύνηκαι οι τεράστιες υποχρεώσεις των ιερέων ενώπιον του Θεού και των ψυχών τις οποίες τους ενεπιστεύθη επί της γης. Είναι οι υποχρεώσεις τους αυτές ανυπολογίστου αξίας, εφ᾿ όσον αυτοί γίνονται πατέρες των πιστών, προσφέρουν τη συγγνώμη, αγωνίζονται για την αναγέννηση και σωτηρία των ψυχών, προσεύχονται δι᾿ όλην την οικουμένην και προσεγγίζουν το Θεό.

Δείτε και...
ΜΕΡΟΣ Α'Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΕΝΟΣ ΠΟΛΥΠΑΘΟΥΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

---

3. Προϋποθέσεις Ιερωσύνης - προσόντα υποψηφίων

November 19, 2013, 4:30 am

≫ Next: 4. Τα χαρίσματα της Ιερωσύνης - Προτερήματα

≪ Previous: 2. Το μεγαλείο της Ιερωσύνης

$

0

0

ΜΕΡΟΣ Β'Η ΙΕΡΩΣΥΝΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΑΓΙΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

συνέχεια από το προηγούμενο

3. Προϋποθέσεις Ιερωσύνης - προσόντα υποψηφίων

Η μεγάλη σπουδαιότητα του ιερατικού αξιώματος, όθεν, δημιουργεί και διαγράφει την ιδιαίτερη σοβαρότητα αλλά και τους τρόπους με τους οποίους οφείλεται να αντιμετωπίζεται από πριν, τόσον από τους υποψηφίους όσον και από τους εκλέκτορές τους, τους επισκόπους.

Οι υποψήφιοι.Βασική και απαραίτητη προϋπόθεση για τους υποψηφίους του ιερατικού αξιώματος είναι να διερευνήσουν από πριν πολύ προσεκτικά τον εαυτό τους, όλες τις προσωπικές δυνάμεις και ικανότητές τους, σωματικές, ηθικές, ψυχικές· να κάνουν προσεκτική αυτοεξέταση και εφ᾿ όσον οι διαπιστώσεις τους από τον έλεγχον αυτόν είναι θετικές και ευνοούν την απόφασή τους να ιερωθούν, τότε και μόνον θα μπορούν να προσέλθουν στην Ιερωσύνη, να τη δεχθούν και να αναλάβουν την υψηλή διακονία. Διότι, άλλως καμία πρόφαση και καμία δικαιολογία δεν θα είναι ικανές να τον απαλλάξουν από τη θεία τιμωρία, η οποία θα είναι σκληρή, εάν πράγματι δεν είναι ικανός και δεν μπορεί να αποκριθεί πλήρως στα ιερατικά καθήκοντα.

Διότι, λέγει, «τα ελαττώματα των αρχόντων - ιερέων κατέστησαν πολλούς πιστούς ραθυμότερους στην επιδίωξη της αρετής και οκνηρούς στην εργασία για την επίτευξη σπουδαίων πραγμάτων. Για τον λόγο αυτό, συνεχίζει, πρέπει το κάλλος της ψυχής του ιερωμένου να λάμπει παντού για να ευφραίνει και ταυτόχρονα να μπορεί να φωτίζει τις ψυχές των βλεπόντων. Διότι τα αμαρτήματα των απλών ανθρώπων ομοιάζουν ωσάν να διαπράττονται στο σκοτάδι και βλάπτουν μόνον τους ιδίους. Το αμάρτημα, το οποιοδήποτε, όμως του επιφανή και γνωστού άνδρα (ιερέως) προκαλεί βλάβη σε όλους τους ανθρώπους...». Και παρατηρεί, υπογραμμίζοντας, ότι οι άνθρωποι δεν μετρούν την αμαρτίαν καθ᾿ εαυτήν, δεν μετριέται το μέγεθος του γεγονότος, αλλά μετριέται κατά την αξίαν του προσώπου που διαπράττει το αμάρτημα.

Κατ᾿ αρχήν θα πρέπει να διαπιστωθεί αντικειμενικά ότι ο υποψήφιος ιερεύςδιαθέτει σύνεση, αυτοθυσία, κλίση προς την Ιερωσύνην, σεμνότητα, επαρκή μόρφωση, διδακτική ικανότητα, αλλά και σωματική και πνευματική υγείαγια να μπορέσει να ανταποκριθεί στα πολλαπλά ιερατικά καθήκοντά του. Χωρίς με αυτό, λέγει, να μειώνω την σημασία της ευλαβείας ή τον σεβασμόν προς την ηλικίαν, όμως ούτε η ευλάβεια ούτε το γήρας μόνα τους καθιστούν τον υποψήφιον κατάλληλον για την Ιερωσύνην. Χαρακτηριστικά ερωτά· Γιατί θα πρέπει να τον προάγομεν, αν παρ᾿ όλην την ηλικίαν του εξακολουθεί να είναι ακατάλληλος δια την Ιερωσύνην· το νεαρόν της ηλικίας δεν είναι εμπόδιον δια την Ιερωσύνην όπως δεν είναι προσόν το γήρας. Οι νέοι, βεβαίως, δεν δύνανται να ελκύσουν την εμπιστοσύνην του ποιμνίου, αλλ᾿ όταν διακρίνονται δια τα άλλα τους προσόντα μπορούν ανέτως να εκλεγούν. Δια την καλή διαποίμανση της Εκκλησίας, τονίζει, απαιτείται κάτι περισσότερον από την αξιέπαινη άσκηση - ευλάβεια και την αγιότητα του βίου. Απαιτούνται πνευματικά και διοικητικά προσόντα.

Προκειμένου δε περί της ηθικής διαγωγής του, το ηθικόν παράδειγμα της ζωής του είναι ικανό στοιχείο να ενδυναμώσει τον ζήλο των πιστών. Γι᾿ αυτό θα πρέπει να κάνει το παν να το αποκτήσει ή να είναι κάτοχος των απαραιτήτων ηθικών προσόντων για να διακονήσει το σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, το σύνολον των πιστών. Εφ᾿ όσον, κατά τον Απ. Παύλον, η Εκκλησία είναι το σώμα του Χριστού θα πρέπει, όποιος αναλαμβάνει την διακονία του σώματος αυτού να εργάζεται μέσα στην Εκκλησία για το Χριστό και να προσέχει ιδιαιτέρως μήπως υπάρχει κάποιος σπίλος ή ρυτίδα ή ο,τιδήποτε άλλο, το οποίον μπορεί να αλλάξει ή να καταστρέψει την ωραιότητα και ευπρέπεια του έργου του.

Λόγω ακριβώς των πολλών δυσκολιών και μεγάλων απαιτήσεων τις οποίες έχει το ιερατικόν έργον θα πρέπει ο (υποψήφιος) ιερεύς να διαθέτει ανεξάντλητη ψυχική και θεϊκή δύναμη.

Δεν θα πρέπει να εκνευρίζεταιμε τις ανυπόστατες κατηγορίες ούτε με τις παράλογες αιτιάσεις, αλλά θα πρέπει να ανέχεται όλες τις ιδιοτροπίες και επικρίσεις των ανθρώπων, οι οποίοι, ενώ δεν προσφέρουν, αντιθέτως για να δικαιολογήσουν τις δικές τους παραλείψεις και ασυνέπειες, κατακρίνουν δικαίως ή αδίκως τις περισσότερες φορές και διαδίδουν ότι ο ιερεύς ή ο επίσκοπος κλέβει από την Εκκλησία τις εισφορές των πτωχών πιστών ή κατατρώγει και αρπάζει από τους αδυνάτους το υστέρημά τους.

Όλος ο κόσμος απαιτεί πολλά από τον ιερέα ή τον επίσκοπον, έστω και αν αυτός ο κόσμος δεν προσφέρει τίποτε στην Εκκλησία και στο έργο τους. Γι᾿ αυτό λέγει χαρακτηριστικά «ε, λοιπόν, αυτή η ιερατική εξουσία, το ιερατικό αξίωμα, όχι μόνο δεν παρέχει καμιά ευχαρίστηση, αλλ᾿ αντιθέτως είναι συγχρόνως η χειρίστη δουλεία». Είναι λοιπόν ο ιερεύς κατώτερος δούλος. Αυτά τα εγνώριζε ο ιερός πατήρ και γι᾿ αυτό δεν ήθελε να δεχθεί την Ιερωσύνην, την οποίαν όμως τελικά όχι μόνον εδέχθη αλλά και υπηρέτησε υποδειγματικά για όλες τις μετέπειτα γενιές.

Γι᾿ αυτό, τονίζει υπερβαλλόντως ότι, προκειμένου να προσέλθει κανείς στο ιερατικό αξίωμα οφείλει να έχει βαθειά συναίσθηση της μεγάλης ευθύνηςτην οποίαν αναλαμβάνει και των πολλών και ποικίλων δυσκολιών τις οποίες θα έχει να αντιμετωπίσει. Η διακυβέρνηση των εκκλησιαστικών πραγμάτων και η προστασία των ψυχών πρέπει να ανατίθεται σε ανθρώπους οι οποίοι διακρίνονται δια την ηθικήν τους ανωτερότητα και όχι σε ακατάλληλους και ανάξιους, οπότε η Εκκλησία δεν διαφέρει από τα κοσμικά πράγματα και ομοιάζει με τα παλιρροϊκά νερά του πορθμού του Ευρίπου. Ακόμη, λέγει, για την Ιερωσύνην ότι πρόκειται καθαρά περί τέχνης της ψυχής.

Δείτε και...
ΜΕΡΟΣ Α'Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΕΝΟΣ ΠΟΛΥΠΑΘΟΥΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

4. Τα χαρίσματα της Ιερωσύνης - Προτερήματα

November 19, 2013, 9:30 am

≫ Next: Δρ. Μάνος Δανέζης: Δεν θα πεθάνουμε ποτέ - Η σύγχρονη αστροφυσική ακυρώνει το φαινόμενο του θανάτου

≪ Previous: 3. Προϋποθέσεις Ιερωσύνης - προσόντα υποψηφίων

$

0

0

συνέχεια από το προηγούμενο

4. Τα χαρίσματα της Ιερωσύνης - Προτερήματα

Κατά τον Άγιον Ιωάννη τον Χρυσόστομο η Ιερωσύνη διακρίνεται από διάφορα χαρίσματα - προτερήματα και αρετές. Χαρακτηριστικά τονίζει ότι η ψυχή του ιερέωςπρέπει να διακρίνεται και να μαρτυρεί το «ουράνιον κάλλος» και αυτό επιτυγχάνεται μόνον όταν κατέχει ολόκληρη την αρετή, εφάμιλλη της αρετής των αγγέλων.

Θεμέλιο αυτής της αρετής είναι κυρίως και πρωταρχικά 

1) Η αγάπη προς τον Θεόν, η οποία κατά τον απ. Παύλον είναι «το πλήρωμα του νόμου». Χωρίς αυτήν την αρετήν, δεν ωφελούν τα όποια άλλα πνευματικά χαρίσματα. Έπειτα, εκείνο που πρέπει να συγκλονίζει την ψυχήν του ιερέως είναι η αγάπη του προς το ποίμνιον, ως απαύγασμα της θείας αγάπης. Ο Κύριος καθώρισεν ότι εκδήλωση της αγάπης προς Αυτόν είναι η αγάπη και φροντίδα για το ποίμνιο. Ο ιερεύς, που αγαπά τον Θεόν θα αγαπήσει γνήσια και ολοκληρωτικά και το ποίμνιό του· «Ο γαρ τον Χριστόν φιλών και την ποίμνην αυτού φιλεί». Και αυτή η αγάπη του πρέπει να επεκτείνεται, λέγει ο Χρυσόστομος, προς κάθε άνθρωπον χωρίς καμίαν εξαίρεση και να είναι ανεξάντλητη χωρίς διακρίσεις με την πρόφαση δηλ. ότι ο τάδε είναι κλέφτης, ο άλλος πόρνος ή ο ένας είναι φτωχός και ο άλλος καταφρονημένος. Αναλογίσου, λέγει, «ότι και υπέρ τούτου Χριστός απέθανε, και αρκεί σοι τούτο εις πάσης προνοίας υπόθεσιν».

Πρότυπα αγάπης, μάλιστα, ο Άγιος Πατήρ προβάλλει τους Αποστόλους Παύλον και Πέτρον. Ως παραδείγματα δε και χαρακτηριστικές εικόνες αγάπης προβάλλει την μητρική αγάπη· «Αν οι μητέρες δείχνουν τόση φιλοστοργία στα τέκνα τους, πολύ περισσότερο πρέπει ο ιερεύς να δείχνει μεγάλη φροντίδα και επιμέλεια για το ποίμνιό του».

2) Άλλο χάρισμα - αρετή, το οποίο ο Χρυσόστομος υπογραμμίζει ιδιαιτέρως, είναι η τεράστια επίδραση, την οποίαν ασκεί η ηθική διαγωγή του ποιμένος στην ηθική κατάσταση του ποιμνίου του. Τα ηθικά και πνευματικά προσόντα του ιερέως αποτελούν το περιεχόμενο της χριστιανικής διδασκαλίας και αυτά πρέπει να γίνουν κτήμα όλων των πιστών. Τούτο δε επιτυγχάνεται με την ηθική καθαρότητά του στην προσωπική και οικογενειακή ζωή και την άψογη συμπεριφορά του.

3)Άλλο ένα από τα βασικά χαρίσματα - αρετέςπου πρέπει να διαθέτει ο ιερεύς είναι η διδακτική δράση του. Δεν νοείται να υπάρχει κληρικός που δεν ασκεί το έργο της διδασκαλίας το οποίον είναι πάντοτε παιδαγωγικό. Είναι αναγκαίο προσόν για τον ιερέα να κηρύττει τον λόγο του Θεού, γιατί αυτό –όπως ήδη αναφέρθη– είναι το στόμα του Χριστού και έχει μεγάλην ευθύνην όποιος ιερεύς δεν κηρύττει τα λόγια του Κυρίου· «Ο την αρχήν της Εκκλησίας εμπεπιστευμένος και τω της επισκοπής αξία τετιμημένος, αν μη διαγορεύει (= κηρύττει), τω λαώ τα πρακτέα ουκ ανεύθυνός εστιν. Ο μέντοι λαϊκός ουδεμίαν ανάγκη έχει».

Το διδακτικό έργο τουέχει διττήν μορφήν· την πρώτην, την θετικήν, για να διαφωτίσει τα μέλη της Εκκλησίας, τους πιστούς για τις αλήθειες της χριστιανικής πίστεως και την ηθικήν κατάρτισή τους, και την δευτέραν, την αρνητικήν, να επιχειρεί να αναιρέσει και αποκρούσει τους αιρετικούςκαι τις ψευδοδιδασκαλίες τους. Δεν εννοείται Ιερωσύνη χωρίς διδασκαλία και κήρυγμα. Γι᾿ αυτό και ο επισκοπικός θρόνος είναι θρόνος διδακτικός.

Ο Χρυσόστομος, με βάση το χάρισμα του λόγου παρομοιάζει τον ιερέα ως γεωργό, που σπέρνει συνεχώς και αναμένει πολύ καιρό να αποδώσει ο σπόρος του· ως ποτάμι που αναζωογονεί τις ψυχές και τις κάνει να καρποφορούν στη συνέχεια, ως ιατρό, που με τα κατάλληλα φάρμακα του λόγου του θεραπεύει πολλούς πιστούς και τέλος ως μέλισσα, που αντλώντας από τις ’γιες Γραφές το νέκταρ των θείων αληθειών δίδει μέλι στις ψυχές των πιστών.

Για να έχει δε επιτυχία το κήρυγμακαι η διδασκαλία του ιερέως, εκτός από την όποια γενική μόρφωσή του, πρέπει να κάνει συνεχώς ειδική προετοιμασία για να γίνει καλός χειριστής του λόγου. Πρέπει ο ίδιος να έχει κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα με πρώτο και βασικό την συνεχή μελέτη και θερμή προσευχή. Διότι η μάθηση γενικά και ειδικά το κήρυγμα, η ομιλία, δεν είναι μόνο φυσικό προσόν - χάρισμα, αλλά και επίκτητο· είναι δηλ. αποτέλεσμα επίπονης προσπαθείας, εντατικού αγώνος και συνεχούς ασκήσεως. Όσο ασκείται κανείς τόσο καλύτερη επιτυχία έχει στο έργο του. Χαρακτηριστικά ο ιερός πατήρ λέγει· «μη προφασίζεσαι ότι είσαι αγράμματος και γι᾿ αυτό δεν κηρύττεις, αυτό είναι πρόφαση τεμπελιάς σου. Πρέπει να κηρύττεις γιατί έτσι θα αποφύγεις κατά το δυνατόν, τις επικρίσεις εκ μέρους των επικριτών πιστών, οι οποίοι συνηθίζουν όχι μόνο να διδάσκονται αλλά και να κρίνουν και επικρίνουν τους διδάσκοντες ιερείς τους».

Δεύτερο γνώρισμα (που πρέπει να διαθέτει) είναι ο λόγος του, το κήρυγμά τουνα έχει δύναμη και να μην είναι υποτονικός. Να ομιλεί με αυτοπεποίθηση καιαυθεντία , με εμπιστοσύνη στο μεταμορφωτικό λόγο του Θεού.

Τρίτο γνώρισμα, είναι να περιφρονεί τους επαίνουςκαι να αποφεύγει τις επιδοκιμασίες του ακροατηρίου του για τα καλά του λόγια και τα ρητορικά σχήματα, γιατί σκοπός της διδασκαλίας και του κηρύγματός του είναι πώς θα μπορέσει να επιτύχει την πνευματική κατάρτιση, την ηθική οικοδομή και την ψυχική ωφέλεια των πιστών - ακροατών του. Γι᾿ αυτό θα πρέπει η ομιλία του να γίνεται με σκοπό να αρέσει πρώτα στο Θεό και μετά να ωφελήσει τους ανθρώπους.

Πρέπει δηλ. ο ιερεύς με την ομιλία του να είναι διδάσκαλος μόνο των πιστών και οδηγός των ψυχών, όπως ο απόστολος Παύλος.

Το τέταρτο γνώρισμαείναι ότι το κήρυγμά του και ο λόγος του πρέπει να είναι ορθόδοξος και να διακρίνεται για την ποικιλίαν του περιεχομένου, αφού και οι ακροατές του είναι διάφοροι, και ακόμη να είναι επίμονος, να μη σταματά να συμβουλεύει συνεχώς μέχρι που να ιδεί τα λόγια του να γίνονται έργα από τους ακροατές του· «Εβουλόμουν και εν νυκτί τούτο ποιείν, και εν ταις τραπέζαις ταις υμετέραις, είγε ενήν, και εις μυρία σχισθέντα παραγενέσθαι υμίν και διαλέγεσθαι», έλεγε ο Χρυσόστομος· «σας λέγω συνεχώς τα ίδια για να σας κάνω να τα εντυπώσετε» και «οι συχνές ομιλίες μου δεν είναι αποτέλεσμα της πολυλογίας μου, αλλά της φροντίδος και της φιλοστοργίας και του πόθου του διδασκάλου για να μη χαθούν τα όσα λέγω», παρ᾿ ότι πολλοί από τους ακροατές του, προκειμένου να τον αποθαρρύνουν να ομιλεί του έλεγαν· ποιον ωφελείς κηρύττοντας συνεχώς; Εκείνος έλεγε ότι ο λόγος του Θεού δεν πάει χαμένος γιατί· α) είναι θεϊκός. Αν δεν ακούσουν όλοι, θα με ακούσουν οι μισοί· και αν δεν με ακούσουν οι μισοί, θα με ακούσουν το 1/3· και αν όχι το 1/3 το 1/10· και αν όχι το 1/10 και ένας να με ακούσει μου είναι αρκετόν· διότι θα σωθεί έστω και ένας. Αλλά και αν ούτε ο ένας με ακούσει, είμαι ήσυχος, διότι εγώ έκανα το χρέος μου και θα έχω «τον μισθόν μου απηρτισμένον». 

Αλλά τέτοια αποτυχία ήταν αδύνατον να συμβεί, γιατί είχε εμπιστοσύνη στο Θεό και διακαή πόθο για την σωτηρία όλων. Έτσι πρέπει να κάνει και κάθε κληρικός, να έχει εμπιστοσύνη στο Θεό, αφού σκοπός κάθε κηρύγματος είναι η σωτηρία των πιστών. ’λλωστε η καρποφορίαπάντοτε αργεί. Όπως ο γεωργός σπέρνει αλλά περιμένει πολλούς μήνες να συλλέξει τους καρπούς· όπως ο ψαράς, λέγει, πηγαίνει πολλές φορές για ψάρεμα, έτσι και ο ιερεύς δεν πρέπει να απελπίζεται, από τις τυχόν αποτυχίες του· δεν πρέπει να αποθαρρύνεται και εγκαταλείπει την προσπάθειά του, αλλά να κηρύττει και να περιμένει τα αποτελέσματά του τα οποία οπωσδήποτε θα έλθουν. Και αυτό, γιατί το κήρυγμα είναι χρέος επιτακτικό και αποστολή, ακόμη και όταν φαίνεται ότι δεν εισακούεται, ακόμη και όταν δέχεται ειρωνείες ή δυσμενή σχόλια.

Πρέπει να γίνει κατανοητόν ότι το κήρυγμα είναι αποστολή του ιερέως, ανεξάρτητα από τα όποια αποτελέσματά του. Και η χαρά και ικανοποίησή του βρίσκεται κυρίως στο ότι επιτελεί το χρέος του απέναντι στο Θεό και όχι στην όποια καρποφορία του. Χαρακτηριστικά έλεγε· «του συμβουλεύσαι, ου του πείσαι κύριος ο λέγων εστί... Έγκλημα γαρ ου το μη πείσαι, αλλά το μη συμβουλεύσαι...». Έτσι έβλεπε ο ιερός πατήρ το χάρισμα του λόγου στον ιερέα. Το κήρυγμα πάντοτε καλλιεργεί τις ψυχές των πιστών, ωφελεί τους ακροατές και αφήνει μεγάλη καρποφορία. Μένει αιώνιο παράδειγμα αναζωπυρώσεως του ιερατικού χαρίσματος το «κηρύττειν τον λόγον του Θεού».

4) Ο ιερεύς, λόγω της εξουσίας την οποίαν διαθέτει και η οποία, όπως ήδη ανεφέρθη, είναι ανώτερη από κάθε κοσμικό άρχοντα, πρέπει να έχει το χάρισμα, πρέπει να ομιλεί ως έχων αυθεντίαν και κυρίως πρέπει να ομιλεί με παρρησία και να έχει το θάρρος να ελέγχει το κακόν και την αμαρτίαν. Αλλ᾿ επειδή ο έλεγχος είναι έργον πολύ δύσκολον, γιατί συναντά συνήθως τις αντιδράσεις των ελεγχομένων, ο ιερεύς βρίσκεται συχνά σε δίλημμα ή να επαινεί και να τα έχει καλά, ει δυνατόν, με όλους ή να ελέγχει και να δυσαρεστεί πολλούς κάνοντάς τους έτσι εχθρούς του. Όμως, όπως ο άριστος διδάσκαλος δεν πρέπει να ακολουθεί τις επιθυμίες των μαθητών του, αλλά να τους καθοδηγεί στο ορθό και στο πρέπον, έτσι και ο ιερεύς πρέπει να ελέγχει αλλά και να εξηγεί τους λόγους δια τους οποίους κάνει τους ελέγχους, όπως και ο ίδιος, ο Χρυσόστομος, έδιδε εξηγήσεις για τους ελέγχους που έκανε και μάλιστα καθόριζε και τους τρόπους του ελέγχου.

Ο έλεγχος, έλεγε, πρέπει να γίνεται· 

α) με ειλικρινή αγάπη και πόνο ψυχής , ωσάν να γίνεται σε αδελφούς· 

β)να γίνεται με πραότητα, χωρίς εμπάθεια και οργή· 

γ)ναμην εξευτελίζεται προσωπικά ο ελεγχόμενος αλλά το πάθος του, η αμαρτία του· δ)να έχει ποικιλία ο έλεγχος, να μην είναι πάντοτε μόνο σκληρός αλλά και γλυκύς - μαλακός · να είναι δηλ. φιλόστοργος , όπως ο ίδιος έλεγε προς όλες τις κατευθύνσεις και γι᾿ αυτό χαρακτηρίσθηκε ιεροκήρυκας του ελέγχου και της παρρησίας· έλεγχε το λαό για την ανθρώπινη ματαιοδοξία του· έλεγχε τα θέατρα, τα οποία ήταν ό,τι τα σημερινά και η σημερινή τηλεόραση· έλεγχε τους βασιλείς και τους άρχοντες για τις σπατάλες, την αδικία, την πολυτέλεια, την διαφθορά. 

Όμως έλεγχε σφοδρώς και τους ιερείς που ζούσαν ως παράσιτα στοιχεία. Τους έλεγε για την ανηθικότητα, την φιλαργυρία, την γαστριμαργία· έλεγχε εκείνους που πλούτιζαν από την Ιερωσύνην, τους «βαλαντιοσκόπους», όπως τους ονόμαζε· εκείνους που ζούσαν κοσμική ζωή, «τους παρασίτους και κόλακες», και εκείνους που ζούσαν με «συνεισάκτους», τις δήθεν αδελφές τους, σκανδαλίζοντας έτσι το ποίμνιο.

Βέβαια ο έλεγχός του αυτός έγινε η αιτία να τον μισήσουν οι θιγόμενοι και να τον διώξουν· ποιοι ήταν αυτοί;

α. Οι ανήθικοι μοναχοί, και ιερομόναχοι ακόμη καιεπίσκοποι , όλοι αυτοί που συζούσαν με τις δήθεν αδελφές τις λεγόμενες «συνεισάκτους», προκαλώντας δημόσιον σκάνδαλον.β.Οι πλεονέκτες, των οποίων καυτηρίαζε την πλεονεξίαν, χαρακτηρίζοντάς την μητέρα όλων των κακών. γ.Όσοι συνήθιζαν να κατατρώγουν τα εκκλησιαστικά χρήματα, με αρπαγές και γαστριμαργίες, είτε αυτοί ήταν άνθρωποι της Εκκλησίας είτε ήταν ισχυροί κοσμικοί άρχοντες.δ.Οι μισθωτοί ποιμένες. ε.Οι φιλόσαρκοι και κοσμικόδουλοι μοναχοί και άτακτοι ιερείς. στ. Οι πλουτόδουλοι εγωϊστές και αλαζόνες. ζ.Οι άνομοι της αυλής και ιδίως τα αυλικά γύναια –τα όποια αυλικά γύναια κάθε εποχής– με τις ματαιόδοξες φιλαρέσκειές τους, τις σπατάλες και την άστατη ζωή τους.

5)Συνυφασμένο με την ιερατική διακονία είναι επίσης το χάρισμα η αρετή της φιλανθρωπίας, ήτοι η αγάπη και - η φροντίδα για τους πτωχούς, τους πονεμένους, τους κατατρεγμένους και γενικά τους αναξιοπαθούντες. Ο Χρυσόστομος προτρέπει τους ιερείς να δείχνουν το παράδειγμα της φιλανθρωπίας και όχι της φιλαργυρίας, να τον μιμούνται σ᾿ ό,τι έκανε και αυτός στο κοινωνικό έργο. Στην Αντιόχεια περιέθαλπτε περί τους 3.000 πτωχούς καθημερινά, στην Κωνσταντινούπολη περί τους 7.000 και σ᾿ όλη αυτή την οργάνωση της κοινωνικής προνοίας είχε βοηθούς και συνεργάτες τους ιερείς και τις διακόνισσες· είχε οργανώσει φιλοξενία των ξένων και αστέγων, περιέθαλπτε αρρώστους σε νοσοκομεία· επεσκέπτετο τις φυλακές κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, και απελευθέρωνε συχνά πολλούς φυλακισμένους αιχμαλώτους.

6) Ένα ακόμη ουσιαστικό χάρισμα - αρετή, που πρέπει να διακρίνει τον ιερέα είναι η υπομονή, ησυγχωρητικότητα και η αγάπη απέναντι στους μετανοούντες και σε όσους τον εχθρεύονται. Ο ιερεύς ως πνευματικός πατέρας όλων πρέπει να βλέπει με στοργή όλους όσους αμαρτάνουν και τηρούν εχθρική στάση απέναντί του· να νοιώθει την ανθρώπινη αδυναμία τους και να τους συμπαραστέκεται· να τους προτρέπει να εξομολογούνται, να επανέλθουν κοντά στην Εκκλησία και να αποκατασταθούν· να είναι μαζί τους συγκαταβατικός - συγχωρητικός.

Γι᾿ αυτό ο Θεός δεν έβαλε αγγέλους, αλλά ανθρώπους να εξομολογούν για να μπορούν αυτοί ως άνθρωποι με τις δικές τους αδυναμίες, να καταλαβαίνουν καλύτερα τα παραπτώματα των συνανθρώπων τους και να δείχνουν κατανόηση και συγχωρητικότητα, κρίνοντες από τις δικές τους ανθρώπινες αδυναμίες. Ο ιερεύς πρέπει να είναι ανεξίκακος και να συγχωρεί όχι μόνο τους λαϊκούς που τον εχθρεύονται και τον κατηγορούν, αλλά κυρίως τους συναδέλφους του, τους ιερείς από τους οποίους πολλές φορές προέρχονται οι χειρότερες κατηγορίες, οι απίθανες συκοφαντίες, οι διάφορες διαβολές και άλλες συμπεριφορές μεταξύ τους, απαράδεκτες για λειτουργούς του Υψίστου. Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι παρ᾿ ότι οι χριστιανοί διαφθείρουν την Εκκλησίαν του Χριστού χειρότερο και περισσότερο από τους εχθρούς και τους αντιπάλους της, ο αγαθός Θεός εξακολουθεί να τους αγαπά και να τους καλεί σε μετάνοια. 

Την κατάκρισηγενικότερα και τους ιεροκατηγόρους ο Χρυσόστομος βρίσκει σε δύο κυρίως τάξεις - κατηγορίες ανθρώπων· 

α) στους πτωχούς και ιδίως στις γυναίκες, οι οποίες είναι μεμψίμοιρες και κακολόγοι
και β)δυστυχώς στους συναδέλφους τους, τους κληρικούς, οποιουδήποτε βαθμού. Οι ιερείς με τις κατηγορίες και συκοφαντίες τους για τους συνιερείς, κυρίως υπονομεύουν και κλονίζουν τη θέση και το κύρος τους στις συνειδήσεις των πιστών και του κοινού· και αυτό γίνεται είτε από αντιζηλεία, είτε από επιθυμία να καταλάβουν κάποια θέση είτε και από όποιους άλλους λόγους, επειδή αυτοί γνωρίζουν καλύτερα έτσι από τους λαϊκούς τα τρωτά σημεία της διακονίας τους και μπορούν να κάνουν καλύτερα πιστευτές τις διαβολές και τις συκοφαντίες τους. Να σημειωθεί ότι οι χειρότεροι κατήγοροι και εχθροί του Χρυσοστόμου απεδείχθει ότι ήσαν οι κακοί κληρικοί και μάλιστα επίσκοποι, πράγμα που τον ανάγκασε να ειπεί· «ουδένα γαρ λοιπόν δέδοικα ως τους επισκόπους, πλην ολίγων».

Επειδή βεβαίως οι κατακρίσεις και οι συκοφαντίες είναι αναπόφευκτες και αναμενόμενες, απ᾿ όποιους και αν προέρχονται αυτές, και οσονδήποτε άψογη και αν είναι η συμπεριφορά και υποδειγματική η διαγωγή των ιερέων, γι᾿ αυτό οφείλουν οι ιερείς να τις αντιμετωπίζουν με συγγνώμη και επιείκεια και όχι με οργή και βίαιον τρόπον, ενώ εκ παραλλήλου οφείλουν να προσπαθούν με ηπιότητα και πραότητα να διαλύσουν τις όποιες κατηγορίες και συκοφαντίες και κυρίως να αγωνίζονται συνεχώς να βελτιώνουν την συμπεριφορά της προσωπικής τους ζωής και των μελών της οικογενείας ή του περιβάλλοντός τους.

Γενικά οι ιερείς και ειδικά οι επίσκοποι ενώπιον της καταστάσεως αυτής οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικοί στη συμπεριφορά τους·οφείλουν να συμπεριφέρονται και συναναστρέφονται κατά τον ίδιον, ει δυνατόν, τρόπον προς όλους τους πιστούς, χωρίς να δείξουν κάποια εύνοια ή συμπάθεια προς ορισμένα μόνον πρόσωπα, ιδίως τους πλουσίους, ευγενείς, άρχοντες, ισχυρούς και να φαίνονται αδιάφοροι προς τους απλούς πιστούς. Διότι, λέγει ο ιερός πατήρ, τα αμαρτήματα επιφέρουν πολύ βαρύτερη τιμωρία, όταν διαπράττονται από τους ιερείς, απ᾿ όσην, όταν διαπράττονται από λαϊκούς. Διότι ο λαός προσέχει και τις μικρότερες λεπτομέρειες και κινήσεις και βρίσκει αφορμές ακόμη και εκεί που δεν υπάρχουν πολλές φορές, όχι μάλιστα όταν τους δίνονται αφορμές. Ο Χρυσόστομος, όπως και άλλοι πατέρες και εκκλησιαστικοί συγγραφείς, δίνουν μεγάλην σημασίαν και στις εξωτερικές κινήσεις και συμπεριφορές των ιερέων, διότι με αυτές, πολλές φορές, εκφράζονται οι εσωτερικές διαθέσεις τους.

Γι᾿ αυτό δεν πρέπει να δημιουργούνται δυσμενείς εντυπώσεις, έστω και αν αυτές συχνά είναι άδικες ή υπερβολικές σε βάρος των κληρικών. Ακόμη, παρατηρεί ο Χρυσόστομος, ο ιερεύς - επίσκοπος πρέπει να είναι ειρηνικός, να ειρηνεύει με όλους· και όταν κατηγορείται δικαίως ή αδίκως, να μην οργίζεται, να είναι ανεξίκακος και να μη θέλει να εκδικηθεί, (γιατί η εκδίκηση είναι έργον του Θεού), αλλά να κάνει υπομονή, σκεπτόμενος ότι και ο Χριστός συκοφαντήθηκε και σταυρώθηκε από ψευδομάρτυρες· και ότι όπως Εκείνος προσηύχετο για τους σταυρωτές του, έτσι και ο ιερεύς πρέπει να προσεύχεται και να ευλογεί τους κατηγόρους - συκοφάντες και να μη τους καταράται, γιατί έργο της Ιερωσύνης είναι η ευλογία και όχι η κατάρα και η εκδίκηση. Και ο ίδιος ο ιερός πατήρ εύρισκε τη δύναμη να προσεύχεται και είχε την υπομονή να λέγει μπροστά στα όσα υπέστη «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν». Αλλά και σε κάθε παρουσιαζόμενη δυσκολία έλεγε· «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν· ου γαρ παύσομαι τούτο επιλέγων αεί επί πάσι μοι τοις συμβαίνουσ ι».

Το χάρισμα της υπομονής και καρτερικότητος, που πρέπει να διακρίνει τους ιερείς, είναι, έλεγε, απαίτηση του Θεού· «ο υπομείνας εις τέλος σωθήσεται». Διότι οι θλίψεις και οι στενοχώριες της ζωής υπηρετούν τα σχέδια της θείας Προνοίας. «Ας βαδίζομε με ορθωμένο το μέτωπο στις δυσχέρειες της ζωής και όχι μόνο με αυταπάρνηση, αλλά με χαρά και ευγνωμοσύνη προς την Θεία Πρόνοια, που μας οδηγεί πάντοτε στην ευτυχία, όταν εμείς αγαπούμε το αγαθό».

Αρχή και πεποίθηση του αγίου Χρυσοστόμου ήταν ότι τίποτε άλλο δεν είναι κακό σε μας παρά μόνο η αμαρτία, επειδή την κάνομε εμείς και γι᾿ αυτό γινόμεθα και δυστυχείς. Χαρακτηριστικά, έλεγε, είναι χάρισμα λοιπόν του ιερέως να υπομένει καρτερικά τις θλίψεις και τις στενοχώριες της καθημερινής ζωής. Άλλωστε, παρατηρεί ο ιερός πατήρ, το τέλος του ιερέως είναι το επισφράγισμα της διακονίας του· ήτοι είναι προνόμιο των αγίων ιερέων το μακάριον τέλος. Ο ίδιος, όταν του ανήγγειλαν νέα εξορία σε χειρότερα μέρη απ᾿ εκείνα που τον είχαν στείλει αρχικά, απήντησε· «Το θέλημα του Κυρίου γενέσθω· εάν τε ζώμεν, εάν τε αποθνήσκωμεν του Κυρίου εσμέν».

Μετά από αυτά, δικαιολογημένα, ο Χρυσόστομος αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο ιερατικό έργο και μάλιστα στο αγιαστικό έργο του ιερέως. Διότι αυτό αποτελεί το θεμέλιο της πραγματικής χριστιανικής ζωής αλλά και την πηγή της ηθικής τελειώσεως και σωτηρίας των πιστών. Βεβαίως ο ιερός πατήρ δεν ενδιαφέρεται να υποδείξει τρόπους διεξαγωγής της λατρείας, αλλά ενδιαφέρεται να τονίσει την σπουδαιότητα του αγιαστικού έργου, αναφέροντας ειδικότερα τα μυστήρια του Ευχελαίου, της Εξομολογήσεως, του Βαπτίσματος, της θείας Ευχαριστίας. Διότι·
α)δια του Ευχελαίου αποδίδεται η σωματική και ψυχική υγεία· 
β)δια της Εξομολογήσεως συγχωρούνται τα αμαρτήματα των ειλικρινώς μετανοούντων και τα αποτελέσματά της οδηγούν στη μέλλουσαν ζωήν και την ουράνιον βασιλείαν·
γ)δια του Βαπτίσματοςεπιτυγχάνεται η αναγέννηση στη νέα εν Χριστώ ζωή και τέλος
δ) δια της Θείας Ευχαριστίας μεταδίδεται το σώμα και αίμα του Κυρίου, αφού ο ιερεύς κατά την τέλεσή της με τη χάρη του Θεού κρατεί «το πυρ της θυσίας», περιστοιχιζόμενος από τις αγγελικές δυνάμεις.

Η Εκκλησία δεν θέλει, λέγει ο Χρυσόστομος, τους πιστούς της να γνωρίζουν απλώς τις αλήθειες της πίστεως και να παρακολουθούν παθητικά τη λατρεία και τις άλλες τελετές, αλλά θέλει τα μέλη της να εφαρμόζουν στη ζωή τους τις θείες εντολές. Σ᾿ αυτό βοηθός και αρωγός έρχεται ο ιερεύς με το διδακτικό και αγιαστικό έργο του για τη διόρθωση των ψυχών και ενσυνείδητη συμμετοχή τους στα της λατρείας.

Το έργο όμως της διορθώσεως των ψυχικών καταστάσεων των πιστών είναι πολύ λεπτόν και απαιτεί ιδιαίτερη και μεγάλη προσοχή για να είναι δυνατόν να παρακολουθούνται οι κακές έξεις της ψυχής· απαιτεί ακόμη και μεγάλην επιδεξιότητα για να προσφέρεται σε κάθε περίπτωση η ανάλογη θεραπεία.

Χαρακτηριστικά, λέγει ο ιερός πατήρ, ότανο ψυχικά ασθενής, ο αμαρτωλός, αναγκασθεί από υπερβολική αυστηρότητα να δεχθεί κάποια μέτρα - επιτίμια για να διορθωθεί, ενίοτε αντιδρά βίαια και οδηγείται πεισματικά σε πνευματική καταστροφή. Αν όμως δεν του επιβληθεί ανάλογον με το παράπτωμά του επιτίμιον ίσως τότε αυτός μπορεί να συνεχίζει την ίδια με την προηγούμενη αμαρτωλή ζωή και να μη διορθωθεί. Η συνεχής και επίμονη προσπάθεια προς διόρθωση των αμαρτανόντων επιτυγχάνεται με την επιβολή αναλόγων προς το μέγεθος των αμαρτημάτων επιτιμίων, αλλά και αυτή πρέπει να γίνεται πάντοτε αναλόγως με τις διαθέσεις του κάθε αμαρτάνοντος.

Επειδή, όπως ανεφέρθη, οι ψυχικές ασθένειες των ανθρώπωντους οποίους διακονεί είναι δυσδιάκριτες και δυσδιάγνωστες, η θεραπεία τους δεν μπορεί να επιβληθεί δια της βίας, αφού, ως γνωστόν, ο Θεός βραβεύει και στεφανώνει μόνον εκείνους που οικειοθελώς και από μόνοι τους αποφεύγουν το κακό και αγωνίζονται για τη διόρθωσή τους και όχι αναγκαστικώς.

Μάλιστα, η δυσκολία αυτή του ιερέως γίνεται, κατά την άσκηση του έργου του, ακόμη μεγαλύτερη και από έναν πρόσθετον λόγον, από άλλους εγγενείς παράγοντες, από τις αδυναμίες δηλ. του εαυτού του και από τον σκληρόν και συνεχή εσωτερικόν πόλεμον τον οποίον αδιακόπως κάνει ο ίδιος με τον εαυτόν του. Έτσι γίνεται κατανοητόν πόσον δυσκολότερον είναι να αντεπεξέρχεται ο ιερεύς στα πολλαπλά και δυσχερή καθήκοντά του, όταν δεν είναι σε θέση ούτε τον εαυτόν του να γνωρίζει και να εξουσιάζει. Υπάρχει όμως ελπίδα να φέρει σε πέρας με επιτυχία το έργο του και να επιτελέσει την υψηλή και δυσπρόσιτη αποστολή του, της σωτηρίας των ψυχών, των ανθρώπων τους οποίους του ενεπιστεύθη ο ίδιος ο Θεός και του ανέθεσε ο επίσκοπός του, ο εις «τύπον και τόπον Χριστού», όταν ο ιερεύς κοσμείται από εξαιρετικές ηθικές και πνευματικές αρχές και αρετές –ωσάν αυτές που μέχρι τώρα ανεφέρθησαν προηγουμένως– και αποβλέπει σε ένα και μόνον σκοπόν, «την οικοδομήν του ποιμνίου, την εκκλησιαστικήν οικοδομήν».

Κατόπιν τούτων γίνεται φανερόν πόσον μεγάλες είναι οι δυσκολίες αλλά και οι ευθύνες του ιερατικού αξιώματος και ακόμη, πόσοι κίνδυνοι υπάρχουν κατά την άσκηση του σπουδαιοτάτου ποιμαντικού έργου του. Διότι, αν για κάθε άνθρωπον στον οποίον έχει ανατεθεί η άσκηση ενός οιουδήποτε σημαντικού έργου, αυτός έχει την ευθύνην της διεκπεραιώσεώς του και εφ᾿ όσον δε το έργο αυτό αναφέρεται σε υλικά πράγματα, σε περίπτωση αποτυχίας οποιαδήποτε και αν είναι η ενδεχόμενη υλική ζημία, εάν δεν τύχει συγγνώμης, μπορεί να καταβληθεί χρηματική αποζημίωση, εφ᾿ όσον οδηγηθεί στα δικαστήρια.

Στην περίπτωση όμως της Ιερωσύνης, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά· διότι ο ιερεύς υπηρετεί πνευματικά αγαθάκαι έχει την ευθύνη για όλες τις ψυχές που του έχουν ανατεθεί από τον Θεόν και γι᾿ αυτό και η τιμωρία του θα είναι μεγαλύτερη και σκληρότερη, θα είναι αιώνια.

Σύμφωνα, λοιπόν, λέγει με τα όσα αναφέρθησαν παραπάνω, το έργο αυτό ή άλλα παρόμοια με αυτό, μπορούν εύκολα να επιτελέσουν και πολλοί από τους αρχομένους και όχι μόνον άνδρες, αλλά και γυναίκες. Προκειμένου όμως περί του μεγέθους της εξουσίας της Ιερωσύνης, της διακυβερνήσεως δηλ. της Εκκλησίας, των εκκλησιαστικών πραγμάτων και της επιμελείας τόσων ψυχών, πρέπει να παραμερίσει ολόκληρον το γυναικείον φύλον, αλλά και το μεγαλύτερον μέρος, η πλειονότητα, από το ανδρικόν φύλον. Και μόνον όσοι πλεονεκτούν, υπερτερούν και διακρίνονται δια τις ψυχικές αρετές τους να προσέρχονται να υπηρετήσουν τον Κύριον και να διακονήσουν την Εκκλησίαν.

Όταν ο ιερός Χρυσόστομος τονίζει με τόσον κατηγορηματικόν τρόπον, τις προϋποθέσεις της Ιερωσύνηςκαι τις αρετές που πρέπει να διακρίνουν ένα άξιον ιερέα, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις τόσες δυσκολίες και να ξεπεράσει τα πάμπολλα εμπόδια κατά την άσκηση του ποιμαντικού έργου του, και που μόλις το κατορθώνει, τότε μπορεί εύκολα να καταλάβει κανείς ποια κατάσταση θα επικρατήσει στα εκκλησιαστικά πράγματα, όταν μερικοί θεωρούν την ιερωσύνη ασήμαντη και μάλιστα την θεωρούν ως μία ευκαιρία επαγγελματικής αποκαταστάσεως και ως ένα «βόλεμα» στην επικρατούσα ανεργία. Αυτό είναι παραφροσύνη!

Συνέπεια τούτου είναι ένα άλλο, όχι ασυνήθιστο, φαινόμενο· ο ξηρός επαγγελματισμός μερικών, ασχέτων προς το αγγελικόν υπούργημα, την Ιερωσύνη, αδιαφόρων κληρικών, που τους κάνει να λειτουργούν εντελώς τυπικά και ψυχρά και που έχει ως αποτέλεσμα τότε να βλέπει κανείς τους εκκλησιαζομένους να χασμουριούνται, αν δεν κοιμούνται, ή να συζητούν διάφορα πράγματα της καθημερινής τους ζωής, όχι όμως να συμμετέχουν στα της θείας λατρείας. Για να μην αναφέρομεν και άλλες περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ιερείς δεν μένουν καν στην ενορία τους και πηγαίνουν κτυπούν την καμπάνα δια του νεωκόρου και μετά τη λειτουργία, αν την κάνουν, φεύγουν αμέσως και δεν έχουν καμιά επαφή και επικοινωνία με το ποίμνιό τους.

Καλά όλα αυτά, που μας αναφέρει ο ιερός Χρυσόστομος, θα μπορούσε να διερωτηθεί κάποιος, αλλά τι θα πρέπει να γίνει με τις περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν υπάρχουν τα προσόντα αυτά; Τότε, λέγει ο ιερός πατήρ, η εκλογή κληρικών χωρίς τα απαραίτητα και τα βασικά τουλάχιστον από τα αναφερόμενα προσόντα γίνεται σε βάρος της Εκκλησίας και είναι επιβλαβής τόσον γι᾿ αυτούς που εκλέγονται όσο και για το έργο που καλούνται και πρόκειται να προσφέρουν. Και στην περίπτωση αυτή η ευθύνη βαρύνει κυρίως και πρωταρχικώς τους εκλέγοντες επισκόπους και κατόπιν τους εκλεγομένους ιερείς.

Δυστυχώς, παρατηρεί ο Χρυσόστομος, οι εκλέγοντες επίσκοποι δεν ενεργούν πάντοτε με βάση τα υπό των ιερών κανόνων της Εκκλησίας προβλεπόμενα διοικητικά και πνευματικά κριτήρια και συχνά, αντιθέτως προς τους κανόνες της Εκκλησίας, λαμβάνουν άλλα πράγματα υπ᾿ όψη τους όπως, συγγενικές σχέσεις, (ανήψια, γαμβρούς κ.λπ.), οικονομικές συναλλαγές, πλούτο, ηλικία, επιδόσεις κολακείας, τίτλους σπουδών και διάφορους άλλους λόγους. Με αυτές τις ανεπίτρεπτες ενέργειες των επισκόπων, η όποια εκλογή και με οποιονδήποτε τρόπον γίνεται, λέγει ο ιερός πατήρ, αποβαίνει αφορμή για μεγαλύτερα κακά μέσα στην Εκκλησία και για δημόσιο σκανδαλισμό στο ποίμνιο.

Αλλά και οι εκλεγόμενοι ιερείς έχουν βαρυτάτην ευθύνην εφ᾿ όσον γνωρίζουν ότι δεν υπάρχουν γι᾿ αυτούς οι προβλεπόμενες από τους ιερούς κανόνες της Εκκλησίας προϋποθέσεις, δεν διαθέτουν τα απαιτούμενα προς εκλογήν τους προσόντα, κρίνουν δηλ. τους εαυτούς τους ανεπαρκείς να αναλάβουν ένα τόσο σημαντικόν υπούργημα, οφείλουν αμέσως να αποφύγουν την εκλογήν και χειροτονίαν τους. Μάλιστα ο Χρυσόστομος δεν διστάζει να τονίσει –και τούτο είναι χαρακτηριστικόν του απολύτου της διδασκαλίας του– ότι εάν οι ιερείς αντιληφθούν μετά την εκλογήν τους την ανεπάρκειάν τους και διαπιστώσουν την ακαταλληλότητά τους μετά την χειροτονία τους, οφείλουν και τότε να παραιτηθούν του ιερατικού αξιώματος.

Άλλως, λέγει, το κακό που θα γίνεται μέσα στην Εκκλησία θα είναι ανεπανόρθωτο, και θα γίνουν και οι δύο –επίσκοπος και ιερείς– αιτία να σκανδαλισθούν και απωλεσθούν αθώες ψυχές, τις οποίες τους ενεπιστεύθη ο ίδιος ο Θεός.

Και τότε η αμαρτία τους θα είναι ασυγχώρητη και η τιμωρία βαρυτάτη και δια τους δύο.

Τέλος και τω Θεώ Δόξα! 

Δείτε και...ΜΕΡΟΣ Α'ΚΑΙ Β'Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΕΝΟΣ ΠΟΛΥΠΑΘΟΥΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Δρ. Μάνος Δανέζης: Δεν θα πεθάνουμε ποτέ - Η σύγχρονη αστροφυσική ακυρώνει το φαινόμενο του θανάτου

November 19, 2013, 9:02 pm

≫ Next: Η προεισαγωγή μας στα Χριστούγεννα (Εισόδια της Θεοτόκου)

≪ Previous: 4. Τα χαρίσματα της Ιερωσύνης - Προτερήματα

$

0

0

★Δρ. Μάνος Δανέζης: Δεν θα πεθάνουμε ποτέ 

Η σύγχρονη αστροφυσική ακυρώνει το φαινόμενο του θανάτου

Η γεωμετρία του Σύμπαντος

Όταν αναφερόμαστε σε μια γεωμετρία, θεωρούμε αυτονόητη την ύπαρξη ενός χώρου μέσα στον οποίο αυτή αναπτύσσεται και τις ιδιότητες του οποίου περιγράφει.

Στα μαθηματικά, στο μαθηματικό Κόσμο, η έννοια του χώρου είναι ιδεατή -νοητή και δεν έχει καμία μα καμία σχέση με την υλική πραγματικότητα. 

Ομοίως και τα γεωμετρικά σχήματα που μορφοποιούνται εντός του είναι ιδεατά – νοητά και άυλα και δεν έχουν καμία μα καμία σχέση με την υλική πραγματικότητα.

Τα σχήματα και οι μορφές που σχηματοποιούνται μέσα σε αυτούς τους μαθηματικούς χώρους είναι ταυτόσημα με τα 4 Πλατωνικά στερεά: το κανονικό 8-εδρο, το κανονικό 20-εδρο, το κανονικό 4-εδρο και το κανονικό 6-εδρο.

Οι διαστάσεις

Προκειμένου ο υλικός άνθρωπος να έχει έστω κάποια μικρή αίσθηση των άυλων αυτών χώρων και των μορφών που δημιουργούνται μέσα του, ταύτισε, αδικαιολόγητα βέβαια, τους χώρους αυτούς με υλικά σχήματα που μπορούσαν να τα αντιληφθούν οι ανθρώπινες αισθήσεις.

Ονόμασε χώρο των τριών διαστάσεων τον υλικό χώροπου αντιλαμβάνονται οι ανθρώπινες αισθήσεις. Μέσα στον τρισδιάστατο αυτό υλικό χώρο ταύτισε το χώρο δυο διαστάσεων με κάθε υλικό επίπεδο. Για παράδειγμα την επιφάνεια ενός τραπεζιού.

Ομοίως το χώρο μιας διάστασης με την τομή δυο υλικών επιπέδων, για παράδειγμα την ακμή ενός κύβου, ενώ χώρου μηδενικής διάστασης κάθε υλικό αντικείμενο ελαχιστότατων για τις αισθήσεις διαστάσεων.

Με τον τρόπο αυτό δημιουργήθηκε η ψευδής εντύπωση ότι ένας υλικός χώρος 3 διαστάσεων περιλαμβάνει μέσα του άπειρους χώρους μιας διαστάσεως και δυο διαστάσεων. Ομοίως ένας χώρος 2 διαστάσεων άπειρους χώρους μιας διαστάσεως και ένας χώρος μιας διαστάσεως άπειρους χώρους μηδενικών διαστάσεων.

Αυτή η ταύτιση όμως είναι μαθηματικό λάθος!

Κάθε σημείο γύρω μας, μέσα στον υλικό Κόσμο, περιγράφεται από τρεις συντεταγμένες. Αυτό σημαίνει ότι το σημείο, με βάση τον ορισμό που δώσαμε προηγουμένως, δεν είναι χώρος μηδενικής διάστασης, αφού περιγράφεται από 3 συντεταγμένες.

Όμως, όπως γνωρίζουμε, κάθε υλικό επίπεδο ή ευθεία γραμμή, είναι ένα σύνολο από 3-διάστατα σημεία και ως εκ τούτου κι αυτά περιγράφονται από 3 συντεταγμένες. Είναι, δηλαδή, 3-διάστατα σχήματα που δεν έχουν καμία σχέση με τους αντίστοιχους χώρους των 2 διαστάσεων και της μίας διαστάσεως.

Μέσα σε ένα 3-διάστατο υλικό χώρο μπορούμε να διακρίνουμε, και καμπύλες επιφάνειες, όπως η σφαιρική, η παραβολική ή η υπερβολική. Και οι επιφάνειες αυτές είναι 3-διάστατες ως αποτελούμενες από 3-διάστατα υλικά σημεία.

Το μη αισθητό σύμπαν

Αν οι διαστάσεις του σύμπαντος είναι παραπάνω από 3, ακόμη και αν είναι ευκλείδεια η γεωμετρία του, ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντιληφθεί την πραγματική του υπόσταση και φύση του 4-διαστατου σύμπαντος, ούτε τις μορφές και τα σχήματα που εντός του δημιουργούνται.

Δηλαδή, κάθε τι που αντιλαμβάνεται σαν πραγματικό, ακόμα και ολόκληρο το σύμπαν, δεν είναι παρά προβολές (απεικονίσεις) κομματιών του μη ευκλείδειου πραγματικού και μη αισθητού σύμπαντος, πάνω σε ένα ψεύτικο 3-διάστατο Ευκλείδειο Κόσμο τον οποίο δημιουργούν σαν ψευδαίσθηση οι αισθήσεις.

Τον Κόσμο αυτό των ψευδαισθήσεων τον ονομάζουμε επιστημονικά, ψευδο-ευκλείδειο χώρο Μινκόφσκι.

Όπως είπαμε και παρά πάνω, οι καθαρά μαθηματικοί χώροι, όπως και τα γεωμετρικά σχήματα που μορφοποιούνται μέσα τους, είναι ιδεατά και άυλα και δεν έχουν καμία σχέση με την υλική πραγματικότητα.

Τα μαθηματικά μελετούν ιδεατούς χώρους, μη «πραγματικούς» και απτούς ενώ η Φυσική τον υλικό, αισθητό και μετρίσιμο Κόσμο.

Η σύνδεση έγινε με την γνωστή θεωρία της Σχετικότηταςτου Αϊνστάιν που συνέλαβε την ιδέα ότι το κύριο συστατικό της κλασικής Φυσικής, η ύλη, δεν είναι παρά καμπύλωσητου κύριου συστατικού του Κόσμου των μαθηματικών, του χώρου.

Το χωροχρονικό συνεχές 

Το μόνο πραγματικό μέσα στο σύμπαν είναιτο χωροχρονικό συνεχές το οποίο είναι άτμητο και αδιαίρετο.

Δηλαδή αν τμήσουμε το χωροχρονικό συνεχές, σε χώρο και χρόνο, ούτε ο μετρούμενος ανθρώπινος χρόνος ούτε ο χώρος περιγράφουν την συμπαντική πραγματικότητα.

Εν ολίγοις ο χρόνοςόπως τον περιγράφουν και τον μετράνε τα ρολόγια και ο χώρος όπως τον περιγράφουν και τον μετράνε οι μεζούρες, δεν έχουν καμία σχέση, ούτε περιγράφουν την πραγματικότητα της συμπαντικής δημιουργίας. Είναι μια ψευδαίσθηση, ένα τίποτα.

Τι είναι ύλη;

Σύμφωνα με την θεωρία της Σχετικότητας η ύλη δεν αποτελεί παρά ένα καμπυλωμένο χώρο 3ων διαστάσεων. Ο χώρος, όμως, 3ων διαστάσεων όπως προείπαμε είναι ένα τίποτα, ύλη είναι η καμπύλωση του τίποτα.

Όταν μιλάμε για καμπύλωση του ευκλείδειου 3-διάστατου συμπαντικού χώρου που αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις, απλώς εννοούμε μια κύρτωση του χώρου προς την 3η διάσταση, την διάσταση του χρόνου. Η αισθητή, λοιπόν, ύλη είναι καμπυλωμένος χώρος 3ων διαστάσεων προς την διάσταση χρόνος. 

Αυτό σημαίνει ότι η ύλη υπάρχει αισθητήαν η τιμή της διάστασης χρόνος βρίσκεται μεταξύ μιας ελάχιστης και μιας μέγιστης τιμής. Η αυξομείωση της καμπυλότητας μιας περιοχής ενός χώρου 3ων διαστάσεων σηματοδοτεί τη γέννηση, την εξέλιξη και το θάνατο μια υλικής ύπαρξης.

Αν θεωρήσουμε σταθερή την έκταση μιας περιοχής του χώρου, το πόσο αυτός καμπυλώνεται προς την διάσταση χρόνος είναι η βασική παράμετρος που χαρακτηρίζει την εξέλιξη μιας υλικής ύπαρξης.

Η Καμπυλότητα μιας περιοχής = η πυκνότητα της ενέργειας.

Αυτό σημαίνει πως αντί να πούμε πως ύλη είναι η καμπύλωση του χώρου, μπορούμε να πούμε ότι ύλη είναι μια περιοχή με μεγάλη πυκνότητα ενέργειας.
Δηλαδή μπορούμε να πούμε εξίσου σωστά ότι η εξέλιξη μιας υλικής ύπαρξης εξαρτάται από τις μεταβολές της πυκνότητας της ενέργειά της.

Τι είναι ζωή;

Με βάση όλα τα παραπάνω, ζωή μπορούμε να ονομάσουμε τη δυνατότητα της υλικής μας υπόστασης να μεταβάλλει την ενεργειακή της πυκνότητα (δηλαδή την καμπυλότητά της). Αυτό σημαίνει αυτόματα μια δυνατότητα αυξομειώσεως της διάστασης χρόνος, που εγκλείουμε αοράτως μέσα μας.

Η έννοια της ζωήςόμως χαρακτηρίζεται από τις έννοιες της γέννησης, της ανάπτυξης, της φθοράς και του θανάτου. Η έννοια της γέννησης, της εμφάνισης δηλαδή μιας υλικής πραγματικότητας από το αισθητό τίποτα, δεν είναι παρά μια καμπύλωση του χώρου προς τον χρόνο, πέραν κάποιου ορίου. 

Η καμπύλωση αυτή μπορεί να γίνει αισθητή και λογικά αντιληπτή από την επιστήμη, σαν μια περιοχή αυξημένης τιμής της πυκνότητας ενέργειας, που γύρω της σχηματίζεται κάποιο πεδίο βαρύτητας.

Η έννοια της ανάπτυξης μιας υλικής ύπαρξης, είναι ταυτόσημη με την έννοια της αύξησης της καμπυλότητας του χώρου και με την ισοδύναμη έννοια της αύξησης της ενεργειακής πυκνότητας.

Τι είναι ο θάνατος;

Ως θάνατο, εάν συναρτήσουμε τον υλικό θάνατο με την αισθητή εξαφάνιση της ύλης, μπορούμε να εκλάβουμε δύο περιπτώσεις. 

Κατά πρώτοντην ελαχιστοποίηση της πυκνότητας ενέργειας που έχει σαν αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό στην ψευδή φύση του τρισδιάστατου φυσικού ειδώλου του χώρου του σύμπαντος, κάτι που συμβαίνει εφόσον η τιμή της πυκνότητας ενέργειας – αλλιώς της καμπύλωσης – του χώρου που καταλαμβάνει το αντικείμενο γίνεται ή μηδέν ή δεν ξεπερνά την οριακή τιμή ώστε να γίνεται αντιληπτό από τις αισθήσεις μας: αυτό σημαίνει πως αν η καμπύλωση του χώρου προς την διάσταση χρόνος γίνει μικρότερη από μια ελάχιστη τιμή, τότε η ύλη στερούμενη της αισθητής καμπυλότητας ξαναπαίρνει τη μορφή του «καθαρού» χώρου, μιας ουσίας έξω από την δυνατότητα των αισθήσεων. 

Κατά δεύτερον, μιας και ως αισθητή ύλη λογίζεται ο καμπυλωμένος χώρος προς την διάσταση χρόνος ή αλλιώς μία κύρτωση με μορφή πηγαδιού προς την διάσταση χρόνος, συνεπάγεται πως ομιλούμε δια καμπύλωση, του χώρου, προς την διάσταση χρόνος, κατά την οποία ξεπερνιέται το ανώτατο όριο και τότε η ύλη καθίσταται αόρατη από τις αισθήσεις – αυτή την αιτία θανάτου, όσον αφορά τα άστρα, την ονομάζουμε μελανή οπή.

Συμπαντικός και ανθρώπινος χρόνος

Ο χρόνος των ρολογιών και των ημερολογίων μετράει τον ρυθμό της φθοράς της ύλης, δηλαδή της μεταβολής της διάστασης χρόνος και δεν ταυτίζεται με τον αληθινό χρόνο, αυτόν του αληθινού αλλά μη αισθητού σύμπαντος.

Του επίκουρου καθηγητή στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Δρ. Δανέζη Μάνου στο περιοδικό “Άβατον”, Νο 84 – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2008.

✟ .✬·٠•●.ஜ۩✟۩ஜ.●•٠·✬ . ✟.

★Ο Δρ. Μάνος Δανέζης, καθηγητής Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι μέλος της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης, της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας, της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών και της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας. Πολυγραφότατος ο ίδιος, έχει δημοσιεύσει πάνω από 60 πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες σε διεθνή αστρονομικά περιοδικά, εκατοντάδες άρθρα στον ελληνικό ημερήσιο Τύπο, καθώς και βιβλία σχετικά με την Αστροφυσική, την Ιστορία και Φιλοσοφία των Επιστημών. Με τον τίτλο «το Σύμπαν που αγάπησα», έκανε επίσης μια πολύ επιτυχημένη σειρά εκπομπών στην ΕΤ-3.

Σχετικό θέμα:Πού θα βρίσκεται η ψυχή μέχρι την κοινή Ανάσταση
Ετικέτα: Θάνατος

Η προεισαγωγή μας στα Χριστούγεννα (Εισόδια της Θεοτόκου)

November 20, 2013, 11:35 am

≫ Next: Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εικόνα

≪ Previous: Δρ. Μάνος Δανέζης: Δεν θα πεθάνουμε ποτέ - Η σύγχρονη αστροφυσική ακυρώνει το φαινόμενο του θανάτου

$

0

0

π.Παντελεήμων Κρούσκος

Τα εισόδια της Θεοτόκου είναι η εορτή της εισόδου μας στην Εκκλησία, στά άγια των αγίων, όπου εισοδεύουμε καθαγιαζόμενοι, για να τραφούμε με ουράνιο άρτο για να τέξουμε Θεόν εντός μας. Είναι εορτή πρώτον θεολογική και με πνευματικό νόημα.

Μας εισάγει στην εορταστική προεόρτια ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων.

Η Θεοτόκος Μαριάμ, προσφέρεται από νήπιο στον Ναό για να κατοικήσει στα Άγια των Αγίων και να προετοιμαστεί εν μυστηρίοις και θέα Θεού, μακράν των θορύβων του κόσμου και να προαγιαστεί για να γίνει δοχείο άξιο του Αχωρήτου Θεού.

ΩΣ ΕΜΨΥΧΩ ΘΕΟΥ ΚΙΒΩΤΩ ΨΑΥΕΤΩ ΜΗΔΑΜΩΣ ΧΕΙΡ ΑΜΥΗΤΩΝ

Πανηγυρική και μετά στίχων η ενάτη ωδή της Θεοτόκου αύριο, αλλά πιστεύω οι στίχοι του πρώτου ειρμού είναι ιδιαίτερα καθηλωτικοί: «Ὡς ἐμψύχῳ Θεοῦ κιβωτῷ, ψαυέτω μηδαμῶς χεὶρ ἀμυήτων, χείλη δὲ πιστῶν, τῇ Θεοτόκῳ ἀσιγήτως, φωνὴν τοῦ Ἀγγέλου ἀναμέλποντα, ἐν ἀγαλλιάσει βοάτω· Ὄντως ἀνωτέρα πάντων, ὑπάρχεις Παρθένε ἁγνή».

Σε πολλές ορθόδοξες Εκκλησίες οι χοροί κατέρχονται των αναλογίων στο μέσον του ναού και ψάλλουν από κεί τις ★καταβασίες ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΕΝΝΑΤΑΙ.

Η προεισαγωγή μας στα Χριστούγεννα διαδηλώνεται τρανώς από τις Καταβασίες των Χριστουγέννων, πού ψάλλονται πρώτη φορά αύριο. 

✬✬✬

1.  7:58
   Christmas Canon: Katavasias (Οι καταβασίες του Κανόνα των Χριστουγέννων) Ποίημα του Αγίου Κοσμά. Ψάλλει η Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία

Οι καταβασίες ποίημα του Αγίου Κοσμά.

ᾨδὴ α' 

Χριστὸς γεννᾶται· δοξάσατε. 

Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν· ἀπαντήσατε. 

Χριστὸς ἐπὶ γῆς· ὑψώθητε. 

ᾌσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ, 

καὶ ἐν εὐφροσύνῃ, ἀνυμνήσατε λαοί· ὅτι δεδόξασται.

ᾨδὴ γ' 

Τῷ πρὸ τῶν α

ἰώνων ἐκ Πατρὸς γεννηθέντι ἀῤῥεύστως Υἱῷ, 

καὶ ἐπ'ἐσχάτων ἐκ Παρθένου σαρκωθέντι ἀσπόρως, 

Χριστῷ τῷ Θεῷ βοήσωμεν· 

Ὁ ἀνυψώσας τὸ κέρας ἡμῶν, Ἅγιος εἷ Κύριε.

ᾨδὴ δ'

 ῾Ράβδος ἐκ τῆς ρίζης Ἰεσσαί, 

καὶ ἄνθος ἐξ αὐτῆς Χριστέ, ἐκ τῆς Παρθένου ἀνεβλάστησας, 

ἐξ ὄρους ὁ αἰνετὸς κατασκίου δασέος, 

ἦλθες σαρκωθεὶς ἐξ ἀπειράνδρου, ὁ ἄυλος καὶ Θεός. 

Δόξα τῇ δυνάμει σου, Κύριε.

ᾨδὴ ε' 

Θεὸς ὢν εἰρήνης, Πατὴρ οἰκτιρμῶν, 

τῆς μεγάλης Βουλῆς σου τὸν Ἄγγελον, 

εἰρήνην παρεχόμενον ἀπέστειλας ἡμῖν· 

ὅθεν θεογνωσίας πρὸς φῶς ὁδηγηθέντες, 

ἐκ νυκτὸς ὀρθρίζοντες, δοξολογοῦμέν σε, Φιλάνθρωπε.

ᾨδὴ ς' 

Σπλάγχνων Ἰωνᾶν, ἔμβρυον ἀπήμεσεν ἐνάλιος θήρ, οἷον ἐδέξατο· 

τῇ Παρθένῳ δὲ ἐνοικήσας ὁ Λόγος καὶ σάρκα λαβών, 

διελήλυθε φυλάξας ἀδιάφθορον· 

ἧς γὰρ οὐχ ὑπέστη ῥεύσεως, 

τὴν τεκούσαν κατέσχεν ἀπήμαντον.

ᾨδὴ ζ' 

Οἱ παῖδες εὐσεβείᾳ συντραφέντες 

δυσσεβοῦς προστάγματος καταφρονήσαντες, 

πυρὸς ἀπειλὴν οὐκ ἐπτοήθησαν, 

ἀλλ'ἐν μέσῳ τῆς φλογὸς ἐστῶτες ἔψαλλον· 

Ὁ τῶν Πατέρων Θεὸς εὐλογητὸς εἶ.

ᾨδὴ η' 

Θαύματος ὑπερφυοῦς ἡ δροσοβόλος ἐξεικόνισε κάμινος τύπον· 

οὐ γὰρ οὓς ἐδέξατο φλέγει νέους, 

ὡς οὐδὲ πῦρ τῆς Θεότητος Παρθένου, ἣν ὑπέδη, νηδύν· 

διὸ ἀνυμνοῦντες ἀναμέλψωμεν· 

Εὐλογείτω ἡ κτίσις πᾶσα τὸν Κύριον, 

καὶ ὑπερυψούτω εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

ᾨδὴ θ' 

Μυστήριον ξένον ὁρῶ καὶ παράδοξον! 

οὐρανὸν τὸ σπήλαιον· 

θρόνον Χερουβικὸν τὴν Παρθένον· 

τὴν φάτνην χωρίον ἐν ᾧ ἀνεκλίθη ὁ ἀχώρητος, 

Χριστὸς ὁ Θεὸς· ὃν ἀνυμνοῦντες μεγαλύνομεν.

✟ .✬·٠•●.ஜ۩✟۩ஜ.●•٠·✬ . ✟. 

★Καταβασία

Με την ονομασία καταβασίες φέρονται ύμνοι της χριστιανικής εκκλησίας που ψάλλονται στον Όρθρο.

Ονομάζονται καταβασίες εκ του γεγονότος ότι οι ψάλτες κατέρχονται από τα ψαλτήρια και ψάλλουν αυτούς ομόφωνα μπροστά από την ωραία πύλη. Η παλαιά αυτή παράδοση τείνει όμως σήμερα να εκλείψει. Όχι όμως στην εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου στις 21 Νοεμβρίου που τηρείται πιστά, όπου οι ψάλτες ψέλνουν το «Χριστός γεννάται».

Οι καταβασίες είναι οι ειρμοίτων κανόνων των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών. Εάν ψαλεί ολόκληρος ο κανόνας, τότε στο τέλος κάθε ωδής ψάλλεται ξανά ο ειρμός ως καταβασία. Αν δεν ψαλεί ολόκληρος ο κανόνας τότε οι καταβασίες ψάλλονται όλες μαζί μετά την ανάγνωση του συναξαρίου. Αν δεν υπάρχει εορτή μπορεί να παραλειφθούν όλες εκτός από την 8η και την 9η που πάλι ψάλλονται μετά το συναξάριον.

Οι καταβασίες διακρίνονται σε δύο είδη από άποψη μέλους:
οι σύντομες καταβασίες, καλούμενες και ειρμολογικές, που διακρίνονται από το μεγάλο και πλούσιο ρυθμικό μέλος τους, και οι αργές καταβασίες, που χαρακτηρίζονται όμως για το τεχνικότερο μέλος τους.

Όλες οι καταβασίες συμπεριλαμβάνονται σε ειδικό βιβλίο με βυζαντινή σημειογραφία που ονομάζεται «Ειρμολόγιο». Πρώτος που εξέδωσε συγκεντρωτικά τις αργές καταβασίες ήταν ο Πέτρος ο Πελοποννήσιος και τις σύντομες ο μαθητής του Πέτρος ο Βυζάντιος. (Βικιπαίδεια)

1.  7:46

   Ύμνοι εις τα Εισόδια της Θεοτόκου

Ας ακούσουμε και μια ομιλία περί των Εισοδίων της Παναγίας μας

1.  17:21

   π. Θεόδωρος Ζήσης. Εισόδία Θεοτόκου

Σχετικά: 

• Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εικόνα
• Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Αγία Γραφή
• Είσοδος, Έξοδος - π.Ανδρέας Κονάνος (ποίηση+ομιλία)

Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εικόνα

November 20, 2013, 2:56 pm

≫ Next: Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Αγία Γραφή

≪ Previous: Η προεισαγωγή μας στα Χριστούγεννα (Εισόδια της Θεοτόκου)

$

0

0

ΤΑ ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΙΚΟΝΑ

Γράφει ο θεολόγος, Μαθηματικός 

Χρυσικόπουλος Δημήτριος

Στις 21 Νοεμβρίου η Ορθόδοξος Εκκλησία εορτάζει τα «Εισόδια» της Θεοτόκου, που είναι μία από τις μεγαλύτερες θεομητορικές εορτές. Τα «Εισόδια» σαν γεγονός αποτελούν την βάση και την αρχή για την μετέπειτα ζωή της Θεοτόκου. Οι γονείς τής Παναγίας, ο Ιωακείμ και η Άννα, σ’ όλη τους τη ζωή παρακαλούσαν το Θεό να τους δώσει ένα τέκνο και υποσχέθηκαν να το αφιερώσουν στο Ναό Του.

Πράγματι σε μεγάλη ηλικία, ο Θεός τους έδωσε ένα κορίτσι, τη Μαρία, που όταν έγινε τριών ετών, το έφεραν στον Ναό και το παρέδωσαν στα χέρια του Ζαχαρία του Ιερέα.

Αυτός την αγκάλιασε, την ευλόγησε και είπε: «Εμεγάλυνε ο Κύριος το όνομά σου σε όλες τις γενεές. Με σένα θα ευλογηθούν τα έθνη και ο Κύριος θα λυτρώσει τους υιούς του Ισραήλ». Όπως λέει η παράδοση, την οδήγησε στα «Άγια των Αγίων», στα ενδότερα του Ναού, όπου επιτρεπόταν να μπει μόνον ο Ιερέας, μόνο μία φορά τον χρόνο. Εκεί έμεινε η Παναγία δώδεκα χρόνια. Τρεφόταν από άγγελο του Θεού με ουράνια τροφή. Εκεί έμεινε μέχρι τον Ευαγγελισμό της.

Η εορτή των Εισοδίων φαίνεται ότι θεσπίστηκε στα Ιεροσόλυμα κατά τον εγκαινιασμό του ναού της Αγίας Θεοτόκου Μαρίας ή Νέας Εκκλησίας στις 21 Νοεμβρίου του 543 μ. Χ., έργου του Ιουστινιανού Α', στη νότια πλευρά του ναού του Σολομώντα. Λόγω αυτής της θέσης του ναού, ήταν επόμενο να συνδεθεί από τους πιστούς με την είσοδο και παραμονή της Θεοτόκου στο ναό του Σολομώντα. 

Πληροφορίες για την τέλεση της εορτής στην Κωνσταντινούπολη υπάρχουν από τον 8ο αιώνα. Από εκείνη την περίοδο έχουμε και τους πρώτους σωζόμενους ύμνους των Εισοδίων. 

Τα Εισόδια της Θοτόκου δεν είναι απλό γεγονός.Είναι προοίμιο και προαναφώνηση του Ευαγγελισμού. Σύμφωνα με την ορισμένη βουλή και ευδοκία του Θεού η παραμονή της Παναγίας στο Ναό ήταν γι’ αυτήν περίοδος καθάρσεως, μυήσεως στην εν Αγίω Πνεύματι ζωή και προετοιμασίας, για να γίνει με την αυτεξούσια προαίρεσή της το ιερό κατοικητήριο του Λόγου του ενανθρωπήσαντος, μέσω αυτής, Θεού.

Τη στενή σχέση των Εισοδίων με τον Ευαγγελισμό εκφράζει με μοναδικό τρόπο ο ύμνος των Εισοδίων:«Τα της νυμφεύσεως απογράφονται Θεία συμβόλαια της υπέρ νουν κυοφορίας σου, αγνή Παρθένε, σήμερον εν Πνεύματι Αγίω, εν οίκω Θεού».

Με την καθιέρωση της εορτής αρχίζει η παράλληλη σχετική ανάπτυξη της υμνολογίας και της εικονογραφίας.

Η πρώτη σωζόμενη σύνθεση με την απεικόνιση των Εισοδίων είναι του 10ου αιώνα. Από τον 14ο αιώνα καθιερώθηκε η διπλή απεικόνιση των Εισοδίων και της παραμονής της Θεοτόκου στα «Άγια των Αγίων» τρεφόμενης υπό αγγέλου. Σε ανάγλυφο του 5ου αιώνα στην Ταρασκώνη (Γαλλία) παρουσιάζεται η Παναγία να προσεύχεται στο Ναό του Σολομώντα.

Κύρια πηγήγια τη διήγηση, που αναφέρεται στην παραμονή της Θεοτόκου στο Ναό του Σολομώντα, αποτελεί το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου (απόκρυφο). Είναι λογικό λοιπόν να διερωτηθεί κάποιος για την ιστορικότητα της διηγήσεως αυτής, δεδομένου ότι στα «Άγια των Αγίων» δεν επιτρεπόταν η είσοδος γυναικών. Αυτό όμως που έχει σημασία δεν είναι το ιστορικό υπόβαθρο της διηγήσεως, αλλά το θεολογικό συμβολικό περιεχόμενο του γεγονότος και η βαθύτερη σωτηριολογική σημασία του, όπως ήδη αναφέρθηκε.

Στην εικονογράφηση, ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι η έμφαση που δίνεται στο πρόσωπο της Παναγίας, η οποία αφιέρωσε τον εαυτό της στην εκπλήρωση της οικονομίας του Θεού. Σε αντίθεση με την παράσταση της Γεννήσεως της Παναγίας, η οποία συνεχώς υπόκειται σε συνθετική επεξεργασία στην τέχνη, η σκηνή των Εισοδίων ακολουθεί συνήθως ένα πάγιο εικονογραφικό τύπο, ο οποίος υιοθετήθηκε ήδη από την πρώιμη βυζαντινή παράδοση και συνεχίστηκε στη μεταβυζαντινή περίοδο σε ψηφιδωτά, τοιχογραφίες, εικόνες, εικονογραφημένα χειρόγραφα κ.α. Σε εικονογραφημένους χειρόγραφους κώδικες ή τοιχογραφίες εκκλησιών το θέμα των Εισοδίων παρουσιάστηκε και σε πολλές διαδοχικές σκηνές. Εδώ θα παρουσιάσουμε τον τύπο της φορητής εικόνας, όπως καθιερώθηκε.

Κεντρικό πρόσωπο της παράστασηςαποτελεί η τριετής Παναγία, η οποία δεν παρουσιάζει τίποτε το μη φυσικό εκτός από το μικρό μέγεθός του σώματός της. Έχει όλη την ιερότητα της μελλούσης Μητέρας του Θεού. Φορώντας το μαφόριο των ενηλίκων γυναικών οδηγείται από τους γονείς της στο ναό, όπου την υποδέχεται ο αρχιερέας Ζαχαρίας (πατέρας του Προδρόμου). 

Ο αρχιερέας την ευλογεί, φορώντας ενδύματα λειτουργικά και διακριτικό της ιεροσύνης στην κεφαλή του. Απλώνει τα χέρια του προς την Παναγία, για να την παραλάβει. 

Ο Ναόςσυμβολίζεται με ένα κιβώριο που προβάλλει πίσω από τα εικονιζόμενα πρόσωπα. Αλλιώς το κτήριο που φαίνεται θα μπορούσε να είναι ένα κοινό κτήριο. 

Η Παναγία φθάνει στο Ναό με πομπή. Προηγείται όλης της πομπής χαρούμενη, στέκεται μπροστά στον Αρχιερέα, ευλαβικά και συγχρόνως σε στάση κινητική προς αυτόν, που δηλώνει την προθυμία και τη χαρά της προσελεύσεώς της στο Ναό τού Κυρίου, αναγνωρίζοντας το σχέδιο και το θέλημα του Θεού για τη σωτηρία των ανθρώπων. Δηλώνεται έτσι ότι δεν πρόκειται για αναγκαστική παράδοσή της, αλλά ότι εκούσια συμμετέχει στο σχέδιο του Θεού.

Το ίδιο ευλαβικά και με ιερή συγκίνηση εικονίζονται και οι γέροντες γονείς της Ιωακείμ και Άννα. Την παραδίδουν στα χέρια του Ζαχαρία με μια κίνηση πολύ εκφραστική, που δηλώνει την προθυμία τους να εκπληρώσουν την υπόσχεσή τους στο Θεό και να του αφιερώσουν το μονάκριβο κορίτσι τους, που το απέκτησαν με πολλές προσευχέςκαι νηστείες σε προχωρημένο γήρας. Είναι χαρούμενοι. Δεν υπάρχει ο ανθρώπινος πόνος του αποχωρισμού, γιατί τον επισκιάζει η αγάπη τους προς τον Θεό. Εντελώς ελεύθερα την αφιερώνουν. 

Πίσω τους βλέπουμε πολλές νεάνιδες (συνήθως 7 κατά την εβραϊκή παράδοση). Όλες χαρούμενες και σεμνά λαμπροφορεμένες. Προπέμπουν την Παναγία με αναμμένες λαμπάδες. Δίνουν μια ποιητική και δροσερή διάθεση στη σκηνή. Είναι οι φίλες της Παναγίας, που συμμετέχουν στη χαρά της. Επικράτησε να ζωγραφίζονται μεγαλύτερες, για να τονίζεται και να ξεχωρίζει το κεντρικό πρόσωπο της εικόνας, η μικρή Παναγία.

Στην εικόνα των Εισοδίων, πάνω αριστερά συνήθως, εικονίζεται η δωδεκαετής παραμονή της Παναγίας στα «Άγια των Αγίων», τρεφόμενης από έναν άγγελο. Δέχεται τον ουράνιον άρτο, «η άρτον ζωής χωρήσασα». Πάλι εδώ ο ναός συμβολίζεται με κιβώριο.

Σε ορισμένες παραστάσεις κατά τη διάρκεια της πομπικής εισόδου της,η Παναγία κρατεί και αυτή αναμμένη λαμπάδα, βαδίζει μπροστά και οι πρώτες νεάνιδες την απομονώνουν από την πομπή κρατώντας με μυστηριακό τρόπο ένα πέπλο. Το σπάνιο εικονογραφικό στοιχείο του αποκαλυπτικού πέπλου, που εντείνει τον τελετουργικό χαρακτήρα των δρωμένων, σημειοδοτεί την αφιέρωση της Θεοτόκου στο ναό του Κυρίου με μυστική αναφορά στη χάρη του Αγίου Πνεύματος, που περιβάλλει την Παναγία με δόξα, όπως ανάλογα αποδόθηκε στην εικονογράφηση του δ΄ Οίκου του Ακάθιστου Ύμνου.

Αξίζει να μελετήσει κάποιος την ακολουθία των Εισοδίων έχοντας μπροστά του την εικόνα των Εισοδίων. Θα διαπιστώσει πως όλα τα στοιχεία και οι συμβολισμοί της εικόνας αναφέρονται σ’ όλους τους ύμνους της ακολουθίας. Αυτό φανερώνει ότι η ορθόδοξη εικονογραφία δεν είναι διακοσμητική αλλά πρωτίστως έχει λειτουργικό και διδακτικό χαρακτήρα. 

Καταλαβαίνουμε έτσι το λόγο του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, που λέει ότι η σκηνή του μαρτυρίου μέσα στο ναό του Σολομώντα είναι η ίδια η Εκκλησία και τα «Άγια των Αγίων», στα οποία εισήλθε η Παναγία είναι η προτύπωση της Εκκλησίας και μάλιστα της ίδιας της Παναγίας. Διότι αυτή υπήρξε η στάμνα που κράτησε και φύλαξε μέσα στα σπλάχνα της το αληθινό «μάνα», δηλαδή το Χριστό. 

Υπήρξε το γνήσιο θυσιαστήριο. Οι πραγματικές πλάκες, όχι του Μωσαϊκού νόμου, αλλά του νόμου της Χάριτος της Καινής Διαθήκης. Το ραβδί του Ααρών, το οποίο όχι απλώς βλάστησε, αλλά «εξήνθησε» το «άνθος το εύοσμον», τον Υιό και Λόγο του Θεού. Έγινε η λαμπάδα του Θεού, η κατοικία Του, ο ναός Του, το Θυσιαστήριο και η λατρεία η ζώσα και καθαρά. Ενδεικτικά αναφέρουμε το κοντάκιο της Εορτής:

«Ο καθαρώτατος ναός του Σωτήρος, η πολυτίμητος παστάς και Παρθένος, το ιερόν θησαύρισμα της δόξης του Θεού, σήμερον εισάγεται, εν τω οίκω Κυρίου, την χάριν συνεισάγουσα, την εν Πνεύματι Θείω. ην ανυμνούσιν άγγελοι Θεού. αύτη υπάρχει σκηνή επουράνιος».

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1) Χατζούλη Γλυκερία, καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., «Εικονογραφία»
2) Τσάμης Δημήτριος, καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., «Αγιολογία της Ορθόδοξης Εκκλησίας»
3) Κόντογλου Φώτιος, Αγιογράφος – Συγγραφέας, «Έκφρασις»
4) Λέκκος Ευάγγελος, Θεολόγος, «Τα εισόδια της Θεοτόκου».

Δημήτρης Χρυσικόπουλος 20-11-2013

Ευχαριστούμε πολύ τον κ.Δημ. Χρυσικόπουλο για το άρθρο του.

Σχετικά: 

1. Η προεισαγωγή μας στα Χριστούγεννα (Εισόδια της Θεοτόκου)
2. Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Αγία Γραφή
3. Είσοδος, Έξοδος - π.Ανδρέας Κονάνος (ποίηση+ομιλία)

Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Αγία Γραφή

November 20, 2013, 11:21 pm

≫ Next: Είσοδος, Έξοδος - π.Ανδρέας Κονάνος (ποίηση+ομιλία)

≪ Previous: Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εικόνα

$

0

0

φώτο by sophia-siglitiki.blogspot.gr

Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Αγία Γραφή 

Γράφει ο Θεολόγος Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης

Είναι γνωστό πως η Καινή Διαθήκηπαρέχει ελάχιστες πληροφορίες για τη ζωή της Παναγίας. Αυτό γίνεται αιτία να την υποτιμούν οι προτεστάντεςόλων των αποχρώσεων, που θεωρούν ότι ο χριστιανισμός πρέπει να περιορίζεται σε ό,τι αναφέρεται μέσα στην Αγία Γραφή.

Βέβαια στην Αγία Γραφή υπάρχουν αρκετές αναφορές στη δόξα που έλαβε η Παναγία από το Θεό (π.χ. Λουκ. 1, 28 και 41-55) και στη δυνατότητά της να παρέμβει προς το Χριστό υπέρ των ανθρώπων (Ιω 2, 3-7). Όμως υπάρχουν κι άλλες πληροφορίες, που προκύπτουν από τις προφητείες και τις προτυπώσεις της Παλαιάς Διαθήκης, που αναφέρονται στη Θεοτόκο (δείτε αρκετά στοιχεία και εδώ: Η τιμή της Θεοτόκου στη Βίβλο - Η Θεοτόκος στην Αγία Γραφή).

Τα βιογραφικά στοιχεία της Παναγίας, που σχετίζονται με τη γέννηση και την παιδική ηλικία της, καθώς και με την κοίμησή της, είναι καταγεγραμμένα σε αρχαία βιβλία, που κινήθηκαν παράλληλα με την Καινή Διαθήκη, χωρίς να γίνουν ποτέ μέρος της. Τέτοια βιβλία υπήρξαν αρκετά, που κατέγραψαν πληροφορίες για το Χριστό, την Παναγία και άλλα πρόσωπα (π.χ. αποστόλους), επιθυμώντας να συμπληρώσουν τις αντίστοιχες πληροφορίες που βρίσκονται στην Καινή Διαθήκη. Σήμερα, αυτά τα βιβλία τα συμπεριλαμβάνουμε στα «απόκρυφα κείμενα», αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν απόκρυφα. 

«Απόκρυφα» ήταν τα ευαγγέλια και τα λοιπά βιβλία της θρησκείας του Γνωστικισμού (που οι γνωστικοί τα κρατούσαν κρυφά από τους αμύητους). Τα αρχαία ορθόδοξα βιβλία που διάβαζαν οι χριστιανοί και που ποτέ δεν ήταν κρυμμένα ή απαγορευμένα, σήμερα ονομάζονται κι αυτά «απόκρυφα» μόνο για φιλολογικούς λόγους, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι απόκρυφα, αλλά ψευδώνυμα ή ανώνυμα έργα. Πολλά απ’ αυτά αποδίδονται σε αποστόλους, ενώ δεν είναι δικά τους έργα, αλλά έργα ανωνύμων (και αυτός είναι κι ο λόγος που δεν μπήκαν στην Καινή Διαθήκη, στην οποία μπήκαν μόνο τα διασωθέντα κείμενα των μαθητών του Χριστού*).

Το περιεχόμενο κάποιων από τα βιβλία αυτά (π.χ. του «κατά Θωμάν ευαγγέλιο της παιδικής ηλικίας του Χριστού») η Εκκλησία το απέρριψε ως φανταστικό. Όμως σε άλλες περιπτώσεις ήδη οι αρχαίοι χριστιανοί αναγνώρισαν αληθινές πληροφορίες, που προέρχονται από την ιστορική μνήμη της πρώτης χριστιανικής κοινότητας. 

Τέτοια είναι τα βιβλία που μιλάνε για την παιδική ηλικία της Παναγίας (κυριότερο το «Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου») και την κοίμησή της («Διήγησις του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου περί της κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου»). Το «Πρωτευαγγέλιο» ανάγεται στο 2ο αιώνα, με πιθανό χαμένο πρωτότυπο του τέλους του 1ου αιώνα, ενώ το 2ο είναι κάπως μεταγενέστερο, ίσως και του 5ου αιώνα, αναγνωρίστηκε όμως ως αρχαία παράδοση (η ύπαρξη της εσθήτας, του χιτώνα και της ζώνης της Παναγίας, και φυσικά του κενού τάφου της, αποτελούν τεκμήρια της ιστορικότητάς του – άσχετα από το αν θα τα αμφισβητήσει ένας προτεστάντης, λόγω των πεποιθήσεών του και όχι μετά από έρευνα).

Ο Ψαλμός 44

Όμως τα Εισόδια της Θεοτόκου, δηλαδή η είσοδός της στο Ναό των Ιεροσολύμων σε ηλικία τριών ετών και η ανάθεση της ανατροφής της στον άγιο ιερέα και προφήτη Ζαχαρία (αργότερα πατέρα του αγίου Ιωάννη του Προδρόμου) φαίνεται να προεικονίζονται στην Παλαιά Διαθήκη, και συγκεκριμένα στον Ψαλμό 44 (στο εβραϊκό κείμενο έχει αριθμό 45). Είναι ο ψαλμός που περιέχει τους περίφημους στίχους «ο θρόνος σου, ο Θεός, εις τον αιώνα του αιώνος, ράβδος ευθύτητος η ράβδος της βασιλείας σου. ηγάπησας δικαιοσύνην και εμίσησας ανομίαν· δια τούτο έχρισέ σε, ο Θεός, ο Θεός σου έλαιον αγαλλιάσεως παρά τους μετόχους σου», τους οποίος ο απόστολος Παύλος παραθέτει ως αναφορά στη θεότητα του Χριστού (προς Εβραίους, 1, 8-9).

Παρακάτω, στο στίχο 10, συνεχίζοντας να αναφέρεται στο Χριστό, λέει: «θυγατέρας βασιλέων εν τη τιμή σου· παρέστη η βασίλισσα εκ δεξιών σου εν ιματισμω διαχρύσω περιβεβλημένη, πεποικιλμένη».

Κατόπιν, από το στίχο 11, αλλάζει απότομα και απευθύνεται τώρα σε κάποια «θυγατέρα» (κορίτσι), που ασφαλώς πρέπει να θεωρήσουμε ότι ταυτίζεται με τη «βασίλισσα» του αμέσως προηγούμενου στίχου. Και της λέει:
«άκουσον, θύγατερ, και ίδε και κλίνον το ους σου και επιλάθου του λαού σου και του οίκου του πατρός σου· και επιθυμήσει ο βασιλεύς του κάλλους σου, ότι αυτός εστι Κύριός σου, και προσκυνήσεις αυτω. και θυγάτηρ Τύρου εν δώροις· το πρόσωπόν σου λιτανεύσουσιν οι πλούσιοι του λαού».

Τέλος, σε τρίτο πρόσωπο, καταλήγει:«πάσα η δόξα της θυγατρός του βασιλέως έσωθεν, εν κροσσωτοίς χρυσοίς περιβεβλημένη, πεποικιλμένη. απενεχθήσονται τω βασιλεί παρθένοι οπίσω αυτής, αι πλησίον αυτής απενεχθήσονταί σοι· απενεχθήσονται εν ευφροσύνη και αγαλλιάσει, αχθήσονται εις ναόν βασιλέως». Ο ψαλμός κλείνει με τους στίχους 17-18, που απευθύνονται πάλι στο Χριστό και λένε: «αντί των πατέρων σου εγενήθησαν υιοί σου· καταστήσεις αυτούς άρχοντας επί πάσαν την γην. μνησθήσομαι του ονόματός σου εν πάση γενεά και γενεά· δια τούτο λαοί εξομολογήσονταί σοι εις τον αιώνα και εις τον αιώνα του αιώνος».

Το θεομητορικό περιεχόμενο του Ψαλμού

Κάποιοι Πατέρες της Εκκλησίας, π.χ. ο Ιωάννης Χρυσόστομος, ερμήνευσαν τον Ψαλμό ως αναφερόμενο μεταφορικά στην Εκκλησία (δηλ. στο πανανθρώπινο σώμα του Χριστού), η οποία εγκαταλείπει την ειδωλολατρία, προσέρχεται προς το Χριστό και αναδεικνύεται σε βασίλισσα εκ δεξιών του. Ωστόσο, η ερμηνεία ενός βιβλικού χωρίου μπορεί να κινείται σε πολλά επίπεδα, και η λειτουργική πράξη της Εκκλησίας είδε στον Ψαλμό αυτό μια ευθεία αναφορά στη Θεοτόκο, γι’ αυτό και στις ακολουθίες που τελούνται προς τιμήν της ψάλλονται στίχοι από αυτόν. 

Τοιχογραφία 1318-1320 από το καθολικό της 

Ιεράς Μονής Χιλιανδαρίου Αγίου Όρους

Επίσης, η εικονογράφηση των Εισοδίων της Θεοτόκουσυμπίπτει με το περιεχόμενο του Ψαλμού και είναι φανερό ότι το ίδιο συμβαίνει και με τη διήγηση του γεγονότος στο «Πρωτευαγγέλιο»:

«Και εγένετο τριετής η παις, και είπεν Ιωακείμ· Καλέσατε τας θυγατέρας των Εβραίων τας αμιάντους και λαβέτωσαν ανά λαμπάδα, και έστωσαν καιόμεναι, ίνα μη στραφή η παις εις τα οπίσω και αιχμαλωτισθή η καρδία αυτής εκ του ναού Κυρίου. Και εποίησαν ούτως έως ανέβησαν εν τω ναώ Κυρίου. Και εδέξατο αυτήν ο ιερεύς, και φιλήσας ευλόγησεν αυτήν και είπεν· Εμεγάλυνεν Κύριος το όνομά σου εν πάσαις ταις γενεαίς· επί σοι επ’ εσχάτου των ημερών φανερώσει Κύριος το λύτρον αυτού τοις υιοίς Ισραήλ. Και εκάθησεν αυτήν επί τρίτου βαθμού του θυσιαστηρίου, και επέβαλεν Κύριος ο Θεός χάριν επ’ αυτήν, και κατεχόρευσεν τοις ποσίν αυτής και ηγάπησεν αυτήν πας οίκος Ισραήλ… Ην δε Μαρία εν τω ναώ Κυρίου ως περιστερά νεμομένη και ελάμβανε τροφήν εκ χειρός αγγέλου».

Σε απλά νέα ελληνικά, ας επισημάνουμε τα εξής:
Το κορίτσι, που συγχρόνως είναι και βασίλισσα, δε μπορεί να είναι παρά η Θεοτόκος, όπως φανερώνει η πείρα των αιώνων, με τις εκπληκτικές εμφανίσεις της ως βασίλισσας των ουρανών στους αγίους και σε πολλούς απλούς ανθρώπους, χριστιανούς και μη. Η βασίλισσα αυτή παρέστη εκ δεξιών του βασιλέως και Υιού της κατά την κοίμηση και μετάστασή της στους ουρανούς. Ο στίχος αυτός λοιπόν, που έκλεισε μια ενότητα αναφερόμενη στη βασιλική εξουσία του Χριστού, είναι και μια βιβλική προεικόνιση της μετάστασης (ανάληψης) της Θεοτόκου και της τιμητικής θέσης της στη βασιλεία του Θεού.

Ο Ψαλμός αναφέρει ότι η «θυγάτηρ» πρέπει «να ξεχάσει το λαό της και το σπίτι του πατέρα της, γιατί ο βασιλιάς θα επιθυμήσει την ομορφιά της» («επιλάθου του λαού σου και του οίκου του πατρός σου· και επιθυμήσει ο βασιλεύς του κάλλους σου»). Έτσι, γίνεται θυγατέρα του βασιλέως («πάσα η δόξα της θυγατρός του βασιλέως έσωθεν»), γι’ αυτό και προφανώς θα μένει πλέον στο σπίτι του βασιλέως, δηλαδή στο ναό («εις ναόν βασιλέως», εκεί θα πάει με τις συνοδούς της, και θα παραμείνει, αφού έχει ξεχάσει το λαό της –δηλαδή τους ανθρώπους της πόλης της– και το σπίτι του πατέρα της και είναι πλέον θυγατέρα του βασιλέως).

Ο Ψαλμός επίσης αναφέρει ότι θα τη συνοδεύσουν παρθένες και όλες μαζί θα έρθουν στο ναό του βασιλέως («απενεχθήσονται τω βασιλεί παρθένοι οπίσω αυτής… απενεχθήσονται εν ευφροσύνη και αγαλλιάσει, αχθήσονται εις ναόν βασιλέως»). 

Αυτό ακριβώς περιγράφει και η διήγηση των Εισοδίων και απεικονίζει η εικόνα τους:«Καλέσατε τας θυγατέρας των Εβραίων τας αμιάντους και λαβέτωσαν ανά λαμπάδα, και έστωσαν καιόμεναι, ίνα μη στραφή η παις εις τα οπίσω και αιχμαλωτισθή η καρδία αυτής εκ του ναού Κυρίου… Και εποίησαν ούτως».

Βιβλική προεικόνιση της αειπαρθενίας της Θεοτόκου

Με την ευκαιρία, ας αναφέρουμε και μια σημαντική προφητεία, που υποστηρίζει ότι η Παναγία δεν ήταν παρθένος μόνο όταν γέννησε το Χριστό, αλλά και μετά τη γέννησή Του. Η προφητεία αυτή στηρίζει τη σχετική διδασκαλία της Ορθοδοξίας, αποδεικνύοντας ότι δεν είναι αυθαίρετη, ούτε και προέρχεται από τη φαντασία κάποιων θρησκόληπτων που ήθελαν να εξιδανικεύσουν τη Θεοτόκο.

Πρόκειται για την προφητεία του Ιεζεκιήλ, από το κεφάλαιο 44 (συμπτωματικά έχει τον ίδιο αριθμό με τον Ψαλμό), στίχ. 1-2. Εκεί ο Θεός παρουσιάζει στον προφήτη το όραμα ενός ναού, που περιέχει διάφορους συμβολισμούς. 

Και λέει:
«Και με γύρισε προς το δρόμο της εξωτερικής πύλης των αγίων, που βλέπει προς την ανατολή. Και ήταν κλειστή. Και μου είπε ο Κύριος: αυτή η πύλη θα είναι κλειστή, δε θα ανοίξει και κανείς δε θα περάσει απ’ αυτήν, γιατί ο Κύριος ο Θεός του Ισραήλ θα μπει απ’ αυτήν και θα είναι κλειστή».

Στο αρχαίο: «Και επέστρεψέ με κατά την οδόν της πύλης των αγίων της εξωτέρας της βλεπούσης κατά ανατολάς, και αύτη ην κεκλεισμένη. και είπε Κύριος προς με· η πύλη αύτη κεκλεισμένη έσται, ουκ ανοιχθήσεται, και ουδείς μη διέλθη δι'αυτής, ότι Κύριος ο Θεός Ισραήλ εισελεύσεται δι'αυτής, και έσται κεκλεισμένη».

Η πύλη των αγίωνλοιπόν, που «βλέπει προς την ανατολή» (επειδή ο Χριστός είναι «ο Ήλιος της Δικαιοσύνης» - γι’ αυτό και τα ιερά των ναών μας βλέπουν προς την ανατολή και συνήθως κάνουμε την προσευχή μας συμβολικά στραμμένοι προς τα εκεί), είναι και θα παραμείνει κλειστή, γιατί μόνο ο Θεός θα περάσει από εκεί. Και, αφού περάσει ο Θεός, θα παραμείνει κλειστή και κανείς άλλος δε θα περάσει.
Υπάρχει μία πύλη, από την οποία πέρασε ο Κύριος και Θεός και η πύλη αυτή παρέμεινε κλειστή: η Θεοτόκος.

Ας αναφέρουμε εδώ ότι, στις ορθόδοξες εκκλησίες, η Ωραία Πύλη συμβολίζει την Παναγία, ενώ ο ιερέας, κατά την ώρα της λειτουργίας, συμβολίζει το Χριστό. Όλα όσα συμβαίνουν στη λειτουργία συμβολίζουν γεγονότα από τη ζωή και το έργο του Χριστού, όπως και από τη μελλοντική βασιλεία του Θεού. Γι’ αυτό μόνο ο ιερέας μπορεί να μπει από την Ωραία Πύλη (και μόνο φορώντας την ιερατική του στολή), όπως μόνο ο Χριστός πέρασε και γεννήθηκε από την Παναγία.

*Ο Λουκάς και ο Μάρκος πιθανόν ήταν άμεσοι μαθητές του Χριστού:ο Λουκάς ένας από τους δύο που Τον συνάντησαν πηγαίνοντας προς Εμμαούς (Λουκ. 24, 13-35), ενώ ο Μάρκος ο νεανίας ο ντυμένος με το σεντόνι, που είχε ακολουθήσει κρυφά τον Ιησού από το μυστικό δείπνο στη Γεθσημανή (Μάρκ. 14, 51-52). Ο μυστικός δείπνος, όπως και η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος την πεντηκοστή, πιθανόν είχαν συμβεί στο σπίτι της μητέρας του Μάρκου, για την οποία βλ. στις Πράξεις των αποστόλων, 12, 12.

Ακόμη όμως κι αν οι δύο αυτοί ευαγγελιστές δεν ήταν άμεσοι μαθητές του Χριστού, αλλά μαθητές των αποστόλων, τα έργα τους περιελήφθησαν στην Καινή Διαθήκη, γιατί απηχούν δύο μεγάλες αποστολικές παραδόσεις, του Πέτρου και του Παύλου. Ο Μάρκος γράφει το ευαγγέλιό του ως «ερμηνευτής Πέτρου», ο δε Λουκάς απηχεί την παράδοση του Παύλου, του οποίου ήταν στενός συνεργάτης, πέρα από τα προσωπικά στοιχεία που εντάσσει κατόπιν δικής του έρευνας.

Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης
Θεολόγος

Ευχαριστώ πολύ τον καθηγητή κ.Θεόδωρο Ρηγινιώτη για την υπόδειξη της μελέτης του περί των Εισοδίων της Θεοτόκου.

Δείτε και...

• Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εικόνα
• Η προεισαγωγή μας στα Χριστούγεννα (Εισόδια της Θεοτόκου)
• Είσοδος, Έξοδος - π.Ανδρέας Κονάνος (ποίηση+ομιλία)

Είσοδος, Έξοδος - π.Ανδρέας Κονάνος (ποίηση+ομιλία)

November 21, 2013, 1:39 pm

≫ Next: Όραμα της Θεοτόκου στον άγιο του Θεού, Σεραφείμ

≪ Previous: Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Αγία Γραφή

$

0

0

ΕΙΣΟΔΟΣ, ΕΞΟΔΟΣ.

Η σημερινή γιορτή των Εισοδίων της Παναγίας,

μου θυμίζει την ομορφιά κι αξία του σώματός μου.

Ο καθαρώτατος ναός του Σωτήρος!

Το σώμα της Παναγίας μας.

Μα και το δικό μου σώμα μπορεί να γίνει ναός του Σωτήρος.

Και το δικό σου, κι όλων μας.

Αυτή είναι η κλίση του κορμιού μας.

Το σώμα αυτό,

που το γεμίζω τοξίνες, θλίψεις,

πίκρες, ενοχές.

Ξέρω, θα βιαστείς να πεις «και αμαρτίες».

Πιστεύω όμως τελικά ότι

πιο πολλές είναι οι ενοχές μας,

παρά οι αμαρτίες μας.

Απ'τα χρόνια που εξομολογώ (γύρω στα 15),

συναντώ περισσότερο ενοχικά άτομα,

παρά αμαρτωλά.

Πιο βαθύς ο πνιγμός, το κουβάρι,

ο μπερδεμένος ψυχισμός, ο ενοχικός εθισμός,

παρά το αμάρτημα το ίδιο.

Αυτό λέει η πείρα μου, ζώντας μέσα στο ράσο. Μέσα.

Άτομα που κοινωνούν, εξομολογούνται, λαμβάνουν άφεση απ'το Θεό,

κι όμως,

δεν βλέπω ακόμα τη χαρά ν'ανθίζει

ούτε στο κορμί τους, ούτε στην ψυχή τους.

Η Παναγία μας, είχε χαρά!

Πάλι θα βιαστείς να πεις, «μα αυτή ήταν αλλιώς»!!

Ε, αυτό ρωτώ κι εγώ:

εμείς, πότε θα γίνουμε αλλιώς;..

Μετά θάνατον;;;;

Και να φανταστείς, και πέρυσι γιορτάσαμε Εισόδια,

και πάλι λέγαμε τα ίδια.

Και πάλι μείναμε στην κλάψα των αμαρτιών μας.

Και φέτος, το ίδιο.

Και του χρόνου το ίδιο.

Κάτι σαν τους πολιτικούς καταντήσαμε.

Είμαστε όλο με το «να» και με το «θα».

«Να»γίνουμε κάποτε σαν την Παναγία.

«Θα» γίνουμε κάποτε αλλιώς.

Κάτι δεν πάει καλά...

Τελικά, πιστεύουμε σ'αυτά που λέμε;...

Ισχύουν αυτά που λέμε;

Ζούμε αυτά που λέμε;

Εννοώ, με αποδείξεις.

π.Ανδρέας Κονάνος

21-10-2013

Ας ακούσουμε και μια ομιλία 56:59'Εισόδια της Θεοτόκου (π.Ανδρέας Κονάνος)

Δείτε και: 

• Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εικόνα
• Τα Εισόδια της Θεοτόκου στην Αγία Γραφή
• Η προεισαγωγή μας στα Χριστούγεννα (Εισόδια της Θεοτόκου)

---

Όραμα της Θεοτόκου στον άγιο του Θεού, Σεραφείμ

November 22, 2013, 2:00 am

≫ Next: Το μυστήριο των διαπροσωπικών σχέσεων και η ανθρώπινη τύφλωση.

≪ Previous: Είσοδος, Έξοδος - π.Ανδρέας Κονάνος (ποίηση+ομιλία)

$

0

0

Στη παρούσα δημοσίευση αγαπητοί αναγνώστες, θα πληροφορηθούμε ένα όραμα που έλαβε χώρα την 25η Μαρτίου του 1831στον άγιο του Θεού, Σεραφείμ. Το όραμα διηγείται μια ηλικιωμένη Μοναχή (Μητέρα Ευπραξία), η οποία κοιμήθηκε το 1865, και με θρησκευτική ευλάβεια κατέγραψε το θαυμάσιο αυτό γεγονός. Ας αφουγκραστούμε τα θαυμάσια του Θεού και τις ενέργειες Του στις εικόνες Του.

✟ .✬·٠•●.ஜ۩✟۩ஜ.●•٠·✬ . ✟.

«Εκείνην την στιγμή έγινε ένας θόρυβος σαν το θρόισμα του δάσους μέσα στην δυνατή θύελλα. Όταν καταλάγιασε, ακούσαμε μια υμνωδία που έμοιαζε με εκκλησιαστική ψαλμωδία. Έπειτα η πόρτα του κελλιού άνοιξε από μόνη της, έγινε φως, πιο λαμπρό από το φώς της ημέρας, και το κελλί γέμισε με μία ευωδία όμοια με εκείνην του θυμιάματος που έχει το άρωμα του τριαντάφυλλου, μόνο που αυτή ήταν καλύτερη.

Ο Γέροντας ήταν γονατισμένος με τα χέρια υψωμένα στον ουρανό. Εγώ ήμουν τρομοκρατημένη. Ο Γέροντας σηκώθηκε και είπε: «Μήν φοβάσαι, παιδί μου. Δεν είναι δυστυχία, είναι έλεος που αποστέλλεται σε εμάς από τον Θεό. Νά, η Υπερένδοξη, η Πάναγνη Δέσποινα, η Παναγία Μητέρα του Θεού έρχεται σε εμάς»!

Δύο άγγελοι προπορεύονταν κρατώντας, ο ένας στο δεξί του χέρι και ο άλλος στο αριστερό, κλώνους οι οποίοι μόλις είχαν ανθίσει. Τα μαλλιά τους έμοιαζαν με χρυσές ίνες λιναριού και ήταν απλωμένα στους ώμους τους. Αυτοί προπορεύονταν.

Τους ακολουθούσαν ο Αγ. Ιωάννης ο Βαπτιστής και ο Αγ. Ιωάννης ο Θεολόγος. Τα ενδύματα τους ήταν λευκά, λάμποντας από αγνότητα. Μετά από αυτούς ερχόταν η Θεομήτωρ την οποία ακολουθούσαν δώδεκα παρθένες.

Η Βασίλισσα του Ουρανούφορούσε έναν μανδύα όμοιο με εκείνον που είναι ζωγραφισμένος στην εικόνα της Παναγίας «Πάντων θλιβομένων η Χαρά».

Λαμποκοπούσε, αν και δεν μπορώ να πω τι χρώμα ήταν· ήταν ανέκραστης ωραιότητας, στερεωμένος κάτω από τον λαιμό Της με μια μεγάλη στρογγυλή πόρπη ή αγκράφα διακοσμημένη με σταυρούς που είχαν ποικίλα σχέδια, αλλά με τί, δεν γνωρίζω. Μόνον θυμάμαι ότι έλαμπε με μια ασυνήθιστη λαμπρότητα. 

Το φόρεμα Της, το οποίο καλυπτόταν από το μανδύα Της, ήταν πράσινο και περιζωσμένο ψηλά με μια ζώνη. Επάνω από τον μανδύα υπήρχε ένα είδος επιτραχήλιου και στους καρπούς Της είχε επιμάνικα τα οποία, όπως και το επιτραχήλιο, καλύπτονταν από σταυρούς. Φαινόταν υψηλότερη από όλες τις παρθένες.

Στο κεφάλι φορούσε ένα υψηλό στέμμα, πλούσια διακοσμημένο με σταυρούς· ήταν πανέμορφο, θαυμάσιο και έλαμπε με τέτοιο φώς, που τα μάτια μου δεν μπορούσαν να το κοιτάξουν· ούτε μπορούσα να κοιτάξω την πόρπη ή την αγκράφα ούτε και το πρόσωπο της Ίδιας της Ουράνιας Βασίλισσας. 

Τα μαλλιά Τηςαπλώνονταν χαλαρά επάνω στους ώμους Της και ήταν μακρύτερα και ομορφότερα από τα μαλλιά των Αγγέλων.

Οι παρθένεςέρχονταν μετά από αυτήν κατά ζεύγη. Φορούσαν στέμματα και ενδύματα διαφόρων χρωμάτων. Ήταν διαφόρων αναστημάτων, και τα πρόσωπα τους ήταν και αυτά διαφορετικά καθώς και τα μαλλιά τους τα οποία απλώνονταν στους ώμους τους. Όλες είχαν μεγάλη ομορφιά, αλλά ορισμένες ήταν περισσότερο όμορφες από τις άλλες. Στέκονταν όλες ολόγυρα μας. Η Βασίλισσα του Ουρανού βρισκόνταν στο μέσον.

Το κελλί έγινε ευρύχωρο και το επάνω μέρος του γέμισε με φλόγες που έμοιαζαν με αναμμένες λαμπάδες. Ήταν φωτεινότερο από το φώς του μεσημεριού, αλλά ήταν ένα ιδιαίτερο φώς που δεν έμοιαζε καθόλου με το φώς της ημέρας· ήταν φωτεινότερο και πιο λευκό από το ηλιακό φώς. Τρομοκρατήθηκα και έπεσα κάτω. Η βασίλισσα του Ουρανού ήρθε προς το μέρος μου και, αγγίζοντας με με το δεξί Της χέρι, μου είπε: «Σήκω επάνω, κόρη, και μην μας φοβάσαι. Ακριβώς τέτοιες παρθένες, όπως είστε εσείς, έχουν έρθει εδώ μαζί μου».

Δεν κατάλαβα πως σηκώθηκα. Η Βασίλισσα του Ουρανού επανέλαβε με χάρη: «Μην φοβάσαι. Ήρθαμε να σας επισκεφθούμε». Ο π.Σεραφείμδεν ήταν πια γονατισμένος, αλλά στεκόταν όρθιος μπροστά στην Παναγία Μητέρα του Θεού και εκείνη του μιλούσε τόσο καταδεκτικά, σαν να ήταν κάποιος από την οικογένεια Της.

Πλημμυρισμένη με μεγάλη χαρά ρώτησα τον π.Σεραφείμ που βρισκόμασταν. Σκεφτόμουν ότι δεν ήμουν πια στη ζωή. 

Τότε, όταν τον ρώτησα: «Ποιές είναι αυτές;» η Παναγία Μητέρα του Θεού μου είπε να πλησιάσω τις παρθένες και να τις ρωτήσω η ίδια. 

Εκείνες στέκονταν στη σειρά και από τις δύο πλευρές, όπως είχαν έρθει: 

στην πρώτη σειρά, οι μεγαλομάρτυρες Βαρβάρα και Αικατερίνα· 

στην δεύτερη σειρά, η πρωτομάρτυς Αγία Θέκλα και η μεγαλομάρτυς Μαρίνα· 

στην τρίτη σειρά, η μεγαλομάρτυς και βασίλισσα Αγία Ειρήνη και η Αγία Ευπραξία· 

στην τέταρτη σειρά, οι μεγαλομάρτυρες Αγία Πελαγία και Αγία Δωροθέα· 

στην πέμπτη σειρά, η Αγία Μακρίνα και η μάρτυς Ιουστίνα· 

στην έκτη, η μεγαλομάρτυς Αγία Ιουλιανή και η Αγία Ανυσία.

Πλησίασα την καθεμία από αυτές και εκείνες μου είπαν η καθεμία το όνομα της και τους αγώνες του μαρτυρίου τους και την ζωή της εν ονόματι του Χριστού, όμοια με αυτά που έχουν γραφεί για αυτές στους βίους των Αγίων.

Όλες τους είπαν: «Ο Θεός δεν μας έδωσε αυτήν την δόξα χωρίς λόγο, αλλά για το μαρτύριο μας και διότι μας διέσυραν. Και εσύ θα υποφέρεις». 

Πολλά από αυτά που είπε η ΠαναγίαΜητέρα του Θεού στον π.Σεραφείμ, εκείνη η οποία συμμετείχε στο όραμα του δεν μπόρεσε να τα ακούσει, αλλά άκουσε αυτό μόνον: «Μήν αφήσεις τις παρθένες μου» (Τις αδελφές του Ντιβέιεβο).

Ο π.Σεραφείμ απάντησε:«Ω Δέσποινα! Τις συγκεντρώνω, αλλά δεν μπορώ να τις κατευθύνω μόνος μου».

Σε αυτό η Βασίλισσα του Ουρανού απάντησε: «Θα σε βοηθώ εγώ σε όλα, αγαπήμενε Μου. Επίβαλε σε αυτές την υπακοή. Αν την τηρήσουν, θα είναι μαζί σου και κοντά μου· αλλά, εάν χάσουν την σοφία τους, θα στερηθούν τον κλήρο αυτών των παρθένων που είναι κοντά σε εμένα. Δεν θα υπάρξει κανένας τόπος και κανένας στέφανος τέτοιου είδους για αυτές. Όποιος τις προσβάλλει, θα πληγεί από εμένα· όποιος τις υπηρετεί χάριν του Κυρίου θα μνημονεύεται ενώπιον του Θεού».

Έπειτα, στρεφόμενη προς εμένα, είπε:«Κοίταξε αυτές τις παρθένες μου και τα στέμματα τους. Μερικές από αυτές άφησαν επίγεια βασιλεία και πλούτη, επιθυμώνταν την αιώνια και Ουράνια Βασιλεία. Αγάπησαν την εκούσια πτωχεία, αγάπησαν τον Κύριο μόνο, και βλέπεις ποίας δόξας και τιμής έχουν αξιωθεί. ΌΠως ήταν πριν, έτσι είναι και τώρα. Μόνον που οι προηγούμενες Μάρτυρες υπέφεραν ανοιχτά και οι παρούσες υποφέρουν μυστικά, δια μέσου των θλίψεων της καρδιάς, αλλά το βραβείο τους θα είναι το ίδιο».

Το όραμα έληξε με την Παναγία Μητέρα του Θεού να λέει στον π.Σεραφείμ:«Σύντομα, αγαπημένε Μου, θα είσαι μαζί μας», και τον ευλόγησε. Όλοι οι άγιοι τον αποχαιρέτησαν. Ο Αγ. Ιωάννης ο Βαπτιστής και ο Αγ. Ιωάννης ο Θεολόγος τον ευλόγησαν, ενώ οι παρθένες και αυτός φίλησαν ο ένας το χέρι του άλλου. Εμένα μου είπαν: «Αξιώθηκες να έχεις αυτό το όραμα δια μέσου των προσευχών του π.Σεραφείμ, του Μάρκου, του Ναζαρίου και του Παχωμίου». 

Και έπειτα στην στιγμή τα πάντα εξαφανίστηκαν. Το όραμα αυτό κράτησε πάνω από μία ώρα...»

Ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ
πνευματική βιογραφία, εκδόσεις «Άθως»

Μονοπάτια που διασταυρώνονται

Δείτε και...

• Φωτογραφίες από την αγιοκατάταξη του Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ το 1903
• σαν το κεράκι...

Το μυστήριο των διαπροσωπικών σχέσεων και η ανθρώπινη τύφλωση.

November 22, 2013, 3:18 pm

≫ Next: Τι σημαίνει ότι οι ψυχές είναι αθάνατες;

≪ Previous: Όραμα της Θεοτόκου στον άγιο του Θεού, Σεραφείμ

$

0

0

Επιστολή 36 του Γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ

7 Ιουλίου 1968

… Ναι, και εγώ επίσης το πήρα απόφαση ότι το μυστήριο των διαπροσωπικών σχέσεων θα παραμείνει για μένα άλυτοως το τέλος των ημερών μου, τέλος που ήδη πλησιάζει[1]. Έχει ενισχυθεί μέσα μου η συνείδηση ότι όλοι εμείς οι άνθρωποι στον ένα ή τον άλλο βαθμό είμαστε τυφλοί.

Βλέπουμε κάποιο μέρος της παγκόσμιας ζωής και βασιζόμαστε στις κρίσεις μαςαπό τη «μερική» αυτή θεώρηση. Η μερική, ατομική αυτή θεώρηση κυριεύει τον άνθρωπο τόσο ισχυρά, ώστε να μην μπορεί να κρίνει διαφορετικά, παρά βασιζόμενος στη δική του αντίληψη ή, όπως είπα, θεώρηση των πραγμάτων. 

Ως συνέπεια της χαρακτηριστικής σε όλους μας τυφλώσεως, όλοι ανεξαιρέτως, δεν κατανοούμε πότε πληγώνουμε τους άλλους, πότε καταστρέφουμε τη ζωή τους, πότε κρίνουμε γι’ αυτούς σύμφωνα με την αντίδραση εκείνη που αποδείχθηκε συνέπεια ίσως κάποιας δικής μας ενέργειας.

Γνωρίζουμε ότι στη βάση της προσωπικής μας συνείδησης βρίσκεται η επιθυμία του αγαθού, η αναζήτηση της τελειότητος, και κινούμενοι από τη βεβαιότητα για το δίκαιο της αναζητήσεώς μας τείνουμε αθεράπευτα να δικαιώνουμε τους ίδιους τους εαυτούς μας. Και αυτό αποτελεί κοινή αρρώστια όλων μας. Από αυτό προέρχονται οι άλυτες συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο. Άλυτες, γιατί ο καθένας δικαιώνει τον εαυτό του απορρίπτοντας τη δικαιοσύνη του άλλου που στέκεται απέναντί του.

Δεν τα γράφω αυτά με σκοπό να σου καταλογίσω εκ νέου οτιδήποτε. Δεν γνωρίζω ποιος πρώτος με κάποια ορατή ή αόρατη κίνηση της ψυχής του προξένησε πληγή στην άλλη ψυχή. Γνωρίζω μόνο ότι δεν είναι δυνατό να σωθεί ο κόσμος διαφορετικά, παρά μόνο με το «άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών» [Ματθ. 6,12.].

Η δύναμη λοιπόν αυτή της συγχωρήσεως για τις πληγές που μας προξένησαν εκπορεύεται από το Πνεύμα το Άγιο. Αυτή ήταν φυσική στον άνθρωπο πριν από την πτώση του, αλλά τώρα είναι για μας υπερφυσική. Εμείς δεν μπορούμε να συγχωρήσουμε με δική μας δύναμη για τον πόνο που ζήσαμε.

Σου έγραψα ήδη, μου φαίνεται, ότι από πολύ παλιά άρχισα να βλέπω όλα όσα «συμβαίνουν» σε μένα, όχι μόνο ως προσωπικό μου δράμα ή ακόμη και τραγωδία, αλλά ως αποκάλυψη εκείνων που διαδραματίζονται στον ανθρώπινο ωκεανό, στην απεραντοσύνη της ζωής του κόσμου, που περνάει από μένα σαν θάλασσα από κάποιον «πορθμό». Ο πορθμός αυτός δεν είναι η ίδια η θάλασσα, αλλά το νερό μέσα σε αυτόν είναι το ίδιο με το νερό της θάλασσας. Και αυτό αποτελεί τον δρόμο για τη βαθύτερη κατανόηση των λόγων του Χριστού: «Πάντα ούν όσα αν θέλητε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, ούτε και υμείς ποιείτε αυτοίς»[3] Ματθ. 7,12. 

Συνεπώς αυτό είναι η μάθηση μας, το σχολείο μας· αυτό αποτελεί τον δρόμο προς την παγκόσμια γνώση, την οδό για την αφομοίωση της διδαχής του Χριστού, ως τότε ακατανόητης, παραμορφωμένης από τα πάθη και την «τύφλωση» μας.

Λοιπόν, αγαπητή μου Μαρία, ειρήνη σε σένα και χάρη Άνωθεν. Και μην φοβάσαι, δεν θα σε ανησυχήσω άλλο με τίποτε που θα μπορούσε να σου θυμίσει την πληγή σου. 

Εγώ ο ίδιος είμαι τυφλός και δεν θυμάμαι καθόλου την πρώτη εκείνη χειρονομία μου, που εσύ κατανόησες με τον τρόπο που γράφεις γι’ αυτή. Συγχώρησέ με και δώσε μου την αγάπη σου…

Σημειώσεις
[1]Η παράγραφος αυτή είναι απάντηση του Γέροντος Σωφρονίου στο γράμμα της Μαρίας της 2ας Ιουλίου 1968, όπου αυτή γράφει για κάποια παρεξήγηση στις σχέσεις με έναν κοινό γνωστό.
[2]Ματθ. 6,12.
[3] Ματθ. 7,12. Πρβλ. Λουκ. 6,31.

Πηγή:Αρχιμανδρίτη Σωφρονίου Σαχάρωφ, Γράμματα στη Ρωσία, 

εκδ. Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ, Αγγλίας, 2009, σ. 114-115.

Τι σημαίνει ότι οι ψυχές είναι αθάνατες;

November 23, 2013, 4:46 am

≫ Next: Ένας Όσιος πέρασε από την Πόλη μας... (Φιλοθεΐτης μοναχός Πανάρετος Μακρυγιάννης)

≪ Previous: Το μυστήριο των διαπροσωπικών σχέσεων και η ανθρώπινη τύφλωση.

$

0

0

Φυσικά ο μόνος που μπορεί να απαντήσει σ’ αυτή την ερώτηση είναι η Εκκλησία που περιλαμβάνει όλη την Αλήθεια. Η Αγία Γραφήτο λέει καθαρά. Εκείνο που δίνει απροσμέτρητη αξία στον άνθρωπο είναι η αθάνατη ψυχή.

Χάρη σ’ αυτήν ονομάσθηκε ο άνθρωπος βασιλιάς της κτίσεως, παιδί του Θεού, προορισμένος να ζήσει στην αιωνιότητα και να κληρονομήσει τη βασιλεία των ουρανών. Γι’ αυτή την ψυχή, τον ατίμητο θησαυρό, μιλούσε ο Κύριος και έλεγε: «Τι ωφελείται ο άνθρωπος αν κερδίσει όλο τον κόσμον, αλλά ζημιωθεί την ψυχή του;» (Ματθ. ιστ΄ 26).

Οι αναφορές της Αγίας Γραφής στην αθανασία της ψυχής και τη μετά θάνατο ζωή είναι αναρίθμητες. Νομίζουμε πως αρκεί να δούμε τι λέει το τελευταίο βιβλίο της Αγίας Γραφής για αυτό το θέμα: « Είδα κάτω από το ουράνιο θυσιαστήριο τις ψυχές εκείνων, που είχαν σφαγεί για το λόγο του Θεού και για την πίστη στο Χριστό… Και δόθηκε στον καθένα απ’ αυτούς στολή λευκή και τους ειπώθηκε να ξεκουραστούν ακόμη λίγο καιρό, μέχρι να ολοκληρώσουν και οι σύνδουλοί τους στη γη και οι αδελφοί τους που πρόκειται να σκοτωθούν όπως και αυτοί» (Αποκ. στ΄ 11). Είναι φανερό ότι αναφέρεται σε ψυχές ζωντανές και με πλήρη συνείδηση, που ζουν και επικοινωνούν μεταξύ τους.

Παρόμοιες αλήθειες εκφράζουν και οι Πατέρεςτης Εκκλησίας. Η ψυχή, κατά το Μ. Αθανάσιο, είναι αυθυπόστατη και αυτοκίνητη. Αυτή κινεί το σώμα και η ίδια δεν κινείται από άλλη δύναμη. Επομένως αφού η ψυχή κινείται μόνη της και μετά την εκδημία της από το σώμα, μπορεί να κινείται με τις δικές της δυνάμεις. Διότι δεν είναι η ψυχή που πεθαίνει, αλλά επειδή αυτή αναχωρεί, πεθαίνει το σώμα. Αν το υλικό σώμα διαλύεται μετά το χωρισμό του από την ψυχή, όμως δεν ισχύει το ίδιο και για την πνευματική φύση της ψυχής. Αυτή εξακολουθεί να ζει.

Η διδασκαλία του Χριστιανισμού είναι ξεκάθαρη. ΤΙ άλλο μαρτυρεί η υπόσχεση του Χριστού στο μετανοημένο ληστή πάνω στο σταυρό; «Σήμερον μετ’ εμού έση εν τω παραδείσω». Συνδέει τη μία ζωή με την άλλη χωρίς να μεσολαβεί τίποτε. Ο ληστής ζήτησε από τον Κύριο να τον θυμηθεί. Και ο Χριστός του παραχωρεί θέση μαζί Του στον Παράδεισο. Και του την παραχωρεί όχι στο απώτερο μέλλον, αλλά στο άμεσο παρόν, σήμερα πριν ο ήλιος δύσει.

Η ψυχή, λοιπόν, του πιστού, ευθύς μετά την εκδημία, μεταφέρεται σε τόπο όπου είναι ο Χριστός. Και όλα αυτά με πλήρη συνείδηση και εγρήγορση. Πώς αλλιώς θα ερμηνεύσουμε την επιθυμία του αποστόλου Παύλου, «επιθυμώ να πεθάνω και να είμαι μαζί με το Χριστό» (Φιλ. α΄ 23). Η άμεση αυτή κοινωνία και επικοινωνία των ψυχών με το Χριστό είναι γι’ αυτές πηγή χαράς, ειρήνης, αναπαύσεως.

Προαπολαμβάνουν πνευματικά αγαθά, έως ότου αναστηθούν και τα σώματα άφθαρτα, για να συναπολαύσουν «ά οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν αναθρώπου ουκ ανέβη…» (Α'Κορ. β' 9)

Βρίσκονται επομένως μακριά από τη χριστιανική διδασκαλία, όσοι νομίζουν ότι οι ψυχές φθείρονται ή εξαφανίζονται ή κοιμούνται ή ναρκώνονται ή μετασαρκώνονται μετά την εκδημία. Οι ψυχές και μετά το θάνατο του σώματος εξακολουθούν να ζουν, να αισθάνονται, να γνωρίζουν και να αναγνωρίζουν με πλήρη αυτοσυνειδησία.+

Από το περιοδικόΧριστιανική Φοιτητική Δράση

τονισμοί-συνδέσεις: Αέναη επΑνάσταση

Δείτε και...

• Πού θα βρίσκεται η ψυχή μέχρι την κοινή Ανάσταση
• «Ο λόγος που καθιέρωσε η Εκκλησία τα ψυχοσάββατα» Ο μακαριστός π.Παΐσιος έλεγε για τα μνημόσυνα.
• Ο φόβος του θανάτου (π. Αλεξάνδρου Σμέμαν)
• Τα πνεύματα των νεκρών και εμείς - Θ.Ρηγινιώτης

Ένας Όσιος πέρασε από την Πόλη μας... (Φιλοθεΐτης μοναχός Πανάρετος Μακρυγιάννης)

November 23, 2013, 4:47 pm

≫ Next: Άνθρωποι και απάνθρωποι

≪ Previous: Τι σημαίνει ότι οι ψυχές είναι αθάνατες;

$

0

0

Το φιλικό μας ιστολόγιο μας (Patrablog - ας διορθώσουμε αυτή την πολιτεία...) αγαπητοί αναγνώστες, μας έστειλε μια πολύ ωραία ανάρτησή του, για τον εκλεκτό Του Θεού Γέροντα Πανάρετο τον Φιλοθεΐτη να την αναδημοσιεύουμε και με ευχαρίστηση σας την παρουσιάζουμε.

Κάποιες φορές, μέσω διαφόρων περιστάσεων, στέλνει ο καλός Θεός κάποιους ξεχωριστούς ανθρώπους στην κοινωνία μας και στην ζωή μας… Τις πιο πολλές φορές όμως περνούν απαρατήρητοι, αφού βέβαια έχουν αφήσει την όποια σφραγίδα βοηθείας τους σ'εμάς, είτε με τα λόγια τους είτε και με τα έργα τους...

Μια σφραγίδα και μια σπορά, πού μετά από χρόνια φυτρώνει, και τότε την καταλαβαίνουμε και αναλόγως των δυσκολιών τής ζωής μας είτε την αποδεχόμεθα είτε την απορρίπτουμε....

Ένας απ'τους ξεχωριστούς αυτούς ανθρώπους εδώ στην πολιτεία μας, υπήρξε και ο δάσκαλος της μουσικής και βυζαντινής τέχνης ο μετέπειτα μοναχός της Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους, Πανάρετος Μακρυγιάννης…

Γι΄ αυτό ακριβώς, και προς τιμή και αναγνώριση τής προσφοράς αυτού τού ταπεινού εργάτη του Ευαγγελίου, η Ιερά Μητρόπολις Πατρών και ο τοπικός Σύλλογος Ιεροψαλτών με την συμπλήρωση 20 περίπου χρόνων από την κοίμησή του, διοργάνωσαν μία εκδήλωση μνήμης για τον μοναχό Πανάρετο στις 17 Νοεμβρίου το απόγευμα στην Διακίδειο Σχολή Λαού, παρουσίατου Μητροπολίτου κ. Χρυσοστόμου και με κεντρικό ομιλητή τον πατέρα Εφραίμ, Δικαίου της Σκήτης του Αγίου Ανδρέου στο Άγιο Όρος.

Η παρουσία εκατοντάδων συμπολιτών πού δεν χωρούσαν στην αίθουσα της Διακιδείου κι'έφθαναν μέχρι τις πόρτες και έξω στα πεζοδρόμια, ήταν άκρως συγκινητική.

Θα λέγαμε πώς μόνο ο αείμνηστος λαϊκός θεολόγος Δημήτριος Παναγόπουλος μπορούσε και γέμιζε τόσο ασφυκτικά την αίθουσα της Διακιδείου και τον έξω δρόμο…

Ποιό ήταν όμως, το τιμώμενο πρόσωπο;

Αυτά πού σήμερα θα καταθέσω είναι βέβαια ελάχιστα για ένα τόσο σπουδαίο πνευματικό πρόσωπο πού πέρασε από την Πολιτεία μας.

Σε ένδειξη αγαθής μνήμης όμως για το πρόσωπό του θα το επιχειρήσω, ζητώντας συγγνώμη και για όσα δεν πω πού ασφαλώς είναι και τα περισσότερα…

Ο μοναχός Πανάρετος κατήγετοαπό ένα ορεινό χωριό, τα Σουδενέϊκα Καλαβρύτων, και μαζί με τα αδέλφια του είχε έλθει στην Πάτρα σε μεγάλη κάπως ηλικία ανοίγοντας κατ'αρχάς ένα μικρό μαγέρικο μαζί με τον αδελφό του κάπου κοντά στην Αγία Βαρβάρα, αν μας τα είπαν σωστά, όπου μετά από λίγο έκλεισε.

Αργότερα, άνοιξε ένα περίπτερο κάπου στην πλατεία Γεωργίου, αλλά σαν συνειδητοποιημένος και χωρίς υποχωρήσεις Χριστιανός απέφευγε να φέρνει εμπόρευμα πού μέσα του έφερνε κάποιο είδος αμαρτίας, όπως πχ. τσιγάρα, περιοδικά, κλπ.

Ευνόητο είναι, ότι κάτω από τέτοιες στενές εμπορικές εξαιρέσεις δεν θα μπορούσε ένα τέτοιο μαγαζί να σταθεί, μέσα στην σημερινή κοινωνία…

Είχε μεγάλο χάρισμα στην Βυζαντινή μουσική, πού το εξάσκησε γενόμενος και δάσκαλος δεκάδων Πατρινών ιεροψαλτών, πού όλοι τους με αγάπη τον θυμούνται και σήμερα. Δεν πληρωνόταν γι'αυτό, ήταν εντελώς ανιδιοτελής! Δεν ήταν ένας απλός τυπικός επαγγελματίας ψάλτης, ή διδάσκαλος ψαλτικής. Είχε σε βάθος ερευνήσει τις νότες της Βυζαντινής μουσικής τέχνης και καθημερινά όλο και κάτι νέο επάνω στην μουσική ανακάλυπτε, δοκίμαζε, εφάρμοζε, παρουσίαζε…

Όταν έγινε μοναχόςεγκαταβίωσε για κάποιο διάστημα στην Μονή Ομπλού, από την οποία απεχώρησε λίγα χρόνια αργότερα, γύρω στα 1979 για πνευματικούς λόγους, όπως και ο ίδιος στην παρακάτω επιστολή του σημειώνει:

Έφυγε λοιπόν από την Μονή Ομπλού καί πήγε στην Μονή Φιλοθέουτου Αγίου Όρους. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους μαζί του έφυγε, και ο μοναχός Νεόφυτος ο οποίος βρίσκεται σήμερα στην Μονή Φιλοθέου.

Στην Φιλοθέου ανέδειξε όχι μόνο το ψαλτικό του τάλαντο διδάσκοντας ταπεινά άλλους ψάλτες στο πώς να υμνούν σωστά τον Θεό, γενόμενος και χοράρχης, αλλά υπήρξε και υπόδειγμα σοβαρού μοναχού με πραγματικό φόβο Θεού στην ζωή του και στα λόγια του…

-Πώς σε λένε γέροντα; τον ρωτούσαν κάποιοι προσκυνητές.

- Στην μοναχική κουρά μου ονομάστηκα Πανάρετος, αλλά στην ζωή μου είμαι Πανάθλιος, Πανάχρηστος, άνευ ουδεμιάς αρετής μέσα μου... απαντούσε δακρύζοντας μερικές φορές από βαθιά συναίσθηση των λεγόμενών του πού τα έλεγε γιατί και σε βάθος τα πίστευε.

Αργότερα, προμηθεύτηκε μηχανήματα εγγραφής κασετών και άρχισε να κάνει μία ιδιότυπη ιεραποστολή πρός τόν έξω κόσμο, στέλνοντας παντού όπου του ζητούσαν, καί πάντα δωρεάν, εκατοντάδες κασέτες Βυζαντινής μουσικής («κουστούμια» όπως έλεγε χαρακτηριστικά το κάθε σχήμα), όπως παρακάτω και ο ίδιος αναφέρει:

Δεν αρκέσθηκε όμως μόνο στην μουσική, αλλά έγραψε και δεκάδες ομιλίες καθώς και επιστολές με συμβουλευτικούς λόγους σε διάφορες οικογένειες πού είχαν, ή δεν είχαν προβλήματα, μόνο και μόνο για να τις στηρίξει στον ίσο δρόμο του Θεού…

Η μοναχή Μελάνη (Ξένη Μακρυγιάννη ως κοσμική) ηγουμένη τώρα της Μονής Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου στο Σικάγο των ΗΠΑ, (από την συνοδεία του γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου της Αριζόνας, δημιουργού των 20 Ορθόδοξων Μοναστηριών της Αμερικής), υπήρξε ανηψιά του την οποία και ποικιλοτρόπως εστήριξε.

Άγιον Όρος, Μονή Φιλοθέου.

Ο πατήρ Πανάρετος σε ιδιαίτερες με τους ψάλτες ομιλίες του έλεγε ότι κανονικά «μόνον οί Άγγελοι ως άξιοι και αγνοί πρέπει να υμνούν τον φοβερό Θεό, κι'ότι εμείς σάν ψάλτες θα έπρεπε να έχουμε όχι ψαλμωδίες αλλά θρηνωδίες για την κατάστασή μας, τά πάθη μας, και τις πτώσεις μας…»

«Αγγέλων υμνωδίες, και ανθρώπων θρηνωδίες», όπως χαρακτηριστικά έλεγε.

Τα έλεγε, έχοντας προφανώς υπ'όψη του κάτι κομπαστικές και επιδεικτικές ψαλμωδίες πού παρατηρούμε και σήμερα σε κάτι αναλόγια να συμβαίνουν...

Κάτι παραγκωνισμούς πού κάνει μερικές φορές ο ένας ψάλτης στον άλλο για να προβληθεί αυτός, κάτι λαρυγγισμούς, ή αγριοφωνάρες πού κάποιοι κάνουν για να δώσουν…τόνο!

Ακόμη και κάτι ταρακουνήματα πού κάνουν κάποιοι άλλοι, σειόμενοι ολόκληροι από την κεφαλή, τά χέρια και τά πόδια για να δώσουν τάχατες ρυθμό, μη καταλαβαίνοντας πόσο άσχημο και αντιαισθητικό θέαμα παρουσιάζουν στον κόσμο πού τους βλέπει και δυσμενώς τους σχολιάζει…

Όμως οι σωστοί ψάλτες, οι έχοντες πραγματικό χάρισμα ψαλμωδίας δεν κάνουν έτσι. Ψέλνουν και υμνούν τον Θεό και τους Αγίους με ταπεινή φωνή και ίσα πού ανοιγοκλείνουν το στόμα τους, σαν να μιλάνε.

Αυτοί είναι και οι πραγματικά χαρισματικοί!

Ο μοναχός Πανάρετος ήταν ψηλός, ευθυτενής, με μακριά γενειάδα, με πολλή βιβλική αρχοντιά επάνω του, ευγενέστατος με όλους ακόμη και με τον πλέον άσημο, ποτέ του δεν κατέκρινε κανένα, χωρίς ίχνος ψεύδους ή υποκρισίας στα λόγια του, με το ναι – ναι και το όχι – όχι, πάντα καθαρό και χωρίς ψευδοταπεινώσεις σαν κι'αυτές πού εμείς οι χριστιανοί του κόσμου τούτου ξέρουμε καλά και επιτήδεια να κάνουμε…

Για να φέρει όμως σε πέρας όλη αυτή την πνευματική ιεραποστολή, κοιμόταν ελάχιστες ώρεςπαρ' ότι είχε μεγάλο σάκχαρο κάνοντας 4 ενέσεις ινσουλίνης την ημέρα για πολλά χρόνια, κι΄ όπως χαρακτηριστικά έλεγε «ο Θεός με κρατάει με τόσο σάκχαρο και δεν έχω καταπέσει ακόμη…»

Ένα χρόνο πριν κοιμηθεί, στέλνει την τελευταία του, «κουρασμένη» πιά επιστολή του όπως παρακάτω βλέπουμε:

Προείδε μάλιστα τον θάνατό τουλέγοντας χαρακτηριστικά σε μοναχούς, ότι «στις 6 Δεκεμβρίου του Αγίου Νικολάου πεθαίνω, φεύγω…

Ήλθε ο πεθαμένος αδελφός μου ο Νικόλαος και μου είπε «ετοιμάσου γιατί θα έλθω να σε πάρω του Αγίου Νικολάου ώστε να γιορτάσουμε μαζί στον ουρανό…».

Η κοίμησή του ήταν πράγματι Οσιακή. Πέθανε καθιστός και προσευχόμενος με το κομποσχοίνι στο χέρι.

Στην ανακομιδή των λειψάνων του πού 4 χρόνια αργότερα έγινε, η κάρα του είχε εκείνο το γνωστό μελί, ανοιχτό κίτρινο χρώμα πού οι κάρες των Οσίων έχουν…

Έτσι λοιπόν, όσοι τον γνώρισαν, ή έμαθαν από εδώ, ή από κάπου αλλού κάτι γι΄ αυτόν, ας ζητήσουν την ευλογημένη μοναχική ευχή του…

.✟. ΑΜΗΝ... την ευχή του Αγίου Γέροντος να έχουμε! .✟.

Στο παρακάτω βίντεο ψάλλει ο μακαριστός γέρων Πανάρετος Μακρυγιάννης ο Φιλοθεΐτης... Ο ήχος είναι Α'τα λειτουργικά είναι από το βιβλίο της Λειτουργίας του Αθανασίου Καραμάνη στην σελίδα 169.....Η ηχογράφηση έχει γίνει στην Μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους την δεκαετία του 1980.

Άνθρωποι και απάνθρωποι

November 24, 2013, 4:16 am

≫ Next: Αικατερίνα η Πάνσοφη (Αφιέρωμα στην Αγία Αικατερίνα)

≪ Previous: Ένας Όσιος πέρασε από την Πόλη μας... (Φιλοθεΐτης μοναχός Πανάρετος Μακρυγιάννης)

$

0

0

«επειδή αγάπησα δεν πιστεύω στην αγάπη»

...αγάπη σημαίνει ολότητα, απεραντοσύνη και συγκερασμός όλων των αισθήσεων και απόφαση ένθερμη ζωής να θυσιαστείς μέχρι θανάτου.»

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΑΠΑΝΘΡΩΠΟΙ

Υπό Δημητρίου Π. Λυκούδη

Θεολόγου - Φιλολόγου, Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

Οι μέρες της ζωής μου παρέρχονται. Το έκπωμα της παραμονής μου από εκήλεον αποδυναμώνεται και νεκρούται. Αποστασιοποιούμαι επειδή υποστασιοποιούμαι και ακηρύκτως γεύομαι την ιδιαιτερότητα, το ακραιφνές ιδίωμα να χαμογελώ και να φαντάζω και να λοιδορώ την ειρεσιώνη επί της κεφαλής μου, επειδή εμποδών γίγνομαι επί παν εχθρικόν και αλλότριον που περιορίζει τα απροσπέλαστα όρια του νου και της σκέψης μου.

Και οι άνθρωποι παρέρχονται - ως άνθρωποι, ως απάνθρωποι; - [1] και αναζητούν ακράχολα την ευτυχία, βιάζονται να επιτελέσουν το έλδωρ της ακηλήτου ζωής, σχετίζονται και απομακρύνονται, σχετικοποιούνται και ομονοιούν. «Τί θέλουν όλοι αυτοί που λένε πως βρίσκονται στην Αθήνα ή στον Πειραιά;[…] Παράξενος κόσμος που λέει πως βρίσκεται στην Αττική και δεν βρίσκεται πουθενά»[2]. 

Αν και οι μέρες όμως συνωστίζονται, ο άνθρωπος δεν αλλοιώνει την ετεροπροσωπία του μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Η ανθρώπινη φύση και υπόσταση δεν υπόκειται σε οντολογικές μεταβολές καθώς διακαώς επιποθεί και ακορέστως επιθυμεί να αναδρώπτει, να αναθρώσκει και να αναβαίνει σταδιακά από την α-λογία στην ευ-λογία, να θέτει αυτοβούλως και ακηράτως την αυτοσυναίσθηση και την αυτοσυνειδησία της στην απεραντοσύνη και παραδείσια αθανασία που πηγάζει από το χαρμόσυνο φως της Αναστάσεως του Σωτήρος Χριστού. Ο Ιερός Χρυσόστομοςαναφέρεται στις δύο «συγκείμενες ουσίες» του ανθρώπου, στη νοητή, με την οποία ο άνθρωπος κοινωνεί με τις Ουράνιες δυνάμεις, και στην αισθητή, βάση της οποίας αποτελεί η παρούσα πραγματικότητα[3].

Εισόπιν, ο «ουμανισμός» και ο «ανθρωπισμός» εύκολα και ανεξήγητα σύντομα οδηγούν τον άνθρωπο στο στάδιο του απανθρώπου, εάν δεν εμποτιστούν και βαπτιστούν στη δωρέα της θείας χάρης και φιλανθρωπίας του Θεού[4]. Υπό το πρίσμα αυτό, ο όρος «ανθρωπισμός», θα τολμούσα να γράψω, προσεγγίζεται ως θεολογικός όρος καθώς εσωκλείει και συμπεριλαμβάνει μέρος της Κοσμολογίας και Ανθρωπολογίας και επομένως απεμπολείται το νοσηρό ενδεχόμενο ο άνθρωπος να μωραίνει τον άκρατόν του νουν σε ζητήματα μιαρά και παμμίαρα. Άλλωστε, μέσω της ευσπλαγχνίας[5] και αγαπητικής σου ομολογίας προς τον κόσμο και τον εαυτό σου – ως αυτοσυνείδηση και κριτική προβολή των ενδόμυχων σκέψεών σου εδώ – μπορείς να λογίζεσαι άνθρωπος και να χαίρεις μετά του νοητού και επουρανίου στερεώματος.

Εκεί στηρίζω ενδεώς αυτό που υποστήριζα χρόνια τώρα, ότι «επειδή αγάπησα δεν πιστεύω στην αγάπη», καθώς πάντοτε είχα κατά νου τη διαπίστωση - άραγε φίλαυτη βεβαιότητα; - ότι αγάπη σημαίνει ολότητα, απεραντοσύνη και συγκερασμός όλων των αισθήσεων και απόφαση ένθερμη ζωής να θυσιαστείς μέχρι θανάτου, να πεθαίνεις ένεκα της αγάπης και να αυτοκατηγορείς την άκρατη φιλαυτίασου ότι ακόμη και τώρα, ενώπιον του θυσιαστικού εφαλτηρίου και βωμού της αδελφικής αγάπης, ναι, δεν έμαθες ακόμη, δεν κατανόησες το μεγαλείο της αγάπης!

Οι μέρες όμως παρέρχονται και ενδεεστέρως δύναμαι να παραδεχθώ ειλικρινώς σε ποιά από τις δύο κατηγορίες βρίσκομαι! Άνθρωπος, απάνθρωπος;Και όσο και αν βιάζω τον εαυτό μου, όσο και αν αυθαίρετα τον κατατάσσω στη μια ή στην άλλη κατηγορία τόσο περισσότερο αντιλαμβάνομαι το πεντόσταγμα της Θείας Πρόνοιας και Φιλανθρωπίας γύρω μου. Τότε είναι που ηχούν ανθρώπινα, στις δεκτικές στον πόνο αισθήσεις μου, τα λόγια του ποιητή: «Όμως εκεί που δυό φίλοι μιλούν ή και σωπαίνουν - προπαντός τότε – Τρίτο τίποτα δε χωρεί» (Οδυσσέας Ελύτης).

Παραπομπές:

1. Πρβλ., Καζαντζάκη Γαλάτεια, Άνθρωποι και Απάνθρωποι, Εκδ. Ελ. Καζαντζάκη, Αθήνα 1987.

2. Παπαγεωργίου – Βενέτας Αλέξανδρος, Η Αθήνα του Μεσοπολέμου μέσα από τις Μέρες του Γιώργου Σεφέρη, Ίκαρος, Αθήνα 2007, σελ. 21.

3. Ιωάννου Χρυσοστόμου, Εις ασαφ., Π.Δ. 2,5. Migne P.G. 56, 182.

4. Πρβλ., Μαστρογιανόπουλου Ηλία(Αρχιμ), Οι Πατέρες της Εκκλησίας και ο άνθρωπος, εκδ. Ζωής, Αθήνα 1979, κυρίως τις σελίδες 47-62. Για τον όρο «άνθρωπος» βλ. σχ., Βαρδιάμπαση Νίκου, Ιστορία μιας λέξης, Νέα Σύνορα, Αθήνα 1996, τις σελίδες 15-16, Καρμίρη Ιωάννου, Σύνοψις της Δογματικής διδασκαλίας της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ, 1960, τις σελίδες 27-41, Δημητράκου Δημητρίου, Επίτομον Ορθογραφικόν και Ερμηνευτικόν Λεξικόν όλης της Ελληνικής Γλώσσης, εκδ. Δημ. Δημητράκου, Αθῆναι 1956, τις σελίδες 141-142.

5. Σωτήρχου Π., Υπέρ των Αμαρτωλών, Ακρίτας, Αθήνα 1995, σελ. 104, Πρβλ., Ιουστίνου Πόποβιτς(Αρχιμ), Άνθρωπος και Θεάνθρωπος, Αστήρ, Αθῆναι 1970.

Δημητρίος Π. Λυκούδης, Θεολόγος - Φιλολόγος 

Υπ. Δρος Παν/μίου Αθηνών

✬Θερμές ευχαριστίες στον αγαπητό μας αδελφό και φίλο Δημήτριο Λυκούδη, για το άρθρο που μας έγραψε αγαπητοί αναγνώστες, ειδικά για το ιστολόγιό μας. Ο Θεός να ευλογεί τον δρόμο του και τ'άρθρα του.

κι εδώ δείτε ακόμη ένα άρθρο του κ.Δημ.Λυκούδη
ΓΕΝΗΘΗΤΩ ΤΟ ΘΕΛΗΜΑ ΣΟΥ - Δημητρίου Π. Λυκούδη

Αικατερίνα η Πάνσοφη (Αφιέρωμα στην Αγία Αικατερίνα)

November 25, 2013, 1:18 am

≫ Next: Είναι αναγκαίο να διαβάζουμε τους Αγίους Πατέρες

≪ Previous: Άνθρωποι και απάνθρωποι

$

0

0

Η φορητή εικόνα της Αγίας Αικατερίνας είναι δια χειρός «Freemonks», και βρίσκεται στο καθολικό της Ιεράς Μονής Αγίων Αυγουστίνου Ιππώνος και Σεραφείμ του Σάρωφ.

Της Αγίας Αικατερίνας (282-304) της Μεγαλομάρτυρος αγαπητοί αναγνώστες και μεις, θέλοντας να τιμήσουμε την μνήμη της Αγίας, αναδημοσιεύουμε από το αγαπητό μας ιστολόγιο «ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ» μια σημαντική εργασία για την Αγία Αικατερίνη και συμπληρώσαμε κι εμείς μερικές πληροφορίες, κάνοντας έτσι ένα αφιέρωμα στην Νύμφη Του Χριστού Αικατερίνα, που αποτελεί παράδειγμα σοφίας, γι'αυτό και ονομάστηκε πάνσοφη.

Πηγή έμπνευσης και ελπίδας η Πάνσοφος Αγία Αικατερίνα, γιατίήταν πανεπιστήμων και αντιμετώπισε τους σοφούς από όλον το τότε γνωστό κόσμο μία κοπέλα 18 χρονώνμε την δύναμη που αντλούσε από τον Ιησού Χριστό. Η αγέρωχη απάντηση στις προτάσεις γάμου ήταν ότι θα παντρευτεί έναν περισσότερο όμορφο από εκείνη, περισσότερο πλούσιο από εκείνη και περισσότερο μορφωμένο!!!

Μόνο ο Κύριος του κόσμου ήταν ο κατάλληλος να σταθεί στο ύψος των προσδοκιών μιας τέτοιας κοπέλας. Το συγκλονιστικότερο για μένα ήταν ότι ο Κύριος ανταποκρίθηκε με την υπέρμετρη γενναιοδωρία του στις υψηλές της προσδοκίες και η Αγία τον ετίμησε με την ένδοξη ομολογία της να αποδεικνύει περίτρανα την εναγώνια αναζήτηση του Λυτρωτή Ιησού από τους φίλους της σοφίας, που ακόμα τροφοδοτούν την παγκόσμια αναζήτηση της γνώσης και της έρευνας.

Γιατίφιλοσοφία για τον Σωκράτη είναι η κατάλληλη προετοιμασία του ανθρώπου για τον θάνατο του, μαθηματικοί για τον Πλάτωνα είναι οι φίλοι του Θεού και εντελέχεια για τον Αριστοτέλη είναι η τελολογική ολοκλήρωση της ανθρώπινης ψυχής!!!

Η αισθαντική και εύθραυστη Αγία Αικατερίνη του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (1610-14). Παριστάνεται κρατώντας στο αριστερό χέρι ιερό κλάδο φοίνικα

που ακουμπά σε τμήμα του ακιδοφόρου τροχού με τον οποίο βασανίστηκε,
ενώ στο δεξί χέρι κρατά το σπαθί με το οποίο τελικά αποκεφαλίστηκε. (εδώ)

Ιερά μονή Παντοκράτορος: Ο υμνωδός την ονομάζει «πανεύφημον νύμφην Χριστού» την Αγίαν Αικατερίναν και πολύ δικαίως γιατί η Αγία ως μόνον νυμφίον της ψυχής της είχε κάνει τον Χριστόν. Η ζωή της πραγματικά πολύαθλος κατέπληξε τους πάντας. Η σοφία και η γνώσις, όλη η επιστήμη του καιρού της είχε γίνει κτήμα της. Όλα όμως τα περιφρόνησε για την αγάπη του μοναδικού Νυμφίου, του Χριστού.

Και όμως η σοφία του κόσμου αυτού δεν την παραπλάνησε, ούτε η γήινη φιλοσοφία. Την έθεσε στην υπηρεσία της αληθινής φιλοσοφίας, για να ελκύση στην πίστι του Χριστού τους φιλοσόφους του καιρού εκείνου και τους ρήτορας.

Υπέμεινε πολλά βασανιστήρια και φυλακίσεις και απ'όλα αυτά την εγλύτωσε θαυματουργικά ο Κύριος. Τέλος παρέδωσε την αγία ψυχή της με μαρτυρικόν διά ξίφους θάνατον, διά να πρεσβεύη από τότε για όλους, όσοι επικαλούνται την προστασία της. Ιδιαιτέρως τιμάται εις το όρος Σινά από τους μοναχούς της Μονής Σινά, γιατί θαυματουργικώς μετεφέρθη το σώμα της επί του όρους αυτού. [...]

Γνωριμία με τον Ιησού Χριστό

Η Αγία Αικατερίνη γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια και μαρτύρησε κατά την εποχή των ασεβών βασιλέων Μαξιμιανού, Μαξεντίου και Μαξιμίνου (305-313). Ήταν κόρη του ηγεμόνος της Αλεξανδρείας Κώνστα (ή Κέστου) φημισμένη για το κάλλος της και τη σοφία, διότι είχε μορφωθή με τα διδάγματα της ελληνικής παιδείας και γνώριζε Όμηρο, Βιργίλιο, Αριστοτέλη, Πλάτωνα και άλλους αρχαίους συγγραφείς. 

(Σημείωση του blog μας: Το αρχικό όνομα της αγίας ήταν Πανδώρα. Το «Αικατερίνη» είναι χαρακτηρισμός, που δεν είναι σίγουρο τι σήμαινε. Κάποιοι λένε ότι ίσως σήμαινε «αεί καθαρίνα» (πάντα καθαρή, ενν. ηθικά), ερμηνεία όμως που, κατά τη γνώμη μου, είναι εντελώς αβάσιμη. Για μια πιθανή σημασία του, δες το τελευταίο μέρος αυτού του αφιερώματος, «Αγία Αικατερίνη και Υπατία». Επίσης, η αγία λέγεται Αικατερίνα, αλλά το «Αικατερίνη» έχει επικρατήσει λόγω της γενικής πτώσης, που στα αρχαία ελληνικά είναι «της Αικατερίνης»).

Πολλοί πλουσιώτατοι άρχοντες της συγκλήτου την ζήτησαν σε γάμο από την μητέρα της, που ήταν κρυφή χριστιανή εξ αιτίας του διωγμού, που κίνησε ο Μαξιμιανός. Οι συγγενείς και η μητέρα της την συμβούλευαν να παντρευθή για να μην περιέλθη η βασιλεία του πατέρα της σε ξένο άνδρα, αλλά η Αικατερίνη αγαπούσε την παρθενία και απέφευγε τις προτάσεις. Η παράδοση αναφέρει το εξής περιστατικό: Όταν άρχισαν να την ενοχλούν συστηματικά τους είπε:

Βρήτε ένα νέο να μου μοιάζη στα τέσσερα χαρίσματα που ομολογείτε, ότι ξεπερνώ τις άλλες νέες και τότε να τον κάνω σύζυγό μου, γιατί δεν καταδέχομαι να πάρω κατώτερό μου. Ερευνήστε αν υπάρχη κάποιος όμοιός μου στην ευγένεια, στον πλούτο, στη σοφία, και στην ωραιότητα. Αν του λείπη κάτι απ'αυτά δεν είναι άξιος για μένα.

Εγνώριζαν όλοι, ότι ήταν αδύνατο να βρεθή τέτοιος άνθρωπος και της έλεγαν, ότι ο γιος του βασιλιά της Ρώμης και άλλοι είναι ευγενείς και πλουσιώτεροι από αυτή, αλλά υστερούν στην σοφία και στην ομορφιά. Αλλά η κόρη δεν δεχόταν να πάρη «αγράμματο», όπως έλεγε.

Η μητέρα τηςείχε πνευματικό ένα άγιο άνθρωπο έξω από την πόλι. Πήρε, λοιπόν, την Αικατερίνη και πήγαν να τον συμβουλευθούν. Ο ασκητής άκουσε τα φρόνημα λόγια της και σκέφθηκε να την ελκύση στην πίστι του Χριστού. Της είπε λοιπόν: Γνωρίζω έναν θαυμάσιο άνθρωπο, που σε υπερβαίνει σ'όλα τα χαρίσματα και σ'άλλα αναρίθμητα. Η ωραιότητά του νικά στη λάμψη τον ήλιο, η σοφία του κυβερνά όλα τα όντα, ο πλούτος του διαμοιράζεται σ'όλο τον κόσμο και δεν λιγοστεύει ποτέ, η ευγένειά του είναι ασύλληπτη και ακατανίκητη.

Η κόρη νόμισε, ότι πρόκειται για επίγειο άρχοντα και ρωτούσε αν αυτά τα χαρίσματα ήταν αληθινά. Ρώτησε λοιπόν:
Τίνος είναι γιός;
Αυτός δεν έχει πατέρα στη γη, αλλά γεννήθηκε υπερφυσικά από μια Υπεραγία Παρθένο, που αξιώθηκε για την αγιότητά της να μείνη αθάνατη στην ψυχή και στο σώμα.

Είναι δυνατό να δω αυτό το νέο, για τον οποίο διηγείσαι τόσα θαυμαστά;

Αν κάμης ό,τι σου πω, θα αξιωθής να δης το πρόσωπό του.

Σε βλέπω άνθρωπο γνωστικό και σεβάσμιο, πιστεύω ότι δεν μου λες ψέματα. Είμαι έτοιμη να κάνω ό,τι μου πης.

Τότε ο ασκητής της έδωσε μιά εικόνα της Παναγίας, που κρατούσε το θείο Βρέφος και της λέει: Αυτή είναι η αειπάρθενος Μητέρα Εκείνου. Πάρε την και αφού κλείσης την πόρτα του δωματίου συ κάμε ολονύκτια προσευχή και παρακάλεσε αυτήν, που ονομάζεται Μαρία, να σου δείξη τον Υιόν της. Ελπίζω, ότι αν παρακαλέσης με πίστι, θα σε ακούση.

Πήρε η Αικατερίνη την εικόνα και όλη τη νύκτα κλεισμένη στο θάλαμό της προσευχόταν, όπως της είπε ο γέροντας. Από τον κόπο κοιμήθηκε και βλέπει σε όραμα την Παναγία με το θείο Βρέφος. Αλλά είχε στραμμένο το πρόσωπό του προς τη Μητέρα του, έτσι η κόρη έβλεπε τα νώτα του, επιθυμώντας να δη από μπροστά πήγε προς το άλλο μέρος, αλλά ο Χριστός έστρεφε πάλι το πρόσωπό του. Τούτο έγινε τρεις φορές. Τότε άκουσε την Παναγία να λέη:

Κύτταξε, παιδί μου, τη δούλη σου Αικατερίνη, πόσο είναι ωραία και καλή.

Εικ. από εδώ

Το βρέφος αποκρίθηκε:

Είναι σκοτεινή και άσχημη, τόσο που δεν μπορώ να την δω καθόλου.

Δεν είναι πάνσοφη παραπάνω από όλους τους ρήτορες, πλούσια και ευγενή;

Μητέρα μου, είναι αμαθής και πολύ χαμηλά όσο βρίσκεται σε τέτοια κατάστασι, ώστε δεν πρέπει να με δη στο πρόσωπο.

Σε παρακαλώ, παιδί μου, να μην περιφρονήσεις το πλάσμα σου, αλλά να την νουθετήσης κα να την οδηγήσης για να απολαύση τη δόξα σου και να δη το πρόσωπό σου, που επιθυμούν και οι Άγγελοι να βλέπουν.

Ας πάη στο γέροντα, που της έδωσε την εικόνα και ας κάνη ό,τι θα την συμβουλεύση και τότε θα με δη.

Την άλλη μέρα ξεκίνησε το πρωί με λίγες γυναίκες κι έφθασε στο κελλί του γέροντα. Με δάκρυα του διηγήθηκε το όραμα και του ζήτησε τη συμβουλή του. Ο όσιος διηγήθηκε όλα τα Μυστήρια της αληθινής πίστεως, αρχίζοντας από τη δημιουργία του ανθρώπου.

Μετά την κατήχησι η Αγία αποθέτοντας τον παλαιό άνθρωπο και φορώντας στολή θεοΰφαντη, γύρισε στα ανάκτορα. Όλη τη νύκτα πέρασε προσευχόμενη μέχρι την ώρα που κοιμήθηκε και είδε σε οπτασία την Παρθένο με το βρέφος, που κοίτταζε την Αικατερίνη, με πολύ ιλαρότητα. Στην ερώτηση της Θεομήτορος αν ήταν τώρα αρεστή η κόρη, ο Δεσπότης απάντησε:

Τώρα έγινε ένδοξη η άσχημη και σκοτεινή, η πτωχή και χωρίς γνώσι έγινε πλούσια και πάνσοφη, η καταφρονεμένη και άσημη έγινε ευγενής και ένδοξη. Είναι στολισμένη με τέτοια χαρίσματα, ώστε επιθυμώ να τη μνηστευθώ για νύφη μου άφθορη.

Δεν είμαι άξια, Υπερένδοξε Δέσποτα, να βλέπω τη βασιλεία σου, αλλά αξίωσέ με να συναριθμηθώ με τους δούλους σου.

Η Θεοτόκος τότε πήρε το δεξί χέρι της κόρης και της είπε:

Δώσε της, παιδί μου, δακτυλίδι σαν αρραβώνα, για να την αξιώσης της βασιλείας σου.

Τότε ο Κύριος της έδωσε ένα ωραίο δακτυλίδι λέγοντας:

Σήμερα σε παίρνω για νύφη μου αιώνια και άφθορη. Να φυλάξης αυτή τη συμφωνία. Να μην πάρης άλλον νυμφίο στη γη. Από τη στιγμή εκείνη ελκύσθηκε η Αικατερίνη από τον Ουράνιο Νυμφίο και αιχμαλωτίσθηκε η καρδιά της από τον θείο έρωτα του Χριστού.

Ο Χριστός δίνει το δαχτυλίδι στην αγία.

(λεπτομέρεια από την προηγούμενη εικόνα)

Ενώπιον του βασιλέως Μαξεντίου

Εκείνη την εποχή ο βασιλιάς έβγαλε την εξής διαταγή: «Εγώ ο βασιλιάς, προστάζω όλους, όσοι είναι υπό την εξουσία μου, να μαζευθούν στ'ανάκτορα για να τιμήσωμε τους μεγάλους θεούς, δείχνοντας την ευγνωμοσύνη μας με θυσίες για όσες ευεργεσίες μας έκαναν. Όποιος περιφρονήσει αυτή την εντολή και τολμήσει να προσκυνήση άλλον θεό θα τιμωρηθή σκληρά».

Μετά από αυτά τα προστάγματα συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου για να προσφέρη θυσία, ό,τι ο καθένας μπορούσε. Ο βασιλιάς θυσίασε εκατόν τριάντα ταύρους, ενώ οι άλλοι άρχοντες και ηγεμόνες λιγώτερους.

Η Αικατερίνη εστενοχωρείτο, που έβλεπε την ασέβεια των ανθρώπων, που πρόδιδαν τη ψυχή τους από φόβο. Από ζήλο θεϊκό παρακινημένη πήρε λίγους δούλους και πήγε στον ειδωλολατρικό ναό, όπου θυσίαζαν. Στάθηκε στην πόρτα ελκύοντας τα βλέμματα όλων. Ειδοποίησε εν συνεχεία τον βασιλιά, ότι έχει να του πη κάτι σπουδαίο για μια υπόθεσι. Ο βασιλιάς πρόσταξε να πλησιάση. Η Αικατερίνη υποκλίθηκε και με παρρησία είπε:

Έπρεπε, βασιλιά, πρώτα συ να γνωρίσης την πλάνη, που έχετε λατρεύοντας σαν θεούς τα είδωλα. Είναι ντροπή και μεγάλη ανοησία να προσκυνάτε φθαρτά και αναίσθητα δημιουργήματα. Δεν πιστεύετε τουλάχιστον τον σοφό Διόδωρο, που λέγει, ότι οι θεοί αυτοί ήταν άνθρωποι με πάθη και ελαττώματα, αλλά επειδή μερικές φορές έδειξαν ανδρεία, ωνομάσθηκαν αθάνατοι. Αργότερα οι άνθρωποι νομίζοντας ότι είναι πράγματι θεοί τους προσκυνούσαν και τους τιμούσαν. Ακόμη και ο Πλούταρχος κατηγορεί και περιφρονεί όσους σέβονται τέτοια αγάλματα. Πρέπει να υπακούσης, βασιλιά, σ΄ αυτούς τους διδασκάλους και να μην γίνης αιτία να χαθούν τόσες ψυχές. Ένας είναι ο Θεός, Αΐδιος και Αθάνατος, που για την σωτηρία μας έγινε άνθρωπος. Αυτός ο Παντοδύναμος Θεός δεν έχει ανάγκη από τέτοιες θυσίες, αλλά μόνο προστάζει να τηρούμε τις εντολές του.

Ο βασιλιάς θύμωσε στο άκουσμα των συνετών λόγων της Αικατερίνης, αλλά μη μπορώντας να αναντιωθή αποκρίθηκε:

Άφησε να τελειώσουμε τη θυσία και τότε θα ακούσουμε τα λόγια σου.

Όταν τελείωσε την ανόητη πανήγυρι και τελετή, πρόσταξε να φέρουν την Αγία στ'ανάκτορα και της είπε:
Πες μας ποια είσαι και τι σημαίνουν τα λόγια, που προηγουμένως έλεγες;

Είμαι κόρη του ηγεμόνα Κώνστα. Ονομάζομαι Αικατερίνη και έχω σπουδάσει Ρητορική, Φιλοσοφία, Γεωμετρία και τις άλλες επιστήμες. Αλλά όλα αυτά τα περιφρόνησα και ήλθα να γίνω νύφη του Δεσπότη Χριστού, που λέγει με το στόμα του προφήτου: «Απολώ την σοφία των σοφών και την σύνεσιν των συνετών αθετήσω».

Ο βασιλιάς θαύμασε την σοφία, την ευστροφία και την ωραιότητα της παρθένου κι'ενόμισε ότι δεν ήτο γεννημένη στη γη από θνητούς, αλλά ότι ήταν θεότης απ'εκείνες, που σεβόταν ο ίδιος και λάτρευε. Επειδή ο βασιλιάς φανέρωσε αυτή τη γνώμη του, η Αικατερίνη του είπε:

Βέβαια, αληθινά είπες αυτά, βασιλιά, διότι ονομάζεις θεούς τους δαίμονες, που σας δείχνουν διάφορα φαντάσματα και σας παρακινούν σε ασέλγειες και σ'άλλες άτοπες επιθυμίες. Εγώ είμαι απ'τη γη και μ'έπλασε ο Θεός με τέτοια μορφή και με τίμησε με το κατ'εικόνα και καθ'ομοίωσι» και γι'αυτό πρέπει να θαυμάζεται η σοφία του Πλάστη, επειδή από ευτελή ύλη κατώρθωσε να δώση τόση ομορφιά.

Εικόνα με σκηνές από τη ζωή της αγίας (από εδώ)

Μη λέγης κακό για τους θεούς, που έχουν δόξα αθάνατη, είπε πειραγμένος ο βασιλιάς.

Αν θελήσης να αποτινάξης το σκοτάδι της απάτης θα γνωρίσης την ευτέλια των θεών σου και θα καταλάβης τον αληθινό Θεό. Και μόνο το όνομα του Θεού η και ο Σταυρός του τυπούμενος στον αέρα αφανίζει τους θεούς σου, κι'αν θέλης μπορώ να στο αποδείξω.

Ο βασιλιάς φοβήθηκε μήπως τον νικήση με αποδείξεις και ντροπιασθή και της είπε:

Είναι άπρεπο να συζητά ο βασιλιάς με γυναίκες. Θα μαζέψω τους σοφούς ρήτορές μου και τότε θα καταλάβης την αδυναμία των λόγων σου και θα πιστέψης αυτά που λέω εγώ.

Συνομιλία με τους ρήτορες

Μαρτύριον των ρητόρων

Μετά απ'αυτή τη συνομιλία ο βασιλιάς με επιστολές κάλεσε όλους τους σοφούς και ρήτορες. Το περιεχόμενο των επιστολών ήταν περίπου έτσι:

«Εγώ ο βασιλιάς χαιρετώ όλους τους σοφούς και τους ρήτορες των Ελλήνων και σας παρακαλώ να έλθετε εδώ γρήγορα, για να αποστομώσετε μια γυναίκα σοφή, με τη βοήθεια του σοφώτατου θεού Ερμή. Αυτή η γυναίκα χλευάζει τους θεούς μας, ονομάζει τις πράξεις τους μύθους και φλυαρίες. Αν την νικήσετε, θα αξιωθήτε πολλών τιμών».

Συγκεντρώθηκαν, λοιπόν, εκατόν πενήντα σοφοί, οξείς στο νου και ικανώτατοι στην ομιλία. Τους είπε λοιπόν ο βασιλιάς.

Ετοιμασθήτε με επιμέλεια ν'αγωνισθήτε καλά και μην αμελήσετε, νομίζοντας ότι είναι εύκολο το έργο σας, επειδή έχετε να αντιμετωπίσετε μια γυναίκα. Αλλά ετοιμασθήτε σαν να έχετε ανταγωνιστή σοφώτατον ρήτορα. Δείξτε την σοφίαν σας, που νομίζω ότι υπερβαίνει τη σοφία και αυτού του Πλάτωνος.

Σ'αυτά τα λόγια απάντησε κάποιος απ'τους ρήτορες που ξεχώριζε:

Έστω κι'αν είναι η φρονιμώτερη γυναίκα και η σοφώτερη δεν θα μπορέση να συζητήση μαζί μας. Πρόσταξέ την, λοιπόν, να έλθη.

Γεμάτος χαρά ο βασιλιάς, ελπίζοντας ότι θα νικήση την πλήρη χάριτος φιλοσοφία διατάζει να φέρουν την κόρη στο θέατρο, όπου είχε συγκεντρωθή πλήθος κόσμου. Πριν φθάσουν οι απεσταλμένοι στην Αγία ήλθε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ και της λέγει:

Μη ταράζεσαι, κόρη. Ο Κύριος θα προσθέση σοφία στην σοφία σου, για να νικήσης τους ρήτορες και όχι μόνο αυτοί, αλλά και πολλοί άλλοι θα πιστέψουν και θα αξιωθήτε όλοι να λάβετε το στεφάνι του μαρτυρίου.

Όταν παρουσιάσθηκε εμπρός στους σοφούς η παρθένος, ο υπερήφανος ρήτορας, που είχε διαβεβαιώσει τον βασιλιά για την νίκη, της είπε:

Συ είσαι εκείνη, που βλασφημεί τους θεούς μας τόσο αναίσχυντα;

Εικ. από εδώ

Εγώ είμαι. Δεν βλασφημώ όμως αναίσχυντα, όπως είπες, αλλά ήπια και με φιλαλήθεια μιλώ για τους ψεύτικους θεούς σας.

Ενώ οι μεγάλοι ποιητές τους ονομάζουν υψηλούς, συ, που γνώρισες την σοφία τους, τολμάς να μιλάς με τόση θρασύτητα;

Την φοβία μου την έχω δώρο από τον Θεό, που είναι η Σοφία και η Ζωή. Εκείνος, που σέβεται και τηρεί τις θείες εντολές είναι πράγματι φιλόσοφος. Τα έργα των θεών σας και οι διηγήσεις γι'αυτούς είναι γεμάτες απάτη. Πες μου ποιος από τους μεγάλους ποιητές τους ονόμασε θεούς!...

Πρώτος ο Όμηρος και ο Ορφέας και όλοι οι άλλοι. Μην απατάσαι, λοιπόν, συ η σοφή να προσκυνάς τον Εσταυρωμένο, που κανένας ποιητής δεν τον ωνόμασε Θεό.

Μα ο ίδιος ο Όμηρος λέγει για τον Δία, ότι είναι απατεώνας, πανούργος και ψεύτης και ότι ήθελαν να τον δέσουν η Ήρα, ο Ποσειδών κι'η Αθηνά, αν δεν πρόφθαινε να κρυφθή. Και οι άλλοι αναφέρουν τέτοια υβριστικά για τους Θεούς. Είπες, ότι τον Εσταυρωμένο δεν τον αναφέρει κανένας παλαιός σοφός, και γι'αυτό να μην ασχολούμεθα μ'αυτόν, που είναι ο αληθινός Θεός, Δημιουργός πάσης κτίσεως και όλου του ανθρώπινου γένους. Θυμίσου τι λέγει για τη σάρκωσί του και τη σωτήρια Σταύρωσί Του η Σίβυλλα και ο Απόλλων. Αυτός ο Θεός έγινε άνθρωπος, περπάτησε στη γη, δίδαξε, εθαυματούργησε. Έπειτα καταδέχτηκε και τον θάνατον για να λύση την πρώτη καταδίκη και να ανοίξη τις πύλες του Παραδείσου. Μετά το μαρτύριό του πέθανε και αναστήθηκε. Όταν ανέβηκε στους Ουρανούς έστειλε στον κόσμο τους Μαθητές φωτισμένους απ'το Άγιο Πνεύμα, για να λυτρώσουν τις ψυχές από την πλάνη της απιστίας. Αυτά πρέπει και συ να τα πιστέψης και να γνωρίσης τον αληθινό Θεό και να γίνης δούλος του, αν θέλης το συμφέρον σου. Ο ίδιος ο Χριστός λέγει καλώντας όλους: «Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς»...

Με τέτοια λόγια γεμάτα σοφία κατέπληξε η πάνσοφη τον φιλόσοφο, που έμεινε άφωνος. Ο βασιλιάς βλέποντας την ήττα του σοφού διέταξε τους άλλους να συζητήσουν με την χριστιανή. Εκείνοι όμως δήλωσαν:

Δεν μπορούμε ν'αντισταθούμε στην αλήθεια, τώρα μάλιστα, που βλέπομε ότι ο καλύτερος ρήτορας νικήθηκε.

Τότε ο βασιλιάς θύμωσε και πρόσταξε να τους κάψουν στο μέσον της πόλεως. Εκείνοι έπεσαν στα πόδια της Αγίας παρακαλώντας να τους συγχωρήση ο Θεός για όσα από άγνοια έκαμαν, γιατί τώρα πιστεύουν στην αληθινή πίστι και επιθυμούν να βαπτιστούν και να πάρουν την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος. Η Αγία λοιπόν τους είπε:

Είσθε τώρα ευτυχείς και καλότυχοι, γιατί αφήσατε το σκοτάδι και ακολουθήσατε το φως της αλήθειας. Η φωτιά, που σας απειλεί ο ασεβής βασιλιάς, θα γίνη για σας Βάπτισμα, που θα σας καθαρίση από κάθε ακαθαρσία της ψυχής και του σώματος.
Έτσι τους παρακίνησε όλους και τους σφράγισε με το σημείο του Σταυρού στέλνοντάς τους στο μαρτύριο.

Τους έρριξαν οι στρατιώτες στη φωτιά στις 17 Νοεμβρίου. Το βράδυ της ίδιας ημέρας πήγαν μερικοί ευσεβείς να συνάξουν τα λείψανα και τα βρήκαν όλα σώα και ακέραια χωρίς να τα έχη βλάψει η φωτιά,

Βασανιστήρια και φυλάκισις της Αγίας

Ο βασιλιάς από την πλευρά του είχε συγκεντρώσει όλη του την φροντίδα στην Αγία. Επειδή δεν μπορούσε να την νικήση με συλλογισμούς φιλοσοφίας, προσπαθούσε να επιτύχη το σκοπό του με κολακείες και πανουργίες λέγοντας:

Υπάκουσε σε μένα, που σε συμβουλεύω σαν φιλόστοργος πατέρας να προσκυνήσης τους μεγάλους θεούς και ιδιαίτερα τον Ερμή, που σε στόλισε με της φιλοσοφίας τα χαρίσματα και θα σου δώσω το μισό της εξουσίας μου και θα κατοικής μαζί μου στ'ανάκτορα.

Βγάλε το προσωπείο, βασιλιά, και μην υποκρίνεσαι, απάντησε η Αγία. Εγώ είμαι χριστιανή και θα γίνω νύφη Χριστού, που τον έχω μοναδικό Νυμφίο και σύμβουλο, στολισμό της παρθενίας μου και ποθώ το μαρτύριο περισσότερο από κάθε βασιλικό ένδυμα και στεφάνι.

Μη μ'αναγκάσης να βρίσω την αξία σου χωρίς να το θέλω, είπε πάλι ο βασιλιάς.
Κάνε ό,τι θέλεις, γιατί με την πρόσκαιρη αυτή ατιμία θα γίνης αφορμή να δοξασθώ με δόξα αθάνατη και να πιστέψη πλήθος κόσμου στον Χριστό μου ακόμη και μέσα από το παλάτι σου.

Ωργίσθηκε ο βασιλιάς ύστερα απ'αυτήν την απάντησι και διέταξε να την κτυπήσουν με νεύρα βοδιών. Κτυπούσαν, λοιπόν, την Μάρτυρα επί δύο ώρες δυνατά στην κοιλιά και στην ράχη, μέχρις ότου ξέσκισαν το παρθενικό της σώμα. Η Αγία στεκόταν με τόση ανδρεία και γενναιότητα, ώστε εθαύμαζαν όσοι την έβλεπαν. Το βράδυ δόθηκε διαταγή να την φυλακίσουν και να μην της δώσουν φαγητό και νερό για δώδεκα μέρες, μέχρι να βγη η απόφασι με ποιο τρόπο θα θανατωθή.

Από εδώ

Επιστροφή εις την πίστιν της βασιλίσσης και του Πορφυρίωνος

Η Φαυστίνα, σύζυγος του βασιλιά, είχε πόθο να γνωρίση την Αγία, που την είχε αγαπήσει ακούγοντας τις αρετές και τα ανδραγαθήματά της. Βρήκε, λοιπόν, την ευκαιρία, όταν έλειπε ο σύζυγός της από την πόλι. Κάλεσε την στρατοπεδάρχη Πορφυρίωνα, άνθρωπο άξιο και έμπιστο, και του είπε:

Την περασμένη νύκτα είδα σ'όραμα την Αικατερίνη καθισμένη μεταξύ πολλών παρθένων. Όταν με είδε με κάθισε κοντά της και μου έβαλε στο κεφάλι χρυσό στεφάνι λέγοντας: «Ο Δεσπότης Χριστός σου στέλλει αυτό το στεφάνι». Σε παρακαλώ, λοιπόν, Πορφυρίωνα, να βρης ένα τρόπο να συναντήσω απόψε την κόρη αυτή.

Θα εκπληρώσω την επιθυμία σου, δέσποινα, απάντησε ο Πορφυρίων.

Όταν νύκτωσε λοιπόν πήρε διακόσιους στρατιώτες και πήγαν στη φυλακή με τη βασίλισσα. Έδωσαν χρήματα στον δεσμοφύλακα κι'εκείνος τους άνοιξε την πόρτα της φυλακής. Η Αυγούστα έπεσε με δάκρυα στα πόδια της Μάρτυρος λέγοντας:

Τώρα είμαι καλότυχη και ευτυχισμένη, είπε η βασίλισσα, γιατί σε γνώρισα. Ποθούσα να δω το βασιλικό σου πρόσωπο και διψούσα ν'ακούσω τα μελίρρυτα λόγια σου. Τώρα κι'αν στερηθώ τη ζωή και την βασιλεία μου δεν θα λυπηθώ καθόλου. Είσαι ζηλευτή συ, που προσκολλήθηκες σε τέτοιο Δεσπότη, που σου χαρίζει τόσες δωρεές και χαρίσματα.

Κι'εσύ είσαι ευτυχισμένη, βασίλισσά μου, γιατί βλέπω, το στεφάνι που σου βάζουν στο κεφάλι οι Άγιοι Άγγελοι. Μετά τρεις μέρες θα το πάρης, αφού υπομείνης μαρτύριο. Τότε θα πας κοντά στον Αληθινό Βασιλέα, για να βασιλεύσης αιώνια.

Φοβάμαι τα βασανιστήρια και τον σύζυγό μου, γιατί είναι πολύ σκληρός κι'απάνθρωπος.

Έχε θάρρος. Στην καρδιά σου θα βρίσκεται ο Χριστός, που θα σε δυναμώνη στη δύσκολη ώρα του μαρτυρίου. Πολύ λίγο θα πονέση το σώμα σου εδώ, για να αναπαύεται εκεί αιώνια.

Ενώ οι δυό γυναίκες έλεγαν αυτά, ρώτησε ο Πορφυρίων την Αγία:

Τι χαρίζει ο Χριστός σ'όσους πιστεύουν; Θέλω κι΄ εγώ να τον γνωρίσω και να γίνω οπαδός του.
Δεν διάβασες ποτέ καμμιά γραφή των χριστιανών; Ούτε έχεις ακούσει τίποτε γι'αυτά;

Από παιδί βρίσκομαι στους πολέμους και μόνο μ'αυτούς ασχολούμαι. Δεν έχω φροντίσει γι'άλλα πράγματα.

Δεν μπορεί η γλώσσα να διηγηθή τα αγαθά, που ο Θεός ετοιμάζει για όσους Τον αγαπούν και τηρούν τις εντολές του.

Τότε η χάρις γέμισε τη καρδιά του Πορφυρίωνα. Πίστεψε μ'όλη του την καρδιά στον Χριστό μαζί με τους διακόσιους στρατιώτες του και αφού πήραν όλοι δύναμι από την Μάρτυρα έφυγαν.

Παιδική βιογραφίατης αγίας

Τροφή από τον Θεόν. Νέα βασανιστήρια

Ο φιλάνθρωπος Χριστός δεν άφησε μόνη την Αγία. Σαν φιλόστοργος πατέρας έστελνε τροφή μ'ένα περιστέρι και την δυνάμωνε λέγοντάς της: «Μη δειλιάσης, κόρη, γιατί εγώ είμαι μαζί σου. Θα μείνης ανέγγιχτη από τα μαρτύρια και με την υπομονή σου θα επιστρέψης πολλούς στην ορθή πίστι και θα αξιωθής πολλών αφθάρτων τιμών».

Την άλλη μέρα ο βασιλιάς πρόσταξε να φέρουν την Μάρτυρα μπροστά του. Μόλις την είδε απόρησε, γιατί ενώ περίμενε να την δη αδυνατισμένη κα καταβεβλημένη, την είδε να λάμπη από ομορφιά και χάρι. Σκέφθηκε, ότι ίσως κάποιος φύλακας να την έτρεφε κρυφά και σχεδίαζε να τιμωρήση τους φύλακες. Η Αγία όμως για να μην τιμωρηθούν ανεύθυνοι άνθρωποι, ωμολόγησε την αλήθεια:

Κανένας άνθρωπος, βασιλιά, δεν μου έδωσε τροφή, αλλά με έτρεφε ο Δεσπότης Χριστός, που φροντίζει για τους δούλους του.

Ο βασιλιάς προσπάθησε για τελευταία φορά να την μεταπείση με κολακείες:

Σε σένα, ηλιόμορφη κόρη, αξίζει το βασίλειο, Σε σένα, που υπερβαίνεις κι'αυτή την Αφροδίτη στην ομορφιά. Έλα, λοιπόν, να θυσιάσης στους θεούς και να γίνης βασίλισσά μου. Μη θελήσης, σε παρακαλώ, να χαθή τέτοια ομορφιά με βασανιστήρια.

Εγώ είμαι γη και πηλός και κάθε ομορφιά μαραίνεται σαν άνθος και σαν όνειρο χάνεται η από αρρώστια η από τα γηρατειά η από τον θάνατο. Λοιπόν, μη νοιάζεσαι για την ομορφιά μου.

Ενώ συνομιλούσε η Αγία με τον βασιλιά, κάποιος έπαρχος, Χουρσασαδέν ονομαζόμενος, θέλοντας να δείξη στο βασιλιά αγάπη κι'εύνοια, είπε:

Εγώ, βασιλιά, ξέρω μια μηχανή, που μ'αυτήν θα νικήσης την κόρη η θα θανατωθή με πόνους. Διάταξε να κάμουν τέσσερους ξύλινους τροχούς. Γύρω σ'αυτούς να καρφώσουν ξυράφια κι'άλλα σίδερα κοφτερά. Οι δυό να γυρίζουν αριστερά κι'οι άλλοι δυό δεξιά. Στη μέση τους θα βάλουν δεμένη αυτήν και έτσι γυρίζοντας οι τροχοί θα κατασχίσουν τις σάρκες της.

Το σχέδιο άρεσε στο βασιλιά κι'έδωσε διαταγή να κατασκευασθή το μηχάνημα. Σε τρεις μέρες κατασκευάσθηκε ο τροχός και για να φοβίσουν την Αγία έκαναν επίδειξι γυρίζοντας γρήγορα τους τροχούς. Ο βασιλιάς απευθύνθηκε στην Αικατερίνη λέγοντας:

Βλέπεις; Σ'αυτό το μηχάνημα θα δοκιμάσης τον θάνατο, αν δεν προσκυνήσης τους θεούς.

Σου είπα πολλές φορές την απόφασί μου. Μη χάνης καιρό. Κάμε ό,τι θέλεις, του είπε με θάρρος η Αικατερίνη.

Ύστερα από τη σταθερή απόφασί της την έρριξαν στους τροχούς δεμένη, αλλά η θεία χάρις βοήθησε την Αγία, που βρέθηκε λυμένη και αβλαβής, με τη βοήθεια ενός Αγγέλου. Όταν οι παριστάμενοι είδαν το παράδοξο θέαμα φώναξαν: «Μέγας ο Θεός των Χριστιανών».

Εικόνα της αγίας, έργο του Φώτη Κόντογλου

Μαρτύριον της βασιλίσσης

Ο βασιλιάς σκοτισμένος από το θυμό του έκανε σαν τρελλός και απειλούσε ότι θα της επιβάλη νεώτερη τιμωρία. Όταν πληροφορήθηκε τα γεγονότα η βασίλισσα βγήκε από τα ιδιαίτερα διαμερίσματά της και ελέγχοντας τον σύζυγό της είπε με παρρησία:
Στ'αλήθεια είσαι μωρός κι'ανόητος να πολεμάς τον ζωντανό Θεό και να βασανίζης άδικα την δούλη του.

Στο άσκουσμα αυτών των λόγων ο βασιλιάς έγινε αγριώτερος και από τα θηρία. Άφησε λοιπόν την Αικατερίνη και στράφηκε κατά της συζύγου του. Διέταξε να της κόψουν τους μαστούς. Η Φαυστίνα αντιμετωπίζει με χαρά τα βασανιστήρια. Προσεύχεται να της δώση ο Θεός δύναμι και βοήθεια. Η θηριωδία του συζύγου της φθάνει στο αποκορύφωμα. Διατάζει να της κόψουν το κεφάλι. Η βασίλισσα δέχθηκε με αγαλλίασι την απόφασι λέγοντας στην Αγία:

Δούλη του αληθινού Θεού, κάνε προσευχή για μένα.

Πήγαινε να βασιλεύσης με τον Χριστόν αιώνια, της αποκρίθηκε η Αγία.
Η μακάρια Φαυστίνα μαρτύρησε στις 23 Νοεμβρίου. Τη νύκτα ο Πορφυρίων με τους συντρόφους του κρυφά έθαψε το λείψανό της.

Μαρτύριον του Πορφυρίωνος και των πιστευσάντων στρατιωτών

Το άλλο πρωί επειδή ήθελε να τιμωρήση ο βασιλιάς μερικούς σαν υπεύθυνους, παρουσιάσθηκε ο Πορφυρίων με τους λοιπούς στο κριτήριο και είπε:

Και εμείς είμαστε Χριστιανοί, στρατιώτες του Μεγάλου Θεού.

Ο βασιλιάς αναστέναξε από λύπη και φώναξε.

Χάθηκα, γιατί έχασα τον θαυμαστό Πορφυρίωνα. Και σεις στρατιώτες μου, τι πάθατε και περιφρονήσατε τους θεούς των πατέρων μας; Τι σας έκαναν;

Ο Πορφυρίων λοιπόν είπε στον τύραννο:

Γιατί αφήνεις το κεφάλι και ρωτάς τα πόδια; Με μένα να μιλήσης.

Συ είσαι η αιτία της καταστροφής τους. Διατάζει λοιπόν να τους αποκεφαλίσουν. Ήταν 24 Νοεμβρίου.

Μαρτυρικόν τέλος της Αγίας

Ο αποκεφαλισμός της αγίας και η μεταφορά του σώματός της στο Σινά 

(πίνακας του Lorenzo Monaco, 1370-1425, από εδώ)

Την επομένη έφεραν την Αικατερίνη στο κριτήριο. Της λέει ο βασιλιάς:

Πολλή θλίψι και ζημιά μου έδωσες, συ πλάνησες την γυναίκα μου και τον ανδρείο μου στρατηλάτη, που ήταν η δύναμη του στρατού μου. Πρέπει να σε θανατώσω αλύπητα. Αλλά σε συγχωρώ, γιατί λυπάμαι να χαθή μια κόρη σοφή και όμορφη, όπως συ. Θυσίασε στους θεούς και θα σε κάνω μόνιμη βασίλισσα.

Άδικα όμως προσπάθησε να της αλλάξη τη γνώμη. Απελπίσθηκε λοιπόν κι'έδωσε εντολή να την αποκεφαλίσουν. Οι στρατιώτες πήραν την Αγία και πήγαν στον τόπο της καταδίκης. Ακολουθούσε πολύς λαός πίσω, άνδρες και γυναίκες, που έκλαιγαν πικρά για την κόρη, την ωραία, την πάνσοφη, την Αγία, που επρόκειτο να χαθή.

Εκείνη όμως τους παρηγορούσε λέγοντάς τους:

Αφήστε τον ανώφελο θρήνο και χαρήτε, γιατί εγώ βλέπω τον Νυμφίον μου Ιησού Χριστόν, τον πλάστη και Σωτήρα μου, που με προσκαλεί στα άρρητα κάλλη του Παραδείσου, να βασιλεύσω μαζί του αιώνια.

Όταν έφθασαν στον τόπο του μαρτυρίου της έκαμε την προσευχή της λέγοντας:

«Κύριε Ιησού Χριστέ, σ'ευχαριστώ, γιατί μου έδωσες υπομονή και ωδήγησες τα βήματά μου. Συγχώρησε , Κύριε, τα σφάλματά μου και κράτησε αθέατο το σώμα μου από εκείνους, που θα το ζητούν. Φύλαξέ το σώο και ακέραιο, όπου ορίσης συ ο Βασιλεύς μου. Δώσε τα προς το συμφέρον αιτήματα σ'όσους Σε επικαλούνται. Αμήν».

Τότε ο δήμιος έκοψε με το ξίφος την τίμια κεφαλή της στις 25 Νοεμβρίου του 307. Το τίμιο λείψανό της Άγιοι Άγγελοι το μετέφεραν στο όρος Σινά, όπου και ιδιαίτερα τιμούν την Αγία.

Αυτός είναι ο βίος της πάνσοφης Αικατερίνης και το μαρτύριό της. Αγάπησε τον Κύριο τόσο ώστε θυσίασε τα πάντα για την δόξα Του. Η μνήμη της εορτάζεται την ημέρα του μαρτυρίου της, στις 25 Νοεμβρίου.

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ
Ήχος πλ. α'Τον συνάναρχον Λόγον.
Την πανεύφημον νύμφην Χριστού υμνήσωμεν, Αικατερίναν την θείαν, και πολιούχον Σινά, την βοήθειαν ημών και αντίληψιν, ότι εφίμωσε λαμπρώς τους κομψούς των ασεβών, του Πνεύματος τη δυνάμει, και νυν ως Μάρτυς στεφθείσα, αιτείται πάσι το μέγα έλεος.

ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ
Ήχος γ'. Η Παρθένος σήμερον.
Την σοφίαν άνωθεν, κομισαμένη του λόγου, των ρητόρων ήλεγξας, τας φληναφίας ευτόνως, κάλλεσι, της παρθενίας ωραϊσμένη, αίμασι, της μαρτυρίας πεποικιλμένη, διά τούτο σε ως νύμφην, Αικατερίνα, Χριστός προσήκατο.

Η μεταφορά του σώματας της αγίας στο Σινά

Όταν έφτασε η μέρα και η ώρα της εκτελέσεως της μάρτυρος, πλήθος αναρίθμητο περίμενε να ιδή το στερνό δύσκολο δρόμο της. Οι Χριστιανοί έκλαιγαν. Οι ειδωλολάτρες της έλεγαν, πως ήταν κρίμα να φύγει πάνω στα νιάτα της, σαν δροσάτο λουλούδι, από τη ζωή, και πως έπρεπε γι'αυτό να υπακούσει στον Μαξιμίνο. Εκείνη όμως ατάραχη απαντούσε: - Μη με λυπάστε! Βαδίζω προς τον δρόμο της αιωνίας άνοιξης. Με περιμένουν τα κάλλη του ουρανού, η ευτυχία του Παραδείσου Όταν έφθασε στην πλατεία, κι ενώ δίπλα της έστεκε με το ξίφος ο δήμιος, σήκωσε πάλι τα μάτια της στον ουρανό κι ευχαρίστησε τον Χριστό. Παρακάλεσε δε στη προσευχή της, όπως το σώμα της, μετά το μαρτύριο να γίνει αθέατο και φυλαχθή σώο και ακέραιο. Και όποιος στο ψυχορράγημα του την επικαλεσθεί να μπορεί να τον βοηθήσει. Έπειτα έκανε νεύμα στον δήμιο να εκτελέσει την διαταγή. Ένα αστραφτερό ξίφος υψώθηκε τότε, κατέβηκε με δύναμη και έκοψε την τίμια κεφαλή της Αγία Αικατερίνης. Ήταν 25 Νοεμβρίου 307 μ. Χ.

Όπως αναφέρουν οι συναξαριστές δύο θαύματα έγιναν κατά την ώρα της αποκεφαλίσεως της. Το πρώτο είναι, ότι αντί για αίμα έτρεξε κατά την αποκεφάλιση της από τον λαιμό της γάλα και το δεύτερο, ότι το σώμα της εξαφανίστηκε μπροστά από τα μάτια του κόσμου, που παρακολουθούσε το τέλος της. Οι άγγελοι το μετέφεραν στη κορυφή του όρους Σινά, η οποία από τότε ονομάζεται «κορυφή της Αγίας Αικατερίνης». Εκεί σώζεται ακόμη σήμερα το λιθόκτιστο εκκλησάκι (ο τόπος όπου ανακαλύφθηκε το λείψανο είναι ακριβώς κάτω από την αγία τράπεζα). Από το εκκλησάκι αυτό τον 8ον αιώνα μετέφεραν τα λείψανα της στην Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης του όρους Σινά [φωτο], την οποία είχε κτίσει ο Ιουστινιανός. Εκεί φυλάσσονται ακόμη τα λείψανα της Αγίας. Επάνω στον τάφο της καίουν 9 ολόχρυσες κανδήλες.

Το Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης στην Αίγινα 

Στην Αίγινα υπάρχει Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης, κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου. Υπήρχε εκεί ένα εκκλησάκι της Αγίας Αικατερίνης και θαυματουργικά βρέθηκε η εικόνα της. Δυστυχώς το εκκλησάκι αυτό το είχε ένας πολύ βλάσφημος. Το 1908 το αγόρασαν δυο καλογριές. Ο Άγιος Νεκτάριος τότε ευχαριστήθηκε πολύ. Ευχαρίστησε το Θεό που απαλλαχθήκανε από τον βλάσφημο και είπε: - Αυτό θα γίνη Μοναστήρι καλλίτερο από το δικό μας! Και πράγματι μέχρι σήμερα είναι ομορφότερο και καλλίτερο από το Μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου. Όταν αγοράσθηκε το κτήμα εκείνο, δεν είχε νερό. Σκάψανε τριάντα μέτρα και νερό δεν βρισκόταν. 

Τότε ένας Αγιορείτης Ιερομόναχος, έκανε παράκληση στην Αγία με τις μοναχές. Κατέβασε κατόπιν μέσα στο ξεροπήγαδο την εικόνα, λιβάνισε και είπε με την αθώα πίστη του: - Εάν Αγία μου Αικατερίνη δεν μας βγάλεις νεράκι, δεν θα σε βγάλουμε απ'εδώ μέσα!! Την νύχτα που προσεύχονταν οι καλογριές, ακούσθηκε θόρυβος και παράξενος κρότος, το δε μικρό μοναστηράκι σείστηκε από τα θεμέλια του. - Θύμωσε, είπαν, η Αγία και θα μας καταστρέψη, γιατί την αφήσαμε μέσα στα χώματα. Το πρωί κατέβηκε ο Ιερομόναχος να βγάλει την εικόνα. Βλέπει όμως στα τοιχώματα του ξεροπήγαδου χαραγμένο ένα Σταυρό. Και είδε πως ο Σταυρός εκείνος ήταν βρεγμένος στο κάτω μέρος. Σηκώνει την εικόνα και φωνάζει στις καλογριές για το χαρμόσυνο γεγονός. Το πηγάδι έβγαλε νερό... Ε, λοιπόν, από τότε, το 1924, το νερό του πηγαδιού υπάρχει και αρκετό μάλιστα, ώστε να ικανοποιεί τις ανάγκες του Μοναστηριού. Πολλά θαύματα της Αγίας έχουν γίνει στο Μοναστήρι αυτό και είναι γραμμένα σε ειδικό βιβλίο. Και μόνο σ'αυτό; Άπειρα είναι τα θαύματα, που έχει κάνει η Αγία στα τόσα Μοναστήρια και τους ναούς της, που υπάρχουν στα διάφορα μέρη της γης. Τις ευχές της να έχουμε.

π. Χαραλάμπους Δ. ΒασιλοπούλουΗ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, ΑΘΗΝΑΙ 1999

Προσθήκη του blog μας:

Αγία Αικατερίνη και Υπατία -Μήπως η αγία Αικατερίνα είναι μυθικό πρόσωπο;

Οι γραπτές πηγές που αναφέρονται στην αγία, απετέλεσαν αντικείμενο ερεύνης, δεδομένου ότι οι πληροφορίες για την Αγία δεν απαντούν στα αρχαία Μαρτυρολόγια. 

Από τα μαρτύρια [=βιογραφίες] της Αγίας Αικατερίνης είναι γνωστά τέσσερα:

α) το Μαρτύριον το οποίο συνέταξε ο Συμεών το Μεταφραστής (10ος αιώνας) και εξεδόθη στον 116ο τόμο της PG (στήλες 276-301),

Καθολικό, Αργυρή Λάρνακα για την Αγία Αικατερίνα, 17ος αι.

β) το μαρτύριον το οποίο αποδίδει εις εαυτόν Αθανάσιος ο ταχυγράφος, ονομάζοντας τον εαυτό του υπηρέτη της Αγίας εντός του κειμένου (ταύτα εγώ Αθανάσιος, ταχυγράφος άμα και δούλος υπάρχων της κυρίας μου Αικατερίνης συνεγραψάμην τα υπομνήματα αυτής εν πάση ασφαλεία), και γ) δύο Μαρτύρια αγνώστων συγγραφέων. 

Τα δύο μαρτύρια των ανωνύμων συντακτών και το μαρτύριον που συνέταξε ο Αθανάσιος ταχυγράφος, εξεδόθησαν από τον J. Viteau το 1897, ο οποίος προσδιορίζει χρονικά το αρχαιότερο στο πρώτο μισό του 7ου ή στο δεύτερο μισό του6ου αιώνα. Επίσης Εγκώμιον εις την Αγίαν συνέγραψε ο Αναστάσιος Πρωτασηκρήτις (τον 9ο ή 10ο αι., λίγο μετά το πέρας της εικονομαχικής έριδας), το οποίο εξέδωσε ο πρωτοπρεσβύτερος καθηγητής Γεώργιος Μεταλληνός.

Τα παραπάνω στοιχεία λαμβάνουμε από εδώ, όπου και ακριβείς παραπομπές. Δεδομένου ότι πριν τον 6ο αιώνα δεν έχουμε βιογραφία της αγίας (η μαρτυρία του Αθανασίου του ταχυγράφου δεν σώζεται σε αρχαιότερα αντίγραφα), ούτε όμως και καμία γραπτή αναφορά σ'αυτήν, κάποιοι θεωρούν ότι είναι ανύπαρκτο πρόσωπο, πλάσμα της φαντασίας των χριστιανών. Μάλιστα προκαλεί εντύπωση ότι ούτε ο ιστορικός του 4ου αιώνα Ευσέβιος την αναφέρει, ενώ κατά τη βιογραφία της ήταν τόσο σημαντική προσωπικότητα και προκάλεσε μάλιστα τη μεταστροφή και το μαρτύριο της συζύγου του αυτοκράτορα!

Έτσι κάποιοι ισχυρίζονται ότι η αγία επινοήθηκε με επίδραση της βιογραφίας της γνωστής φιλοσόφου του 5ου αι. Υπατίας, που επίσης έζησε στην Αλεξάνδρεια και η περίπτωσή της θυμίζει κάπως την αγία Αικατερίνα: γυναίκα με εξαιρετική φιλοσοφική μόρφωση, θύμα θρησκευτικού φανατισμού και - κατά το ΜΥΘΟ της Υπατίας - νέα και όμορφη. Κατά τα άλλα βέβαια, η ιστορία της αγίας δεν έχει καμία σχέση με την ιστορία της Υπατίας. Φυσικά, οι προκατειλημμένοι κατά του χριστιανισμού συκοφαντούν με χαρά τους «παπάδες», ότι επίτηδες την κατασκεύασαν, ως αντίβαρο στην Υπατία, που υποτίθεται ότι σβήνει με τη λάμψη της το σκοταδιστικό χριστιανισμό... (Για την Υπατία δες αρκετά εδώκαι στα links που δίνονται εκεί).

Ο π. Γεώργιος Μεταλληνόςστο βιβλίοτου Παγανιστικός Ελληνισμός ή Ελληνορθοδοξία; παραθέτει τη μαρτυρία του Β. Μυρσιλίδη (πριν ένα αιώνα) ότι συνάντησε τιμή της Υπατίας ως αγίας στο Δενισλί της Λαοδίκειας της Μικράς Ασίας και ότι η Εκκλησία του 5ου αιώνα, μετά από πρόταση του μαθητή της και επισκόπου Συνέσιου του Κυρηναίου, αγιοποίησε την Υπατία με το όνομα "Αικατερίνη" (χωρίς όμως φυσικά να ταυτίζεται με την αγία Αικατερίνη).

Η άποψή μου για όλα αυτά:Η μαρτυρία του Μυρσιλίδη, καθότι αστήρικτη στις πηγές, κατ'αρχάς φαίνεται αβάσιμη. Ένας λόγιος με υπερβάλλοντα ζήλο θα μπορούσε να την πλάσει και από τη φαντασία του, συνθέτοντας μάλιστα ο ίδιος τα λίγα τροπάρια που παραθέτει ο Μυρσιλίδης, στα οποία η τιμώμενη ονομάζεται «Υπατία», όχι «Αικατερίνη».

Η μαρτυρία όμως έχει ένα στοιχείο υπέρ της: το χαρακτηρισμό «Αικατερίνα», που κατά μία άποψη (που όμως δεν έχω καταφέρει να διασταυρώσω), προέρχεται από την τοπική φράση «Αλ Καταρίν» και σημαίνει «Η Πάνσοφη». Υπ'όψιν ότι το αρχικό όνομα της αγίας ήταν Πανδώρα και οι επιστήμονες δε γνωρίζουν με βεβαιότητα τη σημασία του χαρακτηρισμού «Αικατερίνα» που της δόθηκε.

Ο Μυρσιλίδης είμαι βέβαιος πως δε γνώριζε την ερμηνεία που παραθέτουμε παραπάνω, αφού είναι εξαιρετικά σπάνια και ο ίδιος δεν την αναφέρει καν. Αν όμως η ερμηνεία αυτή είναι σωστή, τότε ο χαρακτηρισμός ταίριαζε στην Υπατία όσο και στην αγία Αικατερίνα και λύνεται και το μυστήριο γιατί η Υπατία να μετονομαστεί έτσι. 

Δεν πρόκειται για μετονομασία, αλλά για χαρακτηρισμό:όπως δηλαδή λέμε άγ. Γεώργιοςο Τροπαιοφόρος, άγ. Γοβδελαάςο Πολύαθλος, άγ. Φιλάρετος ο Ελεήμωνκ.τ.λ., έχουμε εδώ αγία Υπατία η Πάνσοφος (αλ Καταριν = Αικατερίνα). Αν η διήγηση του Μυρσιλίδη είναι μυθοπλασία, πώς ταιριάζει γάντι ο χαρακτηρισμός με το πρόσωπο της Υπατίας; Έτσι λύνεται και το μυστήριο της επιφανειακής ομοιότητας των δύο προσώπων (αγ. Αικατερίνης και Υπατίας), που σκανδαλίζει ορισμένους. Και πάλι, δε μπορώ να ξέρω, ελλείψει άλλων μαρτυριών, αν τα στοιχεία του Μυρσιλίδη είναι αυθεντικά - ίσως, αίφνης, γνώριζε την ερμηνεία του ονόματος και το έβαλε ο ίδιος ή ίσως τον ξεγέλασε κάποιος άλλος, που γνώριζε. Ο Θεός να τον αναπαύσει.

Εικ.: ο άγιος Γοβδελαάς ο Πολύαθλος, πρίγκιπας της Περσίας (από εδώ) 

Η σιωπή των αρχαίων πηγών για την αγία Αικατερίνα φυσικά και είναι παράξενη. Η καταγραφή του Αθανασίου του ταχυγράφου δίνει μια αρχαία μαρτυρία, αλλά επειδή δεν αναφέρεται από τους παλαιότερους, εύκολα μπορεί να θεωρηθεί μυθοπλασία.
Κατά τη γνώμη μου, είναι αφελής η σκέψη ότι οι χριστιανοί διάβασαν μια φανταστική βιογραφία (μυθιστορία) και πίστεψαν τόσο πολύ την ιστορικότητά της, ώστε μετονόμασαν και το μεγάλο μοναστήρι του Σινάσε μονή αυτής της («ανύπαρκτης») αγίας! Ας μην ξεχνάμε ότι στο Σινά υπάρχει και το σώμα της.

Όμως, όχι μόνο η ύπαρξη του λειψάνου της, αλλά και τα πολλά θαύματά της ανά τους αιώνες βεβαιώνουν την ύπαρξή της. Ανάλογες περιπτώσεις είναι και οι αποκαλύψεις των λειψάνων άλλων αγίων, άγνωστων προηγουμένως, όπως ο άγιος Ραφαήλμε τη συνοδεία του και ο άγιος Εφραίμ.

Φυσικά, για να θεωρήσει κάποιος τις εμφανίσεις και τα θαύματα ενός αγίου τεκμήριο της ιστορικότητάς του, πρέπει να μην περιφρονεί τις μαρτυρίες των συνανθρώπων του και μαζί και τους ίδιους τους συνανθρώπους του. Εύκολα μπορεί να απορρίψει αυτές τις μαρτυρίες, όσο πολλές κι αν είναι, όποιοι κι αν τις καταθέτουν, χαρακτηρίζοντάς τις ψέματα απατεώνων ή φαντασίες ανόητων, ακόμα κι αν προέρχονται από καθηγητές πανεπιστημίου... Ωστόσο, μια τέτοια τοποθέτηση είναι προϊόν εγωισμού και ιδεολογικού φανατισμού, όχι «ορθολογισμού» ή «έρευνας» οποιουδήποτε είδους. Το ίδιο έχω να πω, χωρίς παρεξήγηση, και για την εύκολη (όσο και αστήρικτη) ερμηνεία ΟΛΩΝ των μαρτυριών για θαύματα ή εμφανίσεις αγίων ως παραισθήσεων.

Για άλλες περιπτώσεις «ανύπαρκτων» αγίων δες εδώ (στο τέλος του post) κ'εδώ.

✟ .✬·٠•●.ஜ۩✟۩ஜ.●•٠·✬ . ✟. 

Ας δούμε μια Ξενάγηση στην Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου όρους Σινά. Από τον τηλεοπτικό σταθμό της ΝΕΤ. Προβάλει την συνέχιση της παραδόσεως από αγίους γέροντες, πατέρες της Ιεράς μονής Σινά. Είναι ένα όμορφο ορθόδοξο αφιέρωμα. Ακολουθούν και δύο βίντεο για το Άγιο Μοναστήρι του Σινά.

1.  1:04:17
   
   Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά. Εκπομπή της ΝΕΤ.
2. 
   

1.  52:48
   
   ΜΟΝΗ ΣΙΝΑ HD
2. 
   
3. 
   Η Αγία Αικατερίνη και η συνομιλία της με τους 50 ρήτορες

1. Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ
   Σήμερα είναι η μνήμη της Αγίας Αικατερίνης που ήταν μια πάνσοφη γυναίκα και μαρτύρησε για τον Χριστό. Πολλοί μπορεί να διαβάσατε τον βίο της, όμως σίγουρα λίγοι ξέρετε ότι αποστόμωσε 50 δεινούς ρήτορες της εποχής.
   Απέδειξε την άρρηκτη σχέση Ελληνισμού και Χριστιανισμού. Τι τους είπε η Αγία για το Χριστό; Ότι προφήτευσαν γι΄αυτόν, την έλευσή του και τη σταύρωσή του αρχαίοι φιλόσοφοι και ποιητές και μάλιστα η Σίβυλλα και ο Απόλλωνας.
   
   Οι λόγοι της Αγίας στάθηκαν αφορμή να στραφούν οι 50 ρήτορες προς το Χριστιανισμό. Έξαλλος ο αυτοκράτορας διέταξε να ριφθούν στην πυρά και η Αγία φυλακίστηκε και βασανίστηκε.
   
   

   Με καφέγράφει: «Ο χρησμός του Απόλλωνος δοθείς εν Δελφοίς περί του Χριστού και του πάθους αυτού»
2. Οι 50 ρήτορες παρουσιάζονται ενώπιον της Αγίας και ο σπουδαιότερος από αυτούς αμφισβητεί τη θεότητα του Ιησού υποστηρίζοντας ότι ουδέποτε οι αρχαίοι φιλόσοφοι ονόμασαν ή τίμησαν αυτόν: «Λοιπόν, μη παρασυρόμενη από την απάτη επιμένεις εις τον Εσταυρωμένον ως Θεόν, τον οποίον ουδείς εκ των παλαιών δεν τον ονόμασε σοφό, ούτε εγνώριζε αν ονομαζόταν Θεός». Στην απάντησή της η Αγία χρησιμοποιεί τις γραπτές προφητείες των αρχαίων φιλοσόφων, όπως του Διοδώρου, του Πλουτάρχου, του Ομήρου, του Ορφέως, του Σοφοκλέους και ως αποκορύφωμα δύο χρησμούς της Σίβυλλας και του Απόλλωνος, οι οποίοι αφήνουν κυριολεκτικά άναυδους του 50 ρήτορες.
   
   Οι δύο χρησμοί καταγράφονται στην Γ’ εκδοχή του Μαρτυρίου της Αγίας (Μαρτυρολόγιον του Σινά σελ. 100- 133) αλλά και σε ένα χειρόγραφο από περγαμηνή του 12ου αιώνος το οποίο φυλάσσεται στη Μονή Δοχειαρίου του Άγιου Όρους. Οι ρήτορες αναφέρουν στην Αγία ότι ουδέποτε διάβασαν στα βιβλία τους για κάποιον Εσταυρωμένο Θεό.
   
   

   Η απάντηση της Αγίας είναι καταπέλτης:

   
   «Το ότι ο Εσταυρωμένος, είπε, δεν έτυχε να τιμηθεί από κανέναν από τους παλαιούς δεν θα έπρεπε να δαπανώμεν τον χρόνο μας, ούτε να το πολυεξετάζομεν, ούτε να κάνωμε ερεύνας δι΄αυτών με ανθρωπίνους λογισμούς διότι είναι ο αληθινός θεός του ουρανού και της γης, της θαλάσσης, του ηλίου, της σελήνης, των άστρων και δημιουργός όλου του ανθρωπίνου γένους ακατάληπτος, ανεξερεύνητος, απέραντος, ανεξιχνίαστος, άρρητος. Διά να σου αποδείξω τα σχετικά μ’ αυτόν με τη βοήθεια των δικών σου, διότι έτσι η απόδειξής μου θα είναι απολύτως έγκυρη, πρόσεξε τι αποκαλύπτει ξεκάθαρα, η πιο σοφή απ’ όλας τας γυναίκας, Σίβυλλα, διά την κατά σάρκα γέννησή του, διά την πρόνοιάν του δι’ ημάς, και διά την αμέτρητόν του φροντίδα.
   
   Αν θέλεις ας ακούσουμε τα ίδια της τα λόγια: «ύστερα από πολύν καιρό θα φτάσει κάποιον εις αυτήν την πολυδιηρημένην γη και θα γεννηθεί με σάρκαν αμόλυντον. Με ανεξάντλητα όρια ως θεότητα θα λυτρώσει τον άνθρωπο από την φθορά των ανιάτων παθών. Και θα τον φθονήσει άπιστος λαός και θα κρεμαστεί υψηλά ως κατάδικος εις θάνατον. Όλα αυτά θα τα υποφέρει με πραότητα». 
3. Πρόσεξε και τον αληθινό μάντη Απόλλωνα, που έχει ξεχάσει την συνηθισμένη του ασάφια και τα αμφιλεγόμενά του και φανερώνει γυμνή την αλήθεια χωρίς τη δικήν του βούλησιν. Λέγει αυτός: «Ένας ουράνιος με πιέζει ισχυρά, ο οποίος είναι φως τριλαμπές. Αυτός είναι ο παθών Θεός, χωρίς να πάθει τίποτε η Θεότης του, διότι είναι συγχρόνως θνητός και αθάνατος. Αυτός είναι συγχρόνως Θεός και άνθρωπος, όλα υποφέρων από τους θνητούς, δηλαδή τον σταυρόν, την ύβριν, την ταφήν. Αυτός κάποτε από τα μάτια έχυσε δάκρυα θερμά. Αυτός πέντε χιλιάδες χόρτασε με πέντε άρτους, κάτι που ήθελε δύναμιν θεϊκήν. Ο Χριστός είναι ο δικός μου Θεός, ο οποίος εσταυρώθει εις το ξύλον, ο οποίος εξέπνευσε, ο οποίος εκ του τάφου ανήλθεν εις τον ουρανόν».
4. Αυτά διηγείται ο Θεός σου. Διότι είναι συνάναρχος μ΄αυτόν που τον εγέννησε και αιώνιος αρχή και ρίζα και πηγή όλων των αγαθών, όλα τα δημιούργησε χωρίς να υπάρχουν πριν και όλα τα κοσμεί και τα διακρατεί και τα διαπερνά και με το δικό του χέρι εδημιούργησε ημάς τους ανθρώπους και πολλούς δρόμους ήνοιξε διά την σωτηρία μας».

1.  4:44
2. Ιερά Μονοπάτια. Σινά. Sinai. Sacred Footpaths A view to the Byzantine art through the Orthodox monasticism. HD

Ρωσική εικόνα της Αγίας Αικατερίνης. Σήμερα στη Στουτγκάρδη. (εδώ)

επιμέλεια-τονισμοί:Αέναη επΑνάσταση

Είναι αναγκαίο να διαβάζουμε τους Αγίους Πατέρες

November 25, 2013, 5:17 pm

≫ Next: Κατάκριση και Ιεροκατηγορία

≪ Previous: Αικατερίνα η Πάνσοφη (Αφιέρωμα στην Αγία Αικατερίνα)

$

0

0

Detail of 14th century icon from Moscow where deisis is split into different levels.

Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ

Οι συναναστροφές και η κοινωνία έχουν μεγάλη επίδραση επάνω στους ανθρώπους. Το πλησίασμα και η σχέση με ένα διδάσκαλο φέρνει πολλή επιστήμη, η συναναστροφή με ένα ποιητή –φέρνει πολλές σκέψεις και υψηλά αισθήματα, ο συγχρωτισμός με ένα ταξιδιώτη φέρνει πολλές γνώσεις για τις ξένες χώρες, για τις συνήθειες και τα έθιμα άλλων λαών.

Είναι φανερό ότι το πλησίασμα και η συναναστροφή με ένα άγιο φέρνει αγιοσύνη. «Μετά οσίου όσιος έση και μετά ανδρός αθώου αθώος έση, και μετά εκλεκτού εκλεκτός έση» (Ψς 17, 26-27).

Γνώρισε λοιπόν με τους αγίους ήδη από τώρα, κατά την περίοδο αυτής της επίγειας ζωής, περίοδο την οποία η Αγία Γραφή δεν την ονομάζει καν «ζωή», αλλά «περιπλάνηση»… Θέλεις στον ουρανό να συγκαταλεχθείς στην συνοδεία τους, θέλεις να συμμερίζεσαι την μακαριότητά τους; Γίνε τότε από τώρα συμμέτοχός τους. Και τότε, όταν θα βγεις από την οικία του σώματος σου, αυτοί θα σε υπαντήσουν ως κάποιο γνωστό, ως έναν φίλο (Λκ 16, 9).

Δεν υπάρχει στενότερη φιλία, δεν υπάρχει στενότερος σύνδεσμος από το σύνδεσμο της νοητικής ενώσεως, της των αισθημάτων ενώσεως, της ενώσεως των σκοπών (Α΄ Κορ. 1, 10).

Αφομοίωσε με την ανάγνωση των συγγραμμάτων τους τις σκέψεις και το πνεύμα των Αγίων Πατέρων. Αυτοί έφθασαν στον σκοπό τους: την σωτηρία. Κι εσύ θα φθάσεις στον σκοπό αυτό κατά την φυσική πορεία των πραγμάτων και θα σωθείς εφ’ όσον είσαι ενωμένος με το φρόνημα και στην ψυχή με τους Αγίους Πατέρες. Ο ουρανός δέχθηκε τους Αγίους Πατέρες στους κόλπους του, στις «ιερές μονές του». Και με τον τρόπο αυτό ο ουρανός έδωσε προς όλους μαρτυρία ότι τα φρονήματα, τα αισθήματα και οι πράξεις των Αγίων Πατέρων του είναι ευάρεστα.

Οι δε άγιοι Πατέρες εξιστόρησαν τα φρονήματα, την καρδιά, και το έργο τους στα συγγράμματά τους. Αυτό δείχνει ότι κατά την μαρτυρία του ιδίου του ουρανού, τα συγγράμματα των αγίων Πατέρων αποτελούν ασφαλείς οδηγίες για να φτάσουμε στον ουρανό.

Όλα τα συγγράμματα των αγίων Πατέρων συνετάχθησαν υπό την έμπνευση και την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος.Και είναι αξιοθαύμαστη η ομοφωνία τους, θαυμαστή η εξ ουρανού επιβεβαίωσή τους! Γι’ αυτό όποιος καθοδηγείται από τα γραπτά τους έχει αναμφισβήτητα οδηγό τοΆγιο Πνεύμα.

Όλα τα νερά της γης χύνονται στον ωκεανό και ο ωκεανός αποτελεί την πηγή όλων των υδάτων της γης. Όλα τα συγγράμματα των Πατέρων ερμηνεύουν το Ιερό Ευαγγέλιο, όλα αυτό μας υπενθυμίζουν για να μας διδάσκουν πως να εργαστούμε επακριβώς τις εντολές του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Η πηγή λοιπόν και το τέλος όλων των συγγραμμάτων αυτών είναι το Ιερό Ευαγγέλιο.

Οι άγιοι Πατέρεςμας διδάσκουν πως να πλησιάζουμε τα Ιερά Ευαγγέλια, πως να τα διαβάζουμε, να τα κατανοήσουμε όπως πρέπει. Διδάσκουν επίσης τι είναι εκείνο που βοηθάει και τι είναι εκείνο που εμποδίζει την σωστή κατανόησή τους. Διάβαζε, επομένως, κατ’ αρχήν, περισσότερο τα συγγράμματα των αγίων Πατέρων και κατόπιν –αφού μάθεις από αυτά πως πρέπει να διαβάζεις τα Ιερά Ευαγγέλια– πήγαινε και διάβαζε με τη σειρά τα ίδια τα Ιερά Ευαγγέλια.

Να μη θεωρείς ότι αρκεί το διάβασμα του Ιερού Ευαγγελίου, χωρίς την ανάγνωση των αγίων Πατέρων! Αυτό αποτελεί μία υπερήφανη και επικίνδυνη σκέψη. Στα Ιερά Ευαγγέλια είναι προτιμότερο να σε φέρουν οι άγιοι Πατέρες σαν έναν αγαπητό υιό που προετοιμάσθηκε κατάλληλα με τα συγγράμματά τους.

Όλοι εκείνοι που αρνήθηκαν με τρέλα και με υπερηφάνεια τους αγίους Πατέρες, και πλησίασαν χωρίς μεσολάβηση, με θρασύτητα, με βρώμικο μυαλό και ακάθαρτη καρδιά το Ιερό Ευαγγέλιο, έπεσαν σε καταστρεπτικές πλάνες. Αυτούς το Ευαγγέλιο τους απέβαλε, διότι δεν ανέχεται κοντά του παρά μόνο τους ταπεινούς.

Η ανάγνωση των συγγραμμάτων των αγίων Πατέρων είναι μητέρα και βασίλισσα όλων των αρετών. Διότι με την ανάγνωση των έργων των αγίων Πατέρων αποκτούμε:

• πραγματική κατανόηση των Αγίων Γραφών,

• σωστή πίστη,

• βίωμα κατά το δείκτη των ευαγγελικών εντολών,

• βαθιά εκτίμηση προς τις εντολές αυτές και, με μία λέξη,

• αποκτούμε την σωτηρία και την χριστιανική τελειότητα.

Τώρα που μειώθηκε ο αριθμός των πνευματικών καθοδηγητών, η ανάγνωση των συγγραμμάτων των αγίων Πατέρων έγινε κεφαλαιώδης οδηγός για όλους εκείνους που επιθυμούν την σωτηρία ή ακόμη την χριστιανική τελειότητα.

Τα συγγράμματα των αγίων Πατέρων–όπως επεσήμανε κάποιος από αυτούς– μοιάζουν με το καθρέφτηδιότι, κοιτάζοντας κανείς συχνά και με προσοχή σ’ αυτά, μπορεί να διακρίνει όλα τα ελαττώματα της ψυχής του.

Τα συγγράμματα αυτά μοιάζουν ακόμη με ένα φαρμακείο γεμάτο φάρμακα, όπου η ψυχή μπορεί να βρει το σωτήριο φάρμακο για οποιαδήποτε αρρώστια. Γράφει κάπου ο άγιος Επιφάνιος Κύπρουότι «Ακόμη και μόνη η θέα των χριστιανικών βιβλίων μας θωρακίζει ενάντια στην αμαρτία και μας προτρέπει να επαινούμε την δικαιοσύνη».

Πρέπει να διαβάζουμε τους αγίους Πατέρες με προθυμία, με προσοχή αλλά και με εμμονή, διότι ο αόρατος εχθρός μας, ο οποίος «μισεί ήχον ασφαλείας» (Παροιμ. 11,15), εχθρεύεται τον «ήχο» αυτό, κυρίως όταν έρχεται εκ μέρους των αγίων Πατέρων. Διότι «ο ήχος» –η φωνή αυτή των αγίων Πατέρων– φανερώνει τα τεχνάσματα του εχθρού μας, την πονηρία του και μας αποκαλύπτει τις παγίδες του και όλες τις μεθόδους του. Ακριβώς για τον λόγο αυτό, ο εχθρός μας οπλίζεται ενάντια στο ανάγνωσμα των αγίων Πατέρων με διάφορες αλαζονικές και συκοφαντικές σκέψεις. Προσπαθεί δε να ρίξει τον αγωνιζόμενο στην δίνη των ματαίων μεριμνών για να τον αποτρέψει από το σωτήριο ανάγνωσμα. Τον πολεμά με την τεμπελιά, με την ανία, με το να μη θυμάται αυτά που διαβάζει. Ακριβώς από τον πόλεμο αυτό κατά της ανάγνωσης των συγγραμμάτων των αγίων Πατέρων μπορούμε να καταλάβουμε πόσο μεγάλο όπλο είναι αυτά για μας και πόσο πολύ τα μισεί ο εχθρός μας.

Ο καθένας, λοιπόν, ας διαβάζει από τους αγίους Πατέρες εκείνα τα συγγράμματα που ταιριάζουν περισσότερο στον τρόπο ζωής του. Ο ερημίτηςθα διαβάσει εκείνους τους Πατέρες που έγραψαν για την ησυχία, ο μοναχόςπου ζει στο κοινόβιο εκείνους τους Πατέρες που έγραψαν συμβουλές για την κοινοβιακή ζωή, ο διαβιών εν τω κόσμω χριστιανός, εκείνους τους Πατέρες που έγραψαν περισσότερες συμβουλές για την χριστιανική ζωή. Ο καθένας δηλαδή, ανεξάρτητα από τον κλάδο του, να συλλέγει άφθονες συμβουλές από τα έργα των αγίων Πατέρων.

Είναι απόλυτη ανάγκη η ανάγνωσηαυτή να είναι σύμφωνη με τον τρόπο ζωής του καθενός μας. Διαφορετικά, θα γεμίζουμε από απλές σκέψεις, έστω και άγιες, οι οποίες όμως δεν θα μετατραπούν σε έργο, αλλά θα λειτουργήσουν μόνο στην φαντασία και στην επιθυμία μας χωρίς να καρποφορήσουν. Τα δε ευλαβικά έργα που πρέπει να συμβαδίζουν με τον τρόπο ζωής μας θα γλιστρήσουν μέσα απ’ τα χέρια μας. Επιπλέον δε –εκτός του ότι μπορούμε να γίνουμε στείροι ονειροπόλοι– οι σκέψεις μας, αφού βρίσκονται σε απόλυτη αντίθεση με τα έργα μας, θα δημιουργήσουν αναμφισβήτητα ταραχή στο μυαλό μας και αναποφασιστικότητα στην συμπεριφορά μας. Και μετά, η ταραχή αυτή και η αναποφασιστικότητα θα γίνουν καταπιεστικές και επιβλαβείς και για εμάς και για τους τριγύρω μας.

Όταν δεν διαβάζει κανείς με την καθορισμένη τάξη την Αγία Γραφήκαι τους Αγίους Πατέρες, εύκολα μπορεί να λοξοδρομήσει από την οδό της σωτηρίας και να χαθεί σε αδιαπέραστες λόχμες ή σε κάποιο γκρεμό.

Πηγή: Μετάφραση από τα Ρουμανικά
π. Ηλίας Φρατσέας
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Τεύχος Αυγούστου-Σεπτεμβρίου
Αριθμ. Τεύχους 110-111

Δείτε και...

1. Βάλε φωτιά στις σκέψεις μου...
2. Νηστεία - Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ

Ignatius Brianchaninov (1807-1867)

---

Κατάκριση και Ιεροκατηγορία

November 26, 2013, 10:38 am

≫ Next: «Πως εκδικούνται οι νεκροί» - Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

≪ Previous: Είναι αναγκαίο να διαβάζουμε τους Αγίους Πατέρες

$

0

0

Κατάκριση και Ιεροκατηγορία: Οι μεγάλες αμαρτίες των Ελλήνων!

«... Μέσος έστηκεν Θεού και ανθρώπων ό ιερεύς, τας εκείθεν τιμάς κατάγων προς ημάς και τας παρ'ημών ικεσίας ανάγων εκεί».

Αλλά λέγεις: Δεν έχω, λοιπόν, εγώ το δικαίωμα να κρίνω τον ιερέα; Όχι, δεν δικαιούσαι• Εάν οι λαϊκοί είχον το δικαίωμα να ερευνούν τον βίον και την πολιτείαν των πνευματικών των ποιμένων, δια να αποφασίζουν αν πρέπη να πειθαρχούν εις αυτούς ή να ανταρτεύουν, τότε, οι αρχόμενοι θα έθεταν τον εαυτόν των επάνω από τους άρχοντας και το παν θα εγίνετο άνω κάτω, θα ήσαν άνω τα πόδια και κάτω η κεφαλή. Ή δεν ακούεις τον Χριστόν, ο οποίος λέγει: μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε; (Ματθ. Ζ' 1), και τον Παύλον, ο οποίος μας φωνάζει• Συ τι κρίνεις τον αδελφόν σου; (Ρωμ. ΙΔ' 10). Εάν τον αδελφόν σου έχεις καθήκον να μη κρίνης, πολύ περισσότερον οφείλης ν'απέχης από του να κρίνης τον ιερέα. Ο Θεός σου το απαγορεύει. Πως το τολμάς εσύ;» (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος)

Η κατάκριση είναι ατόπημα μεγάλο.Ή Αγία Γραφήτονίζει:«Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε» (Ματθ. 7,1) και «Συ τις ει ό κρίνων αλλότριον ικέτην;» (Ρωμ. 14,4)

Είναι αληθές πώς αυτός που κατακρίνει τον αδελφό του θα λογοδοτήσει στο Θεό. Ή πτώση του όμως είναι διπλή αν ό κατακρινόμενος δεν είναι ένας απλός άνθρωπος, αλλά λειτουργός του Υψίστου. Ό κατακρίνων κληρικόν «άνθρακας επισωρεύει εις την κεφαλήν του», βάζει δηλαδή αναμμένα κάρβουνα πάνω στο κεφάλι του. 

Ερευνώντας προσεκτικά τον εαυτό μας και αποκτώντας αυτογνωσία θα διαπιστώσουμε ότι κι εμείς κάποτε ανοίξαμε το στόμα μας και αναφερθήκαμε εναντίον κάποιου κληρικού μικρόσχημου ή μεγαλόσχημου. Αυτού του είδους ή κατάκριση ονομάζεται ιεροκατηγορία. 

Αυτή ή ιεροκατηγορία μάς καθιστά αναπολόγητους και μας στερεί τη Βασιλεία του Θεού. Και το ερώτημα τίθεται ως εξής: 

«Γιατί η ιεροκατηγορία είναι τόσο φοβερό αμάρτημα;»

Ιεροκατηγορώ σημαίνει κατηγορώ, κατακρίνω τον Ιερωμένο. Αν ή κατάκριση λαϊκού αδελφού συνιστά μέγα αμάρτημα, ή κατάκριση κληρικού συνιστά φοβερό ατόπημα, διότι ό κληρικός, ανεξάρτητα από την αμαρτωλότητα ή την αγιότητα του είναι Λειτουργός του Ύψιστου και έχει την ειδική Χάρη της Ιεροσύνης. Και σε τί διαφέρει ό κληρικός από τούς λαϊκούς που απαρτίζουν τα μέλη του σώματος της Εκκλησίας; Ό Ιερέας είναι ό διάκονος του λαού του Θεού. Είναι ό «αρχηγός» της Ευχαριστιακής συνάξεως. Χωρίς τον ιερέα Ευχαριστιακή σύναξη (Θεία λειτουργία) δε γίνεται, έστω κι αν συγκεντρωθούν χίλιοι πρόεδροι Δημοκρατιών, χίλιοι Αυτοκράτορες. Και όχι μόνο αξιωματούχοι, όχι μόνο άνθρωποι, αλλά και όλα τα τάγματα των Αγγέλων να κατέβουν στη Γή δεν μπορούν να τελέσουν τη Θεία Ευχαριστία. Οι άγγελοιυπηρετούν, παρευρίσκονται, παρίστανται κύκλω του θυσιαστηρίου. Την εξουσία του «λειτουργείν», καθώς και του «δεσμείν τε και λύει αμαρτίας» την έδωσε ό Θεός στον Ιερέα, στον άνθρωπο με την ειδική χάρη της Ιεροσύνης, την οποία λαμβάνει δυνάμει του μυστηρίου της Ιεροσύνης. Τα αγιασμένα χέρια του ιερέως ψηλαφούν το Σώμα του Θεανθρώπου Λυτρωτού, του Κυρίου Ιησού Χριστού. 

Κρατώντας τα αγιασμένα αυτά χέρια τον Κύριον μετά το «πρόσχωμεν τα άγια τοις αγίοις» τα χείλη ψιθυρίζουν και λέγουν: «Μελίζεται και διαμελίζεται ό Αμνός του Θεού , ό μελιζόμενος και μη διαιρούμενος ό πάντοτε εσθιόμενος και μηδέποτε δαπανώμενος, αλλά τούς μετέχοντας αγιάζων». Τα αγιασμένα χέρια του ιερέως παραλαμβάνουν το νήπιο και το τοποθετούν στην κολυμβήθρα των υδάτων. Και το παιδί, μετά την τρίτη κατάδυση και ανάδυση, γίνεται παιδί του Θεού, πολιτογραφείται «εις τας δέλτους του Θεού», γίνεται το πριγκηπόπουλο του Ουρανού, ανώτερο απ όλα τα πριγκηπόπουλα και βασιλόπουλα της γης. Τα αγιασμένα χέρια του Ιερέως στεφανώνουν τούς μελλονύμφους και οι νεόνυμφοι πλέον από ξένοι ενώνονται «εις σάρκαν μίαν», γίνονται σύζυγοι και απαρτίζουν τη δική τους ευλογημένη οικογένεια.

Τα αγιασμένα χέρια του Πνευματικού Ιερέωςακουμπούν την κεφαλή του μετανοιωμένου αμαρτωλού και ό άνθρωπος λαμβάνοντας τη συγχωρητική ευχή φεύγει από το ιερό εξομολογητήριο κεκαθαρμένος «μη έχων σπίλον ή ρυτίδα ή τι των τοιούτων», αλλά είναι τώρα άγιος και άμωμος. Τα αγιασμένα χέρια του 'Ιερέως λειτουργού κρατούν με ευλάβεια το Άγιον Ποτήριον και στην προσταγή του «Μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε», οι πιστοί πού συμμετέχουν ενεργά στην Ευχαριστιακή Σύναξη δέχονται το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και κοινωνούν «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον», τρεφόμενοι έτσι με το ουράνιο Μάννα και ενισχυμένοι με το φάρμακο Αθανασίας πού χαρίζει ζωή. 

Ποιος άλλος έχει λάβει από το Θεό τέτοια εξουσία; Ουδείς. Μόνον ό ιερεύς δε βρίσκεται ούτε στη γη, ούτε στον ουρανό, αλλά μεταξύ ουρανού και γης. Αυτό λέγει ό Άγιος Χρυσορρήμων της 'Εκκλησίας: «μέσος έστηκεν Θεού και ανθρώπων ό ιερεύς, τας εκείθεν τιμάς κατάγων προς ημάς και τας παρ'ημών ικεσίας ανάγων εκεί». Αυτός είναι ό ιερέας.

Κι όμως. Ό ιερέας αυτός στα χρόνια της απιστίας και της διαφθοράς πού ζούμε, χλευάζεται. Πολλοί άνθρωποι στη θέα του Ιερέως χειρονομούν άπρεπα, γελούν, ειρωνεύονται, καγχάζουν.

Ό μακαριστός Αγιορείτης Γέροντας π. Γαβριήλ Διονυσιάτηςσε ένα βιβλίο του αναφέρει τα εξής:Είναι βαρύ αμάρτημα ή ιεροκατηγορία και ό χλευασμός των λειτουργών της 'Εκκλησίας μας. Κατά την μακρά περίοδο (70 χρόνια), πού έζησα στον ευλογημένο αυτό τόπο, στο Άγιο Όρος, είδα πολλές τιμωρίες εξ αιτίας αυτής της αμαρτίας· είδα και σε ένα χειρόγραφο, στην βιβλιοθήκη της Μονής μας, την εξής διήγηση:

«Σ'ένα χωριό ένας γέροντας ιερέας, ενώ ήταν σ'όλα τα άλλα καλός και ιδιαίτερα επακόλουθος, υπέπιπτε στο πάθος της μέθης. Όταν έβγαινε από την 'Εκκλησία, παρασυρόταν από το πάθος του προς τα καφενεία. Εκεί, μετά από 23 ποτηράκια αλκοόλ, έχανε τον εαυτό του- ζαλιζόταν συναισθανόμενος όμως τη θέση του, σηκωνόταν και τρικλίζοντας έπαιρνε το δρόμο για το σπίτι του. Σ'αυτόν το δρόμο, όμως, είχε ό αδελφός του κατάστημα. Και όταν τον έβλεπε να περνάει σε τέτοια κατάσταση, έβγαινε στην πόρτα του μαγαζιού του και όχι από λύπη, αλλά μάλλον από ευθιξία, τον εφασκέλωνε από πίσω με το δεξί του χέρι (τον εμούτζωνε, όπως λέμε). Μετά από λίγο καιρό συνέπεσε να αποθάνει ό εύθικτος αυτός αδελφός του ιερέως. Όταν ύστερα από τρία χρόνια άνοιξαν τον τάφο του για την ανακομιδή βρήκαν το δεξί του χέρι άλιωτο. Τον ξανάθαψαν και μάλιστα σε άλλο σημείο. αλλά πάλι βρέθηκε το δεξί του χέρι ακέραιο. Τότε με συμβουλή του άλλου εφημέριου ιερέως, πήραν το αδιάλυτο χέρι και το εξέθεσαν στο νάρθηκα του ναού, για να τον συγχωρήσουνε οι συγχωριανοί του, για τυχόν λιποβαρή ζυγίσματα ή άλλες αδικίες, συνηθισμένες σ'όσους ασχολούνται με το εμπόριο. Αλλά και πάλι μετά από άλλο ένα έτος επανενταφιασμού βρέθηκε το χέρι αδιάλυτο. Τότε - κατά θεία νεύση ένας άλλος έμπορος πού είχε το κατάστημα του απέναντι, ανέφερε στον εφημέριο το γεγονός του καθημερινού φασκελώματος και του χλευασμού του γέροντα ιερέα από τον αδελφό του. Οπότε κατάλαβε ό καλός εκείνος ιερέας, ποια ήταν ή αιτία. Και αφού προσκάλεσε το γέροντα συλλειτουργό του τον παρότρυνε να κάνη τρισάγιο και να διαβάσει πάνω από το αδιάλυτο χέρι τη συγχωρητική ευχή. Πράγματι μόλις έγιναν αυτά, αμέσως τα σαρκώδη μέλη του άλιωτου χεριού διελύθησαν και έμειναν γυμνά τα οστά».

Με άλλα λόγια:η κατάκριση και τα σχόλια εις βάρος των ιερέων (που τα έχουμε πολλοί πολύ εύκολα) είναι πολλές φορές αμαρτία πιο βαριά από τα φασκελώματα και τιμωρούνται πιο αυστηρά.

Κατηγορούν δυστυχώς οι άνθρωποι τον ιερέα, όπου βρεθούν και κατασκευάζουν ανένδοτα με τη φαντασία τους προκειμένου να τον γελειοποιήσουν. Τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε ηθοποιούς να υποδύονται τον ιερέα και να προβαίνουν εις παντός είδους γελοιότητες και αισχρότητες. Παίρνουν αφορμές πολλές φορές από ορισμένες άστοχες ενέργειες απρόσεκτων κληρικών και βγάζουν συμπεράσματα άδικα για το πλήθος των αγωνιστών κληρικών. Γι'αυτούς όλοι οι κληρικοί, οι παπάδες, όπως αναφέρουν περιφρονητικά, είναι κακοί, φιλάργυροι, πλεονέκτες, διεφθαρμένοι, παλιάνθρωποι και μόνο ό φοβερός αυτός κατήγορος είναι άγιος και αξιοπρεπής.Πουθενά δεν υβρίζεται ό ιερέας τόσο, όσο στην πατρίδα μας.

Διηγούνται για κάποιον ιερέα τα εξής: «Όταν ήρθαμε εδώ, στο χωριό δεν είχαμε δικό μας ιερέα. Έτσι, μάς εξυπηρετούσε ό παπά - Γιάννης Βασιλειάδης, εφημέριος Αρχαγγέλου. Γύρω στο 1937 - 38, ήμουν νεαρός τότε 17 χρονών, λέει ή μάννα μου: - Πήγαινε παιδί μου να φέρεις τον παπά να κάνει αγιασμό στο περιβόλι μας και να διαβάσει ευχή, γιατί όπως βλέπω, ή κάμπια πού έπεσε στα λαχανικά, θα μάς τα αφανίσει όλα, θα πεινάσουμε. Επήγα λοιπόν στον Αρχάγγελο, μίλησα με τον παπά - Γιάννη και την άλλη ημέρα το πρωί τον έφερα στον κήπο. Έκανε τον αγιασμό, διάβασε τη σχετική ευχή και ράντισε τον κήπο μας. Ήταν ολοφάνερο ότι ό ιερέας προσευχόταν με όλη του την καρδιά. σε όλο το διάστημα, αλλά και μετά, έβλεπα τη μάννα μου ήσυχη και ήρεμη. Ήταν βέβαιη πώς θα γλυτώναμε τα λαχανικά μας. Εγώ, σαν άμυαλος νεαρός, έλεγα με κάποια αμφιβολία, μέσα μου: - Είναι δυνατόν να ψοφήσουν οι κάμπιες με το διάβασμα του παπά; Παρά ταύτα, δεν είπα τίποτε. Όταν τελείωσε ό ιερέας, έβγαλα χρήματα να τον πληρώσω. Είχαμε στο σπίτι ένα πενηντάρικο και ένα εκατοστάρικο. Του δίνω το πενηντάρικο. - Τι είναι αυτό; κάνει κάπως αγριεμένος ό παπά -Γιάννης. Νόμισα, πώς του φάνηκαν λίγα. Του δίνω, λοιπόν και το εκατοστάρικο. - Παιδί μου, λέει στεναχωρημένος, τι πράγματα είναι αυτά; εδώ ήρθα να διαβάσω τις κάμπιες, για να σταματήσουν να τρώνε το φαγητό σας και σεις, φτωχοί άνθρωποι, μού δίνετε χρήματα; Δε θέλω τίποτε! και δεν επήρε τίποτε απολύτως. Την άλλη μέρα, πρωί πρωί, έτρεξα στον κήπο. Οι κάμπιες είχαν εξαφανισθεί εντελώς όχι μόνο από το περιβόλι μας , αλλά και από όλα τα γύρω κτήματα, σε ικανή απόσταση. δεν είναι αυτό χειροπιαστό θαύμα; Μεγάλη ή πίστη μας στ 'αλήθεια!».

Μεταγενέστερες ειδήσεις μάς πληροφορούν, ότι ό πατήρ Ιωάννης υπήρξε πολύ ενάρετος κληρικός, ή δε ευχή του «τρυπούσε πέτρα!» για ανομβρία, αρρώστια, επιδημία και ό,τι άλλο κακό η δυσκολία, έτρεχαν στον πατέρα Ιωάννη για ευχή. Εκοιμήθη, μετά από ασθένεια, στην Αθήνα περί τα 1950. Πόσοι ανώνυμοι εκλεκτοί ιερείς του Θεού του Υψίστου έζησαν και ζουν ανάμεσα μας! Πόσο άδικο έχουν εκείνοι που κατακρίνουν ή καταδικάζουν ή, ακόμη χειρότερο, συκοφαντούν τους ιερείς της Εκκλησίας μας! Αλλά και πόσο κακό προξενούν στον εαυτό τους όλοι εκείνοι, πού ελαφρά τη καρδία, αποδέχονται τις κατηγορίες και τις συκοφαντίες! Ή ιεροσύνη είναι το μεγαλύτερο αγαθό που έδωσε ό Θεός στους ανθρώπους, γιατί χάρη στη δωρεά αυτή του Χρίστου μας πραγματοποιείται επί της γης το μυστήριο της σωτηρίας μας.

Ένας Επίσκοπος κάποτε, περιοδεύοντας τα χωριά της επαρχίας του, έφτασε σ'ένα πολύ μακρινό χωριουδάκι. Ζήτησε να ιδεί τον 'Ιερέα. Ύστερα από αρκετή ώρα παρουσιάστηκε μπροστά του ένας απλοϊκός χωρικός, που μόλις είχε γυρίσει από το χωράφι και φορούσε τα ρούχα της δουλειάς. Ήταν ό Ιερεύς του χωριού. Ό 'Επίσκοπος δεν έμεινε ικανοποιημένος. Ήθελε πιο ευπαρουσίαστο το Λειτουργό του Υψίστου. Ή άλλη μέρα ήταν Κυριακή. Ό Ιερεύς ετοιμάστηκε να λειτουργήσει κι ό 'Επίσκοπος δεν τον άφηνε από τα μάτια του. Ήθελε να τα παρακολουθήσει όλα. θα έβρισκε ίσως πολλά σφάλματα στον αγροίκο εκείνο χωρικό. Παράδοξο όμως! Από τη στιγμή, που άρχισε ή Θεία Λειτουργία, ό Ιερεύς κυκλώθηκε από ένα ουράνιο φως που τον θέρμαινε και τον λάμπρυνε χωρίς να τον καίει. Κι αυτό κράτησε ως το τέλος της Λειτουργίας. Αφού μοίρασε ό Ιερεύς το αντίδωρον στους χωρικούς, τον φώναξε στο Άγιο Βήμα ό 'Επίσκοπος και, πέφτοντας στα γόνατα, του ζήτησε να τον ευλογήσει. Ό απλοϊκός Ιερεύς σάστισε.

- Πώς είναι δυνατόν ό ανώτερος να ευλογηθεί από τον κατώτερο του; Εσύ ευλόγησέ με άγιε Δέσποτα.

- Αδύνατον να ευλογήσω εκείνον που στέκεται μέσα σε θεϊκή φλόγα και προσφέρει την αναίμακτη Θυσία. «Το έλαττον υπό του κρείττονος ευλογείται».

-Υπάρχει τάχα, άγιε Δέσποτα, 'Επίσκοπος ή Πρεσβύτερος και Διάκονος ακόμη, πού να πλησιάζει το άγιο Θυσιαστήριο και να μη περικυκλώνεται από ουράνιο φως; είπε με απορία ό απλοϊκός Ιερεύς. Τί να απαντήσει ό 'Επίσκοπος σ'εκείνον που έβλεπε το υπερφυσικό σαν το φυσικότερο πράγμα του κόσμου; Θαύμασε την καθαρότητα της καρδίας του κι έφυγε από το μικρό χωριό ωφελημένος.

Ό όσιος και θαυματουργός πατέρας μας Αναστάσιος ό Σιναΐτηςμάς διηγήθηκε μία θαυμαστή και παράδοξη διήγηση λέγοντας τα εξής:

Κάποτε πού βρέθηκα στη Λαοδίκεια της Συρίας, κοντά στο όρος του Λιβάνου, απέναντι των Γαθισών, άκουσα από τούς εκεί γέροντες ένα αξιοθαύμαστο γεγονός. Υπήρχε, λέει, εκεί κάποιος πρεσβύτερος πού ζούσε μέχρι πριν δύο χρόνια. Μία νύχτα πήγε σ΄ αυτόν ένας άνθρωπος και του ζητούσε με πολλή βιασύνη να σηκωθεί να βαπτίσει το παιδί του, πού ήταν βρέφος και κινδύνευε από στιγμή σε στιγμή να πεθάνει. Σηκώθηκε λοιπόν από το κρεβάτι του ό Πρεσβύτερος και άρχισε αμέσως να λέει την ακολουθία του βαπτίσματος. Καθώς όμως ετοίμαζαν το νερό και το άγιο έλαιο και ενώ ό πρεσβύτερος συνέχιζε την ακολουθία, το παιδί πέθανε αβάπτιστο.

Πήρε τότε ό πρεσβύτερος το παιδί, το έβαλε μπροστά στο βαπτιστήριο και είπε: «Σε σένα, το σύνοδο μου άγγελο λέω, μ'εκείνη την εξουσία πού έδωσε ό Χριστός σ'εμάς τούς ιερείς να δένουμε και να λύνουμε στον ουρανό και στη γη· δώσε την ψυχή αυτού του παιδιού πίσω στο σώμα του μέχρι να βαπτιστεί, διότι δε στάλθηκες για να το πάρεις αβάπτιστο. Διότι ξέρει ό Κύριος σου, πού είναι και δικός μου Κύριος, ότι δεν αμέλησα, αλλά μόλις ξύπνησα αμέσως άρχισα την ακολουθία του βαπτίσματος».

Με τα λόγια αυτά του πρεσβύτερου προς τον άγγελο αναστήθηκε το παιδί, το βάπτισαν και αμέσως κοιμήθηκε πάλι έν Κυρίω. Όταν εγώ το άκουσα αυτό, θεώρησα δίκαιο να μην το αποσιωπήσω, αλλά να το γράψω για τη δόξα και την τιμή του μεγάλου Θεού και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού και για την ωφέλεια των ακροατών. Κανείς λοιπόν να μην κρίνει ιερέα του Θεού, ακόμη και αν τον δει να πέφτει σε κάποιο σφάλμα. Διότι, αν ό λόγος και ό δεσμός του ιερέα ισχύει για τους αγγέλους, πόσο περισσότερο ισχύει για τους ανθρώπους; και αν ό ιερέας δε στέκεται στο ύψος του, τότε ό χριστιανός θα ανέχεται και θα αδιαφορεί;Όχι βέβαια. Αυτός που αγαπά τον ιερέα και που πονά την εκκλησία, πλησιάζει τον άτακτο κληρικό και του υποδεικνύει με σεβασμό τα λάθη του. Αν δε συμμορφωθεί τότε απευθύνεται στον Επίσκοπο και εκείνος έχει τον τρόπο να συμμορφώσει τον πταίσοντα. Κληρικό. Με την κατάκριση του κληρικού διαιωνίζουμε το κακό, σκανδαλίζουμε ανθρώπους που έχουν πίστη ασθενική και αγοράζουμε κόλαση.

Στη «Διακονία και Μαρτυρίαν», περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, ανεγράφη το εξής αξιόλογο:

Ο Μέγας Αλέξανδρος προχωρώντας νικηφόρα επί της Ασιατικής γης, έφθασε εις την πρωτεύουσαν της Φοινίκης Τύρον, ένα μεγάλο και πανίσχυρο κέντρο του έθνους των Φοινίκων. Μετά από πολιορκία επτά μηνών κυρίευσε την πρωτεύουσα αυτή και κατόπιν κατευθύνθηκε προς την ιερά Γή της 'Ιουδαίας το 332 π.Χ., με σκοπό να τιμωρήσει σκληρά τούς 'Ιουδαίους για την απιστία πού επέδειξαν στους αγώνες τους κατά των Φοινίκων. Τότε ό μέγας αρχιευρεύς των 'Ιουδαίων, Ιαδδουά, άρχισε να προσεύχεται για τη σωτηρία του λαού του και, εμπνεόμενος από θεία οπτασία, περιεβλήθη χρυσοκέντητη στολή μπλε, έβαλε στο κεφάλι του μίτρα με ολόχρυσο πέταλο στο μέτωπο και εκεί αποτύπωσε το όνομα του αληθινού Θεού, του αγνώστου στο Μέγα Αλέξανδρο και πήγε στο στρατόπεδο των Ελλήνων.

Τότε ό Μέγας Αλέξανδρος, ενώ μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε άγριες διαθέσεις κατά των Ιουδαίων, μόλις αντίκρισε τον αρχιερέα και διάβασε το όνομα του αληθινού Θεού, ηλεκτρίσθηκε ολόκληρος, ή οργή του διαλύθηκε, ή αγέρωχος και αυταρχική ιδιοσυγκρασία του μεταβλήθηκε σε ταπεινή και συνεσταλμένη στοργή και ευσπλαχνία. Γεμάτος ταπεινοφροσύνη - ένας Μέγας Αλέξανδρος - κλίνει ευλαβικά το γόνατο του από σεβασμό και προσκυνά τον αρχιερέα των 'Ιουδαίων. Όλοι γύρω του έμειναν εμβρόντητοι μπροστά σ΄ αυτό το θέαμα- και παίρνοντας θάρρος τότε ό στρατηγός Παρμενίων έρωτά τον αρχηγό του Ελληνισμού, Μέγα Αλέξανδρο, πώς «ό υπό πάντων προσκυνούμενος Αλέξανδρος προσεκύνησε τον 'Ιουδαίων αρχιερέα; «Ό Μέγας Αλέξανδρος τού απάντησε: "Δεν προσκύνησα τον αρχιερέα, αλλά τον Θεόν, όστις εκείνον αρχιερέα κατέστησε».

Έτσι ακριβώς συμπεριφέρονται και οι σημερινοί ηγέτες μας, όταν αντικρίζουν τούς Ιεράρχες μας, τούς κληρικούς μας και πολύ περισσότερο τον Αρχιεπίσκοπο μας, ό όποιος συγκεντρώνει όλο το σεβασμό και την αγάπη των χριστιανών; Μήπως τούς λείπει ή πνευματική καλλιέργεια ή μήπως έχουν ελαττωμένη θεοσέβεια; Το ευγενές τέκνον της Μακεδονίας γίνεται δάσκαλος όλων εκείνων πού αμφισβητούν τούς κληρικούς και συζητούν συνεχώς σε βάρος τους.

Στις Πράξεις των Αποστόλων, στο πέμπτο δηλαδή βιβλίο της Καινής μας Διαθήκης, αναφέρεται ένα συγκλονιστικό γεγονός. 

Ο Απόστολος Παύλος, διηγείται ό συγγραφεύς των Πράξεων Ευαγγελιστής Λουκάς, οδηγείται στο συνέδριο των Ιουδαίων, για να δικασθεί. Αρχίζοντας την απολογία του λέγει «άνδρες αδελφοί, εγώ πάση συνειδήσει αγαθή πεπολίτευμαι τω Θεώ ταύτης της ημέρας» (Πραξ. Κ.Γ,Ι 1). Μόλις εξέφρασε αυτούς τούς λόγους ό επικεφαλής Αρχιερέας Ανανίας διέταζε τούς υπηρέτες του να τον ραπίσουν στο στόμα, προφανώς επειδή έλαβε το λόγο μόνος του. Τότε ό Παύλος του απάντησε:«τύπτειν σε μέλλει ό Θεός, τοίχε κεκονιαμένε», δηλαδή θα σε πατάξει ό Θεός ασβεστωμένε τοίχε. Οι παριστάμενοι ακούγοντας τα σκληρά αυτά λόγια του Αποστόλου, του λέγουν: - τον Αρχιερέα του Θεού υβρίζεις; και ό Παύλος που δεν γνώριζε ότι ήταν Αρχιερέας ζήτησε συγγνώμη: - δεν γνώριζα αδελφοί, λέγει, ότι ήταν Αρχιερέας, διότι ό λόγος του Θεού λέγει: «Άρχοντα του λαού σου ουκ ερείς κακώς». Δε νομίζουμε πώς ή συμπεριφορά του Παύλου προς τον Αρχιερέα Ανανία θέλει σχολιασμό. Το παράδειγμά του μάς διδάσκει, για να διδάσκουμε κι εμείς εκείνους που ζουν στην άγνοια και συμπεριφέρονται κακώς προς τούς κληρικούς.

Στους κληρικούς οφείλουμε σεβασμό και αγάπη.Στις προσευχέςτους βασιζόμαστε. Κοντά τους θα τρέξουμε ζητώντας την ευχή τους. Από τη γέννησή μας μέχρι τα στερνά μας αυτούς αποζητούμε. Τούς χρειαζόμαστε. Αυτοί μάς συμφιλιώνουν με το Θεό, όταν παραστρατούμε. Αυτοί θα μάς οδηγήσουν στη Βασιλεία του Θεού.

Ο ιερός Χρυσόστομοςπροτρέπει τούς χριστιανούς που ιεροκατηγορούν να κλείσουν τα απαίδευτα στοματά τους και να μην κακολογούν τούς κληρικούς. Να τί λέγει σ'ένα του λόγο:

Κάνετε ό,τι περισσότερο μπορείτε, να έχετε τοΆγιο Πνεύμαμέσα σας. Τιμάτε, όσο πιο πολύ μπορείτε, εκείνους στους οποίους ό Θεός έδωκε την Χάρη Του! μη το ξεχνάτε ποτέ. Είναι πολύ μεγάλο αξίωμα των ιερέων! Είπε ό Χριστός: «Αν τίνων αφήτε τας αμαρτίας αφίενται αυτοίς». Και γι'αυτό οφείλετε να υπακούετε στους πνευματικούς σας πατέρες· και να τους θεωρείτε άξιους της πύο μεγάλης τιμής. Συ κοιτάζεις την δουλειά Σου! και όταν το σπίτι σου πάει καλά, στα άλλα δεν δίνεις σημασία! 

Ό ιερέας όμως, αν τα καταφέρει καλά για τον εαυτό του και για το σπίτι του, αλλά δεν δείξει το ενδιαφέρον που πρέπει και για σένα, θα τον στείλει ό Χριστός στη Γιάννα, μαζί με τους αποστάτες! και ενώ από δική του πλευρά πήγαινε καλά, θα την πάθει από σας! Έχετέ το υπόψη σας λοιπόν! και δείχνετε στους ιερείς σας όλη την καλή σας διάθεση. Αυτοί αγρυπνούν για τις δικές σας ψυχές. θα δώσουν λόγο για σας.Να τους προσέχετε λοιπόν! Όσο πιο πολύ μπορείτε! 

Όταν όμως σεις με τη συμπεριφορά σας τους κάνετε και παρεκτρέπονται, φαντάζεσθε ότι θα σάς βγει σε καλό; Όσο ό οδηγός είναι ήρεμος και οι επιβάτες του οχήματος καλά πηγαίνουν. Μα αν αρχίσουν και τον βρίζουν και τον κάνουν να εξαγριώνεται και να μη μπορεί πια να κάνει σωστά την δουλειά του, είτε το θέλει είτε όχι, θα γίνουν πολλά κακά! και θα φταίνε εκείνοι! Έτσι και προκειμένου για τον ιερέα. 

Αν σεις τον προσέχετε, αν τον τιμάτε, θα τα καταφέρει όλα καλά.Μα αν τον κάνετε και χάνει κάθε όρεξη για το έργο του, αν τα χέρια του παραλύουν, δεν το καταλαβαίνετε, πώς ό,τι κακό συμβεί, θα ξεσπάσει σε βάρος σας; Δε βλέπετε, τί τιμή και σεβασμό δείχνουμε όλοι στους κοσμικούς άρχοντες; Ας προέρχεται ή εξουσία τους από το θέλημα ενός ανθρώπου, εκείνου πού τούς διόρισε! Ό,τι κι αν είναι, τούς τιμάτε! Σέβεστε την υπογραφή εκείνου πού τούς διόρισε. 

Πώς τολμάτε και καταφρονείτε και κακολογείτε και κυριολεκτικά «ξεπλένετε» με τα λόγια σας εκείνον πού χειροτόνησε ό ίδιος ό Θεός;δεν επιτρέπεται να κρίνωμε έναν απλό αδελφό μας χριστιανό. Πώς ακονίζουμε την γλώσσα μας εναντίον ιερέων; Τί απολογία θα δώσουμε; δεν το καταλαβαίνετε ότι έτσι κάνετε το δικαστήριο αδυσώπητο εις βάρος σας; Με αυτά πού λέγω, δεν λέω ότι καλά κάνουν οι παπάδες πού δεν κάνουν σωστά το καθήκον τους! Τούς λυπάμαι! Κλαίω γι'αυτούς! Γιατί, ξέρω, τί τούς περιμένει! Μα αυτό δεν σημαίνει, ότι μπορεί και να τούς κρίνει δ καθένας! 

Όσο κι αν δεν βαδίζουν οι ίδιοι καλά, συ ΔΕΝ θα ζημιωθείς, αν σταθείς απέναντι τους καλά, αν κάνεις αυτό πού πρέπει. Αυτά πού μας δίνει ό ιερέας είναι κάτι πού μόνο ό Θεός μπορεί να το δίνει. 

Να το ξέρετε. Όσο ψηλά και αν φθάσετε σε αρετές, όλες μαζί δεν είναι τίποτε μπροστά στη Χάρη του Θεού πού παίρνετε από τα χέρια των ιερέων. Προσέχετε, μη φαντασθείτε, ότι τότε ΔΕΝ χρειάζεται να αγωνιζόμαστε! Γιατί αν το κάμομε, θα φορτώσουμε τον εαυτό μας ένα πλήθος αμαρτιών! 

Λοιπόν,τελικό συμπέρασμα: Έχουμε χρέος και το Θεό να φοβούμεθα και τους ιερείς Του να τιμάμε. Και τότε θα λάβουμε διπλό μισθό. Ένα, για τα καλά μας έργα και ένα για την αγάπη και για το σεβασμό, πού δείξαμε στους ιερείς, σαν υπηρέτες του Θεού μας.

Πρωτοπρ. Βασιλείου Κων. Ακριβόπουλου

Μητρόπολη Βεροίας Γραφείο Τύπου

επεξεργασία-τονισμοί του ιστολογίουμας

«Πως εκδικούνται οι νεκροί» - Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

November 27, 2013, 2:16 pm

≫ Next: Το κατοχικό καθεστώς και η γραφειοκρατία του - Ν. Λυγερός

≪ Previous: Κατάκριση και Ιεροκατηγορία

$

0

0

Γράμμα του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς σε μια κυρία·

«Μου γράφεις πως κάτι σε αναστατώνει στον ύπνο. Τρία παιδιά εμφανίζονται μόλις κλείσεις τα μάτια και γελούν μαζί σου, σε κοροϊδεύουν, σε απειλούν και σε τρομάζουν.

Πήγες, είπες, σε έξυπνους ανθρώπους και έψαχνες φάρμακο. Εκείνοι σου είπαν:«Δεν είναι τίποτα»!

Εσύ τους είπες:«Αφού δεν είναι τίποτα διώξτε αυτό το τέρας από μένα! Μα, μπορεί να μην είναι τίποτα εκείνο που δεν μ’ αφήνει να ησυχάσω ήδη έξι μήνες»; Και εκείνοι σου απάντησαν: «Άλλαξε αέρα, πήγαινε σε χαρούμενες παρέες, να τρέφεσαι καλύτερα. Αυτό είναι απλή υποχονδρία».

Ξέρω, αδελφή, τέτοιους «έξυπνους». Αυτοί έπιασαν στο στόμα τους έτσι μερικές λέξεις όπως «υποχονδρία», «τηλεπάθεια», «αυθυποβολή», με τις οποίες προσπερνούν την αδιαμφισβήτητη πνευματική πραγματικότητα και σε καθημερινή βάση μιλούν στον αέρα, με ελαφρότητα και άγνοια σαν να μιλά το κρασί.

Εγώ πιστεύω ότι αυτά τα τρία παιδιά που εμφανίζονται είναι τα ίδια εκείνα τρία δικά σου παιδιά που εσύ κατά την προσωπική σου ομολογία νέκρωσες πριν ο λαμπερός ήλιος τα φιλήσει ζωντανά. Και αυτά τώρα σε εκδικούνται. Και η εκδίκηση των νεκρών είναι πολύ φρικαλέα!

Επειδή εσύ αυτοαποκαλείσαι διαβασμένη γυναίκα, θα σου μιλήσω από τα βιβλία. Από το βιβλία θα θυμηθείς τον Μάκβεθ ή πώς το πνεύμα ενός νεκρού ανθρώπου σκότωσε τον Άγγλο βασιλιά. Διάβασες οπωσδήποτε πως ο βασιλιάς Βλάδισλαβ, δολοφόνος του βασιλιά Βλαδίμηρου, δολοφονήθηκε από το πνεύμα του Βλαδίμηρου.

Όμως ίσως διάβασες για την ακόλουθη περίπτωση. Ο Βυζαντινός βασιλιάς Κώνστας είχε αδελφό τον Θεοδόσιο, τον οποίο δεν αγαπούσε, επειδή φοβόταν να μην τον ρίξει από τον θρόνο. Γι’ αυτό ο Κώνστας ανάγκασε τον Θεοδόσιο να γίνει διάκονος. Αλλά ο φόβος δεν άφηνε τον βασιλιά ούτε τότε.

Τελικά ο βασιλιάς αποφάσισε να εγκληματήσει. Κανόνισε ώστε να σκοτώσουν τον Θεοδόσιο. Όταν πέτυχε τον δόλιο σκοπό του ανέπνευσε η ψυχή του νομίζοντας ότι για πάντα ελευθερώθηκε από τον αντίπαλό του.

Όμως ο αδαής δεν φαντάστηκε ότι οι νεκροί είναι πιο δυνατοί από τους ζωντανούς και ότι εκείνος που σκοτώνει αθώο άνθρωπο στην πραγματικότητα δεν νικά αλλά παραδίδει τα όπλα μπροστά στον νεκρό. Μετά από αυτό μια νύχτα ο δολοφονημένος διάκονος Θεοδόσιος εμφανίστηκε στον αδελφό του, τον βασιλιά, με ένα ποτήρι αίμα που άχνιζε και φώναξε με φοβερή φωνή: «Πιες αδελφέ»!

Ο βασιλιάς αναπήδησε, ξεσήκωσε όλο το παλάτι όμως κανένας δεν ήξερε να του πει τίποτα.

Μια άλλη νύχτα επαναλήφθηκε η ίδια σκηνή: Ο διάκονος με ένα ποτήρι αίμα και τη φρικτή κραυγή: «Πιες αδελφέ»!

Ο βασιλιάς ξεσήκωσε όλη την Κωνσταντινούπολη, όμως όλοι τον χάζευαν όπως εσένα εκείνοι οι έξυπνοι που σε στέλνουν στον καθαρό αέρα και την καλύτερη κουζίνα. Πάλι μια νύχτα επαναλήφθηκε το ίδιο. Τελικά ο βασιλιάς Κώνστας βρέθηκε ξαφνικά ένα πρωί νεκρός στο κρεβάτι του.

Διαβάζεις την Αγία Γραφή; Εκεί έχουν ειπωθεί όλα, όλα έχουν εξηγηθεί, πώς και γιατί οι νεκροί εκδικούνται τους ζωντανούς. Διάβασε άλλη μια φορά για τον Κάιν ο οποίος λόγω της δολοφονίας του αδελφού του πουθενά και ποτέ δεν έβρισκε ειρήνη.

Διάβασε πώς το πνεύμα του προσβεβλημένου Σαμουήλ εκδικείτο τον Σαούλ. Και πώς ο καημένος ο Δαβίδ φρικτά βασανιζόταν, χρόνια και χρόνια, λόγω της δολοφονίας του Ούριε. Και ακόμα θα βρεις χιλιάδες και χιλιάδες παρόμοιες περιπτώσεις από τον Κάιν έως εσένα. Και θα καταλάβεις τι σε βασανίζει και γιατί. Θα καταλάβεις ότι ο κόσμος των δολοφονημένων είναι πιο δυνατός από τους δολοφόνους τους και εκδικείται φοβερά.

Πρώτα κατάλαβε αυτό και κατανόησέ το. Ύστερα κάνε ό,τι μπορείς για τα σκοτωμένα παιδιά σου.

Και ο ελεήμων Θεός, στον Οποίο δεν υπάρχουν νεκροί, θα σε συγχωρήσει και θα σου χαρίσει ειρήνη. Και όσο για όλα εκείνα που πρέπει να πράξεις ρώτησε την Εκκλησία. Οι ιερείς τα ξέρουν

Ο Θεός να σε ελεήσει.

πηγή: «Δρόμος χωρίς Θεό δεν αντέχεται.»,

Ιεραποστολικές επιστολές Α’, εκδόσεις “Εν πλω”.

Δείτε και...

• Τι σημαίνει ότι οι ψυχές είναι αθάνατες;
• Τα πνεύματα των νεκρών και εμείς - Θ.Ρηγινιώτης
• Η σημασία των ονείρων στην ορθόδοξη Εκκλησία
• Πού θα βρίσκεται η ψυχή μέχρι την κοινή Ανάσταση

Το κατοχικό καθεστώς και η γραφειοκρατία του - Ν. Λυγερός

November 28, 2013, 4:45 am

≫ Next: Φιόντορ Ντοστογιέφσκι: Επιστολή προς Φονβίζιν

≪ Previous: «Πως εκδικούνται οι νεκροί» - Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

$

0

0

Γράφει ο Νίκος Λυγερός

Εφόσον η αντίστασή μας κατά του κατοχικού καθεστώτος μπορεί να είναι μόνο και μόνο νόμιμη και σε ευρωπαϊκά πλαίσια, πρέπει να τονίσουμε τη σημασία της γραφειοκρατίας του. Διότι είναι το σημαντικότερο στοιχείο της εσωτερικής του λειτουργίας.

Εξωτερικά βέβαια, αυτό που βλέπουμε όλοι είναι η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όμως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι μόνο μια δευτερεύουσα επίπτωση της λειτουργίας του.

Το κατοχικό καθεστώς δε δημιουργήθηκε για να καταπατήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα, εκ φύσης αποτελεί μια καταπάτηση. Όμως ο ρόλος του είναι η διοίκηση ανθρώπων κάτω από αυτό το σύστημα.

Η γενική ιδέα της προσφυγής δείχνει το παράδειγμα της αντίστασης στο κατοχικό καθεστώς. Διότι κάθε δικηγόρος ξέρει ότι ακόμα κι αν η προσφυγή είναι δίκαιη πρέπει να είναι νομικά ορθή για να ισχύσει.

Το παραμικρό λάθος όσον αφορά στη δικαστική διαδικασία αποτελεί αιτία απόρριψης. Διότι η ανάγκη της δικαιοσύνης δεν είναι το δίκαιο μα η ορθότητά του.

Με τον ίδιο τρόπο κάθε προσπάθειά μας εναντίον του κατοχικού καθεστώτος πρέπει να λειτουργεί νομικά ακόμα κι αν ο νόμος είναι παράνομος με τη γενική του έννοια. Αλλιώς το κατοχικό καθεστώς διαθέτει μια εύκολη απάντηση στην προσπάθειά μας. Η αντεπίθεσή του βασίζεται στην ιδέα της γραφειοκρατίας.

Ο κάθε υπάλληλός του, στρατιωτικός ή μη, έχει το παράνομο δικαίωμα ν'απαιτήσει τη λειτουργία της γραφειοκρατίαςακριβώς με τον ίδιο τρόπο που θα το έκανε σ'ένα δημοκρατικό πλαίσιο. 

Η μη εξασφάλιση της γραφειοκρατικής λειτουργίας στην αντίστασή μας στο κατοχικό καθεστώς αποτελεί ένα σοβαρό λάθος στρατηγικής. Εκτός βέβαια αν υπάρχει ένας ιδιαίτερος και ουσιαστικός λόγος.

Σ'αυτό το μη νόμιμο πλαίσιο όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μα σκληραίνουμε τη γραφειοκρατία εναντίον μας.

Οι πολιτικές πιέσεις σε τέτοια θέματα είναι πάντα σημαντικές όμως πρέπει να βασίζονται πάνω σε πρωτοβουλίες που προκαλούν αντιδράσεις ακόμα κι αν είναι σε νομικά πλαίσια. Διότι η πολιτική πίεσηαπό μόνη της δεν είναι παρά η προβολή ενός κοινωνικού θεάματος.

Όλη η σκηνοθεσίαβασίζεται πάνω στο κοινό και όχι στο έργο άρα δεν υπάρχει πράξη. Αν δεν υπάρχει μια πραγματική προσπάθεια υλοποίησης ενός έργου τότε η πολιτική πίεση δεν είναι τίποτα παρά μια μιντιολογική κίνηση άχρηστη για τον αγώνα. Ενώ οι πολιτικέςπιέσεις που λειτουργούν παρασκηνιακά ζουν μέσα στο στρατηγικό πλαίσιο κι είναι εν δυνάμει αποτελεσματικές. 

Πρέπει όμως να υπάρχει και μια φανερή αιτία πίεσης κι αυτή προέρχεται από την πρωτοβουλία. Διότι ο πολιτικός κόσμος αναγκαία πρέπει να εξετάσει το πολιτικό κόστος κι όχι μόνο με την αρνητική έννοια. Κάθε μάχη για το δίκαιο ενός πολίτη μπορεί να είναι όντως δίκαιη δίχως αυτό να σημαίνει ότι είναι αναγκαστικά ορθή για την πολιτικήστρατηγική.

Πιο γενικά, βλέπουμε ότι η νόμιμη αντίσταση ακολουθεί κανόνες που μπορεί να μην είναι σημαντικοί για την αιτία μα που είναι ουσιαστικοί για τα τελικά αποτελέσματα.

Αυτό σημαίνει ότι η πρωτοβουλία πρέπει να σκεφτεί το τέλος πριν την αρχή. Είναι ο μόνος τρόπος εξασφάλισης μιας εν δυνάμει αποτελεσματικότητας. Με τα τωρινά δεδομένα το δίκαιο του λαού ανήκει πρώτα στο νομικό κόσμο, ο οποίος ανήκει στον πολιτικό, ο οποίος ζει μόνο και μόνο στα πλαίσια της στρατηγικής.

Άρα η πρωτοβουλία αν στοχεύει πράγματι ένα αποτέλεσμα πρέπει να είναι στρατηγική ακόμα κι αν αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτό μπορεί να ενοχλήσει μερικούς αν όμως συνειδητοποιήσουμε ότι το χαρακτηριστικότερο στοιχείο του ανθρώπου είναι η νοημοσύνητου κι ότι η στρατηγική είναι η λειτουργία της στο πεδίο μάχης, τότε αυτή η ανάγκη είναι λογική.

Νίκος Λυγερός

629) Το κατοχικό καθεστώς και η γραφειοκρατία του. Perfection 4 7 7/2003. 

Αναδημοσίευση από το άλλο μας ιστολόγιο αγαπητοί αναγνώστες...
Νίκος Λυγερός... Ποίηση ....και Λόγοι

Δείτε και...
Ν. Λυγερός: Λεωφορείο ο Πόνος

Φιόντορ Ντοστογιέφσκι: Επιστολή προς Φονβίζιν

November 28, 2013, 4:16 pm

≫ Next: Πολιτισμός του θυμού, κατανάλωση σχέσεων

≪ Previous: Το κατοχικό καθεστώς και η γραφειοκρατία του - Ν. Λυγερός

$

0

0

Το γραφείο του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι

Φιόντορ Ντοστογιέφσκι
★Επιστολή προς Φονβίζιν

«…Δεν ξέρω, αλλά μαντεύω από το γράμμα σας ότι επιστρέψατε στην πατρίδα με κάποια θλίψι. Αυτό το καταλαβαίνω. Σκέφθηκα μερικές φορές ότι αν κάποτε επέστρεφα στην πατρίδα μου, θα ένοιωθα μεγάλη οδύνη και χαρά. Δεν έζησα την ζωή σας και αγνοώ γι’ αυτήν πολλά πράγματα, όπως κάθε άνθρωπος για την ζωή τού άλλου.

Αλλ’ η ανθρώπινη ευαισθησία είναι κοινή σε όλους και φρονώ ότι, επιστρέφοντας στην πατρίδα του ο κάθε εξόριστος, πρέπει να ζήση εκ νέου, μέσα στην μνήμη του, όλη του την παρελθούσα δυστυχία. Αυτό μοιάζει με μια ζυγαριά, με την οποία ζυγίζομε και γνωρίζομε το αληθινό βάρος όλων όσων υποφέραμε, ανεχθήκαμε, χάσαμε και μάθαμε από τους άλλους. Αλλ’ είθε ο Θεός να σας χαρίζει μακροημέρευσι.

Άκουσα από πολλούς ότι είστε πολύ πιστός. Όχι επειδή είστε πιστός, αλλ’ επειδή εγώ έζησα κι εδοκίμασα όσα θα σας πω σε παρόμοιες στιγμές, διψάμε για πίστι σαν το “ξερό χορτάρι”. Κι εν τέλει την βρίσκομε, επειδή η αλήθεια γίνεται φανερή μέσα στην δυστυχία.

Για μένα, έχω να πω ότι είμαι παιδί του αιώνος μου, τέκνο της αμαρτίας και της αμφιβολίας. Έτσι είμαι τώρα κι έτσι θα είμαι, (το ξέρω), μέχρι τον τάφο. Τι φρικτά βάσανα μού στοίχισε, και μου στοιχίζει ακόμη σήμερα, αυτή η δίψα για πίστι, που είναι τόσο έντονη μέσα στην ψυχή μου, όσο υπάρχουν μέσα μου ενάντια επιχειρήματα.

Εν τούτοις, ο Θεός μού χαρίζει στιγμές όπου είμαι ολότελα γαλήνιος. Εκείνες τις στιγμές αγαπώ και νοιώθω ότι αγαπιέμαι από τους άλλους. Και αυτές τις στιγμές ακριβώς εσχημάτισα μέσα μου ένα πιστεύω, όπου όλα είναι φωτεινά και ιερά για μένα.

Αυτό το πιστεύω είναι απλό: Πιστεύω ότι δεν υπάρχει τίποτε πιο όμορφο, πιο βαθύ, πιο συμπαθητικό, πιο λογικό, πιο ζωντανό και τέλειο από τον Χριστό. Και λέω στον εαυτό μου, με ζηλόφθονη αγάπη, όχι μόνο ότι δεν υπάρχει τίποτε, αλλ’ ότι δεν μπορεί να υπάρχη.

Επί πλέον, αν κάποιος μου απεδείκνυε ότι ο Χριστός δεν ταυτίζεται με την αλήθεια κι ότι, στην πραγματικότητα, η αλήθεια είναι εκτός Χριστού, θα προτιμούσα τότε να παραμείνω με τον Χριστό, παρά να πάω με την αλήθεια…».

★Η επιστολή γράφτηκε το 1854
ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΊ

Δείτε και...
Η μεταστροφή του Ντοστογιέφσκι

Πολιτισμός του θυμού, κατανάλωση σχέσεων

November 29, 2013, 6:16 am

≫ Next: ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ: Γιατί λοιπόν μας δόθηκε αυτή η παράλογη ζωή;

≪ Previous: Φιόντορ Ντοστογιέφσκι: Επιστολή προς Φονβίζιν

$

0

0

Κορυφαίοι ψυχαναλυτές περιγράφουν τον κλονισμό της οικογένειας, την κρίση παιδείας και υπενθυμίζουν τη δύναμη της αγάπης.

Της Γιούλης Επτακοίλης

Πολιτισμός του θυμού:Θυμός που σωρεύεται και γίνεται καταστροφική έκφραση. Mοναξιά, συναισθήματα ανεπεξέργαστα και καταπιεσμένα, σχέσεις δύσκολες και επιφανειακές. Ο θεσμός του γάμου και της οικογένειας στριμώχνεται και ασφυκτιά, χάνει την ουσία της συνάντησης και συμπόρευσης, συχνά μετατρέπεται σε «χωματερή συναισθημάτων».

Τα πρόσφατα γεγονότα του Δεκεμβρίου με τις βίαιες εκρήξεις των νέων ήταν μάλλον το κερασάκι στην τούρτα, η θλιβερή επιβεβαίωση σε όσα εδώ και χρόνια επισημαίνουν ψυχαναλυτές και ψυχοθεραπευτές, μιλώντας ουσιαστικά για έναν επικίνδυνο «πολιτισμό θυμού» ο οποίος πρωτίστως τρέφεται από την «oικογένεια σε κρίση» και συντηρείται από το σχολείο, την τηλεόραση, τους διαβρωμένους θεσμούς.

«Η οικογένεια σε κρίση» είναι και o τίτλος του συλλογικού τόμου των εκδόσεων Ακρίτας (επιμέλεια Μαρία Δ. Κοκκίνου), όπου σημαντικοί πνευματικοί άνθρωποι του καιρού μας τοποθετούν ο καθένας το δικό του κομμάτι στο ψηφιδωτό των ανθρώπινων σχέσεων. Μιλούν για τα προβλήματα, εξυμνούν την ομορφιά και τη δύναμη του γάμου και της οικογένειας, τονίζουν την ανάγκη συνεχούς εκμάθησης της αγάπης.

Μιλήσαμε με τρεις απ’ αυτούς, την ψυχίατρo – ψυχοθεραπεύτρια Ελένη Καραγιάννη, τον ψυχίατρο – ψυχαναλυτή Ματθαίο Γιωσαφάτ και τον πρωτοπρεσβύτερο Βασίλειο Θερμό, ψυχίατρο – ψυχοθεραπευτή.

Συμπόρευση ο στόχος της γυναίκας

Η ψυχίατρος - ψυχοθεραπεύτρια Ελένη Καραγιάννηασχολείται ιδιαίτερα, εδώ και χρόνια, με τις γυναίκες και ξεκινάει τον συλλογισμό της επισημαίνοντας ότι «η γυναίκα σήμερα ξεπερνάει τη φεμινιστική αντίδραση των άκρων και αναζητάει τη συμπόρευση. Ψάχνει να συναντηθεί αληθινά. Πριν από κάποια χρόνια, εθεωρείτο δυνατή μια γυναίκα που τολμούσε να χωρίσει. Σήμερα, αυτό αλλάζει. Μια γυναίκα που με τον άντρα της είναι ευτυχισμένη θεωρείται πολύ πιο δυνατή».

Ποιο είναι το μυστικό μιας επιτυχημένης σχέσης; 

«Η εσωτερική διεργασία», απαντά η κυρία Καραγιάννη. 

«Σε μια εποχή που δεν μπορεί να βγαίνει πάντοτε ο ηρωισμός προς τα έξω, αξίζει πάρα πολύ αυτό που γίνεται μέσα στα μεταλλεία της καρδιάς. Βαθιά στα ανθρώπινα συναισθήματα. Το πρόβλημα είναι πώς θα δουλέψουν οι άνθρωποι τα συναισθήματά τους και πώς θα μπορέσουν να τα εκφράσουν σωστά.

Αν ανοίξουμε ένα οποιοδήποτε σίριαλ θα δούμε ότι απλώς αδειάζω τα σκουπίδια μου στον άλλο, του λέω αυτό που με έχει δυσκολέψει και νομίζω ότι έχω ανακουφιστεί. Αυτό δεν είναι έκφραση συναισθήματος. Το συναίσθημα το ακούς, το επεξεργάζεσαι, βλέπεις ποιον αφορά και όταν θέλεις να το εκφράσεις, πρέπει να το κάνεις όχι παρορμητικά και να είσαι έτοιμος για την αντίδραση του άλλου. Δηλαδή, να εκφράσεις τον θυμόσου με στόχο να συναντηθείς μαζί του. Οταν αυτό δεν γίνεται στην οικογένεια, όταν δεν υπάρχει αυτή η δεξιότητα, γιατί για δεξιότητα πρόκειται, συχνά ταυτίζεται ο θυμός με την καταστροφική έκφραση. Αν θέλετε τη γνώμη μου για τους θυμούς και τις εκρήξεις του Δεκεμβρίου, αυτό που μου έβγαζαν ήταν τεράστια μοναξιά. Μπορεί στις μέρες μας να έχουμε μεγάλη ανάπτυξη του νοητικού είναι, όμως, εις βάρος του συναισθηματικού και πολλά παιδιά παραπονούνται ότι δεν υπάρχει κανείς να τα ακούσει».

Αυτά που δεν φαίνονται

Από τι κινδυνεύει, λοιπόν, η οικογένεια; 

«Aπό το να μην επενδύσουμε στην ομορφιά και τη δύναμή της. Πολλές γυναίκες στη δουλειά τους είναι άνετες και ευχάριστες και όταν επιστρέφουν σπίτι, αισθάνονται να τρελαίνονται. Γιατί αυτό που κάνει μια γυναίκα στη δουλειά της είναι μετρήσιμο, ενώ αυτά που χτίζονται στα δωμάτια ενός σπιτιού δεν είναι άμεσα μετρήσιμα. 

Μακροπρόθεσμα βλέπεις αποτελέσματα. Αξίζει, λοιπόν, να επενδύσουμε σ’ αυτά που δεν φαίνονται. Και μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία πρέπει να χαίρονται και οι γονείς, γιατί σήμερα ο άνθρωπος δεν μπορεί να σταθεί μόνο με τη θυσία. Και εν τέλει, η οικογένεια για να μπορέσει να επιβιώσει πρέπει να συνδυάσει δύο αγαθά: το αγαθό της αυτονόμησης, δηλαδή το κάθε μέλος να γίνεται αποδεκτό γι’ αυτό ακριβώς που είναι, και το αγαθό της αίσθησης του ανήκειν».

Ευθύνες σε φεμινισμό και σεξουαλική απελευθέρωση

«Μπορεί στις μέρες μας η οικογένεια να περνάει μια ιδιαίτερη κρίση, αλλά δεν νομίζω ότι θα πεθάνει», λέει στην «Κ» ο ψυχίατρος – ψυχαναλυτής Ματθαίος Γιωσαφάτ. 

«Δεν έχει βρεθεί ακόμη κάτι το οποίο μπορεί να αντικαταστήσει τον γάμο σαν ψυχοσυναισθηματική και κοινωνική μονάδα». Ο κ. Γιωσαφάτ δεν αρνείται ότι το παραδοσιακό μοντέλο της οικογένειας αλλάζει. «Eχει ήδη αλλάξει σημαντικά. Με την τηλεόραση και τα ΜΜΕ και κυρίως με το Ιντερνετ, η επίδραση μεταξύ των κρατών είναι πολύ έντονη και οι κοινωνίες μεταβάλλονται. Ο γάμος επηρεάστηκε αποφασιστικά από τη σεξουαλική ελευθερία, η οποία στην Ελλάδα ήρθε με έντονο τρόπο. Όταν έφυγα πριν από σαράντα χρόνια για το Λονδίνο άφησα πίσω μου μια πουριτανική Ελλάδα και τώρα είμαστε μια από τις πιο απελευθερωμένες σεξουαλικά χώρες. Ιδιαίτερα η νέα γενιά είναι υπερβολικά ελεύθερη. Χωρίς να είμαι πουριτανός, δεν συμφωνώ να κάνουν σεξ κοριτσάκια και αγοράκια 12 και 14 ετών.

Χαλάρωση ηθών

«Όλα αυτά δημιουργούν πρόβλημα υπερκορεσμού στη νεολαία και η σεξουαλική απελευθέρωση επιφέρει χαλάρωση των ηθών και του δεσμού του γάμου. Υπάρχει τεράστιο ποσοστό ανδρών με εξωσυζυγικές σχέσεις – σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές αγγίζει το 90%. Αλλά και οι γυναίκες δεν πάνε πίσω, φτάνοντας –αν και όχι με επίσημες μετρήσεις– περίπου το 60–70%. Και η σημαντικότατη κοινωνική αλλαγή είναι ότι οι περισσότεροι άνδρες σήμερα αποδέχονται την απιστία της συζύγου. Κάτι αδιανόητο στο παρελθόν».

Για τον Ματθαίο Γιωσαφάτ πλήγμα στην οικογένεια επέφερε ο φεμινισμός.«Είμαι υπέρ του φεμινισμού, αλλά σήμερα βλέπω ότι τα παιδιά έχουν μεγάλα προβλήματα, δεν μπορούν να δημιουργήσουν ασφαλή ταυτότητα, δεν μπορούν να μάθουν να αγαπούν, να κάνουν σχέσεις. Όταν η γυναίκα δουλεύει, αναγκάζεται να αφήνει σε άλλους την επιμέλεια του παιδιού, ιδίως στα κρίσιμα πρώτα χρόνια, και, κυρίως, στο πρώτο έτος, που το παιδί χρειάζεται απολύτως έναν άνθρωπο, την ίδια μυρωδιά, την ίδια κίνηση. Κι όταν υπάρχουν τρεις–τέσσερις άνθρωποι, ακόμη κι αν είναι καλά αυτά τα άτομα, είναι χειρότερα από μια μητέρα που δεν είναι και πολύ καλή».

Δεν ξέρουν ν’ αγαπούν

Σε όλα τα παραπάνω οφείλεται η έκρηξη των νέων τον περασμένο Δεκέμβριο και όχι στην οικονομική κρίση, υποστηρίζει ο κύριος Γιωσαφάτ. «Αυτά τα παιδιά καλοτρώνε, έχουν άφθονο χαρτζιλίκι, κινητά τηλέφωνα, ό,τι επιθυμούν. Δεν έχουν όμως την ικανότητα να αγαπούν ούτε ιδιαίτερη επιθυμία για το μέλλον και έτσι ξεσπούν σε μια επιθετικότητα η οποία πιστεύω ότι στο μέλλον θα ενταθεί κι άλλο. Δυστυχώς, φταίμε εμείς, οι οικογένειες και το σχολείο».

Το ποσοστό των καλών γάμων, επισημαίνει, είναι μόλις 10%. Μάλιστα, 8 στα 10 διαζύγια εκδίδονται με επιθυμία της γυναίκας. Η σημασία μιας καλής σχέσης όμως είναι τεράστια. «Οι άνθρωποι είναι καλύτεροι όταν μπορούν να έχουν μια καλή σχέση. Αν αγαπιέται το ζευγάρι, τα παιδιά βγαίνουν καλά, και δεν έχουν τα προβλήματα που δημιουργεί η συζυγική δυσαρμονία. Βέβαια, οι άνθρωποι δεν έχουν καμία τάση να πρέπει να μείνουν παντρεμένοι. Και για πολλούς το διαζύγιο είναι ο καλύτερος τρόπος. Είτε όμως συνεχίσουν τον γάμο είτε όχι, πρέπει οπωσδήποτε να ακολουθήσουν θεραπεία γιατί αλλιώς θα βρουν μπροστά τους τα ίδια προβλήματα. Δυστυχώς, τα ασυνείδητα πράγματα επαναλαμβάνονται».

Το ελληνικό σχολείο είναι πηγή βίας και επιθετικότητας

«Στον γάμο υπάρχει αναμφίβολα μεγαλύτερη φθορά απ’ ό,τι στο παρελθόν, αλλά από την άλλη πλευρά οι καλές στιγμές είναι περισσότερες και βαθύτερες. Επειδή όμως η φθορά είναι μεγάλη, μας δημιουργεί την αίσθηση κρίσης στον γάμο», λέει στην «Κ» ο πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Θερμός, ψυχίατρος – ψυχαναλυτής παιδιών, εφήβων, νέων. 

«Στην πραγματικότητα θα έλεγα ότι όπως ο γάμος έτσι και η οικογένεια έχει πολύ περισσότερους βαθμούς ελευθερίας. Αυτό δημιουργεί πολύ οδυνηρές καταστάσεις κρίσης, αλλά και δυνατότητες που δεν υπήρχαν παλιά. Το άτομο, χειραφετημένο από τις παλιές συλλογικότητες, πληρώνει το τίμημα η συναισθηματική του ζωή να λαμβάνει χώρα σε υψηλότερες θερμοκρασίες. Εκεί όμως που θα έλεγα ότι πράγματι υπάρχει κρίση είναι στο γεγονός ότι αμφισβητείται ο ορισμός της οικογένειας. Στο πλαίσιο μιας έμμονης ιδέας για αλλαγή ή απλά για συμμόρφωση στις επιθυμίες των ανθρώπων, ονομάζουμε οικογένεια οποιοδήποτε νοικοκυριό. Ακόμη κι αν μέλος είναι ένα κατοικίδιο ζώο. Επίσης, δεν μπορώ να θεωρήσω ότι εντάσσεται στο πλαίσιο μιας υγιούς οικογένειας η προγραμματική επιθυμία να είναι εξαρχής μονογονεϊκή».

- Πού βρίσκεται η πηγή των προβλημάτων της σύγχρονης οικογένειας;

- Εχουμε εισέλθει στη μεταμοντέρνα εποχή όπου κυριαρχεί η κοινωνία του θεάματος, η οποία έχει κάνει τους ανθρώπους πολύ πιο απαιτητικούς και παρορμητικούς. Ετσι, πολλοί άνθρωποι μυούνται από μικροί στη λογική τού να μην ψάχνουν τον εαυτό τους βαθύτερα, να μην προχωρούν σε μια εξυγίανση των κινήτρων και των σχέσεών τους, αλλά στο να επιδιώκουν την άμεση ικανοποίηση. Μια σχέση έρχεται να αντικαταστήσει κάποια άλλη, το οποίο τελικά μετατρέπει τον άνθρωπο σε καταναλωτή σχέσεων.

Επίσης, η Ευρώπη πάσχει από ιδανικά και έρχεται η Αμερική να δώσει τον τόνο παγκόσμια, όχι πάντοτε με τον σωστό τρόπο. Η Ευρώπη, φρονώ, δεν έχει ανακάμψει ακόμη από τους δύο πολέμους, κάτι που φανερώνεται ως ιδεολογική κρίση μέχρι μηδενισμού. Και από την άλλη πλευρά, είναι τραγικά αντιφατικό ότι αγωνίζεται για ένα κοινωνικό κράτος που θα βοηθήσει την οικογένεια, αλλά ταυτόχρονα δεν έχει πρόβλημα να κάνει σεξουαλικό τουρισμό σε παιδιά χωρών του Τρίτου Κόσμου ή να χειρίζεται με τέτοιον τρόπο τη μετανάστευση, ώστε να καταστρέφει τις οικογένειες αυτών που μένουν πίσω.

Υπάρχει πάντα μια πίσω αυλή στον πολιτισμό μας.

- Συνδέετε τα γεγονότα του Δεκεμβρίου με την κρίση στην οικογένεια;
- Διακρίνω θυμό, ο οποίος πηγάζει από τη διαπίστωση της μεγάλης υποκρισίας στη δημόσια σφαίρα. Επίσης, το ελληνικό σχολείο είναι πηγή βίας και επιθετικότητας. Καταστρέφει το νόημα για το οποίο υποτίθεται ότι βρίσκονται οι νέοι μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα. Κι όταν σε ένα νέο καταστρέφεις το νόημα, θυμώνει αφάνταστα.

- Στο κείμενό σας αναφέρεστε και στους μετανάστες. Θεωρείτε ότι μας είναι δύσκολο να δεχθούμε τον ξένο;

- Σε γενικές γραμμές τα πήγαμε αρκετά καλά. Δυσκολευόμαστε όμως, με την έννοια ότι διακατεχόμαστε από την ανασφάλεια εκείνη που σχηματίζει τη θεμελιώδη μας αντίφαση: από τη μία πάσχουμε από μεγάλη μειονεξία και από την άλλη προσπαθούμε να την ξεπεράσουμε μέσα από φαντασιώσεις πως είμαστε σπουδαίοι. Κάτι που δυσκολεύει την αποδοχή του ξένου. Αλλά πάλι καλά. Και σ’ αυτό έχει βοηθήσει το ότι η θρησκευτικότητά μας είναι μεγαλύτερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Γνωρίζω ότι σε μεγάλο βαθμό η συμπαράσταση προς τους μετανάστες εμπνέεται από την εκκλησιαστική ζωή. Παρά τα αρνητικά φαινόμενα κάποιου εθνικισμού, ο οποίος καλλιεργείται από εκκλησιαστικούς χώρους.

- Σε όλα αυτά που περιγράφετε, ποια η σημασία του θρησκευτικού αισθήματος;

- Όταν υπάρχει θεολογικήυποδομή στη σκέψη μας και στα βιώματά μας, τότε όλα τα ανθρώπινα με τα οποία εμπλεκόμαστε, ενώ δεν καταργούνται, αποκτούν άλλο νόημα. Αισθάνεται κανείς τη δωρεά να είναι εικόνα του Θεού και τη δωρεά να έχει ενωθεί με αγάπη με μιαν άλλη εικόνα του Θεού. Και να έχουν δημιουργήσει παιδιά που είναι εικόνες του Θεού. Όλη αυτή η διαδικασία είναι η εισαγωγή του μυστηρίου στη ζωή μας.

- Έρχεται ένας νέος και σας λέει ότι του είναι δύσκολο να βρει την ευτυχία. Τι θα του απαντήσετε;

- Η ευτυχία δεν είναι στόχος τον οποίο πρέπει να φτάσεις. Βρίσκεται στη διαδικασία της αγάπης. Της συνεχούς εκμάθησης να αγαπάει κανείς και να συγχωρεί, διεργασίες που αποτελούν και την ωρίμασή μας. Κάτι που συναρτάται άμεσα με τη δίψα μας για τη αλήθεια. Ο Ντοστογιέφσκιγράφει ότι αν λέμε συνέχεια ψέματα στον εαυτό μας στο τέλος θα χάσουμε την ικανότητα να αγαπάμε.

πηγή: Καθημερινή, Μάρτιος 2009, Γιούλη Επτακοίλη 01-03-09

Σχετικό θέμα:Άνθρωποι και απάνθρωποι