Μάνος Χατζιδάκις: Είμαι ο Λαχειοπώλης τ'Ουρανού ...μην αφήνετε το κέρδος στους πολλούς 🌲 Καλά Χριστούγεννα 🎄

🌲 Καλά Χριστούγεννα🎄 

Πρωτοπόρος, αυθεντικός, ασυμβίβαστος στη ζωή του, ξένος απέναντι στην κολακεία και στην ταχτική της αναρρίχησης, εχθρός της σοβαροφάνειας και του εκχυδαϊσμού της τέχνης, λάτρης του νέου και της αμφισβήτησης, τολμηρός στοχαστής της εποχής του, κατάφερε να αφήσει το στίγμα του ανεξίτηλο στο πέρασμα του χρόνου.



Αυτό το σχόλιο, θα μπορούσε νά 'ταν και μια ποιητική σπουδή για την ελευθερία. Όμως για μια ελευθερία-υπόλειμμα, πού ακόμα μετά βίας συντηρείται στον καιρό μας, ανάμεσα από τα σκοτεινά κτίρια των μεγάλων εταιριών και μές από τ’ ανθρώπινα γεννήματα ανέραστων και απωθητικών γονέων. Για μιάν ελευθερία, που την κερδίζει παίζοντας κανείς μ’ άγρια θηρία.

...Σηκώθηκα απ'το πιάνο και πλησιάζω τον καθρέφτη. Ήμουνα ξαναμμένος. Είδα το είδωλό μου να κρατά φτερά του παγωνιού και δροσερούς καρπούς του Θέρους. Κι είπα από μέσα μου: Είμαι ο Λαχειοπώλης τ'Ουρανού. Μοιράζω αριθμούς σε ξωτικά κι αγγέλους. Ο πρώτος αριθμός σημαίνει συνουσία. Βάση ρευστή για δημιουργία. Κι αποφασίζω ευθύς την πιο μεγάλη μου πράξη. Σκόρπισα τα λαχεία μου στους γαλαξίες και στο άπειρο. Έτσι δεν θά 'ναι δυνατό κανείς να ξαναδημιουργήσει, να πράξει το καλό - που λεν - ή το κακό. Σπατάλη η απόφασή μου, μα ο κόσμος πάει για να χαθεί.

Το λέω για να τ'ακούν οι νέοι, και να σκορπίσουν τα λαχεία τους κι αυτοί, όπου μπορέσουν κι όπου βρουν. Να μην τ'αφήσουν κέρδος στους πολλούς. Έτσι τουλάχιστον, θα κατακτήσουμε τη δυνατότητα να μας φοβούνται. Ποιους; Εμάς, τους ποιητές. Μια και δεν είναι δυνατό να μας εντάξουν στα συρτάρια τους, σ'ό,τι μπορούν να ελέγξουνε και να προβλέψουν οι ανερχόμενοι πολλοί.

Σκορπίστε τα λαχεία σαςόπου μπορέσετε κι όπου βρείτε, μην τ’ αφήσετε κέρδος για τους πολλούς. Για να μας φοβούνται. Εμάς τους ποιητές, εμάς που τα χέρια μας την ώρα του ύπνου ζωγραφίζουν ελεύθερα τους ανέμους, με χρώματα και με σχηματισμούς πτηνών, και που μας τοποθετούν παντοτινά μες στους αιώνες, με την αθάνατη μορφή του Λαχειοπώλη τ’ ουρανού.

Τους φοβερίζει η άρνησή μας να δεχτούμε φάκελο, κατάταξη, τάξη κι αριθμό. Τους φοβερίζει η άρνησή μας να ενταχθούμε στις ομάδες αυτών που όταν κοιμούνται, τα χέρια τους είναι από μέσα ή απ'έξω από το πάπλωμα. Γιατί τα χέρια τα δικά μας την ώρα του ύπνου, ζωγραφίζουν ελεύθερα τους ανέμους, με χρώματα και με σχηματισμούς πτηνών, και μας τοποθετούν παντοτινά μες στους αιώνες, με την αθάνατη κι ερωτική μορφή του Λαχειοπώλη τ'Ουρανού.

(Κυριακή, 13 Μαΐου 1979)

Τα εβδομαδιαία ραδιοφωνικά σχόλια του Μάνου Χατζιδάκι, την περίοδο που ήταν διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας το οποίο γνώρισε σημαντική άνθηση.

Μάνος Χατζιδάκις, Ο λαχειοπώλης τ'ουρανού,
Τα σχόλια του Τρίτου, εκδόσεις Εξάντας, σελ. 135-141

Μάνος Χατζιδάκις: Το τραγούδι μου είναι μυστική πηγή

Ο Μάνος Χατζιδάκις, ήρθε κι έφυγε, αφού μας χάρισε τη λάμψη του, αφού μας μάγεψε με τις μελωδίες του, αφού μας αφύπνισε με τα οράματά του, αφού μας μπόλιασε με τις ιδέες του, αφού μας ξεδίπλωσε τις οδυνηρές αλήθειες του τόπου μας, αφού μας άφησε τα ίχνη του ταξιδιού του, έφυγε, ανοίγοντας φτερά για τη νοσταλγία των ουρανών. Η μυστική πηγήτου είναι εδώ, για όσους θέλουν, για όσους μπορούν ακόμη, στις μελωδίες του να αναγνωρίσουν το μυστικό εσωτερικό τους σκίρτημα.

«Αλλά κανείς δεν θέλει να πιστέψει πως βασικό μας αίτημα υπήρξε πάντα κι είναι ο ουρανός. Κι όχι μόνο δικό μας, αλλά και ολόκληρων λαών. Πάντα επιμένουν να μας διδάσκουν αυτό το κάπως ύποπτο: επιστροφή στη γη. Μας αποκρύπτουν πως το φυσικό μας είναι να πετάμε, πως στην τελειωτική μορφή μας θα ‘χουμε φτερά. Γι’ αυτό ανέκαθεν η νοσταλγία των ουρανών στα όνειρα των εφήβων, των εραστών και των παρθένων». (Σχόλιο του στο Τρίτο Πρόγραμμα τον Ιούνιο του 1979)