Αν γράφατε ένα γκράφιτι στα Εξάρχεια, ποιο θα ήταν;
Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ απεβίωσε στις 21 Ιανουαρίου 2020. Γεννήθηκε στα Εξάρχεια τον Φεβρουάριο του 1939. Ήταν πνευματική κόρη του Νίκου Καζαντζάκη, που διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον πατέρα της. Μόλις στα 17 της χρόνια... συνεχίζεται εδώ...
Το τελευταίο ποίημα της Κ. Αγγελάκη Ρουκ
Εξομολόγηση στον καθρέφτη
«Καθρέφτη μου, σ’ εσένα μιλάω
εσένα έχω μπροστά μου, άλλο κανένα
Οι άνθρωποι, φίλοι, χάθηκαν
Χάθηκαν απ’ τη ζωή
ή χάθηκε το νόημα που έβρισκαν σε μένα;
Με κοιτάς, σε κοιτώ,
ένα πρόσωπο νεανικό προσπαθώ να θυμηθώ
ωραίο ποτέ, όμως πάντα εκφραστικό της στιγμής και μόνο.
Σ’ αγνοούσα τότε κι έτρεχα,
λαχάνιαζε το σώμα που μου είχε απομείνει
Ανάπηρο απ’ την αρχή–, ήθελα να το εκμεταλλευτώ,
να το χαρώ,
ν’ αφεθώ στον αέρα, στη θάλασσα, στον αμερόληπτο έρωτα
Τις φιλενάδες μου με τα τέλεια κορμιά που έλαμπαν στον ήλιο
Δεν ζήλεψα ποτέ, δεν αισθάνθηκα ποτέ
ότι οι άνθρωποι μου είχαν στερήσει κάτι που μου ανήκε
Και τώρα ήρθε της εξομολόγησης η ώρα.
Μικρέ μου καθρέφτη, που τελευταία σ’ έχω
συνέχεια μπροστά μου για να σε συνηθίσω:
Σε μισώ. Θα με συγχωρέσεις;
Μίσος τι θα πει δεν ήξερα
Αλλά τώρα, να, βλέπω το πρόσωπό μου
κι εξαγριώνομαι ενάντια στη φύση.
Μέσα μου βαθιά, βέβαια, ξέρω ότι
ο εχθρός μου δεν είσαι εσύ, αλλά ο χρόνος
Ο χρόνος όμως παραμένει πάντα ασύλληπτος
αφού τα αμαρτήματά του όλο αναβάλλονται
κι αυτός διαφεντεύει ακόμη τη ζωή μου
Καθρέφτη μου, θύμα είσαι κι εσύ
του ανθρώπινου παραλογισμού.
Σ’ ευχαριστώ που μου παραστέκεσαι
και μ’ αφήνεις να σε μισώ».
Και το πρώτο, «Μοναξιά»
«Αν κλάψεις για τα παιδάκια με τις ρόδινες ανταύγειες
του δειλινού στο πρόσωπο, που πλαγιάζουν
με τα χεριά αδειανά, με τα πόδια γυμνά
θα βρεις τη μοναξιά σου.
Αν σκύψεις στους συνανθρώπους σου
μες στα αδιάφορα μάτια τους θα ‘ναι γραμμένη
απελπιστική, ολοκληρωτική η μοναξιά σου.
Κι αν πάλι τους δείξεις το δρόμο της δύναμης
και τους ξεφωνίσεις να πιστέψουν μόνο τον εαυτό τους
θα τους δώσεις μια πίκρα παραπάνω
γιατί δε θα το μπορούν, θα ‘ναι βαρύ γι’ αυτούς
και θα ‘ναι πάλι η μοναξιά σου.
Αν φωνάξεις την αγάπη σου
θα ‘ρθει πίσω άδεια, κούφια, η ίδια σου η φωνή
γιατί δεν είχε το κουράγιο να περάσει όλες
τις σφαλισμένες πόρτες, όλα τα κουρασμένα βήματα
όλους τους λασπωμένους δρόμους.
Θα γυρίσει πίσω η φωνή που την έστειλες τρεμάμενη
λαχταριστή, με άλλα λόγια που δεν την είχες προστάξει εσύ
τα λόγια της μοναξιάς σου.
Θεέ μου, τι θα γίνουμε;
Πώς θα πορευτούμε;
Πώς θα πιστέψουμε; Πώς θα ξεγελαστούμε;
Μ’ αυτή την αλλόκοτη φυγή των πραγμάτων
των ψυχών από δίπλα μας»; (Πηγή)
Περισσότερα: Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ
Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα
Το ποίημα του τίτλου της γνωστής (και αγαπημένης) ποιητικής συλλογής της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ «Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα» (Καστανιώτης, 2005) τελειώνει με τους στίχους «να φεύγουν τα περιττά λέω / να μπω στον ουρανό του τίποτα / με ελάχιστα».
«Ποτέ τόσα ερωτήματα δεν βάραιναν τα ποιήματα» λέει σ′ ένα ποίημα, και τα ερωτήματα δεν είναι ρητορικά, ούτε καν φιλοσοφικά· είναι υπαρξιακά και η ύπαρξη είναι τόσο απλή όσο και η ποίηση: ή υπάρχει ή δεν υπάρχει.
Η Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ διαβάζει από τη συλλογή «Στον Ουρανό του Τίποτα με Ελάχιστα» που κυκλοφόρησε 12 Σεπτεμβρίου 2005 το υπέροχο ποίημα της:
Από την κλειδαρότρυπα κρυφοκοιτάω τη ζωή
την κατασκοπεύω μήπως καταλάβω
πώς κερδίζει πάντα αυτή ενώ χάνουμε εμείς.
Πώς οι αξίες γεννιούνται κι επιβάλλονται πάνω
σ'αυτό που πρώτο λιώνει: το σώμα.
Πεθαίνω μες στο νου μου χωρίς ίχνος αρρώστιας
ζω χωρίς να χρειάζομαι ενθάρρυνση καμιά
ανασαίνω κι ας είμαι
σε κοντινή μακρινή απόσταση
απ'ό,τι ζεστό αγγίζεται, φλογίζει...
Αναρωτιέμαι τι άλλους συνδυασμούς
θα εφεύρει η ζωή
ανάμεσα στο τραύμα της οριστικής εξαφάνισης
και το θαύμα της καθημερινής αθανασίας.
Χρωστάω τη σοφία μου στο φόβο∙
πέταλα, αναστεναγμούς, αποχρώσεις
τα πετάω.
Χώμα, αέρα, ρίζες κρατάω∙
να φεύγουν τα περιττά λέω
να μπω στον ουρανό τού τίποτα
με ελάχιστα.
Βίντεο: Πολυχώρος τέχνης Αλεξάνδρεια «Αντικατοπτρισμοί» Συνάντηση Ποίησης και μουσικής. Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, ο Γιώργος Δουατζής και ο συνθέτης Γιώργος Βαρσαμάκης σε έναν μοναδικό διάλογο Ποίησης και Μουσικής. Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ και ο Γιώργος Δουατζής διάβασαν το από κοινού έργο τους «Αντικατοπτρισμοί» και ποιήματα από τις πρόσφατες ποιητικές τους συλλογές, στη διάρκεια συναυλίας του Γιώργου Βαρσαμάκη, την Παρασκευή 1η Φεβρουαρίου 2019 στον Πολυχώρο τέχνης Αλεξάνδρεια.
Ο Θάνος Ανεστόπουλος (3 Φεβ 1967 - 3 Σεπ 2016) μελοποιεί ποιήματα της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ, στο «Παγκόσμιο Πολιτιστικό Ίδρυμα Ελληνισμού Της Διασποράς» του Δήμου Φιλαδέλφειας–Χαλκηδόνας, την Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015.
Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρούκγεννήθηκε στην Αθήνα το 1939. Σπούδασε στην Αθήνα, στη Νότια Γαλλία και Ελβετία (Πανεπιστήμιο Γενεύης). Είναι διπλωματούχος της Σχολής Μεταφραστών και Διερμηνέων (αγγλικά, γαλλικά, ρωσικά). Πρωτοδημοσίευσε στην «Καινούργια Εποχή» το 1956. Άρθρα και δοκίμια για την ελληνική ποίηση και τη μετάφραση της ποίησης έχει δημοσιεύσει σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει εκδώσει περίπου 20 ποιητικές συλλογές. Το 1962τιμήθηκε με το Α'Βραβείο Ποίησης της πόλης της Γενεύης (Prix Hensch). Το 1985τιμήθηκε με το Β'Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Έχει δώσει διαλέξεις και διάβασε ποιήματά της σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και Καναδά (Harvard, Cornell, Daztmouth, N.Y. State, Princeton, Columbia κ.α.) Το 2000τιμήθηκε με το βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη (Ακαδημία Αθηνών). Έργα της έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από δέκα γλώσσες και ποιήματά της βρίσκονται σε πολλές ανθολογίες σε όλο τον κόσμο. Οι ποιητικές συλλογές της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Απεβίωσε στις 21 Ιανουαρίου 2020
Περισσότερα: Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ